ەسبولات 2017-12-25 12:26:28

ساپاسى ناشار تەمەكىنىڭ باعاسى ۇشىنىپ بارادى. 2018 جىلى تاعى قىمباتتايدى دەگەن بولجام بار. سوندا تەمەكى شەگەتىن ادامدار (زەينەتكەرلەر) نە ىستەيدى؟ التەرناتيۆا بولۋى كەرەك قوي. ارزان تاباك شىعارۋ كەرەك  تۋربكامەن تارتاتىن. قازاقستاندا تەمەكى مونوپولياسى كىمدەردىڭ قولىندا ەكەنى بەلگىسىز، ايتسەدە، ايتايىن دەگەنىم - ساپاسى. ساپاسى، وتە-موتە ناشار. كوپتەگەن ادامداردىڭ پىكىرى بۇل. كەيبىر سيگارەتتەر تاپ-تازا بوق ساسىپ جاتىر. ءناجىستىڭ  ءيىسى شىعادى! وسى فاكتىنى شەلەك پەن وتەگەن باتىرداعى فابريكالاردا جۇمىس جاسايتىندارعا جەتكىزىڭدەر. التەرناتيۆا بولۋى كەرەك. 21-عاسىردا تەمەكىنىڭ مونوپولياسى - دۇرىس ادامنىڭ كۇلكىسىن كەلتىرەتىن ءجايت. بىراق، بىزدە، بارىدە بولا بەرەدى عوي. تاڭ قالاتىن ەشتەڭەسى جوق.

تەمەكىنىڭ ساپاسىنا بايلانىستى ويلارىڭىز قىزىق ەكەن. ونىمەن ءتيىستى باقىلاۋشى ورگاندار اينالىسۋى ءتيىس! مەن تەمەكى تارتپايمىن، ءسىز دە ول پالەنى تاستاڭىز.

مەيرامباي 2017-12-23 15:12:48

ايتا كەتەتىندەي جاقسى جاڭالىقتارسىز جىل بولدى. ەسكەرە كەتەتىنى، سىرتقى ساياساتتا بىتىمگەرشىلىك ميسسياسىن جاقسى اتقاردىق. سيرياداعى قىرعىندى توقتاتۋعا استانا ۇلكەن كۇش سالدى. ناتيجەسى جوق ەمەس. جانار-جاعارماي "كريزيسى" مەن قىمباتشىلىق ارتتى. قىرعىزستانمەن تەكەترەس ەستە قالدى.

قازاقستاننىڭ سيرياداعى جاعدايعا ىقپالىن تىم اسىرا باعالاماس ەدىم. ءيا، استانادا كەلىسسوز جۇرگىزۋگە الاڭ بەرىلدى، بىراق نەگىزگى شارۋانى شەشىپ جاتقان باسقا، كەپىلدىك بەرىپ وتىرعان ەلدەر دەپ سانايمىن.

جالپى ءبىز ءوزىمىزدىڭ سىرتقى ساياسي امبيتسياسىمىزدى ءبىراز تەجەۋىمىز كەرەك سياقتى. نە الەمدىك دىندەردىڭ ديالوگىن ۇيىمداستىرامىز دەپ، قىرۋار قارجى شىعارىپ، تەر توگىپ، اۋرەلەنەمىز. ونداي، عالامدىق قاقتىعىستاردى شەشەتىن بۇۇ سياقتى ۇيىم بار ەمەس پە؟ ورىنسىز «سامميتشىلدىكتەن» اۋلاق بولعان ءجون دەپ سانايمىن!

تۇرىكپەننەن تارتىپ العان قىستاۋدان 2017-12-23 01:25:08

بۇعاتتالعان 22 ملرد-تىڭ استارىندا نە جاتىر؟ كريپتوۆاليۋتاعا كوزقاراسىڭىز قالاي؟

بۇعاتتالعان 22 ميلليارد دوللاردىڭ استارىندا مولداۆان كاسىپكەرىنىڭ قازاقستان نارىعىنا كەلىپ، بيزنەس جاساۋىنا قولداۋ كورسەتكەن ءبىزدىڭ شەندىلەردىڭ اشكوزدىگى مەن جەمقورلىعى جاتۋى مۇمكىن. سول جاعىن مىقتاپ تەكسەرىپ الۋ كەرەك! جانە دە بۇل سكاندال حالىقتىڭ ورتاق قازىناسى – ۇلتتىق قوردىڭ قايدا، قاي بانكتەردە جانە قانداي شارتتارعا سايكەس ساقتالىپ وتىر دەگەن ساۋالدى دا الدىمىزعا جايىپ سالىپ وتىر!

