ءامىر مەن گۇلنار ۇزاق جىلدار بويى ءبىر مەكەمەدە قىزمەت ىستەدى. ءامىردىڭ ايەلى مەن گۇلنار رۋلاس بولعاندىقتان ءامىر مەن گۇلنار ءبىرىن-ءبىرى  «جەزدە»، «بالدىز» دەپ ازىلدەسىپ تۇرادى. ازىلدەسكەندە دە كەيدە ءتىپتى قاتتى كەتەتىن كەزدەرى بار. بىراق وعان ەشقايسى دا رەنجىمەيدى. ءامىر 70-كە دەيىن قىزمەت ىستەپ، جۇمىستان كەتسە دە، «تۋعان» مەكەمەسىنە ارا-تۇرا كەلىپ تۇرادى. گۇلنار بولسا 40-تا، قىزمەت ىستەيدى. بويداق. ەكەۋىنىڭ دە ولەڭ جازاتىنى بار.

بۇگىن دە ءامىر «ءوز» مەكەمەسىنە كىرىپ، دالىزبەن كەلە جاتىر ەدى، اشىق تۇرعان ەسىكتەن گۇلناردىڭ «جەزدە» دەپ ايقاي سالعان داۋىسىن ەستيدى. كابينەتتە زاتى ايەل ەكى ادام وتىر ەكەن.

— جەزدە، اپام قالاي؟ — دەيدى گۇلنار كوزى ويناقشىپ.

سوندا ءامىر ءسال ءۇنسىز وتىرىپ، بىلاي دەيدى:

مەن سەنى باياعىدان بالدىز دەيمىن،

جەتەدى ساعان ءسىرا قاي قىز دەيمىن.

اپاڭ قارتايىپ، قاسىنا جولاتپايدى،

جەزدەڭ قالاي جاتادى جالعىز دەيمىن،

وسىنى ءبىر ويلاشى بالدىز دەيمىن.

وتىرعاندار دۋ كۇلەدى. ءامىر كابينەتتەن شىعىپ كەتەدى. ءبىر ساعاتتاي جىگىتتەرمەن اڭگىمەلەسىپ، قايتىپ كەلە جاتقانىندا «جەزدە» دەپ ايقايلاعان گۇلناردىڭ داۋىسى تاعى ەستىلەدى. كابينەتكە كىرگەن امىرگە گۇلنار بىلاي دەيدى:

مەن سەنى باياعىدان جەزدە دەيمىن،

قىز ىزدەپ، كوشەلەردى كەزبە دەيمىن.

ايتقانىن بالدىزىڭنىڭ تىڭداماساڭ،

قالارسىڭ 70-ىڭدە سوزگە دەيمىن.

— وي، بارەكەلدى، بالدىز، — دەپ قۋانىپ قالعان ءامىر ءسال ۇنسىزدىكتەن كەيىن:

بۇل ماعان «تيىش ءجۇر» دەپ تىيعانىڭ با،

جوق الدە باسقالارعا قيمادىڭ با؟

قىز ىزدەپ، كوشە كەزىپ قايتەيىن مەن،

بالپاناقتاي بالدىزىم تۇرعانىندا، —

دەپ كابينەتتەن شىعىپ كەتەدى.

 

ءبىر ساعاتتان كەيىن ونىڭ تەلەفونىنا سمس كەلەدى. وندا بىلاي دەپ جازىلعان ەكەن:

 

جىلاننىڭ قۇيرىعىن سەن باسىپ كەتتىڭ،

جەڭدىم دەپ مەنى وزىڭشە تاسىپ كەتتىڭ.

ءبىر شۋماق ولەڭىڭدى ايتا سالىپ،

جەزدەكە، نەگە جىلدام قاشىپ كەتتىڭ؟

 

ءامىر از ويلانىپ وتىرىپ، وعان سمس-پەن بىلاي دەپ جاۋاپ قايتارادى:

 

ماڭدايعا تاعدىر جازعان بۇيرىقپەنەن،

جاقسى عوي باسىپ جۇرسەڭ قۇيرىق دەگەن.

جىلان بولىپ قايتەسىڭ، بالدىزىم-اۋ،

قورقىتپا مەنى ونداي «سۇمدىقپەنەن.

 

ايتىس سمس ارقىلى ودان ءارى قاراي جالعاسادى.

 

بالدىزى:

ۇيدە جاتىپ، جەزدەكە، ەرىگەسىڭ،

جاس جىگىتتەي قيالعا بەرىلەسىڭ.

قۋارىپ، سۋالعان شاق  جەتپىسىڭدە،

نەمەنەڭە جەتىسىپ، جەلىگەسىڭ؟

جەزدەسى:

قۋارىپ، سۋالدىڭ دەپ تابالادىڭ،

«اسىپ-تاسقان» كوڭىلىمە قارامادىڭ.

مەن دە ءبىر ۇرپاعىمىن سەكسەنىندە،

سەرىلىك قۇرعان كەشە بابالاردىڭ.

بالدىزى:

مىقتى بولدى ول راس بابالارىم،

ولارعا قالاي كىنا تاعا الارمىن.

