مۇحتار شەرىم. قىزدار «كوتەرىلىسى»
ماحابباتتىڭ دا وپپوزيتسياسى بولادى ەكەن، ماحاببات تا گۇل سياقتى، سۋ بەرمەسەڭ، كادىمگىدەي سولادى ەكەن... ەلىمىزدىڭ كارى قىزدارى قولدارىنا: «كارى قىزدارعا ۇكىمەت تاراپىنان قامقورلىق بولسىن!»، «ماحاببات جاردەماقىسى كوتەرىلسىن!»، «شەتەل ماحابباتىنا جول جوق!»، «ۆالەنتينا كۇنى جويىلسىن!»
سياقتى پلاكاتتار مەن ۇراندار كوتەرىپ، سۋىق پاتەردە كۇيبەڭ كۇن كەشىپ جاتقاندارى كۇرك-كۇرك جوتەلىپ، استاناداعى كەڭ كوشەلەردە شەرۋ وتكىزىپ، ۇكىمەت ءۇيىنىڭ الدىنا جينالدى. پرەمەر- مينيستر بۇرىن-سوڭدى كورمەگەن ماحاببات «كوتەرىلىسىن» كورىپ، ء(وزى ىشتەي وسىلاي باعالادى) مۇرتى جىبىرلاپ، ءبىر ءتۇرلى قينالدى...
- ماحاببات جاساسىن!
- استانادا سۋپەر ماركەتتە شەشىنىپ، كوپشىلىك الدىندا جالاڭاشتانعان قىزدارعا قىرىق دۇرە، جىگىتتەرگە ءجۇز دۇرە سالىنسىن!
- ۆالەنتينا كۇنى مەكتەپتەردە اتاپ وتىلمەسىن!
وسىنداي ايقاي -شۋدان كەيىن، پوليتسەيلەر قاپتاپ كەلدى دە، كارى قىزداردىڭ قولدارىن قايىرىپ، ماشينالارعا توعىتا باستادى. ءبىزدىڭ ەلدىڭ قۇقىق قورعاۋشىلارى وسىنداي، قول قايىرادى، ايقايلاساڭ، اۋزىڭدى ايىرادى... ءبىر كەزدە شەرۋگە شىققان كارى قىزدار پوليتسەيلەرگە ەرىندەرىن دۇرديتە ۇمتىلىپ، ءبىر-بىردەن ۇستاپ الدى دا، سۇيىسە كەتىستى... پوليتسەيلەرگە قارسىلىعى ەدى بۇل... پوليتسەي جىگىتتەر باستارىن الا قاشقانىمەن، كارى قىزدار قويسىن با، اش كەنەشە جابىسا كەتتى...
ءبىر پوليتسەي باسىن الىپ قاشىپ:
ماحابباتتىڭ دا وپپوزيتسياسى بولادى ەكەن، ماحاببات تا گۇل سياقتى، سۋ بەرمەسەڭ، كادىمگىدەي سولادى ەكەن... ەلىمىزدىڭ كارى قىزدارى قولدارىنا: «كارى قىزدارعا ۇكىمەت تاراپىنان قامقورلىق بولسىن!»، «ماحاببات جاردەماقىسى كوتەرىلسىن!»، «شەتەل ماحابباتىنا جول جوق!»، «ۆالەنتينا كۇنى جويىلسىن!»
سياقتى پلاكاتتار مەن ۇراندار كوتەرىپ، سۋىق پاتەردە كۇيبەڭ كۇن كەشىپ جاتقاندارى كۇرك-كۇرك جوتەلىپ، استاناداعى كەڭ كوشەلەردە شەرۋ وتكىزىپ، ۇكىمەت ءۇيىنىڭ الدىنا جينالدى. پرەمەر- مينيستر بۇرىن-سوڭدى كورمەگەن ماحاببات «كوتەرىلىسىن» كورىپ، ء(وزى ىشتەي وسىلاي باعالادى) مۇرتى جىبىرلاپ، ءبىر ءتۇرلى قينالدى...
- ماحاببات جاساسىن!
