مۇحتار شاحانوۆ. تج-لىقتىڭ جاڭا قىرى
تج-لىقتىڭ - (تۋفلي جالاۋشىلىقتىڭ) جاڭا قىرى،
مەملەكەتتىك ءتىل مۇڭى،
ماڭگۇرتتەندىرىلگەن جولبارىس،
جانە
كوسموپوليتتەندىرىلە باستاعان تەلەارنالار
«...ەتو جە نانوسيت ۋششەرب ۆسەم پلانام، رەاليزۋەمىم گوسپروگراممام! كازاحستانۋ ۆ ەتوي بايگە ۋچاستۆوۆات نە نادو. ۋ ناس ەست پروۆەرەننىي دەموكراتيچەسكي سپوسوب يزبەجات دۆۋحگوديچنوي گونكي: نۋجنو پروۆەستي رەفەرەندۋم...
...رەچ ليش و توم، سكولكو پروتسەنتوۆ نابەرەت گلاۆا گوسۋدارستۆا: 85 يلي 95. نۋرسۋلتان نازارباەۆ ۆ وتليچنوي دەلوۆوي ي سپورتيۆنوي فورمە. پوەتومۋ سچيتايۋ، چتو تراتيت ميلليونى تەنگە ي ميللياردى نەرۆنىح كلەتوك ي ساموگو كانديداتا، ي درۋگيح كونكۋرەنتوۆ نە نۋجنو...»
ولجاس سۇلەيمەنوۆ،
«كازاحستانۋ م ۆ ەتوي بايگە ۋچاستۆوۆات نە نادو»
«ۆرەميا»»، 25 دەكابريا، 2010 گ.
«پرەزيدەنتتىڭ وكىلەتتىلىگىن 2020 جىلعا دەيىن ەمەس، 2030 جىلعا دەيىن ۇزارتۋ كەرەك.»
زاعيپا باليەۆا،
قر ءماجىلىس دەپۋتاتى
«جاس الاش»، 28 جەلتوقسان، 2010 ج
تج-لىقتىڭ - (تۋفلي جالاۋشىلىقتىڭ) جاڭا قىرى،
مەملەكەتتىك ءتىل مۇڭى،
ماڭگۇرتتەندىرىلگەن جولبارىس،
جانە
كوسموپوليتتەندىرىلە باستاعان تەلەارنالار
«...ەتو جە نانوسيت ۋششەرب ۆسەم پلانام، رەاليزۋەمىم گوسپروگراممام! كازاحستانۋ ۆ ەتوي بايگە ۋچاستۆوۆات نە نادو. ۋ ناس ەست پروۆەرەننىي دەموكراتيچەسكي سپوسوب يزبەجات دۆۋحگوديچنوي گونكي: نۋجنو پروۆەستي رەفەرەندۋم...
...رەچ ليش و توم، سكولكو پروتسەنتوۆ نابەرەت گلاۆا گوسۋدارستۆا: 85 يلي 95. نۋرسۋلتان نازارباەۆ ۆ وتليچنوي دەلوۆوي ي سپورتيۆنوي فورمە. پوەتومۋ سچيتايۋ، چتو تراتيت ميلليونى تەنگە ي ميللياردى نەرۆنىح كلەتوك ي ساموگو كانديداتا، ي درۋگيح كونكۋرەنتوۆ نە نۋجنو...»
ولجاس سۇلەيمەنوۆ،
«كازاحستانۋ م ۆ ەتوي بايگە ۋچاستۆوۆات نە نادو»
«ۆرەميا»»، 25 دەكابريا، 2010 گ.
«پرەزيدەنتتىڭ وكىلەتتىلىگىن 2020 جىلعا دەيىن ەمەس، 2030 جىلعا دەيىن ۇزارتۋ كەرەك.»
زاعيپا باليەۆا،
قر ءماجىلىس دەپۋتاتى
«جاس الاش»، 28 جەلتوقسان، 2010 ج
«ەليزاۆەتا پاتشايىم ۇلىبريتانيانى 50 جىل باسقاردى... ەلباسىعا دا وسىنداي مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك.»
تولەگەن مۇحامەدجانوۆ،
قر سەناتىنىڭ دەپۋتاتى
«جاس الاش»، 28 جەلتوقسان، 2010 ج.
