«رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا   QazaqGeography قازاقستاننىڭ ۇلتتىق گەوگرافيالىق قوعامى «كيەلى قازاقستان»  رەسپۋبليكالىق ەكسپەديتسياسىن ۇيىمداستىرعان ەدى. جىل سايىن ۇيىمداستىرىلاتىن ەكسپەديتسيانىڭ بيىلعى جىلى وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بولدى.  مامىر ايىنىڭ 17-26 ارالىعىندا وتكەن ەكسپەديتسيا ورتالىق قازاقستان، پاۆلودار وبلىسى مەن شىعىس قازاقستانعا باعىت العان. قازاقستاننىڭ بەلگىلى عالىمدارى، تاريحشىلارى اتالعان وڭىرلەردىڭ كيەلى جەرلەرىندە بولىپ، ساكرالدى كارتاعا ەنگەن جانە ەنگەلى وتىرعان ورىندارمەن تانىستى.

بۇگىن ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە وتكەن «كيەلى قازاقستان» QazaqGeography قازاقستاننىڭ ۇلتتىق گەوگرافيالىق قوعامىنىڭ جانە «ارال 2018» ەكسپەديتسياسىنىڭ ناتيجەلەرى» تاقىرىبىندا وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا  اتالمىش قوعام مەنەدجەرى نۇرجان العاشوۆ پەن نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرلەرى ەكسپەديتسيا جايلى بايانداپ بەردى.

گەوگرافيالىق قوعام مەنەدجەرىنىڭ ايتۋىنشا، ساياحاتتىڭ  العا قويىلعان مىندەتتەرى ورىندالدى. بىرىنشىدەن، جەرگىلىكتى ەلدى مەكەندەردىڭ ەكونوميكالىق جانە گەوگرافيالىق ەرەكشەلىكتەرى تۋرالى اقپاراتتار جينالىپ، ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى ءۇش ايماق بويىنشا تاريحي نىساندار ءتىزىمىن تولىقتىردى. ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى كەلەشەكتە تۋريستەر ءۇشىن جول كورسەتكىشتەرى جۇيەسىن وڭتايلاندىرۋ جونىندە ۇسىنىستار ازىرلەيتىن بولادى. سونىمەن بىرگە، ەكسپەديتسياعا قاتىسۋشى عالىمدار جەرگىلىكتى بيلىك پەن تۇرعىندار اراسىندا سۋ رەسۋرستارى مەن ولار قولداناتىن كارىز جۇيەلەرى جونىندە ساۋالناما جۇرگىزىپتى. كەلەشەكتە بۇل مالىمەتتەر نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى زەرتتەۋشىلەرىنىڭ قازاقستاننىڭ سۋ رەسۋرستارىن باعالاۋ جونىندەگى جۇمىستارىنا قولدانىلماق.  

«ەكسپەديتسيا ناتيجەسىندە يسابەك يشان حازىرەتتىڭ قۇلپىتاس ەپيتافياسىنان باستاپ، ويرات جانە تۇركى تىلدەرىندەگى جازباشا دەرەككوزدەرگە دەيىنگى قىرىقتان استام دەرەككوزدەر تسيفرلانىپ، جازباشا دەرەككوزدەر جينالدى»، دەيدى ۇلتتىق گەوگرافيالىق قوعام وكىلدەرى.

سونىمەن قاتار ەكسپەديتسيا بارىسىندا  گەوگرافيا، كليمات، قورشاعان ورتا، تابيعي رەسۋرستار، بيوالۋانتۇرلىلىك، تۋريزم، ولكەتانۋ، ەتنوگرافيا باعىتتارىندا زەرتتەۋلەر جۇرگىزىلگەن.

«ارال 2018» ەكسپەديتسياسى: سولتۇستىك ارالداعى جاعداي جاقسارۋدا

«ارال 2018» ساپارى قازاقستان مەن وزبەكستان اۋماعى بويىنشا 7000 شاقىرىمدى جانە قازاقستاننىڭ توعىز وبلىسىن، وزبەكستان جانە قاراقالپاقستان رەسپۋبليكالارىنىڭ جەتى وبلىسىن قامتىدى. نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گيدروبيولوگ عالىمدارى جۇرگىزگەن عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارى بارىسىندا «ارال 2018» ەكسپەديتسياسى كەزىندە وڭتۇستىك جانە سولتۇستىك ارالداعى بىرنەشە نۇكتەلەردەن سۋ سىنامالارى ىرىكتەلىپ الىنىپ، ارال تەڭىزى سۋ قويماسىنىڭ قازىرگى جاي-كۇيىن زەرتتەۋ ءۇشىن گيدرولوگيالىق-گيدروحيميالىق پارامەترلەرى ولشەندى. «عالىمداردىڭ الدىن الا دەرەكتەرى ارال سۋ قويماسىنىڭ تۇزدىلىعى شامامەن 3,5 پروميللەدەن 130 پروميللەگە دەيىن ەكەنىن كورسەتتى. بۇل رەتتە سولتۇستىك ارالدىڭ تۇزدىلىعى كەيبىر جەرلەردە وڭتۇستىك ارالداعىعا قاراعاندا 10 ەسەگە از. ماسەلەن، وڭتۇستىك ارالدا تىركەلگەن 130 پروميللە ورتاشا ەسەپپەن الەمدىك مۇحيتتىڭ ورتاشا تۇزدىلىعىنان ءتورت ەسە جوعارى»، - دەيدى ەكسپەديتسيا جەتەكشىسى نۇرجان العاشوۆ.

بۇل ۇلتتىق گەوگرافيالىق قوعامنىڭ ارالعا ەكىنشى ەكسپەديتسياسى. بۇعان دەيىن، 2016 جىلى عالىمدار توبى سولتۇستىك ارالدىڭ بىرنەشە بولىكتەرىندە سۋدىڭ گيدروبيولوگيالىق جاعدايىن زەرتتەگەن بولاتىن. گيدروبيولوگ – مامانداردىڭ ايتۋىنشا، سولتۇستىك ارالداعى جاعداي جاقسارۋدا. ونى تەڭىز تۇزدىلىعىنىڭ تومەندەۋ ۇردىسىمەن بايلانىستىرۋعا بولادى دەيدى نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ  عالىمدارى.2018 جىلعى ەكسپەديتسيانىڭ ەرەكشەلىگى مۇندا زەرتتەۋ سپەكترىنە وڭتۇستىك ارال دا كىردى.

«ارال 2018» ەكسپەديتسياسى استانا-قاراعاندى-بالقاش-شۋ-مەركە-شىمكەنت-تاشكەنت-سامارقاند-بۇحارا-حيۋا-نۇكىس-مويناق-وڭتۇستىك ارال-بەينەۋ- بوزوي - سولتۇستىك ارال - كوكارال - ارال - ىرعىز - تورعاي - ارقالىق – استانا باعىتىندا ءوتتى.

جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەر مەن ولاردىڭ قورىتىندىلارى بيىلعى جىلدىڭ كۇز ايىندا  Kazakh.tv ارناسىندا دەرەكتى فيلم فورماتىندا حالىققا ۇسىنىلماق.

Abai.kz