نەسيە، كىمگە نەسىبە؟
ءبىزدىڭ ەلىمىزدە بىرەۋ بىردەڭەنى ەشقاشاندا ءوزى ءبىلىپ ىستەمەيدى. بىرەۋ دەگەندە ءبىز، البەتتە، مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى شەنەۋنىكتەردى، اۋىل-ايماقتارداعى اكىم-قارالاردى ايتىپ وتىرمىز. الىسقا بارماي-اق، كەز كەلگەن اكىم-قارامىزدىڭ اعىمداعى ەسەپ-قيسابىن اشىپ قالساڭىز، مىندەتتى تۇردە «ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىنان كەيىن...» نەمەسە «ەلباسىنىڭ باعىتتى باعدارلامالارىن باسشىلىققا الا وتىرىپ...» دەگەن جاتتاندى جولداردى كەزدەستىرەسىز. ەلباسى تياناقتاپ تۇرىپ «تاپسىرما» بەرمەسە، ەشكىمنىڭ ەشتەڭە ىستەي المايتىنى وسىدان-اق بەلگىلى. ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىنسىز وزدەرىنىڭ ءوز بەتتەرىنشە ەشتەڭە تىندىرا المايتىنىن وزدەرى وسىلايشا مويىندايدى دا. كۇلەيىك دەسەك تە، جىلايىق دەسەك تە – جاعداي وسى. قازىرگى قازاق ەلىندەگى.
القيسسا، بۇگىنگى اڭگىمەمىز مىناۋ ءبىزدىڭ:
ۇكىمەتتىڭ وتكەندەگى كەڭەيتىلگەن ماجىلىسىندە ەلباسىمىز ادەتتەگىدەي تاعى دا ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانككە تاپسىرما بەردى – پروبلەمالىق نەسيەلەردەن قۇتىلىپ، يپوتەكالىق نەسيەلەر جونىندە قارىزداردى رەسترۋكتۋريزاتسيالاۋ ماسەلەلەرىن جەدەل ارادا شەشۋ تۋرالى. «نو تولكو تەم، كتو دەيستۆيتەلنو ۆ ەتوم نۋجداەتسيا...» دەدى تاپ-تازا رەسمي تىلدە. مەملەكەتتىك ءتىلدى مەنسىنە بەرمەيتىن ۇكىمەت مۇشەلەرى... الدا-جالدا تۇسىنبەي قاپ جۇرمەسىن دەگەندەي. ەلباسى ايتتى – ءبىتتى! وزەكتى ماسەلەلەردىڭ وزگەلەرى تۇرا تۇرسىن. يپوتەكا شىنىندا دا «يتتەي قىلىپ» ءبىتتى تۇرعىندارىمىزدى. وسىنى باسشىلىققا الدى ما، الدە ەلباسى ايتقان سوڭ ەكى ەتپەيىك دەدى مە - ەڭ الدىمەن «تىرلىككە تىڭعىلىقتى ەمەس» تۇردە ۇلتتىق بانك كىرىستى. «تىڭعىلىقتى ەمەس» دەپ وتىرعان سەبەبىمىز – وسى ماسەلەنى جەدەل شەشۋ ءۇشىن بيۋدجەتتەن بولىنگەن 130 ميلليارد تەڭگەنى ۇلتتىق بانك كىمگە، قالاي تاراتىپ بەرۋ تەتىكتەرىن شەشىپ الماي جاتىپ ىسكە كىرىسىپ كەتتى. وسى بانكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى تاراتقان مالىمەتتەرگە جۇگىنەتىن بولساق، اتالمىش اقشا يپوتەكالىق نەسيەلەرمەن قىزمەت كورسەتۋ جونىندەگى تالاپتاردى جەڭىلدەتۋگە باعىتتالاتىن كورىنەدى. بىراق مەملەكەت بىرەۋدىڭ قارىزىن جاۋىپ، بىرەۋدىڭ ەسەبىنە اقشا اۋدارىپ بەرمەيدى. بۇل ماسەلەنىڭ باسى اشىق. ء«تارىزى، 130 ميلليارد تەڭگە پروبلەمالىق نەسيەلەردى قايتا قارجىلاندىرۋعا جۇمسالاتىن شىعار، - دەيدى ۇلتتىق بانكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى اياق استىنان اسپاننان جاۋا سالعان اقشانى قالاي يگەرەتىنىن ءالى دە بولسا جاقسى بىلمەيتىنىن جاسىرماستان، - قازىرگى كەزدە ءبىز ەكىنشى دارەجەلى بانكتەرمەن، سونداي-اق قازاقستان قارجىگەرلەر قاۋىمداستىعىمەن بىرلەسە وتىرىپ وتىز ميلليارد تەڭگەمەن پروبلەمالىق نەسيەسى بارلارعا قالاي كومەكتەسۋ كەرەك دەگەن ماسەلەلەرمەن اينالىسىپ جاتىرمىز...»
ءجون-ءجون! مىڭ ەمەس، ميلليون ەمەس – باقانداي ميلليارد تا ميلليارد تەڭگەنى، جوعارىدا ايتىلعانداي، ەشكىمگە بەرمەيتىن بولسا، ونىمەن ەشكىمنىڭ ەسەپ-شوتىن جاپپايتىن بولسا – سوندا پروبلەمالىق نەسيەلەردى شەشۋدىڭ قانداي تەتىكتەرى قاراستىرىلۋى مۇمكىن؟! بۇعان، اشىعىن ايتايىق، ءبىزدىڭ ميىمىز جەتپەدى. تەك ايتەۋىر ادەتتەگىدەي «بارماق باستى، كوز قىستى» تاسىلىمەن تۋىسقان-پۋىسقاندارعا تەگىن تاراتىلىپ كەتپەسە بولدى دا. ءاي، بىراق قايدام، بۇعان دا سەنىم جوق قوي، سەنىم جوق.
مارات ماداليموۆ.
اباي.kz