«مەن ءاردايىم ەلباسىنىڭ اتاسىنان ارىستان بوپ تۋعان باتىرلىعىنا، اناسىنان دانىشپان بولىپ تۋعان اقىلدىلىعىنا قايران قالامىن...
الەمدىك تاريحتا قازاقستان ءۇشىن نۇرسۇلتان نازارباەۆ ورنى رەسەيدى وركەنيەتكە جەتەلەگەن ءى پەتر، ۇلىبريتانيانى اياعىنان تۇرعىزعان ۋينستون چەرچيلل، امەريكانىڭ نەگىزىن قالاعان... دجوردج ۆاشينگتون، تۇركيانى ىرگەلى ەل ەتكەن اتاتۇرىك سەكىلدى تۇلعالارمەن قاتار تۇرادى دەپ جۇرت جازا باستادى. بۇگىندە نازارباەۆ زامانىنا ساي ولاردىڭ دا ىستەي الماعانىن ىستەپ وتىر دەسە دە بولادى...
بۇگىندە جەر بەتىندەگى ادامزاتتى تولعاندىرعان ماسەلەلەردى نازارباەۆسىز تالقىلاۋ، نازارباەۆسىز شەشۋ مۇمكىن ەمەس جاعدايعا جەتتى.
مىرزاتاي جولداسبەكوۆ،
«ەگەمەن قازاقستان»
«باقىت باعالاعاننىڭ عانا باسىندا تۇرادى»،
18 قاراشا، 2010 ج.
«...ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتى مەن جۇلدىزداردىڭ سۇلتانىنا - جارىق جۇلدىزعا تەڭەدىم...
ءسابيت دوسانوۆ,
«ەلىمىزدە بۇرىن-سوڭدى بولماعان
تاريحي وقيعا»،
«ەگەمەن قازاقستان»، 31 جەلتوقسان 2010 ج.
«ءبىر كىسىنىڭ شوعىرلانعان بيلىكتىڭ مەرزىمىن تاعى ون جىلعا سوزۋعا تىراشتانعان جاعىمپازداردىڭ ارەكەتتەرىن قۇپتاماعان ءبىر توپ جاستار باس كوتەردى... دەموكراتيانى «جەرلەۋ راسىمىنە» بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرى، قوعام قايراتكەرلەرى مەن جينالعان كوپشىلىك قاتىستى...
«بۇل سوڭعى جىلدارى ورىن العان ءتۇرلى جانتىق ءارى جاعىمپاز ويلاردىڭ ىشىندەگى ەڭ ماسقارا، ەڭ سوراقى يدەيا ەكەنىن مويىنداۋ قاجەت» - دەيدى بەلسەندى جۋرناليست ينگا يمانباي جاستار ويىن ءبىلدىرىپ...
وسى ارالىقتا قوراپقا، ياعني «تابىتقا» سالىنعان دەموكراتياعا العاشقى توپىراق تا تاستالدى. قاشان تىرىلەرى بەلگىسىز دەموكراتيانىڭ جانازاسى شىعارىلۋىن كۇتپەگەن پوليتسەيلەر جاپا-تارماعاي جاستاردى سۇيرەي جونەلدى.
مەرۋەرت قۇسايىنوۆا،
«نۇروتان» عيماراتىنىڭ الدىندا
قازاقستان دەموكراتياسى «جەرلەندى»،
«جاس الاش»، 13 قاڭتار، 2011ج.
«مىنا جيىننان تولقىپ شىقتىم. پرەزيدەنتىمىزدىڭ وسى شەشىمى ونىڭ الىستان ويلاي بىلەتىن، تەرەڭنەن تولعاي بىلەتىن تۇلعاسىن پاش ەتتى، ول بۇگىن ءتىپتى بولاشاق ۇرپاققا قالاي ەل باسقارۋ كەرەكتىگىنىڭ ءجون-جوباسىن كورسەتتى. مۇنى «ساياسي ەرلىك» دەپ سانايمىن! ارينە، بەس ميليوننان استام ادام قول قويىپ، قولقا سالعان كەزدە كونە سالۋ وڭاي... بىراق سوعان قاراماستان ول ەرتەڭىن، كەلەشەكتەگى ساياساتكەرلەردىڭ جاعدايىن ويلاپ، مەرزىمىنەن بۇرىن سايلاۋ وتكىزۋگە بەل بۋدى.
