سەنبى, 23 قاراشا 2024
46 - ءسوز 3957 0 پىكىر 9 ءساۋىر, 2018 ساعات 09:05

"توپىلي" حيكاياسى

العاش ساحناعا شىعاتىن جىلى از اقشاما ءتاۋىر "توپىلي" الماق بولىپ دۇكەننەن-دۇكەن قويماي ارالادىم. جاقسىسى قىمبات، اقشاما لايىعى سۇرىقسىز. مىنا قىمبات دۇكەندەگى كوزدىڭ جاۋىن الىپ ءتىزىلىپ تۇرعاندار يتاليادان اكەلىنگەن دەسە، قارسى دۇكەن تۇرىكتىڭ بىلعارىسىن ۇسىندى. كيىپ كورىپ، ايناعا قاراپ ءارى-بەرى تەڭسەلۋمەن وتكەن ءبىر ساعات. ساتۋشى قىز دا قۇلىقسىز، قۋانا قۇراق ۇشپادى.

سودان ساسپاي تاستاق بازارىنا تارتتىم. مۇنداعى باعالار دۇكەندەگىدەي ەمەس، ساتۋشىلار دا كىشىپەيىل. اۋەل مۇنداعى اياق كيىم دە ساپالى دەپ ويلاعانىممەن، بىرتە-بىرتە "دۇكەندەگى جاقسى ەدى-اۋ" دەگەن وي جەڭدى. قىسقاسى، سول جەردەن ساتىپ الدىم. ءبىر-ەكى كونتسەرتكە كيدىم ۇمىتپاسام... كەيىن دۇكەننەن العانىم ساحنالىق بولدى، ال مىنا بىلعارى بىلتىردان بەرى كۇندەلىكتى كيىسكە كوشكەن.

ءتاۋىر دەگەنىم كۇنارا كيسەم دە ءبىر جىل شىداس بەرمەي، ەتىكشىگە اپاراتىن بولدىم. بۇرىننان تانىس ەگدە ەتىكشى باسقا جەرگە كوشىپ كەتىپتى. كەشكىسىن ءۇيدىڭ ماڭىنان جاڭا اشىلعان اياق كيىم جوندەيتىن جاڭا شەبەرحانا كوزىمە ءتۇستى. باردىم. كورسەتتىم. كوك تۇتىنگە كومىلىپ وتىرعان جاس جىگىت ەكەن. "داۋاسى – جاڭا تابان" دەدى. كەلىستىم. "اعا، مەن ەندى كەلىپ ەدىم، تابان الۋعا اقشام از، اقشا تاستاپ كەتىڭىز"... ءبارىبىر تولەيمىن عوي، بەردىم. ەكى كۇننەن كەيىن الاتىن بولدىم.

ەسىگى ءتورت كۇننەن كەيىن اشىلدى ەتىكشىنىڭ. قۋانىپ بارا قالدىم. ورنىندا وتىر. كوك ءتۇتىن.

"اعا، تورلەت", دەدى. كوپ ىزدەپ تاباندى ازەر تاپقانىن، ونى اۋىستىرۋ وڭاي بولماعانىن، ارنايى ۇزىلمەيتىن مىقتى جىپپەن تىككەنىن ايتىپ بەردى. ءارى قاراپ، بەرى قاراپ ەش ۇقساتا المايمىن. جالپايىپ كەتكەن بە، الدە، سوزىلعان... جوق، ۇزارعان-اۋ.

"مىناۋ مەنىڭ اياق كيىمىم بە؟" دەيمىن.

"ەندى، مەنىكى دەيسىز بە، اعا؟ سولاي، مەن تىككەن اياق كيىمدى تانىماي جاتادى جۇرت. قايتا اكەلگەن ەمەس ەشكىم" دەدى.

"كانە، كيىپ كورەيىن. ارينە! مىناۋىڭ كەڭ عوي، ءىنىم، مەنىكى شاق بولاتىن".

"اعا، تارىلادى، ءالى-اق ورنىنا كەلەدى" دەيدى.

ء"ىنىم، كەڭ بولعاندا، ولشەمى ۇلكەن سياقتى عوي؟

"بىلاي سىرتتاي قاراعاندا بىلىنبەيدى، اعا... سوسىن شە، تابان سونداي ساپالى، وكشەسى دە جەلىنە قويمايدى. ال، تىگىسىن قارامايسىز با، اناۋ-مىناۋ سۋ وتە قويمايدى!"

