سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2396 0 پىكىر 24 ناۋرىز, 2011 ساعات 02:59

مۇحتار شەرىم. كوجە ءىشىپ كەتىڭىز...

ءيتىم ىرىلداپ، ءوزىم پىرىلداپ ۇيىقتاپ جاتقانىمدا، ايەلىم ايگەرىم تابانىمنان قىتىقتاپ وياتتى... «جاڭا جىلىڭمەن، ءسىڭىرباي! ناۋرىز مەرەكەمىز قۇتتى بولسىن! اۋىل، اۋدان اكىمدەرى ۇيلەردى ارالاپ، ناۋرىز كوجە ىشەدى ەكەن، تۇر­­ساڭ­شى!»

ورنىمنان يرەلەڭدەپ تۇرىپ، ءيىر-ءيىر ءبۇيىرىمدى تىر-تىر قاسىپ قويدىم. تەرەزەدەن دالاعا كوزىمدى «لاقتىرىپ» جىبەرسەم، ايەلىم ءۇش اياقتى تەمىر وشاققا قازان قويىپ، ناۋرىز كوجە ءپىسىرىپ جاتىر ەكەن... سىلەكەيىم قىدىرىپ كەلسە دە، جۇتىنعان جوقپىن، اۋىلدىڭ جاعدايىن بىلەسىز بە، بىلمەيسىز بە، سىلدىر سۋ ءىشىپ، شاندىر شايناپ جۇرگەن جايىمىز بار، جاپىراقتان قايناتقان شايىمىز بار، تاباعىمىزدىڭ تۇبىندە جىلتىراپ جاتقان مايىمىز بار، ۇكىمەت اۋىلعا قارجى بولسە، تولتىرىپ الاتىن ۇرتىمىز بار،  جۇرەك تالىپ بارا جاتسا، سورا قوياتىن قۇر­تىمىز بار...

- ناۋرىز كوجەدە جەتى ءتۇرلى نارسە بولۋى كەرەك،-دەپ مۇڭايدى ايەلىم. سوسىن كۇرسىندى. كۇرسىنىپ ەدى، ءيتىم دە باسىن سالبىراتىپ، كۇرسىنگەندەي، «سەندەر بەرەتىن تاماق تا جوق»،-دەپ، جاعدايىمىزدى تۇسىنگەندەي دىبىس شىعاردى.

- قازاندا نە بار؟-دەپ سۇرادىم مەن.

- سۋ.

- سۋ سانالمايدى ءا؟

- سانالمايدى...

- سۋعا سۋ قوسساڭ... ءبىر...

- جەتى رەت سۋ قوسىپ قويعانمىن...

- ەكەۋمىزدىڭ پەنسيامىز قايدا كەتتى ءوزى؟

- ۇكىمەت بەس تەڭگە قوسقان پەنسياڭ قالادا وقىپ جاتقان بالاڭنىڭ وقۋىنا دا جەتپەدى...

ءيتىم ىرىلداپ، ءوزىم پىرىلداپ ۇيىقتاپ جاتقانىمدا، ايەلىم ايگەرىم تابانىمنان قىتىقتاپ وياتتى... «جاڭا جىلىڭمەن، ءسىڭىرباي! ناۋرىز مەرەكەمىز قۇتتى بولسىن! اۋىل، اۋدان اكىمدەرى ۇيلەردى ارالاپ، ناۋرىز كوجە ىشەدى ەكەن، تۇر­­ساڭ­شى!»

ورنىمنان يرەلەڭدەپ تۇرىپ، ءيىر-ءيىر ءبۇيىرىمدى تىر-تىر قاسىپ قويدىم. تەرەزەدەن دالاعا كوزىمدى «لاقتىرىپ» جىبەرسەم، ايەلىم ءۇش اياقتى تەمىر وشاققا قازان قويىپ، ناۋرىز كوجە ءپىسىرىپ جاتىر ەكەن... سىلەكەيىم قىدىرىپ كەلسە دە، جۇتىنعان جوقپىن، اۋىلدىڭ جاعدايىن بىلەسىز بە، بىلمەيسىز بە، سىلدىر سۋ ءىشىپ، شاندىر شايناپ جۇرگەن جايىمىز بار، جاپىراقتان قايناتقان شايىمىز بار، تاباعىمىزدىڭ تۇبىندە جىلتىراپ جاتقان مايىمىز بار، ۇكىمەت اۋىلعا قارجى بولسە، تولتىرىپ الاتىن ۇرتىمىز بار،  جۇرەك تالىپ بارا جاتسا، سورا قوياتىن قۇر­تىمىز بار...

- ناۋرىز كوجەدە جەتى ءتۇرلى نارسە بولۋى كەرەك،-دەپ مۇڭايدى ايەلىم. سوسىن كۇرسىندى. كۇرسىنىپ ەدى، ءيتىم دە باسىن سالبىراتىپ، كۇرسىنگەندەي، «سەندەر بەرەتىن تاماق تا جوق»،-دەپ، جاعدايىمىزدى تۇسىنگەندەي دىبىس شىعاردى.