اكىم تارازي،
جازۋشى
«ايقىن»، 1 اقپان، 2011ج.
«ەلباسىنىڭ بۇگىنگى شەشىمىن قولدايمىن. وسىنىڭ ارقاسىندا دەموكراتيانىڭ قاعيداتتارى اياقاستى ەتىلدى دەپ، وپپوزيتسيادان ەشكىم ايتا المايدى...
سول رەفەرەندۋمدى قولداعان بارلىق ادامدار ەندى وزگەلەر قاتارلى سايلاۋ ۋچاسكەلەرىنە كەلىپ، ءوز داۋىستارىن بەرە الادى.
زاعيپا باليەۆا،
قر ءماجىلىس دەپۋتاتى
«ايقىن»، 1 اقپان، 2011ج.
بىردەن ءبىر ۇلتتىق ارنا سانالاتىن «قازاقستان»-داعى «ەكى جۇلدىز»، «سەن سۇلۋ»، ەڭ اتاقتى ارنا «حابار»-داعى «سپوي» حابارلارى رەسەيلىك كوشىرمە دەسەك تە، كەيبىرى باستان-اياق ورىس تىلىندە جۇرگىزىلەدى، ال بارىنىڭ وزىندە مەملەكەتتىك ءتىل قوسىمشا قىزمەتتە عانا. مىسالى، «ەكى جۇلدىزدى» الىڭىز، قاتىسۋشىلاردىڭ نەگىزى قازاق ۇلتىنان بولا تۇرا، ءبىرىنشىسى قازاقشا سايراسا، ەكىنشىسى مىندەتتى تۇردە انا ءتىلىن بىلمەۋى ءتيىس. تىم بولماسا، جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ ءبارى قازاقشا جەلدەي ەسىپ تۇرسا عوي. ولار دا جوعارىداعى ىڭعايدا سۇرىپتالعان. دوسماتوۆا سەكىلدى انا ءتىلىن قۇبىجىق كورەتىندەر ورىس ءتىلىنىڭ مەرەيىن ۇستەم ەتىپ وتىر. بۇل نە سوندا؟ مەملەكەتتىك ءتىلدى كۇلكىگە، مازاققا اينالدىرۋدىڭ جاڭا ءتۇرى مە؟ سول سياقتى حالىقتى ۇلتتىق ماسەلەلەرگە بويلاتپاي، كيىندىرىپ، شاشىن تۇزەپ، بەتىن مايلاپ، ادەمىلەپ الدارقاتاتىن، ءبىر اپتادا قازاقشاسى، كەلەسى اپتادا ورىسشا نۇسقاسى بەرىلەتىن «سەن سۇلۋ» حابارى دا جالاڭ داڭعازالىققا قۇرىلعان رەسەيلىك كوشىرمە.
وڭكەي قازاقتار وتىرىپ الىپ ورىسشا ءان سالاتىن جوبا ابدەن قانىمىزدى قايناتىپ ءبىتتى. ءوز انا ءتىلىن شەتكە ۇرىپ، شالاقازاق باۋىرلارىن جيناپ، ولاردىڭ ورىس تىلىندە ويلاۋ بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرىپ، جاڭا شىعارماشىلىق ارەكەتكە جەتەلەپ جاتقان، سادىقبەك حانگەلدين دەگەن اقىننىڭ قىزى قىمبات حانگەلدينانىڭ «سپوي» حابارى جوعارىداعىلاردىڭ بارىنەن موينى وزىق تۇر. ەلىمىزدىڭ باستى ەكى ارناسىنداعى حابارلاردىڭ سيقى وسى بولسا باسقالارىنان نە ءۇمىت، نە قايىر؟ قازاقتىڭ رۋحاني بەينەسىن جاسامايتىن، قازاقتىڭ نامىسىن ويلامايتىن، سالت-داستۇرىمىزبەن ساناسپايتىن، مەملەكەتتىك تىلگە قارسى جۇمىس ىستەيتىن حابارلاردىڭ كوبەيۋى ءبىزدى قايران قالدىرۋدا...
