قادىرلى اعايىن، پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ وتكەن جىلى جەر داۋى شىققان كەزدە «حالىققا ۇنامايتىن زاڭنىڭ كەرەگى جوق بىزگە»، - دەپ قر جەر كودەكسىنە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى ۇكىمەتكە تاپسىرما بەرگەن بولاتىن.

سونىڭ ناتيجەسىندە قر اۋىلشارۋاشىلىق مينيسترلىگى جەر قاتىناستارىن رەتتەۋگە باعىتتالعان زاڭدارعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى زاڭ جوباسىن دايىنداپ، ونى قر پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ قاراۋىنا بەرىپتى.

قر پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ اگرارلىق كوميتەتىندە ناۋرىز ايىندا زاڭ جوباسىن تالقىلاۋ جونىندە جۇمىسشى توبى قۇرىلعان.

سول جۇمىسشى توبىنا قوعامدىق ۇيىمدار وكىلدەرى جانە «الاش جولى» قوزعالىسىنىڭ مۇشەلەرى رەتىندە ماقسات نۇرىپباي، ءۋاليحان قايساروۆ، ايدىن ەگەۋباەۆ جانە قايىرلى ومار ماۋسىم ايىندا توپقا مۇشەلىككە قابىلداندىق جانە شۇعىل تۇردە ءوز ۇسىنىستارىمىزدى دايىندادىق.

ءبىز بەرگەن ۇسىنىستار 13 پۋنكتتەن تۇرادى جانە ول جەردى شەتەلدىكتەرگە ساتۋعا، جالعا بەرۋگە تيىم سالۋ باعىتىندا قر جەر كودەكسىنە، قر «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى بانكتەر جانە بانك قىزمەتى تۋرالى»،  «جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى جانە قوسىمشا جاۋاپكەرشىلىگى بار سەرىكتەستىكتەر تۋرالى» زاڭدارىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ قاراستىرىلعان.

جەر ماسەلەسى بارلىق حالىقتىڭ ءجىتى قاداعالاۋىندا وتىرعانىن، جۇرتشىلىقتىڭ جەر تاعدىرىنا الاڭداۋلى ەكەنىن ەسكەرە وتىرىپ، ءبىز ءوزىمىز ۇسىنعان جوبانى جۇرتشىلىقتىڭ تالقىسىنا سالۋدى ءجون كورىپ وتىرمىز.

ۇسىنىس، سىن-ەسكەرتپەلەرىڭىز بولسا قابىلداۋعا، تىڭداۋعا، تالقىلاۋعا ءازىر ەكەنىمىزدى ەسكەرتەمىز.

سونىمەن، قر جەر كودەكسىنىڭ 23-بابىنىڭ 4-تارماعىندا «4. تاۋارلى اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندiرiسiن جۇرگiزۋگە جانە ورمان وسiرۋگە ارنالعان جەردi قوسپاعاندا، وسى باپتىڭ 3-تارماعىندا كورسەتىلگەن ماقساتتار ءۇشىن جەر ۋچاسكەلەرi شەتەلدىكتەردىڭ، ازاماتتىعى جوق ادامداردىڭ جانە شەتەلدiك زاڭدى (مەملەكەتتiك ەمەس) تۇلعالاردىڭ جەكە مەنشiگiندە بولۋى مۇمكiن» (4. ۆ چاستنوي سوبستۆەننوستي ينوسترانتسەۆ، ليتس بەز گراجدانستۆا ي ينوستراننىح يۋريديچەسكيح ليتس (نەگوسۋدارستۆەننىح) موگۋت ناحوديتسيا زەمەلنىە ۋچاستكي دليا تسەلەي، ۋكازاننىح پۋنكتە 3 ناستوياششەي ستاتي، زا يسكليۋچەنيەم زەمەل، پرەدنازناچەننىح دليا ۆەدەنيا توۆارنوگو سەلسكوحوزيايستۆەننوگو پرويزۆودستۆا ي لەسورازۆەدەنيا.),- دەپ كورسەتىلگەن.

