قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى

ن.ءا.نازارباەۆقا

اشىق حات

اسا قۇرمەتتى دە، قادىرلى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى!

ءوزىڭىز باستاعان، ەلدىڭ ەڭسەسى مەن رۋحىن كوتەرگەن رۋحاني جاڭعىرۋ اياسىندا قازاقستانداعى قاسيەتتى جەرلەردى انىقتاپ، سول تاريحي مەكەندەردى قادىرلەپ، ساقتاۋ بويىنشا رەسپۋبليكا كولەمىندە جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. سونداي كيەلى ءوڭىردىڭ ءبىرى – تاريحى تەرەڭ تورعاي دالاسى.

بۇگىنگى تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ باستاۋىندا تۇرعان الاش قوزعالىسىنا بيىل 100 جىل تولدى. الەم كوز تىككەن ەكسپو-نى ەرەكشە جوعارى دەڭگەيگە كوتەرىپ، دۇنيەجۇزىلىك ءدۇبىرلى شارالاردى وتكىزۋدەن ونەگە كورسەتىپ جۇرگەن قازاقستان ەندى وسى جالپىۇلتتىق مەرەكە بولۋعا ءتيىس الاش مەرەيتويىنا كوڭىل اۋداراتىن شىعار دەپ ۇمىتتىەنىپ جۇرگەندە، جاعىمسىز حابار ەستىپ، جابىرقاپ وتىرعان جايىمىز بار.

الاشتىڭ ايتۋلى تويىنا ۇكىمەتتەن لايىقتى تارتۋ كۇتىپ جۇرگەندە –تاجال سىيلاعالى جاتىر ما دەپ قاۋىپكە بوي الدىرىپ وتىرمىز.

بۇلاي دەيتىنىمىز، الاش كوسەمدەرى احمەت بايتۇرسىنۇلى مەن مىرجاقىپ دۋلاتۇلىنىڭ تۋىپ-وسكەن جەرى، قاسيەتتى تورعاي وڭىرىنەن رەسەي پوليگونى اشىلاتىنى بەلگىلى بولدى. رەسەيگە بۇرىن دا تالاي جەرىمىزدى جالعا بەرىپ وتىرعان قازاق ۇكىمەتى سىناق جۇرگىزۋ ءۇشىن ەندى تاعى قوستاناي وبلىسى جانگەلدين اۋدانىنان 76 مىڭ گەكتار جەر ءبولىپ بەرۋگە كەلىسىم جاساۋدا. كەڭ بايتاق كيەلى تورعاي وڭىرىنە ەندى بايقوڭىردان ۇشاتىن رەسەيدىڭ «سويۋز-2» زىمىراندارىنىڭ قاتەرلى بولىكتەرى قۇلاي بەرەتىن بولادى.

الاش كوسەمدەرىنىڭ تۋعان جەرى… الاشتىڭ 100 جىلدىعىندا الاشتىڭ تۇبىنە جەتكەن رەسەيگە پوليگون ءۇشىن جالعا بەرىلمەك…

الاش ورداسى بولعان ۇلى ابايدىڭ وتانى سەمەيدى الەمگە ايگىلى پوليگونىمەن جارتى عاسىرداي جالماپ، الاشتىڭ ەكىنشى استاناسى قىزىلورداداعى بايقوڭىردىڭ بارىن سورىپ، قورقىتىڭ كورىن قازىپ، ەندى الاش ارىستارى تۋعان تورعايدىڭ توز-توزىن شىعارۋ رەسەي ءۇشىن تۇك تە قيىن بولماي تۇر… ءبىر الاڭداتارلىعى وسى ەكولوگيالىق قاتەرلى ءوڭىردىڭ بارلىعىندا 100 پايىز قازاقتار تۇرادى…

بۇرىن بۇعان قارسى بولىپ، ۇكىمەتكە حات جازعان اۋىل اقساقالدارى جانگەلدين اۋدانىنا جىل سايىن بولىنەتىن 151 ميلليون تەڭگەگە قۇلاپ ءتۇسىپتى… سونىمەن بىرگە پوليگوننىڭ ناق ىرگەسىندە ورنالاسقان اقكول مەن قاراسۋ اۋىلدارىنا جەدەل جاردەم ءبولىنىپ، اۋىز سۋ تارتىلماق ەكەن.

ۇكىمەتتىڭ جەدەل جاردەمى – «جەدەل جاردەمگە» اينالىپ كەتپەيتىنىنە نىق سەنىپ وتىر ما ەكەن اۋىل بەلسەندىلەرى؟

اقكولىمىز – اجالكول، قاراسۋىمىز – قاندىسۋ بولىپ جۇرمەي مە؟

151 ميلليون تەڭگە العان اۋداننىڭ پوليگوننىڭ ەكولوگيالىق اپاتىنان تاباتىن قاسىرەتى ميللياردتارمەن دە ولشەنە الماي قالماي ما ەرتەڭ؟..

