جيىندار مەن توي-تومالاقتا «ءتىل»، «ءتىل» دەپ جاعىمىز تالعانشا قاقساعاندا ارقايسىمىز «باتىرمىز»، «ۇلت جاناشىرىمىز»، «ۇلتجاندى ازاماتپىز». ال كۇندەلىكتى ومىردە شە؟ ءسوزىمىز بەن ءىسىمىزدىڭ اراسى التاي مەن اتىراۋدىڭ اراسىنداعى كەڭ دالاداي بولىپ تۇرعان جوق پا؟ مىسالى، بانكوماتتان اقشا العاندا ءسىز قاي ءتىلدى تاڭدايسىز؟ الدىڭىزداعى كومپيۋتەرىڭىزدىڭ وپەراتسيالىق جۇيەسى قاي تىلدە؟ قازاقشا ما؟ الدە، «قارعىس اتقىر» ورىس تىلىندە مە؟

كوپتەگەن جاعدايدا ءبىزدىڭ «ۇلت جاناشىرلارى» ۇكىمەتتى، باتىستىق كومپانيالاردى «قازاق تىلىنە جەتكىلىكتى دەڭگەيدە كوڭىل بولمەيدى» دەپ سىناپ جاتادى. نەگىزىنەن دۇرىس سىنايدى. ال، سول مەملەكەتتىك ورگاندار مەن كومپانيالار قازاقشاعا كوشىپ، بارىنشا قازاقىلانىپ جاتسا شە؟ سولاردىڭ كوڭىلى قالمايتىنداي تىرشىلىك جاساپ جاتىرمىز با؟ جوووق!

مىسالى، اتى الەمگە ايگىلى Microsoft كومپانياسى ءوزىنىڭ وپەراتسيالىق جۇيەسىن تولىقتاي قازاق تىلىنە اۋدارىپ، ءاپ-ادەمى ەتىپ جاساپ شىعىپتى. ونىڭ ارتىق-كەمىن كەز-كەلگەن ازامات مىنا سىلتەمەگە كىرىپ http://www.microsoft.com/ru/kz/default.aspx قاراي الادى. ويلاپ قاراساق، تاماشا جاڭالىق.

ال، كومپيۋتەرلەر قازاقىلاندى دەلىك. وسىعان دەيىن ءورىستىلدى كومپيۋتەر مەن تەحنيكاعا قاراي الماعان اسىرە پاتريوتتاردىڭ بارلىعى دەرلىك Microsoft كومپانياسىنا العىسىن ءبىلدىرىپ، ونىڭ دۇكەندەرىن تورىپ، جاڭا جۇيەنى ساتىپ الۋ ءۇشىن قىرعىن كەزەككە تۇرىپ جاتىر دەيسىزدەر مە؟ جوووق!

جيىندار مەن توي-تومالاقتا «ءتىل»، «ءتىل» دەپ جاعىمىز تالعانشا قاقساعاندا ارقايسىمىز «باتىرمىز»، «ۇلت جاناشىرىمىز»، «ۇلتجاندى ازاماتپىز». ال كۇندەلىكتى ومىردە شە؟ ءسوزىمىز بەن ءىسىمىزدىڭ اراسى التاي مەن اتىراۋدىڭ اراسىنداعى كەڭ دالاداي بولىپ تۇرعان جوق پا؟ مىسالى، بانكوماتتان اقشا العاندا ءسىز قاي ءتىلدى تاڭدايسىز؟ الدىڭىزداعى كومپيۋتەرىڭىزدىڭ وپەراتسيالىق جۇيەسى قاي تىلدە؟ قازاقشا ما؟ الدە، «قارعىس اتقىر» ورىس تىلىندە مە؟

كوپتەگەن جاعدايدا ءبىزدىڭ «ۇلت جاناشىرلارى» ۇكىمەتتى، باتىستىق كومپانيالاردى «قازاق تىلىنە جەتكىلىكتى دەڭگەيدە كوڭىل بولمەيدى» دەپ سىناپ جاتادى. نەگىزىنەن دۇرىس سىنايدى. ال، سول مەملەكەتتىك ورگاندار مەن كومپانيالار قازاقشاعا كوشىپ، بارىنشا قازاقىلانىپ جاتسا شە؟ سولاردىڭ كوڭىلى قالمايتىنداي تىرشىلىك جاساپ جاتىرمىز با؟ جوووق!

مىسالى، اتى الەمگە ايگىلى Microsoft كومپانياسى ءوزىنىڭ وپەراتسيالىق جۇيەسىن تولىقتاي قازاق تىلىنە اۋدارىپ، ءاپ-ادەمى ەتىپ جاساپ شىعىپتى. ونىڭ ارتىق-كەمىن كەز-كەلگەن ازامات مىنا سىلتەمەگە كىرىپ http://www.microsoft.com/ru/kz/default.aspx قاراي الادى. ويلاپ قاراساق، تاماشا جاڭالىق.

