حوك اتقارۋشى كوميتەتى شۆەيتساريانىڭ لوزانناسىندا وتكەن ارنايى وتىرىستىڭ قورىتىندىسىن شىعاردى. ءسويتىپ، 2018 جىلدىڭ 9-28 اقپاندا پحەنچحان قالاسىندا وتەتىن قىسقى وليمپيادا ويىندارىنان رەسەي قۇراماسىن شەتتەتتى.

رەسەي قۇراماسىن وليمپيادادان شەتتەتۋدىڭ سەبەبى – دوپينگ داۋى. كرەمل ءوز سپورتشىلارىنىڭ دوپينگ قولدانعانىن جوققا شىعارىپ وتىر. ءتىپتى، حالىقارالىق جانجالدىڭ ساياسي استارى بار دەپ تە كەلەدى.

نە دەسەك تە ەندى رەسەي سپورتشىلارى نەيترالدى تۋدىڭ اياسىندا عانا وليمپياداعا قاتىسۋ قۇقىعىنا يە بولماق. دەمەك، 2018 جىلعى الەمدىك سپورت دوداسىندا رەسەيدىڭ تۋى كوتەرىلمەيدى، ءانۇرانى شىرقالمايدى. ءبىتتى.

قازىر كرەملدەگى كوپ شەندىنىڭ باس قاتىرىپ وتىرعان جالعىز ماسەلەسى – نەيترالدى تۋدىڭ استىندا ونەر كورسەتىپ، ۇياتقا قالۋ ما، الدە مۇلدە بايكوت جاساپ، تاعى دا ۇياتقا قالۋ ما؟ ۇياتقا قالۋ دەمەكشى، 2014 جىلى سوچيدە قىسقا وليمپيادا ءوتتى. رەسەي ءوزى وتكىزگەن بۇل دودادا ورىستىڭ 20-دان استام سپورتشىسى دوپينگ قولدانىپ، ۇستالدى. ءتىپتى، ۇيىمداستىرۋشىلار سىنامالاردى وزگەرتىپ، دوپينگى بار دەگەندەردىڭ ورنىنا باسقا سىنىمالاردى كورسەتىپ، قۋلىق جاساعان. قىسقاشا ايتقاندا – افەريزم.  مۇنى ءبىلىپ قويعان حوك رەسەيدى وليمپيادادان شەتتەتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى.

ميليونوۆتىڭ ميعا قونبايتىن ۇسىنىسى

بۇل تۇستا رەسەي دۋماسىنىڭ دۇمشە دەپۋتاتى ۆيتالي ميليونوۆ دەيتىن بىلگىش بىلاي دەپ مالىمدەمە جاساپتى.

قازاقستان، قىرعىزستان مەن بەلورۋسسيا بايكوت جاساپ، رەسەيدى جاقتاپ، وليمپياداعا قاتىسپاۋى كەرەك-مىس.

«سىزدەرگە ۇسىنىسىم، ەگەر رەسەي قۇراماسىن شەتتەتەتىن بولسا، بىزگە قارايلاسىپ، وليپيادا ويىندارىنا قاتىسۋدان باس تارتىڭىزدار. حوك تاراپىنان رەسەي فەدەراتسياسىنا قارسى جۇىس جاسالىپ اتقانىن كورىپ وتىرمىز. مۇنىڭ ساياسي سيپاتى بار ەكەنى دە بەلگىلى. ءبىزىدڭ ەلىمىزگە حالىقارالىق ۇيىمدار تاراپىنان قىسىم كوبەيىپ كەلەدى. مىسالى، ەۋروپا مەن امەريكانىڭ سالعان سانكتسيالارى وڭاي ءتيىپ جاتقان جوق. بۇل دا ساياسي قىسىم»، - دەپتى جاڭاعى ميلونوۆ.

ەستەرىڭىزدە بولسا، باسقا-باسقا ەمەس، ءدال وسى ميليونوۆ دەيتىن دۋمانىڭ دەپۋتاتى قازاقستاننىڭ لاتىن قارىپىنە وتۋىنە ورە-تۇرەگەلىپ، نارازىلىق كورسەتكەن.

«ءبىز قانداي دا ءبىر شەشىم قابىلداۋىمىز كەرەك. قازاقستاننىڭ لاتىنعا كوشۋى كيريلليتسادان عانا ەمەس، جالپى رەسەيدەن ىرگەسىن اۋلاق سالۋى.  ءبىز دۋما شەڭبەرىندە حات جازايىق. الاڭداۋشىلىق بىلدىرەيىك»، - دەگەن بولاتىن ميليونوۆىمىز.

ءجا، ميليونوۆ شوۆنيستىك پيعىلداعى، پرو-يمپەرياليستىك سەنىمدەگى سارجاعال ساياساتكەرسىماق. كرەملدى توڭىرەكتەگەن مۇندايلاردىڭ تالاي كوردىك.

ارىستانبەك مۇحاماديۇلى: قازاقستان وليمپياداعا قاتىسادى

دەيتۇرعانمەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحاماديۇلى بۇل ماسەلەنىڭ نۇكتەسىن قويدى. قازاقستان 2018 جىلعى قىسقا وليمپيادا ويىندارىنا قاتىسادى.