"تۇرا تۇر، قالقام، مىناۋىڭ 42 عوي، مەن 41 كيەمىن. باسە-اۋ دەيمىن، قولپ-قولپ ەتەدى".

"اعا، 42 ەمەس پە ەدى، قاپ، ەسكى تاباندى تاستاپ جىبەرىپ ەدىم"...

"قايداعى 42, مەنىكى 41 بولعان! نە عوي، اعا... قازىر جۇرتتىڭ كوبى كۇن جىلىنعانعا ءماز بولىپ، جەڭىل ناسكي كيىپ، شەتىنەن اۋىرىپ جاتىر. ءالى قالىڭ ناسكيدى شەشۋگە ەرتە، سىزگە دە قالىڭىن كيۋ كەرەك. سوندا ۇلكەندىگى بىلىنبەيدى، اياقتا نىق تۇرادى".

"توقتا، مىنا تابانىڭ جازدىق ەمەس!"

"ادەيى الدىم، اعا، كۇزدە-كوكتەمدە كيەسىز دەپ".

"ال كۇن جىلىنسا قايتەمىن؟"

"سىزدە باسقاسى جوق پا سوندا، اۋىستىرىپ كيمەسەڭىز، جالعىز اياق كيىمدى توزدىراسىز عوي!"

"قاي اتاڭنان كوردىڭ قىستىق تابانعا جازدىق اياق كيىم وتىرعىزعانىن، ا؟"

ء"ۇستى بىلعارى، تابان ساپالى، اعا. ۇيلەسىپ-اق تۇر عوي، قىزىق ەكەنسىز، بىلاي قاسىنا جاقىن كەلىپ ەشكىم ۇڭىلمەيتىن شىعار ەندى؟"

"ەەە، قاتىردىڭ، ءىنىم!"

"ىنىلەرىڭىز جوق پا ەدى، اعا..."

"ەندى سويلەسەڭ بار عوي، مىنا تاباندى... ءتۇسىندىڭ بە! قانداي ادامسىڭ! قاي جەرىڭمەن ويلادىڭ، ەسىڭ دۇرىس پا ءوزى؟"

"اعا، شىنىمدى ايتايىن، رەنجي كورمەڭىزشى؟ مەن ەندى عانا باستادىم وسى كاسىپتى. ءوز بەتىمشە كىرىسكەن تىرلىگىم ەدى. وسى تاباندى ىزدەپ ءۇش كۇن تابانىمنان تاۋسىلدىم. بارى وسى ەكەن، باسقاسى جوق. تەك 42! قايتەيىن ەندى؟ ەڭ ءبىرىنشى كەلگەن تاپسىرىس بولعاسىن... ءسىزدى قايتارسام، ءومىرى جولىم بولمايتىنداي كورىندى. بارىمدى-اق سالعانىم. بىراق، ءبارىبىر ءوز ولشەمى بولماسا، بولمايدى ەكەن. ونى ءتۇسىندىم. العاشقى جۇمىسىما جامان ءسوز ايتپاڭىزشى؟ مىنا ءىستى ەندى قايتالامايمىن، اعا. جاقسى تىلەك دەگەن... سىزگە ءسوز بەرەمىن، جاقسى ەتىكشى بولامىن".

"جاقسى، بولار ءىس بولدى. بىردەن سولاي دەپ ايتپايمىسىڭ؟ بىربەتكەيلىگىڭ دە بار ەكەن، جاقسى ەتىكشى بولساڭ – بولارسىڭ. ساۋ بول. مەن كەتتىم".

"اعا، سىزگە راحمەت. تۇسىنگەنىڭىز قانداي جاقسى بولدى! مىنە، پاكەتكە ءسۇرتىپ سالىپ قويدىم. الا كەتىڭىز. سوسىن، الگى... نەنى شە، قالعان جارتى اقشاسىن..."

"نەمەنە؟"

ء"اي، ءجاي ايتام، اعا. قالجىڭ عوي، قالجىڭ!"

قاراسام، ريزا كەيىپتە قولىن بۇلعاپ، جىميىپ تۇر ەكەن. جارادىڭ، جىگىت!

...كەيىن سول ماڭنان كولىكپەن ءارى-بەرى وتكەندە كوك تۇتىنگە كومىلىپ، كوڭىلدى وتىرعان سۇلباعا كوزىم ءتۇسىپ، كۇلىپ الامىن.

ءمۇسىلىم امزە

Facebook-تەگى پاراقشاسىنان

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1466
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3240
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5383