كريپتوۆاليۋتاعا سەنىمىم جوق. قارجىلىق اۆانتيۋراعا ۇقسايتىن سياقتى. قاۋىپسىزدىك جاعى دا تىم وسال، وتيكەنى وندا بارلىق وپەراتسيا كومپيۋتەر ارقىلى جۇرگىزىلەدى، ال قازىرگى زاماننىڭ حاكەرلەرى قانداي ەكەنىن كۇندە باق-تان وقىپ، كورىپ جاتىرمىز عوي! ميللياردتار قولدى بوپ جاتىر. ونىڭ ۇستىنە ۆەنەسۋەلا سەكىلدى ەكونوميكالىق قۇردىمعا باتۋدىڭ الدىندا تۇرعان توتاليتارلىق مەملەكەت ونىڭ ۇلتتىق جۇيەسىن قۇرۋىنىڭ ءوزى دە ءبىراز نارسەدەن سىر بەرمەي مە؟

ترون 2017-12-22 22:01:33

سوۆەت وداعانىڭ ۋاقىتىندا يدەولوگياگا كوپ كونيل ءبولىندى. جازۋشى، اكىن بولۋ زور مارتەبە ەدي، تۆورچەستۆالىك ينتەللەگەنتسيانىن كارىندارى توك، كونيلدەري كوك ەدي.ال،  باتىس ەلدەريندە باسكاشا بولدى، مەملەكەتتين اكىن جازۋشىدا شاۋراسى جوك، نە جازام دەسەندە وزين بيلەسين، اكشانى كالاي تاپساندا وز شاۋرانىز. سيز وسى ەكي جولدىن كايسىسى دۋرىس دەيسيز؟ بيرينشي جاگىنان ۋلتتىك يدەلوگيانى دامىتۋ كەرەك، حالىكتىن ساناسىنا سينيرۋ كەرەك، ەكينشي جاگىنان وكيمەتتەن اكشا الىپ وتىرسان وگان كارسى بيردەمە ايتا الاسىن با؟

ءسىز ادەبيەتتى قارجىلاندىرۋ سەكىلدى ماسەلەنى ايتىپ وتىرسىز. بۇل تۇرعىدا مەنىڭ جەكە ۇستانىمىم مىناداي: مەملەكەت الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ادەبيەتتى بيۋدجەتتەن قولداۋى ءتيىس، وعان بالالار، سالالىق، ءبىلىم مەن عىلىمي جانە باسقا تاقىرىپتاعى، كوممەرتسيالىق ەمەس شىعارمالار جاتادى. مەنىڭشە، تالانتتى جاستاردىڭ العاشقى كىتاپتارىن دا مەملەكەت قولداعانى ابزال.

بىراق ءومىر بويى مەملەكەتتىك قارجىعا عانا تاۋەلدى بولۋ دۇرىس ەمەس. شىنايى تالانتتى وقىرمان ءوزى ىزدەپ تاۋىپ الىپ، ءوز قالتاسىنان قارجىلاندىرۋى ءتيىس! ونداي تالانت يەسىنە دەمەۋشەلىر دە كومەك كورسەتەدى، سونىڭ ارقاسىندا پايدا تابادى.

ونىڭ ۇستىنە قازىر كىتاپتىڭ ەلەكتروندىق نۇسقالارى، الەۋمەتتىك جەلىدەگى الۋان ءتۇرلى فورمالارى دامىپ كەلەدى. ادەبيەت ودان دا قالىپ قويماۋى ءتيىس!

امان جانىس 2017-12-22 18:01:19

ۋكراينا، ليۆيا سىندى مەملەكەتتەردە ورىن العان تولقۋلار مەن كوتەرىلىستەرگە سىرتقى كۇشتەردىڭ سەبەپ بولعاندىعى بەلگىلى. حالىقتى قۇرعاق ۋادەلەرمەن الداپ، كوشەگە شىعارىپ، قانعا بوكتىرگەن شەتەلدىك ميسيونەرلەر مەن مۇحتار ءابليازوۆتىڭ قازىرگى ۇندەۋلەرىندە ايىرماشىلىق بار ما؟ حالىقتىڭ الەۋمەتتىك احۋالىن كوتەرگىسى كەلەتىن ادامنىڭ رەۆوليۋتسيا جولىن تاڭداعاندىعى قانشالىقتى كۇدىك تۋعىزادى؟

 ماسەلەنىڭ ەكى جاعى بار.

بىرىنشىدەن، بيلىك ءوزى ەۆوليۋتسيالىق جولدى قولداماسا، ەرتە مە، كەش پە، رەۆوليۋتسياعا تاپ بولادى. قازىر ەل ىشىندەگى نارازىلىق كۇن سايىن ەسەلەپ، گەومەتريالىق پروگرەسسيامەن ارتۋدا. قازان بۇرقىراپ، قايناپ جاتقالى قاشان! ەشقانداي دا سىرتتاعى كۇشتەرسىز-اق حالىق ءبىر كۇندە رەجيمنىڭ بىت-شىتىن شىعارىپ، كۇل تالقان ەتە سالادى. ءتىپتى وعان وپپوزيتسيالىق پارتيالار مەن كوسەمدەردىڭ كەرەگى جوق بوپ قالادى!

بايقاساڭىز، بۇگىندە بيلىكتىڭ جاقتاسى، ادۆوكاتى بوپ جۇرگەن، وپپوزيتسياعا ەش قاتىسى جوق ازاماتتار ەلدەگى جاعدايعا، اسىرەسە، جان-جاقتى جالماپ جاتقان جەمقورلىققا دەگەن قارسىلىعىن اشىقتان-اشىق بىلدىرۋدە! ونىڭ ىشىندە شاعىن بيزنەس وكىلدەرى دە بار.