- استانادا سۋپەر ماركەتتە شەشىنىپ، كوپشىلىك الدىندا جالاڭاشتانعان قىزدارعا قىرىق دۇرە، جىگىتتەرگە ءجۇز دۇرە سالىنسىن!
- ۆالەنتينا كۇنى مەكتەپتەردە اتاپ وتىلمەسىن!
وسىنداي ايقاي -شۋدان كەيىن، پوليتسەيلەر قاپتاپ كەلدى دە، كارى قىزداردىڭ قولدارىن قايىرىپ، ماشينالارعا توعىتا باستادى. ءبىزدىڭ ەلدىڭ قۇقىق قورعاۋشىلارى وسىنداي، قول قايىرادى، ايقايلاساڭ، اۋزىڭدى ايىرادى... ءبىر كەزدە شەرۋگە شىققان كارى قىزدار پوليتسەيلەرگە ەرىندەرىن دۇرديتە ۇمتىلىپ، ءبىر-بىردەن ۇستاپ الدى دا، سۇيىسە كەتىستى... پوليتسەيلەرگە قارسىلىعى ەدى بۇل... پوليتسەي جىگىتتەر باستارىن الا قاشقانىمەن، كارى قىزدار قويسىن با، اش كەنەشە جابىسا كەتتى...
ءبىر پوليتسەي باسىن الىپ قاشىپ:
- اپشە، مەنىڭ ايەلىم قىزعانشاق! ەرتەڭ «جاس الاشتان» سىزبەن ءسۇيىسىپ تۇرعان سۋرەتىمدى كورسە، مىنا ەرنىمدى كەسىپ الىپ، مىسىققا تاستاي سالادى...-دەپ ەدى، اناۋ ەت جەڭدى قىز ەكەن، ەڭسەرىپ اكەتىپ بارادى. بىزدە بەيبىتشىلىك سيپاتتاعى نارازىلىق شەرۋى دەگەندە، «كەنبەششنيكتەر» كوكتەن تۇسە قالادى ەمەس پە؟ سونىڭ ءبىرى شەتتەۋ جەردە قارا پلاششىنىڭ جاعاسىن كوتەرىپ، قارا كوزىلدىرىك كيىپ تۇرعان، كارى قىزدىڭ ءبىرى تۇرا ۇمتىلعاندا، ول قاشا جونەلدى. بىراق قۋىپ جەتكەن قىز قويسىن با، ەرنىنە سۇلىكتەي جابىستى...
ءبىر كەزدە ماحاببات شەرۋىنىڭ ليدەرى بولسا كەرەك، ءوزىن سىڭىرگۇل بايالماعانوۆا دەر تانىستىرعان قىز اۆتوبۋس ۇستىنە شىعىپ الىپ، داۋىس كۇشەيتكىشپەن ايقاي سالدى.
- قازاقستان قىزدارى! ۇجىمدىق ءسۇيىستى توقتاتىڭىزدار! قازاق قىزدارى! سەندەرگە نە بولعان؟ ادەپ، ار، يمان قايدا؟ ءبىز بۇلاي كەلىسكەن جوق ەدىك قوي؟ ءبىز ۇكىمەتتەن كۇيەۋ سۇراپ كەلدىك ەمەسپىز بە؟ جوعارى وقۋ ورىندارىن بىتىرگەن قازاق جىگىتتەرى قايدا؟ نەگە اۋىلدارعا كەلمەيدى؟ نەگە بىزدەرگە كەلمەيدى؟ نە، ءبىز ادام ەمەسپىز بە؟ دەپۋتاتتاردىڭ بارىندە بولماسا دا، ءبىرازىندا توقالدارى، توقالدارى قولىندا شاراپ تولى بوكالدارى بار! قازاق ماحابباتىنىڭ قادىرى قاشىپ بارادى، جاس قىزدار شەتەلدىكتەرگە ءتيىپ الىپ، اتا-اناسىنىڭ ميلارى اشىپ بارادى! قازاق قىزدارىنىڭ ماحابباتى «كەلىن» دەگەن كەڭكەلەس فيلمدەگى سوراقى كورىنىستەر مە؟ قازاق ماحابباتى-- پورنوعا تۇسكەن الماتىلىق قىزداردىڭ حايۋاندىق ارەكەتتەرى مە؟ ۇكىمەت وسىلارعا نەگە تيىم سالمايدى؟
- دۇرىس ايتادى!-دەپ قالدى قالىڭ قىزداردىڭ اراسىنان سىرعا تاققان ءبىر جىگىت.