پرەزيدەنت بيىلعى جىلعى جولداۋىندا: «ون جىلدا قازاق ءتىلدى مەڭگەرگەندەردىڭ ۇلەس سالماعى 90 پايىزعا جەتسە جامان با؟»، - دەيدى. بۇل دا جىلداعىداي شىعارىپ سالما ءسوز عانا. ەگەر بيلىك قازاق ءتىلىن دامىتۋعا قۇلىقتى بولسا، سىزدەر قانشا جىلدان بەرى تالماي قاقساپ كەلە جاتقان مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭ شىعارۋعا رۇحسات بەرەر ەدى. سوندىقتان بيىل دا ءتىل مۇددەسى تۋرالى بىردەڭە وزگەرە قويادى دەپ ويلاۋ قيىن. ءسىز بۇعان نە دەيسىز؟
كوبەيسىن التىنبەكوۆ،
مەديتسينا عىلىمىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور،
قازاق ۇلتتىق مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەتىندەگى
ستوماتولوگيا فاكۋلتەتى بويىنشا مەملەكەتتىك ءتىل
سالاسىنىڭ قوعامدىق جەتەكشىسى
(اۆتورعا جولدانعان حاتتان ءۇزىندى)
«ۇلتتىق» دەگەن اتى بولماسا، زاتىنان جۇرداي بولا باستاعان «قازاقستان» تەلەراديوسىنىڭ باسقارماسى تاۋەلسىزدگىمىزدىڭ 20 جىلدىعىنا وزدەرىنشە «تارتۋ» ازىرلەدى. ولار پرەزيدەنتتىڭ قىسقارتۋ تۋرالى قاۋلىسىن كىلەڭ قازاق دەپ جۇرگەن كاسىبي، تاڭداۋلى جۋرناليستەردەن «تازارتۋ» ناۋقانىنا ۇلاستىردى!.. «كوكپار»، «مادەني مۇرا» سياقتى ۇلتتىق يدەولوگيالىق ماڭىزى زور ءتول جوبالاردى جاۋىپ، قازاق راديوسىنىڭ 90 جىلدىق تاريحي مۇراسىن ساقتاپ وتىرعان «التىن قوردىڭ» اتىن ءوشىردى. ءوز جۋرناليستەرىنەن اياعان مەملەكەتتىڭ ميللياردتارىن «پاي-پاي شوۋ»، «ەكى جۇلدىز»، «اينالايىن»، «سەن سۇلۋ» سياقتى وزگەدەن قالعان قاڭسىق، كوشىرمە جوبالار مەن سونداي ءدۇبارا جوبالاردى دايىنداۋشى شالاقازاقتارعا اياماي شاشۋدا...
اقسۇڭقار اقىنباباقىزى،
قازاق راديوسى ديرەكتسياسىنىڭ بۇرىنعى جەتەكشى-ساراپشىسى، «التىن ادام-2010» سىيلىعىنىڭ يەگەرى
سوڭعى كەزدەرى نۇرلان ورازالين باسقاراتىن «قازاق ادەبيەتى» گازەتى بەتىندە سىزگە رەتسىز، سەبەپسىز ءتيىسۋ ورىن الا باستادى. مىسالى، وسى گازەتتىڭ 2010 جىلعى 31 جەلتوقسانداعى مەرەكەلى سانىندا جۇلدىز ءابىلدا دەگەن جۋرناليست قىزدىڭ ءسىزدى كىنالاعان پىكىرىنە نازار اۋدارالىق:
«مەمەلەكەتتىك ءتىلدىڭ جايىن ايتا بەرسەك، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ دە سۇيكىمى كەتەدى. مىسالى، مەن قازىر مۇحتار شاحانوۆتى ءتىپتى كورگىم دە، ەستىگىم دە كەلمەي كەتەتىن كەزدەر بولادى. نەگە دەسەڭ، ول كىسى كوتەرگەن ماسەلەدەن ەشقانداي ناتيجە جوق. كەزىندە «مەملەكەتتىك ءتىل» دەگەن قوزعالىستى قۇرعاندا «وسىدان مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسى كوتەرىلمەيدى، كەرىسىنشە، سۇيكىمى كەتەدى» دەپ ەدىم. راسىندا دا سولاي بولىپ وتىر.»