ەكىنشىدەن، ءوز باسىم، وتانىمىزعا سىرتتان ىقپال ەتەر كەز كەلگەن كۇشكە قارسىمىن. قازاقتىڭ تاعىدىرىن قازاقتان باسقا ەشكىم شەشپەۋى ءتيىس!

ءابليازوۆ تۋرالى وسى جەردە جاۋاپ بەردىم، سودان وقىپ الارسىز. وعان ءبىر قوسارىم، كەز كەلگەن ساياساتكەر ءوز جولىن ءوزى تاڭدايدى. ابليازوۆتىكى دە – ءوزى تاڭداعان جول. بىراق، ەلدىڭ تولىققاندى قولداۋىنا يە بولۋ ءۇشىن ول ءوزىنىڭ سوتىندا وزىنە تاعىلعان ءاربىر ايىپ بويىنشا ناقتى جاۋاپ بەرۋى كەرەك. جانە دە ەل ىشىندە جۇرگەن وپپوزيتسيانى قارالاۋدى دوعارۋ ءتيىس. ءويتىپ، ابىروي مەن قولداۋ تاپپايدى.

سورلى قازاق 2017-12-22 10:48:00

قازاق حالقى ءبارىن بىلەدى، كىم قالاي بايىپ جاتقانىن، قانداي قۋلىق پەن وتىرىك جاسالىپ جاتقانىن، حالىقتىڭ قاراجاتى تويىمسىز بانكتەرگە قۇيىلىپ جاتقانىن، ۇرىلار مەن قىلمىسكەرلەردىڭ كۇشەيىپ العانىن، وسى ءتىزىمدى شەكسىز جالعاستىرا بەرۋگە بولادى. ءامىرجان مىرزا، قالاي ويلايسىز، قاناعاتسىزدىق پەن تويىمسىزدىق، جالاڭ ۇراندار مەن جاعىمپازدىق، اۋىسپايتىن بيلىك پەن حالىق تاڭدامايتىن حالىق قالاۋلارى، تاعى دا وسى سياقتى قازاق قوعامىندا ورىن العان جاعدايلار قاشان جويىلادى؟ سول كۇننىڭ كەلەرىنە، سول كۇننىڭ تۋارىنا ءسىز سەنەسىز بە؟ وسى جاعدايلاردى تۇزەۋ، دۇرىستاۋ كىمنىڭ قولىندا، الدە بۇل قازاقتىڭ ماڭدايىنا جازىلعان ماڭگىلىك سورى ما؟

ءوزىمىز ءوز تاعىدىرىمىزدى ءوز قولىمىزعا الماي، ەشنارسە دە وزگەرمەيدى! سوندىقتان دا قوعامنىڭ بەلسەندىلىگى ارتۋ كەرەك، ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ديۆاننان تۇرۋ كەرەك! ەلدە بولىپ جاتقان جەمقورلىق پەن ادىلەتسىزدىك، جاعىمپازدىق پەن استامشىلدىق فاكتىلەرى ءار ازامات تاراپىنان سىنالۋى ءتيىس. ول سىن ورتاق ۇيىم ارقىلى ءبىر ارناعا توعىسىپ جاتسا، قۇبا قۇپ!

وزگەرىستەر، ءسوزسىز، بولادى! مەن سوعان سەنەمىن! سەنبەسەم، باياعىدا-اق وپپوزيتسيادان كەتىپ، باسقا تىرلىككە كوشەر ەدىم عوي

مىلتىقباي 2017-12-22 08:41:03

ءامىرجان مىرزا، نەگە قازاق بيلىگى جاڭاوزەندە جازىقسىز قازاقتاردى اتىپ ءولتىردى؟ ال قاراعاندىنىڭ شاحتەرلارى باس كوتەرگەندە اۋىزدارىن دا اشپادى، سەبەبى ولاردىڭ اراسىندا ورىس ۇلتىنىڭ ازاماتتارى بولعاسىن  ءارى رەسەي ءوز ازاماتتارىن قورعايتىنىن بىلگەندىكتەن بە، قالاي ويلايسىز؟ سوندا قازاقتاردى ءوز ەلىندە جازىقسىز ولتىرۋگە بولا ما، قورعايتىن سوت پەن زاڭ جوق پا قاراپايىم قازاقتار ءۇشىن، بۇل حالىقتى مازالاپ جۇرگەن ماسەلە، اشىق جاۋاپ بەرە الاسىز با، اشىق جاۋاپ بەرۋگە قورىقساڭىز، استارلاپ ءتۇسىندىرىپ بەرىڭىزشى، نە ءۇشىن وق اتىلدى حالىققا، ءامىرجان مىرزا.

 نەگە اشىق ايتپاسقا؟ ايتۋ كەرەك!

رەسمي كرەملدىڭ ءبىزدىڭ بيلىككە ىقپالى بار ەكەنىن مەن جوعارىدا ايتقانمىن  (سول جەردەن وقىپ الارسىز).

وعان قوسارىم مىناۋ.

