رەداكتسيادان. وتكەن اپتادا قاراقالپاقستان استاناسى نوكىستە اقتوبە وبلىسىنىڭ كۇنى ءوتتى. ساپار اياسىندا اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ پەن قازاقستاننىڭ وزبەكستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى ەرىك وتەمباەۆ باستاعان دەلەگاتسيا وسىنداعى سورشا قورىمىندا جەرلەنگەن قازاقتىڭ ۇلى اقىنى تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ باسىنا زيارات ەتتى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى ماقالاسىندا ايتىلعان رۋحاني جاڭعىرۋ ماسەلەسى اقىنىن ارداقتاۋدان باستالاتىنىن اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى وسىلاي اڭعارتتى.

جالپى تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ كىندىك قانى تامعان جەر — قاراقالپاقستاننىڭ قوڭىرات اۋدانى، «تاڭ نۇرى»  اۋىلى. اكەسى مەن ەكى شەشەسى، «اپالارىم» اتتى ولەڭىندە ايتىلاتىن ءۇش باۋىرى اۋىل ىرگەسىندەگى «داستان احۋن» قورىمىندا جەرلەنگەن. 1967 جىلى الماتىندان تۋعان جەرىنە ىسساپارمەن بارعان كەزدە كەنەتتەن اۋىرىپ، دۇنيەدەن وزعان اقىندى اكە-شەشەسىنىڭ قاسىنا قويۋ تۋرالى اڭگىمە بولعان. بىراق ونى  قازاقستاننان ىزدەپ كەلەتىندەر اۋرەگە تۇسپەسىن دەگەن نيەتپەن نوكىستەگى اۋەجاي ماڭىنداعى سورشا قورىمىنا جەرلەۋ ۇيعارىلىپتى.

ارينە، قاراقالپاق جەرىنە جولى تۇسكەن ادامنىڭ تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ باسىنا سوقپاي كەتەتىنى سيرەك. دەگەنمەن ءبىر  كەزدە ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ ويداعىداي بولماۋى سەبەپتى بۇندا قازاقستاننان ارنايى كەلەتىندەردىڭ ازايعانى دا راس. وزبەك ەلىنىڭ تىزگىنىن ۇستاعان شاۆكات ميرزيوەۆتىڭ ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتى اعا تۇتىپ، ءبىزدىڭ ەلگە كەڭ قۇشاعىن اشقاندىعىنىڭ ارقاسىندا كەيىنگى كەزدە باۋىرلاس حالىقتاردىڭ اراسىندا بارىس-كەلىس، الىس-بەرىس كۇشەيە ءتۇستى. بيىل قازاقستانداعى وزبەكستان جىلى بولىپ جاريالاندى. سونىڭ ارقاسىندا قاراقالپاق جەرىنە جول ءتۇسىپ وتىر.

ساپاردى الدىن الا پىسىقتاعان جيىندا بەردىبەك ماشبەكۇلى اقتوبەلىك دەلەگاتسيانىڭ مىندەتتى تۇردە تولەگەن ايبەرگەنوۆتىڭ باسىنا بارۋ كەرەكتىگى تۋرالى ايتقان بولاتىن. سونى ەستىگەن قاراقالپاق باۋىرلار دا تىڭعىلىقتى ازىرلەنىپتى. اقىننىڭ بەيىتىنە بارار سوقپاققا تاس توسەلگەن. بەيىتتىڭ جان-جاعىنا ورىندىقتار قويىلعان. قۇران وقىلىپ، گۇل شوقتارى قويىلدى. «ءبىز ايبەرگەنوۆتى ۇمىتپاۋىمىز كەرەك!»، — دەدى بەردىبەك ماشبەكۇلى ايات وقىپ بولعاننان كەيىن،  — ونىڭ رۋحىنا تاعزىم ەتۋ — مىندەتىمىز». «بۇگىن بەيسەنبى عوي، — دەدى سوسىن مولداعا بۇرىلىپ، — ەرتەڭ جۇما كۇنى تاعى كەلىپ، ءبىزدىڭ اتىمىزدان قۇران شىعارشى». ءسويتتى دە ءجون-جورالعىسىن جاسادى.

قازاقستاننىڭ وزبەكستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى ەرىك وتەمباەۆ وزبەك بيلىگىمەن كەلىسە وتىرىپ، وزبەك جەرىندەگى قازاق ۇلتىنا قاتىستى  قاسيەتتى ورىنداردىڭ ءتىزىمى جاسالىپ جاتقاندىعىن ايتتى. ايبەرگەنوۆ بەيىتى سولاردىڭ قاتارىنا كىرمەك.

ايتا كەتۋ كەرەك، بەردىبەك ساپارباەۆ پەن ەرىك وتەمباەۆ —  ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العالى اقىننىڭ باسىنا زيارات ەتكەن العاشقى  لاۋازىمدى تۇلعالار. وزگە شەنەۋنىكتەر دە ۇلگى الادى دەپ سەنەمىز.

باۋىرجان باباجانۇلى

Abai.kz