ءتارىزى، ەشكىم ۇمىتپاعان بولسا، باياعىدا «ەشكىم دە، ەشتەڭە دە ۇمىتىلمايدى» دەگەن جاپ-جاقسى سوزدەر بار ەدى – ناقىلعا اينالىپ كەتكەن. وسىنىڭ ورايى ويىمىزعا ورالعاندىقتان با، قايدام، كەشە ءبىز ەلىمىزدىڭ قورعانىس سالاسىنداعى «مافيا» تۋرالى ماتەريالدار باستاماسىنىڭ كىرىسپەسىن جاريالاعان ەدىك – وسى «اباي.KZ-ءنىڭ بەتىندە – «مەملەكەتتى «مەتاللولوممەن» قورعايمىز با؟» (http://abai.kz/post/view?id=3036) دەگەن. بۇگىن وسى تاقىرىپقا قايتا اينالىپ سوعىپ وتىرمىز.

قورعانىس مينيسترلىگىن باسقارىپ-باسقارىپ، كۇندەردىڭ ءبىر كۇنىندە اجەپتاۋىر ايقاي-شۋمەن ءبىزدىڭ ۇكىمەتىمىزدىڭ اينالاسىنان كورىنبەي كەتكەن دانيال احمەتوۆ مىرزا اراعا جىلدار سالىپ بارىپ... قايتا ورالدى مەملەكەتتىك قىزمەتكە – شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ. داۋىمىز جوق، ەگەمەن ەلىمىزدىڭ قابىرعاسىن قالاسۋعا كادىمگىدەي-اق ەڭبەگى سىڭگەن شىعار، ويتكەنى، كەزىندە ۇكىمەتىمىزدى دە باسقارعان بولاتىن. جاماندى-جاقسىلى بولسىن. حوش. جوعارىدا ايتىپ وتكەنىمىزدەي، وسى دانيال مىرزا قايبىر جىلدارى قورعانىس مينيسترلىگىن باسقارىپ تۇرعان كەزدە قانداي قارجىلىق تالان-تاراجعا جول بەرىلگەنىن جوعارىدا اتالعان ماتەريالىمىزدا كەلتىرىپ كەتكەن ەدىك. بۇگىنگىمىز سونىڭ زاڭدى جالعاسى دەسەك تە بولار. ماسەلەن، قولىمىزدا بار مالىمەتتەرگە جۇگىنەتىن بولساق، وسى كىسىنىڭ باسشىلىعى تۇسىندا ەشكىم ەستىپ-بىلمەگەن «كلەن»، «ورەون» جانە «پرومەتەي» دەگەن جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىكتەر بولىپتى – تىكەلەي قورعانىس مينيسترلىگىمەن تىعىز قارىم-قاتىناستا جۇمىس ىستەگەن. قوجايىنى – وتستاۆكاداعى پولكوۆنيك قايىر راقىموۆ دەگەن مىرزا.