مەنىڭشە، جاڭاوزەن قىرعىنىنىڭ تاعى ءبىر استارى بولدى. بيلىكتىڭ الدىندا سايلاۋ تۇردى. وپپوزيتسيا ءبىر پارتيا بوپ بىرىكتى. سوندىقتان ءبىزدىڭ جسدپ «ازاتتىڭ» قاۋقارى مىقتى ەدى. سول ءۇشىن بيلىككە وسىنداي ارانداتۋ ارقىلى «گايكانى» قاتايتىپ تاستاۋ كەرەك بولدى دەپ ويلايمىن. ايتپەسە، ءوزىم ارىپتەستەرىممەن بىرگە الاڭدا جەتى اي بويىنا تۇرعان سول مۇنايشىلارعا بىرنەشە رەت باردىم. ولار كەلىسسوزگە دايىن ەكەنىن، ءتارتىپ بۇزۋ ويلارىندا جوق ەكەنىن اشىق ايتىپ جاتتى. بىراق، اقىرى وسىنداي قاندى قىرعىنعا ۇلاستى. سول كەزدەگى ۆيدەولاردا بەيبىت ادامدارعا وق جاۋدىرعان پوليتسيا بار دا، قولىنا قارۋ ۇستاعان مۇنايشىلار جوق! مىنە، گاپ قايدا جاتىر!

ال قاراعاندىداعى جاعدايدىڭ تۇپكى سەبەبى جاڭاوزەن مۇنايشىلارىنىڭ تالاپتارىنا ۇقساسا دا، ءبارى بەيبىت تۇردە شەشىلدى. ءسىز ايتقانداي ۇلتتىق فاكتور بولۋى دا مۇمكىن. ول جاعىن دا ەسكەرۋىمىز كەرەك. بىراق، جاڭاوزەننەن كەيىن بيلىك ىشىندەگىلەر دە ويلانا باستاعان سياقتى.

بىراق، ءبىر جەردەگى ءتۇيىن ءوز شەشىمىن تاپقانىمەن، بۇكىل قازاقستان بويىنشا لايىقتى جالاقى تولەۋ مەن ەڭبەك ادامىنىڭ قۇقىن قورعاۋ سەكىلدى ىرگەلى ماسەلەلەر ءالى دە سول، شەشىلمەگەن قالپىندا. سوندىقتان بۇكىل قازاقستان بويىنشا ەرەۋىل ماسەلەسى تۇپكىلىكتى شەشىلدى دەپ مەن ايتا المايمىن!

وتتاۋباي 2017-12-22 00:36:05

بايقاۋىمشا، ءسىزدىڭ ۇستانىمىڭىز باق بەتىندە بيلىكتىڭ كەمشىن تۇستارىن ايتىپ، سىني ماقالار جازۋ .بىراق، بەلگىلىسى بيلىك كىمنىڭ اۋزىنان شىقسا دا، سىنعا ءپىلدى اعاش وقپەن اتقانداي سەلت ەتپەيدى ------ وتتاعان ەكەنسىز! سەلت ەتپەيتىن بولسا اتامباەۆتىڭ ايگىلى ايىپتاۋلارىنان كەيىن شەكارانى جاۋىپ، شەكارادان وتەتىن جازىقسىز ادامداردى كۇن ۇزاق اياقتارىنان تىك تۇرعىزىپ قويىپ، نەگە ادام ولىمىنە دەيىن سوقتىرعانشا ازاپتادى؟ سەلت ەتپەيتىن بولسا بيلىككە سىن ايتىپ پىكىر جازاتىنداردى نەگە ءۇش ارىپكە اڭدىتىپ قويدى؟ "سىني ماقالارعا سەلت ەتپەيتىندەر" نەگە ءامىرجاننىڭ ەسىگىنىڭ الدىنا بەتون قۇيىپ كەتىپ جەكسۇرىن تىرلىك جاساپ ءجۇر؟

اركىم ءوز مۇمكىندىگىنە قارايدى. كەزىندە رنپك، جسدپ، سوسىن جسدپ «ازات» پارتيالارىنىڭ باسشىلارىنىڭ ءبىرى بوپ جۇرگەندە، ارينە، مەن قازىرگىدەن گورى بەلسەندى بولدىم. ەل ارالادىق، جينالىستار وتكىزدىك، نارازىلىق اكتسيالارىن، سونىڭ ىشىندە، ميتينگىلەر ۇيىمداستىردىق. سول ءۇشىن اراكىدىك سوتتالىپ، اباقتىعا جابىلىپ جۇردىك.

قازىر بولسا، مەندە ونداي ساياسي ۇيىم جوق. سوندىقتان دا مەنىكى كوبىنەسە اعارتۋشىلىق قىزمەت. قۇداي قولىما قالام ۇستاتتى، سوندىقتان وسى تالانتىمدى حالقىمنىڭ، ەلىمنىڭ مۇددەسىنە پايدالانىپ ءجۇرمىن. اپتا سايىن «دات» جانە «جاس الاش» گازەتتەرىندە تۇراقتى كولونكا جۇرگىزىپ وتىرمىن. ەلدە، الەمدە بولىپ جاتقان وقيعالارعا ءۇن قوسۋعا تىرىسىپ كەلەمىن.

ال ەگەر دە كوپشىلىك قولداپ، ۇيىم قۇرىپ جاتساق، ارينە، مەنىڭ دە ساياسي بەلسەندىلىگىم ارتا تۇسپەك. جانە دە ول ناقتى ىستەرگە ۇلاسارى ءسوزسىز.