سوندا ول قىزدىڭ ويىنشا ەشتەڭەگە ارالاسپاي ءۇنسىز وتىرا بەرۋىڭىز كەرەك ەكەن. ەگەر ءسىز 1989 جىلى گورباچەۆ بيلىگى كەزىندە قازاق كسر جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتتارى ورىس جانە قازاق ءتىلىن بىردەي مەملەكەتتىك ءتىل ەتىپ قابىلداپ جىبەرگەن ساتتە، ءتىپتى شالاقازاق دەپۋتاتتار جۇرەكتەرى جارىلا ءبىر-ءبىرىن قۇتتىقتاسىپ جاتقاندا، ولارعا باتىل قارسى داۋىس كوتەرمەي، «بولار ءىس بولدى» دەپ، كوزىڭىزبەن جەر شۇقىپ، ۇندەمەي وتىرا بەرگەنىڭىزدە ءدال قازىرگى تۇستا قازاق حالقىنىڭ 80 پايىزعا جۋىعى انا تىلىنەن ماقۇرىم قاپ، ورىسقا اينالىپ كەتەتىنى ايدان-انىق ەدى. ال وسىدان ەكى جىلداي ۋاقىت بۇرىن بيلىك «قازاقستاندىق ۇلتتى» ەندىرۋگە كۇش سالعان ساتتە ءسىز اشتىق جاريالاماق بولعاندا، قاتارىڭىزعا ادەبيەت، ونەر، عىلىم، قوعام قايراتكەرلەرى شوعىرلانىپ، 4 مىڭنان استام ادام سىزدەرمەن بىرگە وسى قاتەرلى ىسكە بەت بۇرماعاندا قايتەر ەدىك؟ ەلىمىزگە «قازاقستاندىق ۇلت» ەنىپ، تۇگەلدەي ماڭگۇرتتىك ساياساتتىڭ قۇشاعىندا ۇلتتىق، تىلدىك مۇددەدەن جۇرداي بوپ وتىرۋىمىز كۇمانسىز بولاتىن. بۇدان وزگە ىستەرىڭىز از با؟ كورمەس تۇيەنى دە كورمەس دەگەن. ال بيلىك ءسىزدى تىڭداماسا، «مەملەكەتتىك ءتىل» قوعامدىق قوزعالىسىنىڭ پىكىرىمەن ساناسپاسا وندا ءسىزدىڭ كىناڭىز نەشىك؟
سەرىك تۇرعىنبەكۇلى،
حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى
(اۆتورعا جولدانعان حاتتان)
شىندىق بارلىق ۋاقىتتا ءوز تۇسىنداعى بيلىكپەن وپپوزيتسيادا بولادى. بۇل - ءومىردىڭ زاڭى. ولايى، بيلىك ءوز كەزىندەگى بارلىق شىندىقتى بىلۋگە جانە قورعاۋعا دارمەنسىز. بىلەتىندەر دە، قورعايتىندار دا ادال پيعىلداعى جەكە ادامدار. كوبىنە-كوپ مۇنداي دارىنداردىڭ ومىردە باعى جانا بەرمەيدى. وكىنىشتىسى - سول.
نۇرقاسىم قازىبەكۇلى،
«جالىن»، قاڭتار 2011 ج.
ءى
ازياداعى ۇلتسىزدانعان،
تىلگە، رۋحقا قۇنتسىزدانعان
باعىنىمپاز، ەڭ جاعىمپاز ەلگە اينالدى قازاق.
كۇشى زورعا تابىنۋدان،
ءۇش ءجۇز جىلدىق باعىنۋدان،
ۇلتتىعى وشكەن بۇل حالىقتى وياتۋ ءبىر ازاپ.
ۇيات ءسونىپ نامىسىندا،
جاعىمپازدار جارىسىندا
انشىلەرى توي قۋالاپ اننەن ماداق ورگەن.
اقىن، جىرشى، عالىمدارى،
كەيبىر جازعىش «قارىندارى»،
تايتالاسا، قاۋمالاسا ورىن الىپ توردەن،
ۇلت مۇددەسى بىلاي قالىپ،
اتاق ءۇشىن ىلايلانىپ،
باسشىسىنىڭ قولىن ءسۇيىپ، رۋحاني «ولگەن».