تورعاي وڭىرىنە بەيبىت ماقساتپەن بارماعان مينيستر بەيبىت اتامقۇلوۆ بۇعان كەپىلدىك بەرە الا ما؟ قاسيەتتى ءوڭىردى قورعاي الماعان قورعانىس جانە اەروعارىش ونەركاسىبى ءمينيسترى ەرتەڭ بۇل قاتەرلى شەشىمنىڭ سۇراۋى اۋىر بولاتىنىن سەزەر مە ەكەن؟ بۇگىن ۇكىمەت نە دەسە دە، ۇندەمەي كەلىسە سالعان وبلىستىڭ جەرى مەن ەلىنە جاۋاپتى اكىم ارحيمەد مۇحانبەتوۆ مىرزا ەرتەڭ نە دەيدى؟

جەر رەسەيگە 3 جىلعا جالعا بەرىلەدى دەيدى… 1956 جىلى وزبەكتانعا 30 جىلعا دەپ بەرىلگەن جەر ءجانناتى بوستاندىق اۋدانى قايدا قازىر؟ كەيىن جالعا بەرىلگەن جەتىساي، ماقتارال، كيروۆ اۋداندارىن كەيىن زورعا جىلاپ ءجۇرىپ ۇشتەن ءبىر بولىگىن عانا زورعا قايتارىپ الدىق. قالعان جەرىمىزدەن وزبەكتەر ءبىر وبلىس اشىپ الىپ، جايناپ وتىر…

قۇلاعان زىمىرانداردان توگىلەتىن گەپتيلدىڭ تورعاي حالقىنىڭ دەنساۋلىعىنا دا زور زيان كەلتىرەتىنى، اۋىر زارداپ شەكتىرەتىنى انىق. تورعاي دالاسى كيىكتەردىڭ كوكتەم مەن جازدا ەڭ كوپ مەكەندەيتىن، تەز كوبەيەتىن ءشوبى شۇيگىن قولايلى ءوڭىر. ونسىز دا بۇرىن تورعاي دالاسىندا كيەلى كيىكتەردىڭ ءجۇز مىڭداپ قىرىلعانى بەلگىلى. رەسەي تاراپى كيىكتەردىڭ گەپتيلدەن قىرىلعانىن مويىنداعانى تۋرالى مالىمەتتەر جارىق كورۋدە…

قازاقتىڭ مىلتىقسىز-اق جازىلماس قاۋىپتى دەرتكە ۇشىراپ، قىرىلا بەرۋىنە قاراپ وتىرا بەرەمىز بە سوندا؟

بولاشاعىمىزعا قاۋىپ توندىرەتىن بۇل ماسەلە «قازاق ءۇنى» گازەتى باستاعان رەسپۋبليكالىق باق-تار مەن سايتتاردا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە كوتەرىلىپ، ەل مازاسىزدانىپ وتىر.

ەلىمىز قانداي تىعىرىققا تىرەلسە دە، ەلباسىنا، نۇرسۇلتان ءابىشۇلى، سىزگە ارقا سۇيەپ، ارىزىن ايتىپ كەلەدى. قانداي قيىن ماسەلە بولسا دا، ءسىزدىڭ ارقاڭىزدا ءتۇيىنى شەشىلىپ كەلە جاتقانىنا كۋامىز. بۇل جولى دا قاسيەتتى تورعاي ءوڭىرىنىڭ حالقى كەڭ بايتاق جەرى توز-توز بولىپ كەتۋدەن قورقىپ، وزىڭىزگە اشىق حات جازىپ، اراشا سۇراپ وتىرعان جايى بار.

وزىڭىزگە دەگەن زور قۇرمەتپەن، ۇلكەن ءۇمىت كۇتۋشى حالىق اتىنان:

ولجاس سۇلەيمەنوۆ، اقىن، قوعام قايراتكەرى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى;

كەنجەعالي ساعاديەۆ، قر ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى;

ءسابيت دوسانوۆ، جازۋشى، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، م.شولوحوۆ اتىنداعى حالىقارالىق سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى;

دۋلات يسابەكوۆ، جازۋشى-دراماتۋرگ، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى;

جەڭىسبەك ماۋلەنقۇلوۆ، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىستىق ارداگەرلەر ۇيىمى توراعاسى;

قاتيمولدا ريزۋانوۆ، اتىراۋ وبلىستىق ارداگەرلەر ۇيىمى توراعاسى;

قارساقباي بىرماعانبەتوۆ، قوستاناي وبلىسى جانگەلدين اۋدانى ارداگەرلەر ۇيىمى توراعاسى;

سەرىك تۇرعىنبەكوۆ، اقىن، قر ەڭبەگى سىڭگەن قايراتكەرى، حالىقارالىق الاش سىيلىعى لاۋرەاتى;

قازىبەك يسا، اقىن، «اق جول» پارتياسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، «قازاق ءۇنى» گازەتى پرەزيدەنتى، حالىقارالىق س.ەسەنين اتىنداعى سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى، حالىقارالىق الاش سىيلىعىنىڭ يەگەرى، يۋنەسكو الەمدىك ونەر جانە مادەنيەت اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى:

جۇماش سومجۇرەك، جازۋشى، سىنشى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى;

سپانديار بەكجىگىتوۆ، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىستىق كارديولوگيا ورتالىعى باس دارىگەرى;

ازامات تاسقاراۇلى، اقىن، قر ۇكىمەتىنىڭ «دارىن» مەملەكەتتىك جاستار سىيلىعىنىڭ يەگەرى.

قول قويۋ جالعاسۋدا.

«قازاق ءۇنى» گازەتى

Qazaquni.kz