ال، كومپيۋتەرلەر قازاقىلاندى دەلىك. وسىعان دەيىن ءورىستىلدى كومپيۋتەر مەن تەحنيكاعا قاراي الماعان اسىرە پاتريوتتاردىڭ بارلىعى دەرلىك Microsoft كومپانياسىنا العىسىن ءبىلدىرىپ، ونىڭ دۇكەندەرىن تورىپ، جاڭا جۇيەنى ساتىپ الۋ ءۇشىن قىرعىن كەزەككە تۇرىپ جاتىر دەيسىزدەر مە؟ جوووق!

كۇنى كەشە استانادا وتكەن «اقپاراتتىق-كوممۋنيكاتسيالىق تەحنولوگيالارداعى قازاق ءتىلىنىڭ قولدانىلۋى» اتتى دوڭگەلەك ۇستەل بارىسىندا ۇلت بولىپ ۇياتقا قالدىق. جيىندا ءسوز سويلەگەن Microsoft كومپانياسىنىڭ رەسمي وكىلى دانا التىباەۆانىڭ سوزىنە سەنسەك، ولاردىڭ ونىمدەرىنە ەش سۇرانىس جوق ەكەن. بۇگىنگە شەيىن ەلىمىزدىڭ دۇكەندەرىندە قازاقتار ءۇشىن تارنايى جاساتىلعان وپەراتسيالىق جۇيەنىڭ نەبارى 30 داناسى عانا ساتىلىپتى! قازاق تىلىندەگى Windows-7 باعدارلاماسىن كومپانيانىڭ سايتىنان تەك قانا 50 ادام ءوزىنىڭ كومپيۋتەرلەرىنە قوتارىپ العان! 10 ميلليون قازاقتىڭ سەكسەنىنە عانا قازاقتىلدى كومپيۋتەرلىك باعدارلاما قاجەت ەكەن. قالعاندارىنا ءبارى ءبىر. ۇيرەنىپ كەتكەن. «ۇيرەنىسكەن جاۋ اتسىپاققا جاقسى» دەپ جۇرە بەرەدى. سوندا سان مىڭداعان «اتتانىمىز»، جالىندى ۇراندارىمىز قايدا قالدى؟ قازاق ءتىلى تەك بيلل گەيتسكە عانا كەرەك پە؟ ءوز ءتىلىمىز ءۇشىن كىشكەنە عانا ۋاقىتىمىز بەن بەلگىلى قاراجاتىمىزدى قيا الماساق نەعىپ قازاق اتانىپ ءجۇرمىز؟ الدە انا ءتىلىمىز ءوزىمىزدى قوزدىرىپ، بيلىگىمىزدى مۇقاتۋ ءۇشىن عانا قاجەت پە؟

ارينە، بيلل گەيتس تە، ونىڭ Microsoft كومپانياسى دا قازاققا قىزمەت ەتتىك دەپ بانكروت بولىپ، تەزەك تەرىپ، تەنتىرەپ كەتپەس. ءارى كەتسە «قازاق ەپوپەياسىن» فورس-ماجورعا بالاپ، نارىعىمىزعا ورىس نە اعىلشىن تىلىندەگى ونىمدەرىن اكەلە بەرەر. بىراق، كومپانيانىڭ قازاققا دەگەن كوزقاراسى وزگەرەتىنى انىق. ولارعا قاراپ باسقا دا ءىرى كومپانيالار «قازاق ءتىلىنىڭ ەشكىمگە قاجەتى جوق»، «ونىڭ نارىعى جوق» دەپ شەشسە نە ىستەمەكپىز؟ بولاشاقتا قازاق تىلىنە پىسقىرىپ تا قاراماسا نە قىلامىز؟ باياعى ورىس تىلىنە جۇگىنىپ، ونى ىشتەي قارعاپ-سىلەپ وتىرا بەرەمىز بە؟

قازاق ءتىلى ءوز تورىنە ورنىقسىن، تىلدىك جاعداي وزگەرسىن دەسەك، وزگەرىستەردى وزىمىزدەن باستاعانىمىز ءجون. سول وزگەرىستەردىڭ مىزعىماس بولىگىنە اينالۋىمىز قاجەت. ال وزگەرىستەر كىشكەنتاي بولسا دا ناقتى ىستەردەن باستالادى. «جاقسى ءسوز - جارىم ىرىس» دەپ جاتامىز. دۇرىس شىعار. الايدا، جاقسى وي، جالپاق ءسوزدىڭ ۋاقىتى ءوتىپ بارادى. ءوتىپ تە كەتتى. ناقتى ءىس، مۇراتشىلدىق، تاباندىلىقتىڭ كەزەڭى كەلدى. جۇرەككە جىلى جاتتاندى ماقال-ماتەلدىڭ زامانى اياقتالدى. جاڭا ماقالدار، فورمۋلالار، الگوريتمدەر اۋاداي قاجەت. مىسالى، «تەرەڭ وي - جاقسى ءسوز - ناقتى ءىس - ناقتى ناتيجە» دەگەن. ونسىز كۇنىمىز قاراڭ!

الاششىل، جاڭاشىل بولايىق، اعايىن!

«اباي-اقپارات»