«بۇل ءبىر ادامنىڭ پىكىرى. جانە كەز كەلگەن ادام پىكىر ايتا الادى. ال ەندى ءبىز اركىمنىڭ سوزىنە جاۋاپ بەرىپ جاتساق، بۇل دۇرىس ەمەس. مەملەكەتتىك پوزيتسيا بار. ءبىز سونى ۇستانامىز. قازاقستاندىق سپورتشىلار قىزۋ دايىندىق ءۇستىندى. قازىرگى تاڭدا ءبىزدىڭ قورجىنىمىزدا 17 ليتسەنيا بار. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز وسى ليتسەنزيانىڭ سانىن ارتتىرۋ جانە وليميپيادادا جاقسى كورسەتكىشتەرگە قول جەتكىزۋ»، - دەدى مينيستر.

ءمينيستردىڭ دەگەندەرىن تاپسىرلەپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق بولار. قىسقاسى، ميليونوۆ سەكىلدىلەردىڭ سوزىنە نازار اۋدارۋدىڭ ءوزى دۇرىس ەمەس. جانە قازاقستان قۇراماسى وليميپياداعا قاتىسادى. ءبىتتى.

كارىسۇيەك كومۋنيستىڭ كوكسەگەنى – سابەت وداعىن قۇرۋ

ايتپاقشى، رەسەي دۋماسىنىڭ پەنسيونەر دەپۋتاتى، كارىسۇيەك كوممۋنيست گەننادي زيۋگانوۆ «روسسيا 1» ارناسىنداعى 60 مينۋت دەيتىن باعدارلاماعا قاتىسىپ، سابەت وداعىنىڭ سپارتاكياداسىن وتكىزەيىك دەپتى.

«سابەت وداعى قازىر بولعاندا ءبىزدى ەشقاشان ەشكىم وليمپيادادان قۋمايتىن ەدى. بۇل نە باسسىزدىق؟ 15 ادام جينالىپ، رەسەيگە قارسى داۋىس بەردى. بىزدە ءوز جاۋابىمىزدى بەرۋىمىز كەرەك. مەن كەشە دۋمادا باستاما كوتەردىم. كسرو حالىقتارىنىڭ سپارتاكياداسىن وتكىزەيىك. رەسەيدىڭ قۇرامىنداعى حالىقتار قاتىسسىن. كورشىلەرىمىز قاتىسسىن. ماعان سەنىڭىزدەر، بۇل اناۋ پحەنچحانداعى وليمپيادادان گورى كۇشتى بولادى»، - دەيدى زيۋگانوۆ.

قىزىق بولعاندا، حالىقارالىق كوميتەت رەسەي قۇراماسىن وليمپيادادان شەتتەتسە، دەپۋتات زيۋگانوۆ بۇرىنعى سابەتتىڭ سپارتاكياداسىن وتكىزەيىك، وليمپيادانىڭ التەرناتيۆاسىن جاسايىق دەپتى. سونداعى زيۋگانوۆتىڭ امبيتسياسى كۇلى كوككە ۇشقان سابەتتى قايتا ءتىرىلتۋ مە؟

دوپينگ ىشكىشتەردىڭ رەيتينگى

2016 جىلى «Fox Sports» تەلەارناسى 2008-2012 جىلعى وليمپيادا ويىندارىندا دوپينگ داۋىنا ىلىنگەن ەلدەردىڭ رەيتينگىن جاساپ ەدى. وندا 9 بىردەي وليمپيادا مەدالىنەن ايىرىلعان قازاقستان الەم بويىنشا ەكىنشى  ورىندا بولعان.

ول كەزدە دوپينگ ىشكەن سپورتشىلاردىڭ كوشىن رەسەي باستادى. 19 سپورتشىسى مەدالدەرىن قايتارىپ بەرگەن بولاتىن. ال ۇشتىكتە بەلارۋسسيا بولدى. ولار 7 مەدالدى قايتاردى.

بيىل شە؟ بيىل جاڭا رەيتين بار. جەڭىل اتلەتيكا فەدەراتسياسىنىڭ حالىقارالىق اسسوساتسياسى رەيتينگ جاساپتى.  دوپينگ قولداندى دەگەن كۇدىككە ىلىنگەن 62 ەلدىڭ 316 اتلەتىن سپورتتان شەتتەتكەن ەكەن. بۇل تىزىمدە كوش باستاپ تۇرعان تاعى دا رەسەي.  رەسەيدىڭ 58 جەڭىل اتلەتى دوپينگپەن ۇستالعان.  316 اتلەتتىڭ ىشىندە 2 قازاقستاندىق بار.

شەشەم قاتال. 7 سپورتشى 2 جىلدان كەم ۋاقىت سپورتتان شەتتەتىلسە، 144 سپورتشى تۇپ-تۋرا 2 جىل جارىستارعا قاتىۋ قۇقىنان ايىرىلعان.  95 سپورتشى 3-5 جىلعا، 34 سپورتشى 6-10 جىلعا سپورتتان الاستاتىلعان. ەڭ سوراقىسى 36 سپورتشى ءومىر بويىنا ۇلكەن سپورتتان قۋىلىپ، حالىقارالىق جارىستارعا قاتىسپايتىن بولدى.

نۇرزات توعجان

Abai.kz