2005 جىلى وسى راقىموۆ اتالمىش فيرمالارى ارقىلى نەگىزسىز كەلىسىم-شارتتار ءتۇزۋ «ناتيجەسىندە» مينيسترلىككە 17 ميلليون تەڭگەنىڭ اسكەري-تەحنيكالىق قۇرال-جابدىقتارىن جەتكىزىپ بەرەدى. العاشقى «وپەراتسياسى ويداعىداي» وتكەندىكتەن، راقىموۆ ەكىنشى «ماحيناتسياسىندا» قۇلاشتى ءتىپتى كەڭگە جايادى – اسكەري مەكەمەمەن 490 ميلليون تەڭگەنىڭ قارۋ-جاراعىن جەتكىزىپ بەرۋ تۋراسىندا كەلىسىم-شارت جاساسادى. ايتىپ-ايتپاي نە كەرەك، «دۇنيەسى دوڭگەلەنىپ» جۇرە بەرگەن قايىرەكەڭ اينالاسى ءۇش جىلدىڭ ىشىندە قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ راكەتالى-ارتيللەريالىق قارۋ-جاراقتارعا ارنالعان قويماسىن 10 مىڭنان استام «اجەتكە جارامسىز» اسكەري قۇرال-جابدىقتارمەن تولتىرىپ تاستايدى. ەسەپ كوميتەتىنىڭ تەكسەرۋلەرى بارىسىندا 2006 جىلى ەلىمىزدىڭ اسكەري باسشىلىعى مەملەكەت بيۋدجەتىندە قارالماعان بولسا دا... جارتى ميلليارد تەڭگەنى «اسكەري قاجەتتىلىك ءۇشىن» دەپ... جاراتىپ جىبەرىپتى. جالپى، جوعارىدا اتالعان ءۇش فيرمانىڭ وزىمەن عانا مينيسترلىك ۇزىن سانى 57 كەلىسىم-شارت جاساسقان ەكەن. ونىڭ ۇستىنە، رەسمي مالىمەتتەرگە جۇگىنەتىن بولساق، راقىموۆتىڭ «قاعازدا بار، ىستە جوق» اتالمىش فيرمالارى ەلىمىزدىڭ قورعانىس سالاسىنا جەتكىزىپ بەرگەن اسكەري قۇرال-جابدىقتارى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن قويمالاردا شاڭ باسىپ جاتىر. ياعني، ولاردىڭ بارلىعى دا مەرزىمى ءوتىپ كەتكەن، «زاماناۋي» ەمەس اسكەري قۇرال-جابدىقتار، قىسقاسىن ايتقاندا.

مىنە، قورعانىمىز بولادى دەگەن قورعانىس مينيسترلىگىندەگى ء«بىتىپ بولماي جاتقان بىلىق-شىلىقتاردىڭ» كىشكەنتاي ءبىر كورىنىسى عانا بۇل. ەستۋىمىزشە، راقىموۆتىڭ اتالمىش فيرمالارى ەلىمىزدىڭ اسكەر سالاسىنا شامامەن 3,6 ميلليارد تەڭگە شىعىن كەلتىرسە دە، تۇك بولماعانداي... تەندەرلەرگە ءالى قاتىسىپ جۇرگەن كورىنەدى. ال ەندى وسىناۋ فيرمالاردىڭ قوجايىنى قايدا دەگەنگە كەلەتىن بولساق، قوجايىنى قايىر راقىموۆ باياعىدا-اق قازاق ەلىن تاستاپ، قاشىپ كەتكەن. كەيبىر دەرەكتەرگە قاراعاندا، 2009 جىلى «تەسكەن تاۋ اسىپ» كەتكەن كورىنەدى. وزىنە حالىقارالىق ىزدەۋ جاريالانعان. ايتسە دە، ونى شىن مانىسىندە ەشكىم ىزدەپ جاتقان جوق، ەگەر ءتيىستى ورىندار تاپقىسى كەلەتىن بولسا، باياعىدا-اق بولگاريادا (وسى ەلگە تۇراقتاپتى، ەستۋىمىزشە) بيزنەس جاساپ جۇرگەن جەرىنەن «قىلقىندىرىپ تۇرىپ» الىپ كەلەر ەدى. دەمەك، راقىموۆتى ەلىمىزگە ەكستراديتسيالاۋ ماسەلەسىنە قازىرگى قورعانىس سالاسىنداعى كەيبىر لاۋازىمدى تۇلعالار مۇددەلى ەمەس دەگەن ءسوز. ونى الىپ كەلەتىن بولسا... البەتتە ول تۇسىنىك بەرەدى – ءتيىستى ورگاندار الدىندا. ال ول تۇسىنىك بەرە قالسا... تالاي دا تالاي گەنەرال-پەنەرالداردىڭ اتى-جوندەرى «سورپا بەتىنە» قالقىپ شىعارى ايدان انىق.

مارات ماداليموۆ.

Abai.kz