وسىعان ءبىر قوسارىم: بيلىك شىندىق ءسوزدىڭ قانشالىقتى ىقپالدى ەكەنىن سەزەدى، بىلەدى. سوندىقتان دا تاۋەلسىز باق-تار جابىلىپ جاتىر. تاۋەلسىز پىكىر يەلەرى قۋدالانۋدا.

قازىر الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ ءرولى مەن مۇمكىندىكتەرى كۇرت ارتىپ كەتتى. مەنىڭ ول جەلىلەردەگى قولداۋشىلارىم كوپ. بىراق ودان دا كوپ بولعانىن قالار ەدىم. ءسىز دە سول قاتارعا قوسىلىڭىز. ماسەلەن، مەنىڭ Facebook-تەگى پاراقشاما جازىلىڭىز، مەنىڭ بارلىق جازعان دۇنيەمدى سول جەردە تابا الاسىز!

ءبىر قازاق 2017-12-22 00:13:17

اسسالامۋاعاليكۋم، ءامىرجان ساعيدراحمانۇلى! قانداي مەملەكەت بولماسىن، ونىڭ حالقى بار. سول ءۇشىن مەملەكەت الدىنا قانداي بولماسىن ماقسات قويادى. حالىق بولماسا مەملەكەتتە جوق. مەملەكەت حالىق ءۇشىن تىكەلەي قىزمەت اتقارادى. بىزگە كەلەتىن بولساق تولىققاندى ولاي ەمەس سياقتى. يə شۇكىرشىلىك ەتەمىز اسپانىمىز اشىق، تىنىشتىق زامان. شۇكىر، حالقىمىز تىنىشتىقتىڭ قəدىرىن بىلەدى. دەگەنمەن دە حالىقتى ويلايتىن شىنىمەن جانى اشيتىن بيلىك جوق. قىمباتشىلىق كەڭىردەگىڭنەن الىپ تۇنشىقتىرىپ بارا جاتىر. جوعارى شارىقتاماسا تومەندەيتىن ءتۇرى جوق. باق وكىلدەر تاراپىنان ايتاتىن شىندىق جوق. ولار ءۇشىن ءبəرى كەرەمەت. جاس وتباسى قۇرعاندارعا جاسالاتىن جەڭىلدىك جوق دەسەكتە بولادى. حالىقتىڭ اقشاسىنىڭ ارقاسىندا بانكتەرىمىز قۇتىرىپ تۇر. سول اقشانى حالقىمىزدىڭ وزىنە ەسەلەتىپ پايىزىن قوسىپ تۇرىپ، نەسيەنى ءوز اقشاسىن وزىنە تولەتەدى. ونى بيلىكتە، باق-تا ايتپايدى. قانداي مەملەكەتتىك سالامىز بولماسىن سالعىرتتىق كوپ. ىستەلەتىن جəنە ىستەلمەگەن شارۋامىز ەلىمىزدە وتە كوپ. بولاشاعىمىز قانداي بولادى. الاڭدايتىن نəرسە دە وتە-موتە كوپ حالقىمىز ءۇشىن. قازاق حالقى تىنىشتىقتى ءبىرىنشى ورىندارعا قويادى. ءسىز ەلىمىزدە كوپتەگەن شەشىلمەگەن مəسەلەلەردى، بولاشاقتا قالاي شەشىمىن تابۋىمىز قاجەت دەپ ويلايسىز؟

ءسىز قوعامدا ورىن العان كوپ پروبلەمالاردى ايتىپ وتىرسىز. مۇنىڭ ءبارى اششى شىندىق. بىراق بيلىك ونى مويىنداعىسى كەلمەيدى. رەسمي باق جۇيەسى ارقىلى «قوي ۇستىندە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان» زاماندا ءومىر ءسۇرىپ جاتىرمىز» دەپ ناسيحات وربىتەدى. الايدا وعان وزدەرى دە، حالىق تا سەنبەيدى! سوندىقتان ەل ىشىندە «حاباردا» كورسەتەتىن ەلدە ءومىر سۇرگىم كەلەدى» دەگەن قاناتتى سوزدەر تاراپ كەتكەن.

قوعامدا پروبلەما كوپ. ولاردى شەشۋدىڭ جولى بارشىلىق.

ەڭ باستى جول مىناۋ: 1995 جىل شەنەۋنىكتەرگە ءوز قولىمەن بەرىپ قويعان بيلىكتى حالىق وزىنە قايتارىپ بەرۋ كەرەك! ول ءۇشىن ءادىل سايلاۋ ارقىلى پرەزيدەنت، دەپۋتاتتاردى جانە اكىمدەردى سايلاپ الۋىمىز كەرەك. ءبىر مەرزىمگە سايلانسىن، ەگەر دە قولدارىنان ەشنارسە كەلمەسە، كەلەسى سايلاۋدا حالىق ولاردى ورنىنا الىپ تاستايتىنداي ساياسي ءداستۇر قالىپتاستىرۋ كەرەك. سوندا بيلىكتىڭ ءوزى دە وزگەرەدى، جەمقورلىق ازايادى، الەۋمەتتىك ادىلەتتىك ورنايدى.

باسقا جول جوق!