- قازاقستاندا كوگىلدىرلەرگە جول جوق! سەن جايىڭا تۇر!-دەدى الگى قىز سۇستانىپ. مەن دە قىزداردىڭ اراسىندا اۋزىم اشىلىپ تۇرعان ەدىم، قالاي بايقاماعانمىن، ءبىر قىز بەلىمنەن قۇشاقتاپ الىپتى. ەكىنشى ءبىر قىز موينىمنان يىسكەپ تۇر ەكەن. موينىمدى جۋماعالى قاشان؟ مونشاعا باراتىن اقشام دا جوق...
- مەن كاريموۆكە عاشىقپىن... -دەگەن داۋىسقا جالت قاراسام، وزبەكتىڭ ءبىر كارى قىزى مايىسىپ تۇر ەكەن. جىنىم كەلدى... « ونى نەسىنە جاقسى كورەسىڭ؟ مۇسىلمان بولا تۇرا، قازاققا قيتىعىپ جۇرگەنى... قازاقتان شىققان تۇڭعىش گەنارال سابىر راحيموۆتىڭ تاشكەنتتەگى الىپ ەسكەرتكىشىن الىپ تاستادى. وسى ما، مۇسىلماندىعى؟ مەتروداعى سابىر اتىن ءوشىردى، وسى ما، قازاقستاندى قۇرمەتتەيتىنى؟!» -دەدىم. ىشىمنەن. ايقايلاپ ايتۋعا بولمايدى، حالىقتار دوستىعى جۇرەگىنە «قۇرت» تۇسەدى...
پوليتسەيلەر كارى قىزداردى كۇشتەپ تاراتىپ جاتتى. ەلۋ شاقتىسىن قاماققا الدى. سولاردىڭ ىشىندە مەن دە ءجۇرمىن. تەرگەۋشى كوزدەرىن ەجىرەيتىپ:
- سەن كىمسىڭ؟-دەپ سۇرادى.
- اشبەك جالاڭاشۇلىمىن.
- قىزداردىڭ اراسىندا نەگە ءجۇرسىڭ دەيمىن؟
- ءتۇرىڭ كەمپىرگە ۇقسايدى ەكەن...دەپ ءبىر پوليتسەي قولىمدى قايىرىپ... مەن بايعۇس بالا -شاعامدى اسىراي الماي، كەمپىرگە ۇقساپ كەتكەن ەكەنمىن دە...تىم بولماسا اتاما ۇقساماي...
- قىزدار شەرۋىنە ەركەك باسىڭمەن قاتىسقانىڭ ءۇشىن بەس ايلىق ەڭبەك كۇنىمەن ايىپ پۇل سالىنادى!
- مەندە جۇمىس جوق، ديپلوم بار...
- جوعال!
وسى ءسوزدى ەستي سالىسىمەن، «جوعالىپ» كەتتىم. جۇگىرىپ كەلە جاتسام، پرەزيدەنت كاريموۆكە عاشىق وزبەك قىزى پىستە شاعىپ تۇر ەكەن. قولىمنان ۇستاي الىپ:
- بويداقسىز با؟-دەپ سۇرادى.
- ي-يا...-دەدىم مەن مىڭگىرلەپ.
- مەنى الساڭىز، تاندىر نان جاۋىپ، بىرگە ساتامىز. ءسويتىپ، بايلىققا بەلشەمىزدەن باتامىز!-دەدى ول. تۇرا قاشتىم. ءبىر جاعى ەركەك بولىپ تۋىلعانىما قۋانىپ كەلەمىن...
«اباي-اقپارات»