وتكەن جىلى وسى باپ ەڭ كوپ داۋ تۋعىزعان ەدى. ونى ءبىز مىنانداي ماتىندە وزگەرتۋدى ۇسىنىپ وتىرمىز «4. شەتەلدىك مەملەكەتتەرگە، شەتەلدىكتەرگە، ازاماتتىعى جوقتارعا جانە شەتەلدىك زاڭدى تۇلعالارعا اۋىلشارۋاشىلىق ماقساتتاعى جەرلەر، سونىمەن بىرگە شارۋا نەمەسە فەرمەر قوجالىعىن، وزiندiك قوسالقى شارۋاشىلىق جۇرگiزۋگە، ورمان وسiرۋگە، باعباندىققا، جەكە تۇرعىن ءۇي جانە ساياجاي قۇرىلىسىنا ارنالعان جەرلەرگە جەكە مەنشىك قۇقىعى بەرىلمەيدى.» (4. ينوستراننىە گوسۋدارستۆا، ينوسترانتسى، ليتسا بەز گراجدانستۆا ي ينوستراننىە يۋريديچەسكيە ليتسا نە موگۋت وبلادات پراۆوم سوبستۆەننوستي نا زەملي سەلسكوحوزيايستۆەننوگو نازناچەنيا، ا تاكجە  زەمەل  دليا ۆەدەنيا كرەستيانسكوگو يلي فەرمەرسكوگو حوزيايستۆا، ليچنوگو پودسوبنوگو حوزيايستۆا، لەسورازۆەدەنيا، سادوۆودستۆا، ينديۆيدۋالنوگو جيليششنوگو ي داچنوگو سترويتەلستۆا ۆ رەسپۋبليكە كازاحستان»).

سەبەبى، قر كونستيتۋتسياسىنىڭ 26-بابىنىڭ  1-تارماعىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى زاڭدى تۇردە العان قانداي دا بولسىن مۇلكىن جەكە مەنشىگىندە ۇستاي الادى»،-دەپ ناقتى كورسەتىلگەن. كونستيتۋتسيانىڭ وسى بابىنىڭ تالابىنا سايكەس شەتەلدىكتەر قازاقستاندا  قانداي دا بولسىن مۇلىكتى جەكە مەنشىگىنە الۋىنا قۇقىق بەرىلمەيدى دەپ تۇسىنەمىز.

وسى باپتى وسى ءبىز ۇسىنعان ماتىندە قابىلداعان جاعدايدا قازاقستان جەرىنىڭ، ونىڭ ىشىندە اۋىلشارۋاشىلىق ماقساتتاعى جەرلەردىڭ شەتەلدىكتەردىڭ جەكە مەنشىگىنە ءوتىپ كەتۋىنە جول بەرمەيدى.

بۇدان بولەك جەر كودەكسىنە جانە بىرنەشە زاڭنىڭ 12 بابىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋدى ۇسىنىپ وتىرمىز.

ول باپتار تۋرالى دا تولىقتاي وسى سياقتى بايانداپ، كوپشىلىكتىڭ تالقىلاۋىنا سالامىز.

جەر تاعدىرىنا ەشكىم بەيجاي قاراماۋى ءتيىس، سوندىقتان وسى ماسەلەنى تالقىلاۋعا ىجداحاتتى ات سالىسىپ، پىكىر ءبىلدىرىپ، ۇسىنىس بەرىڭىزدەر. جەر تاعدىرى ءسىز بەن ءبىزدىڭ قولىمىزدا. وسى مۇمكىندىكتى جىبەرىپ المايىق.

قۇرمەتپەن، ماقسات نۇرىپباي، ءۋاليحان قايساروۆ، ايدىن ەگەۋباەۆ، قايىرلى ومار

Abai.kz