جاڭاوزەن 2017-12-22 00:09:16

جاڭاوزەندە ءوز حالقىن جازىقسىز ولتىرگەندەر، سولارعا بۇيرىق بەرگەندەر قاشان تۇرمەگە وتىرادى، ءامىرجان مىرزا؟ ماكس پەن تالعاتتى بوستاندىققا شىعارۋ مۇمكىن بە، ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك، شەتەلدەن كومەك سۇراۋ كەرەك پە، ولار ءبىزدىڭ ەلدىڭ جاعدايىن بىلمەيتىن شىعار،  جازىقسىزدار قاماۋدا وتىرعاندارىن، وسى جايلى نە ويلايسىز؟

 جاڭاوزەن تراگەدياسى ءالى دە ءوز باعاسىن العان جوق. مەنىڭشە، بيلىك باسىندا وسى قىلمىسقا قاتىستى تۇلعالار وتىرعان تۇستا ونداي باعا الۋ دا مۇمكىن ەمەس. بىراق، ءبارىبىر اقيقات اشىلادى! كىمنىڭ اتۋعا بۇيرىق بەرگەنى دە ەلگە ءمالىم بولادى!

ساياسي سەبەپتەرمەن تۇرمەدە جازىقسىز وتىرعان ازاماتتاردى دا بوستاندىققا شىعارۋ كەرەك. ول ءۇشىن قوعامنىڭ بەلسەندىلىگى جوعارى بولۋى شارت، ايتپەسە، ەل ءۇشىن كۇرەسكەن اياۋلى ازاماتتاردى سوتتاپ جاتقاندا، كوبىمىز بۇعىپ قالامىز. بيلىك سونى ءبىلىپ، كورىپ وتىر. جانە دە ادىلەتتى، اتقارۋشى بيلىككە ەش تاۋەلسىز سوت جۇيەسىن قۇرۋىمىز كەرەك. ول ءۇشىن سۋديالاردى دا حالىق ءوزى سايلاپ الۋى كەرەك!

مىرزا 2017-12-22 00:00:47

ميسىز، توپاستار قالاي بيلىككە كەلەدى؟ بۇگىنگىلەر سول پاتامۋشتودان اسىپ كەتكەن جوق. ءامىرجان مىرزا، ءبىزدىڭ ەل بىرەۋلەردىڭ جەكەمەنشىك مەملەكەتى مە، قالاي ويلايسىز، سەبەبى بيلىكتە مەنىڭ ءوز پىكىرىم جوق دەپ حالىقتى شوشىتىپ، ءتۇرلى ويعا سالىپ جۇرگەندەر بار. سوندا قازاق مەملەكەتى كەيبىرەۋلەردىڭ ويىنشىعى ما، بيلىككە ادەيى پىكىرى جوقتاردى تاعايىندايتىن؟

 ءبىزدىڭ بيلىك باسىندا جۇرگەندەرىڭ ىشىندە نە ەكى ءسوزدىڭ باسىن قۇراي المايتىندار، نە قولىنان ءىس كەلمەيتىندەر، «اعاسى نە كوكەسىنىڭ» نە پارانىڭ ارقاسىندا كارەرا جاساپ كەلە جاتقاندار بارشىلىق. سوندىقتان دا بيلىكتىڭ ءوز ىشىندە وركەنيەتتى باسەكەلىك ورتا قالىپتاستىرۋ كەرەك، ياعني نەعۇرلىم قابىلەتتى ءارى ەڭبەكقور كادرلاردىڭ وسۋىنە مۇمكىندىك جاسالۋى كەرەك. اتىشۋلى «كوماندالىق» ءپرينتسيپتى جويۋ قاجەت! ول پرينتسيپ - ناعىز ترايباليزم مەن جۇزشىلدىكتىڭ ايقىن كورىنىسى، سىبايلاس جەمقورلىقتى قالىپتاستىراتىن ناقتى مەحانيزم!

قالىپتاسقان جاعدايدى وزگەرتۋدىڭ ءبىر قۇرالى - جەرگىلىكتى اكىمدەردى حالىق بوپ سايلاۋ. دەپۋتاتتار دا سولاي سايلانۋى ءتيىس. سوندا ولار حالىقپەن ساناسا باستايدى.

قاسقىرباي 2017-12-21 23:45:35

ءامىرجان مىرزا، بيلىك اۋىسقان جاعدايدا، 30 جىل بويى بيلىكتە بولعانداردىڭ دۇنيە مۇلكىنە اۋديت، تەكسەرىس جۇرگىزىلىپ، بالالارى مەن نەمەرەلەرى، تۋعان- تۋىستارى مەن قۇدالارى، قىزدارى مەن كۇيەۋ بالالارى، تاعى باسقالارى قوسىلىپ ەلدى توناپ، حالىقتىڭ بايلىعىن جەكەمەنشىگى رەتىندە پايدالانعانداردان ەل قازىناسىنا ۇرلانعان اقشا، كولىك، ۆيللالار مەن سامولەتتەر، ياحتالار، بانكتەر، عيماراتتار، تاعى باسقا قاراجاتتاردى قايتارىپ الۋ مۇمكىن بە، ءسىز قالاي ويلايسىز، ول كەز قاشان تۋادى جانە شامامەن ول قانشا قاراجات بولۋى مۇمكىن؟

 ارينە، ەكونوميكا مەن ساياساتتا «كاپيتالدىڭ اۋەلگى قورلانۋى» دەگەن ەكىۇداي ۇعىم بار. كوبىنەسە ول زاڭسىز تۇردە جۇزەگە اسادى.