جاس ەت جەپ، قىمىز ءىشىپ، سەرىلىك قىلسا،

بىلگەن عوي، ءسىرا ءوزىنىڭ شامالارىن.

 

قۋارىپ، سۋالماي ما جەتپىسىندە،

اراق ىشسە بۇگىنگى اعالارىم.

جەزدەكە، «ساۋ سيىردىڭ» ءبىرى ەمەسسىڭ،

سوندىقتان كوڭىلىڭە قارامادىم.

جەزدەسى:

بۇل اراق كوڭىلىڭدى لەپىرتەدى،

ماقتانشاقتىڭ ساۋ اۋزىن كوپىرتەدى.

قۋارعان نە 100 گرامم ىشكە بارسا،

قالت-قۇلت ەتكەن شالدى دا «سەكىرتەدى».

 

سۇلۋعا ءسوز ايتۋدان ۇيالمادىم،

جەتپىستە دە ءوزىمدى تىيا المادىم.

قارتايدىڭ دەپ بالدىزجان تابالاما،

سەزىنە الماي ءجۇرمىن عوي سۋالعانىم.

بالدىزى:

«جان-جاققا» «شالابىڭدى» شاشىپ بولىپ،

جەتپىسىڭدە ءجۇرسىڭ بە تاسىپ-تولىپ.

بۇل سيقىڭمەن، جەزدەكە قالت-قۇلت ەتىپ،

سەكسەنىڭدە جۇرەرسىڭ عاشىق بولىپ.

 

جەزدەسى:

عاشىق قىلساڭ، بالدىزجان سەكسەنىمدە،

بولادى بار تىلەگىڭ ەسكەرۋگە.

«قالت-قۇلت» ەتكەن شاعىمدا جەزدەكەڭنىڭ،

كەلىپ تۇر كۇش-قۋاتىن تەكسەرۋگە.

بالدىزى:

«سەنەمىن»، كۇش-قۋاتىڭ تاسقانىنا،

«سەنەمىن» سەنەن قارتتىق قاشقانىنا.

كۇتە تۇر، ءالى «جاستاۋ» ەمەسسىڭ بە،

كەلەرمىن كەرەك قىلساڭ توقسانىڭدا.

جەزدەسى:

«سەنىم ارتىپ» كۇشىمنىڭ تاسقانىنا،

ريزامىن تاعى ون جىل قوسقانىڭا.

كوڭىلى «الىپ-ۇشىپ»، جامبىل بابام،

سۇلۋلارعا ءسوز ايتقان توقسانىڭدا.

 

ون جىل دەگەن نەمەنە، و، ءتايىرى،

وتە شىعار زىرىلداپ، قاس-قاعىمدا.

كەمپىر بولماي، قۇلپىرعان قىزداي بوپ كەل،

ون جىل بويى ساعىنىپ، توسقانىمدا.

بالدىزى:

قۇپ بولادى، جەزدەكە، تىلەگىڭىز،

شاماسى اسىل شىعار سۇيەگىڭىز.

ءولىپ-ءوشىپ باراسىز بوزبالاداي،

باسىڭىزشى اپتىعىن جۇرەگىڭىز.

 

قىز دەگەندە جەلىگىپ جەتپىسىندە،

جەمتىك كورگەن قىرانداي تۇلەدىڭىز.

«قالت-قۇلت» ەتىپ سەكسەنگە كەلگەنىمدە،

عاشىق قىل دەپ بالدىزدان تىلەدىڭىز.

 

ساعىنىپ، سارعايعان كەز توقسانىڭدا،

موينىڭىزعا ورالار بىلەگىمىز.

بالقىپ-شالقىپ، بال ايىن وتكىزەرمىز،

«الجىپ» ەگەر كەتپەسە «شۇمەگىڭىز».

وسىمەنەن ايتىستى اياقتايمىن

ۇزىلمەسىن ەشقاشان كۇدەرىڭىز.

جەزدەسى:

بالدىزجان، ۇزبەيمىن ەش كۇدەرىمدى،

قايرادىڭ جەتپىستەگى جىگەرىمدى.

ءوزىڭ ايتقان قىرانداي «قيقۋلاتىپ»،

سەزىپ ەم تۇبىندە ءبىر ىلەرىمدى.

 

ساعىنتىپ، توقسانىڭدا كەلەمىن دەپ،

جىبەردىڭ نۇرعا بولەپ جۇرەگىمدى.

بۇرقىراتىپ ءيسىڭدى قۇلپىرىپ كەل،

جوعالتپاي قىرىقتاعى رەڭىڭدى.

 

نازدانىپ، جەزدەكە دەپ «كوزىڭ سۇزسەڭ»،

ۇزەرمىن جۇرەك تۋلاپ، «جۇگەنىمدى»...

توقساننىڭ وتىنا وراپ كۇيدىرگەندە،

بىلمەسسىڭ جىلارىڭ نە كۇلەرىڭدى.

بالقىپ-شالقىر بال ايىن اڭساپ جۇرسەڭ،

قۇدايىم قابىل قىلسىڭ تىلەگىڭدى.

 

دامير ابىشەۆ

Abai.kz