1 ءساۋىردى جۇرت "كۇلكى كۇنى" دەيدى. مەن "الداركوسە كۇنى نەمەسە قوجاناسىر كۇنى" دەپ اتاساق دەيمىن. بۇل كۇنى تالاي رەت الدانعانىم بار. ءبىر مىسال.
ۇمىتپاسام، 1989 جىلدىڭ 1 ءساۋىرى بولسا كەرەك. ول كەزدە كوكەك ايى دەپ اتالاتىن.
ماسكەۋلىك ورتالىق تەلەارنا "ەسكى ارحيۆتەن "يگور جورىعى تۋرالى جىردىڭ" اۆتورى بويان دەگەن اقىننىڭ سول زاماننىڭ سۋرەتشىسى سالعان سۋرەتى تابىلدى!" دەپ حابارلاپ، ساقالدى بىرەۋدىڭ سارعايعان سۋرەتىن كورسەتىپ جاتتى. بەت-الپەتى ءبىزدىڭ اتا-بابالارىمىزعا ۇقساپ تۇر. مەن قۋانعاننان ولجاس سۇلەيمەنوۆكە تەلەفون شالدىم. ول دا بۇل حابارعا قۋانىپ، "ەگەر راس بولسا، ول سۋرەتتى ماسكەۋدەن الدىرۋىمىز كەرەك ەكەن" دەدى. بىرەر كۇننەن كەيىن ول كىسىگە تاعى تەلەفون سوعىپ: "بوياننىڭ سۋرەتى نە بولدى؟" دەپ سۇراسام، ولجەكەڭ: "ول كۇلكى كۇنىنە ورىستاردىڭ ويلاپ تاپقان قالجىڭى بولىپ شىقتى" دەدى. سول الدانعانىم، ونىمەن قويماي و.سۇلەيمەنوۆتى دە الداعانىم ەسىمنەن كەتپەيدى. سويتسەك، ماسكەۋ تەلەديدارىنىڭ "بويان جىراۋدىڭ سۋرەتى" دەپ كورسەتكەندەرى قازاقستاندىق سۋرەتشى البەرت گۋرەۆتىڭ قازاقتىڭ باتىرلار جىرى تاقىرىبىنا سالعان سۋرەتى ەكەن.

سونداي-اق، بۇرىن 1 ءساۋىر حالىقارالىق قۇستار كۇنى دەپ اتالاتىن. سۇيەگى قۋراپ قالعان سوۆەت وكىمەتى كەزىندە بۇل كۇنى بالالار قاراتورعاي ۇيالارىن جاساپ، اعاش باسىنا ورناتىپ جاتاتىن. نەگىزىندە دۇنيەجۇزىنىڭ كوپتەگەن ەلدەرى قۇستاردى قورعاۋ كۇنىن، جىل قۇستارى كۇنىن وزدەرى بەلگىلەگەن مەرزىمدە اتاپ ءوتۋدى داستۇرگە اينالدىرعان. مۇنداي قۇس كۇنى بىزگە دە كەرەك ەكەنى ءسوزسىز..
سوندىقتان قۇستاي ۇشىپ جۇرگەن قۇس مىنەزدى، قۇس ۇيقىلى قاۋىمدى باياعى قۇستار كۇنىمەن قۇتتىقتاي وتىرىپ، كوكتەگى قۇستاي ەركىن بولىڭىزدار دەگىم كەلەدى.

قارلىعاشتار

قارلىعاشتار، 
قۇيىلىپ قۇبىلادان، 
كەلىڭدەرشى كوكتەمدە ءتىرى ماعان،
مەن سەندەرمەن و باستا بىرگە تۋىپ، 
وزدەرىڭمەن وربىگەم ءبىر ۇيادان.

دۇنيەنىڭ بولسا دا سىرىنا الاڭ، 
قۇس سىرىنا بويلاپ پا عۇمىرى ادام؟ 
سەندەر ۇشىپ كەتكەندە، 
قارلىعاشتار، 
جەردە قالعان جالعىز مەن ءبىر ۇيادان.

ورامادان سوعىلعان سىلاق ۇيدە، 
قالا بەرگەم قايرانسىز قۇبا كۇيدە، 
قايىرىمدى قۇدايدان قانات سۇراپ، 
كەلەر دەگەم سامعايتىن كۇن، ارينە.

كۇن تۋعاندا شالقىما، شاتتىعى كوپ، 
قانات قاعام تۇڭعىش تا اقتىق رەت، 
كەتەم ۇشىپ مەن داعى بۇل جاھاننان، 
كوك اسپاننىڭ ماعان دا جاتتىعى جوق!..

ۇلىقبەك ەسداۋلەت

(جازبا اۆتوردىڭ facebookتەگى پاراقشاسىنان الىندى)