سوندىقتان دا جاڭا بيلىك كەلگەن تۇستا قازىرگى وليگارحتار ءوز بايلىعىن قالاي جاسادى، زاڭ بۇزۋشىلىق بولدى ما، بولمادى ما – سول جاعىن انىقتايتىن تاۋەلسىز سوت جۇيەسى بولۋى ءتيىس.

ەگەر دە ول بايلىق اشىق تا باسەكەلەس نارىق زاڭدارى بويىنشا قۇرالسا، نەسى ايىپ؟ ال ادام جەمقورلىق پەن باسقا قىلمىستىق ارەكەت ارقىلى بايىسا، ول، ءسوزسىز، ءوز جازاسىن الۋى ءتيىس!

قۇربانالى امانكەلدىۇلى 2017-12-26 23:26:16

اسسالاۋماعالەيكۇم اعا! سىزگە قويار ءۇش سۇراعىم بار ەدى. 1) بۇگىن ءسىز "جاس الاش" گازەتىنىڭ تۇراقتى اۆتورلارىنىڭ ءبىرىسىز. بۇگىنگى "جاس الاش" بۇرىنعى "جاس الاشتان" الىستاپ كەتكەن جوق پا؟ ءسىزدىڭ ويىڭىزشا, وسى گازەت ءوزىنىڭ وتكىرلىگىن جوعالتىپ المادى ما؟ 2) ءبىزدىڭ ەلدەگى وپپوزيتسيالىق كۇشتەردىڭ بىرىگە الماي، اققۋ، شورتان ءھام شاياننىڭ كۇيىن كەشۋىنە نە سەبەپ؟ 3) ءسىزدىڭ پىكىرىڭىزشە, بيىلعى جىلدىڭ ەڭ دۇرىس ساياسي شەشىمى جانە ەڭ قاتە ساياسي شەشىمى قايسىسى بولدى؟ ءوز پىكىرىڭىزدى ايتساڭىز.

ارينە، ءار رەداكتوردىڭ ءوز ءستيلى، قولتاڭباسى، مىنەزى جانە تاڭداۋى بولادى. «جاس الاشتاعى» وزگەرىستەرگە مەن سول تۇرعىدان قارايمىن. رىسبەك اعا وسى گازەتكە وراسان زور ەڭبەك ءسىڭىردى دەپ سانايمىن. ال قازىرگى بۋىننىڭ ءجونى باسقا: عاسىرعا جۋىق تاريحى بار باسىلىمدى XXI عاسىردىڭ بۇرىن-سوڭدى بوپ كورمەگەن تەحنولوگيالىق، قارجىلىق، تاقىرىپتىق جانە باسقا سىندارىنان ابىرويمەن الىپ شىعۋى كەرەك. ازىرشە گازەتتىڭ باعىتى دۇرىس سياقتى. ماسەلەن، ايدوس سارىم، راسۋل جۇمالى سەكىلدى تۇراقتى اۆتورلاردى گازەتكە تارتۋلارى دا وڭ قادام دەپ سانايمىن. ەڭ باستىسى گازەت ۇلتتىق، مەملەكەتتىك، جالپىدەموكراتيالىق قۇندىلىقتارعا ادال بوپ كەلەدى.

وپپوزيتسيالىق كۇشتەردىڭ بىرىكپەۋىنىڭ سەبەپتەرى كوپ.

ءبىرىنشىسى – باعدارلامالىق، يدەيالىق. ماسەلەن، ليبەرال ادام سولشىل پارتياعا كىرمەيدى عوي.

ەكىنشىسى – پارتيالاردىڭ قۇرىلۋىنىڭ استارىندا جاتىر. بىزدە كوبىنەسە پارتيالار ءبىر تۇلعانىڭ توڭىرەگىندە قۇرىلادى دا، ولاردىڭ بىرەۋمەن بىرىگۋ نە بىرىكپەۋىن تازا ادامي، كەيدە پەندەشىلىك دايتتار شەشىپ كەتەدى.

ءۇشىنشى سەبەپ كەيبىر ساياساتكەرلەردىڭ ورىنسىز امبيتسياسىندا جاتىر. ءبارى دە جالعىز كوسەم بولعىسى كەلەدى. مىندەتتى تۇردە پرەزيدەنت بولعىسى كەلەدى. سودان كەلىپ، كيكىلجىڭ، ءوزارا ينتريگا باستالادى.

وسىنىڭ بارىنەن قۇتىلۋ كەرەك!

ەڭ دۇرىس ساياسي شەشىم – سەيتقازى ماتاەۆ پەن جانبولات مامايدىڭ بوستاندىققا شىعۋى بەپ بىلەمىن.

ەڭ قاتە ساياسي شەشىم ەكەۋ: پرەزيدەنت سايلاۋىنا ەندىگى جەردە ازاماتتار ءوز-ءوزىن ۇسىنا الماۋى جانە جەمقوردىڭ جەكە شوتتارى مەن مۇلكى تۋرالى ماقالا جازۋ ءۇشىن سول جەمقوردان رۇقسات سۇراۋ قاجەتتىلىگى!