تەلەارنا مەن ءباسپاسوز بەتتەرىندە،
ادامي بولمىسىن ساتاتىن تەپ-تەگىنگە،
جاستار كوپ جاعىمپازدىقتى الدىنا ماقسات قىپ قويعان.
نامىسىن تويعا،
ارناعان قويداي،
بەتى بۇلك ەتپەستەن قاسقايتا باۋىزداپ سويعان.
بولار ما ەندى ۇلتىمىزعا ولاردان قايران؟
«ءتيسىن» -دەپ - «قىزمەتتەگى ۇلىما، قىزىما پايدام»
ءار ءسوزىن جاعىمپازدىق جىبىمەن ساباقتايتىن،
باسشىسىن قۇدايعا جەتكىزە ماداقتايتىن
قارتتار تىم كوبەيدى رۋحاني دىڭگەگىن جويعان.
جاعىمپازداق بايگەسى بۇل كۇندە ەڭ باستى مايدان.
بار پالەكەت تەلەارنادا، باسپاسوزدە جاتىر ما؟!
ۇلتسىز، رۋحسىز الاياقتى بالاپ ناعىز باتىرعا
ءجيى-ءجيى ماقتاتساڭىز، جۇرت سول ماقتاۋ سوزگە ەرىپ،
الاياققا وي-پىكىرى شىعا كەلەر وزگەرىپ.
ناسيحاتقا بايلانىستى قازىرگى ورتاق تالعام.
اككىلەنگەن بيلىك مۇنى ابدەن زەرتتەپ العان.
راديونى اشىپ قالساڭ،
تەلەارنانى باسىپ قالساڭ،
كۇنى-ءتۇنى كىلەڭ «تج»، - كىلەڭ «تۋفلي جالاۋ».
ءداستۇر بولدى تج-لىقتى زور دارەجە ساناۋ.
وتەر جازدار، وتەر كۇزدەر،
قاشان كەتەر ەكەن بىزدەن
ۇلتىن ساتقان جاعىمپازدى حاس باتىرعا بالاۋ،
ال شىنشىلعا حالىق جاۋى رەتىندە قاراۋ.
مىنە، ناعىز الاۋلاكي ءالاۋ،
حالاۋلاكي ءحالاۋ!
ءىى
اڭدى ماڭگۇرت ەتۋ جولى ايلالى ىستەن باس الدى.
زۇلىمدىققا بولعان نۇسقا،
توردا وتىرعان جولبارىسقا
مىناداي ءبىر تاڭعاجايىپ تاجىريبە جاسالدى.
شوشقا ءسۇتى - اڭ بىتكەننىڭ قارسىلىعىن جوياتىن،
ەڭ اشۋشاڭ ارىستاندى بەيبىتشىل عىپ قوياتىن،
«سين.توكسين» دەپ اتالاتىن ۋلى زاتقا باي ەكەن.
كوپ ىشكىزسەڭ جولبارىس تا موپ-موماقان قوي ەكەن.
جول اشىپ زور تاڭدانىسقا،
ال عالىمدار انالىق جولبارىسقا
ءسۇت يەسى شوشقالاردىڭ تورايلارىن ەمىزگەن.
سوندا وعان دا كونە بەرگەن،
قايسارلىعى ولە بەرگەن
ءسويتىپ وڭاي اجىراعان ءور تابيعي نەگىزدەن.
توردا تۋىپ، تىرشىلىگىن تور ىشىنەن باستاعان
جولبارىستى سىناۋ ءۇشىن ورمانعا اكەپ تاستاعان.
ىلعي قولدان تاماق ءىشىپ، ىلعي دايىن ەت جەگەن،
ءبىر رەت تە اڭ قۋالاپ ماڭداي تەرىن توكپەگەن
ءنان جولبارىس وزگە اڭدارعا مۇلدە مويىن سوزباپتى،
نۋلى ورماندا ءۇش كۇن ءجۇرىپ اشتان ولە جازداپتى.
بىردە قويان شىعا كەلسە قالىڭ بۇتا ىشىنەن،
الگى سورلى اداسقانداي جىگەرىنەن، كۇشىنەن،
قورقىپ قاشا جونەلىپتى مىنەز بيلەپ اڭگۇرتپە...