باعىس 2017-12-28 12:49:41

ءامىرجان! ساعان ارناپ بىرنەشە پىكىر جازدىم نامىستاندىرىپ شابىتىءڭاتيىپ جازدىم. بىرەۋىنە جاۋاپ جوق. بالدىزىمنىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرۋگە سەنىڭ ورەڭ جەتپەيدى بار سۇراققا تيەگى جوق سىلدىر سوزبەن جۋىپ شاياسىڭ. التىنبەك پەن زامانبەك اتىلعالى ءبىر ميتنگ وتكىزە العان جوقسىڭدار. قايمانا قازاقتار وتكىزگەن (ايان، تالعات) ميتنگككە قورعان بولىپ جالعاستىرا المادىڭ. سوڭعى كەزدە ءابليازوۆتىڭ تىرناعىنىڭ استىنان كىر ىزدەپ ەكى قاتەلىگىن تاپتىم دەيسىڭ. سول قاتەلىكتى نەگە تۇزەمەيسىڭ؟ قۇرعاق ءسوز قۇلاققا سىرعا بولا ما؟ پاريجدەن العان 75 ميلليوندىق ءۇي، 22 ميلليارد دوللار  كىمدىكى؟ ادال اقشا بولسا، ونى اقىءشوۆتىڭ بانكسىندە نەگە ساقتامايدى؟   قازاق قورقا قورقا قويان بولدى. بابالارىمىز باتىر ەدى، بەتتى ەدى دەگەن بوس ءسوز، ەرتەككە اينالدى.

ساياساتكەر رەتىندە مەن بار ادامعا جاعا المايمىن. ءوزىمدى سونشالىقتى يدەالدى تۇلعامىن دەپ ەشقاشان ساناعان ەمەسپىن. مەن تۋرالى ءارتۇرلى پىكىردىڭ بولۋى – ول زاڭدىلىق.

بىراق مەنى زامانبەك پەن التىنبەكپەن سالىستىرماڭىز. ولار ءبىزدىڭ ورتاق ماقساتىمىز جولىندا ءومىرىن قيدى. ولار حاس باتىرلار. مەن بولسام، ەلدە وزگەرىس جاساۋعا تالپىنعان قاراپايىم قازاقتىڭ ءبىرىمىن.

ولاردان كەيىن دە ميتينگىلەر ۇيىمداستىرعانىمىزدى ءوزىڭىز دە بىلەسىز. ول 2006, 2012 جىلدارى بولعان. ول ءۇشىن جازالاندىق تا.

بالدىزىڭىزدىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيمىن. بىراق رەداكتسيامەن كەلىسكەندەي جاۋاپتاردىڭ ءبارىن جيناقتاپ، بۇگىن، ياعني 29 جەلتوقساندا بەرىپ وتىرمىن. كەلىپ تۇسكەن بار سۇراققا جاۋاپ بەرۋگە تىرىسىپ جاتىرمىن. كەيدە قىسقا قايىرىپ جاتسام، كەيبىر سۇراق قايتالاندى ەكەن. ونىڭ ۇستىنە ءبىر-ەكى كۇندە 75 ادامنان تۇسكەن جۇزدەن اسا سۇراققا ء(بىر ادام كەيدە ءبىر جازباسىندا بىرنەشە سۇراق قويىپ جاتىر) جاۋاپ بەرۋ وڭاي ەمەس ەكەن. جاۋاپتار كوڭىلىڭىزدەن شىقپاي جاتسا، ايىپ ەتپەڭىز.

ءابليازوۆ مەنىڭ جاۋىم ەمەس. كەرىسىنشە، ونى كەزىندە بارشامىز قولداعانبىز. سوتتارىنا بارعانبىز. ونى قولداپ ماقالالار جازعانبىز، ۇندەۋلەر قابىلداعانبىز. مەن تەك وعان قاتىستى ءوز ويىمدى ايتىپ جاتىرمىن. ويتكەنى ۋاقىت وزگەرگەن سايىن ادام دا وزگەرەتىن سياقتى. بالەنىڭ ءبارىن باستاعان ونىڭ ءوزى! ول داۋدى باستادى، مەن بولسام، ونىڭ قارالاۋىنا جاۋاپ بەردىم. ۇندەمەي قالسام بولمايدى عوي!

تورە 2017-12-28 20:04:42

ءامىرجان، سونىمەن قازاق جەرىندەگى بارلىق اتا-بابادان بىزگە مۇراعا قالعان بايلىقتا سىزبەن  ءبىزدىڭ ۇلەسىمىز بار ما؟ وسىنى زاڭ جۇزىندە تالاپ ەتۋىمىزگە بولا ما؟

كونستيتۋتسيادا ول تۋرالى – جەر، جەردىڭ قويناۋىنداعى بايلىق – ءبارى تايعا تاڭبا باسقانداي جازىلىپ قويعان. جاڭا بيلىك كەلگەندە، اتا زاڭنىڭ سول باپتارىنا قايشى كەلەتىن زاڭ باپتارى قايتا قارالادى دەپ ويلايمىن!

(سوڭى)

Abai.kz