مىنە وسىلاي، ءور جولبارىس اينالىپتى ماڭگۇرتكە.
ادام تۇگىل اڭ مىنەزىن مۇمكىن بوپ تۇر تويتارۋ.
ءتىلىن، رۋحىن سىيلامايتىن،
وعان ۋاقىتىن قينامايتىن
ماڭگۇرتتەردى مۇمكىن بە ەندى ارناسىنا قايتارۋ؟
ءيا، ولاردى قايتارۋعا دەل-سال كۇيدەن اڭگودەك
ءتىل بىلمەسە مەملەكەتتىك قىزمەتكە المايتىن،
ەلدىك، ۇلتتىق پايىم-مۇددە بيىگىندە سامعايتىن،
رەسەيدىڭ زاڭىنا ۇقساس قاتال، قايسار زاڭ كەرەك!
قانشاما رەت ايتتىق، جازدىق، جاعالاستىق تالماستان،
قارسىلاس كىم؟
بيلىكتەگى ءوزىمىزدىڭ قانداستار.
ۇلتسىزدانۋ - ءۇش عاسىرلىق جولدان ءوتتى يەرەلەڭ
سوندىقتان دا ەلىمىزدى ورىس ءتىلى بيلەگەن.
ەگەمەندىك الدىق دەدىك،
ارمانعا قول سالدىق دەدىك،
ۇلت تىزگىنىن باياعىشا ورىس ءتىلى سۇيرەگەن...
جۇرت كوبەيدى انا ءتىلىن مەنسىنبەگەن، سۇيمەگەن،
جانە ونىڭ مۇڭ-زارىنا مۇلدە جانى كۇيمەگەن.
باسشىلاردى ماقتان تۇتتىق تىلگە باسىن يمەگەن.
ولار باردا ءتىلدى قورعاۋ،
ورتاق ۇلتتىق مۇڭدى قولداۋ
قۇدىق قازۋ سەكىلدى ءبىر ابىرويسىز ءىس ينەمەن.
ەلىمىزدى ءالى كۇنگە ورىس رۋحى سۇيرەگەن.
قانشا قازاق ۇلكەن بيلىك ايدىنىندا ورلەدى
ءوزى قازاق بولا تۇرا،
ۇلتتان قىزمەت الا تۇرا
الگىلەردىڭ ءبىر پەرزەنتى قازاق مەكتەپ كورمەدى.
ءتىلىن، رۋحىن شاما-شارقى كەلگەنىنشە جەرلەدى.
كەلدى ءبارىن انىقتار كۇن،
بيلىكتەگى الىپتاردىڭ،
تىلگە قارسى مىنەزىنەن ۇلتىمىز تۇر ولگەلى.
ءىىى
«حابار» جانە «قازاقستان» - قوس قاناتتى تەلەارنا
ولاردىڭ دا كوسەمىنە سىن ايتپاسقا بولار ما؟
تەلەارنادا «ەكى جۇلدىز» جانە «سپوي» سياقتى،
مەملەكەتتىك ءتىلدى قورلاپ، بەلدەن باسقان ۇياتتى،
دوسماتوۆا، حانگەلدينا دەگەن شالا قازاقتار،
قۇتقارۋدىڭ ورىنىنا انا ءتىلىن مازاقتان،
تاستاعانداي وتقا ماساق،
ەكى تىلدەن بوتقا جاساپ
مەملەكەتتىك تىلگە تەلىپ مەنسىنبەستىك باعىتتى،
ءجۇز تەلەارنا ۇلى تىلدە ءۇن قاتسا دا توقتالماي،
ورىس ءتىلى، ورىس ءانى زورلىق كورىپ جاتقانداي
بۇل قوس ارۋ ەلدەن-ەرەك ۇلتسىزدىق تانىتتى.
ءوز ىڭعايى جەتەگىندە انا ءتىلىن شەتكە ۇرىپ،
ەركىنسىدى كوسموپوليت «انشىلەردەن» توپ قۇرىپ.
بۇل ارينە مەملەكەتتىك ءتىلدى اياققا باسقاندىق.
كىمگە قاجەت ۇلتتان قاشقان مۇنداي ماڭگۇرت بوستاندىق؟