- قازاندا نە بار؟-دەپ سۇرادىم مەن.

- سۋ.

- سۋ سانالمايدى ءا؟

- سانالمايدى...

- سۋعا سۋ قوسساڭ... ءبىر...

- جەتى رەت سۋ قوسىپ قويعانمىن...

- ەكەۋمىزدىڭ پەنسيامىز قايدا كەتتى ءوزى؟

- ۇكىمەت بەس تەڭگە قوسقان پەنسياڭ قالادا وقىپ جاتقان بالاڭنىڭ وقۋىنا دا جەتپەدى...

- وسى امەريكاداعى زەينەتكەرلەر الاتىن پەنسياسىن قالتاعا باسىپ، كۋرورت­تارعا كەتەدى ەكەن... قانداي كوپ دەسەڭشى! بىزدىكى جالاۋعا جەتپەيدى...

- ناۋرىز كوجە ءپىسىرىپ جاتىرمىن. نە قوسايىن؟-دەپ قيىلدى ايەلىم.

- ءبىر تامشى كوز جاسىڭدى قوس.

- قازانعا سۋ قۇيىپ جاتقانىمدا، كوڭىلىم بوساپ، ءبىر تامشى جاسىمدى قوسىپ قويعان­مىن...

- ءبارىمىز جەر باسىپ ءجۇرمىز. شىرەنگەن بايلار دا، شەنەۋنىكتەر دە. جەر - قاسيەتتى ۇعىم، ەندەشە، ءبىر ۋىس توپىراق سال.

ايەلىم قايناپ جاتقان سۋعا ءبىر ۋىس توپىراق سالدى...

- تاعى نە قوسايىن؟

- جاپىراق قوس، ءيسى جاقسى بولادى.

- ال، قوستىم. ەكەۋ بولدى.

- مىنا بىلەزىگىڭدى قوس. ناۋرىز كوجەمىز قازاقىلانىپ، اششەكەيلەنە تۇسەدى...

- سەنىڭ كەبىسىڭدى تۋراپ جىبەرەيىن دە؟

- جوق. رەزەڭكەنىڭ ءيسى جامان بولادى. ءدامى جوق...

ءبىر كەزدە الدىندا اۋىل اكىمى، سوڭىندا وزگە نوكەرلەرى بار اۋدان اكىمى قارجىباي جەپقويعانوۆ كىرىپ كەلە جاتىر اۋلامىزعا! قۇراق ۇشىپ قارسى الدىم.

- مەرەكەلەرىڭىزبەن! ناۋرىز قۇتتى بولسىن!-دەدى اۋدان اكىمى.

- اق مول بولسىن!-دەدى اۋىل اكىمى.

- سيىرىمىز قىستا ءشوپ بولماي، اۋىر ناۋقاستان قايتىس بولىپ كەتكەن... اق مول بولماي تۇر،--دەپ مىڭگىرلەدىم مەن...

- اقساقالعا جايىلىم جەر بەرىپ پە ەدىڭدەر؟-دەپ سۇرادى جەپقويعانوۆ.

- بەرگەنبىز...

- يا، بەرگەن. وزەننىڭ استىنداعى جەردى پايدالانا الماي جاتىرمىن...

- شال، ناۋرىز كوجەگە نە قوسايىن؟-دەپ كەمسەڭدەدى كەمپىرىم.

- اۋىل اكىمىنىڭ  مايلانىپ كەتكەن ءبىر جامباسىن كەسىپ قوس، اۋدان اكىمىنىڭ  اۋىل تۇرمىسىن كورە المايتىن كوزدەرىن ويىپ، مايدالاپ تۋرا... ورىنباسارىنىڭ ەسەپپەن ەستيتىن قۇلاقتارىن قوس. اۋداندىق ءماسليحات حاتشىسىنىڭ  قالىڭ بەتىنەن كىشكەنتاي كەسىپ الا عوي...

- ەندى بىرەۋ عانا قالدى... جەتى نارسە بولۋ كەرەك قوي،- دەگەن كەمپىرىم پىشاعىن قايراي جونەلدى.

- كاسىپكەرلىكتەن كەلگەن، بەرەتىن جەرىنە بەرەتىنىن بەرگەن، ەندى سول بەرگەنىن جيناپ جۇرگەن، حالىقتى سۇلىكشە سورىپ، قيناپ جۇرگەن كەۋەكباس اۋدان اكىمىنىڭ باسىن اس! ەرتەگى كەيىپكەرلەرىندەي ەسەمىزدى جىبەرمەيىك!-دەدىم مەن.

ءبىر قاراسام، اۋدان اكىمى دە، اۋىل اكىمى دە بەزىپ قاشىپ بارادى ەكەن.

-ءاي، ءاي، ويناپ ايتامىن، كوكتەمنىڭ كوتەرەم كوجەسىنەن ءىشىپ كەتىڭىزدەر!-دەپ ايقايلاسام دا، ارتتارىنا قارار ەمەس... «بار، شاقىرىپ كەل، نان اۋىز ءتيسىن!» دەسەم دە، كەمپىرىم قيتىعىپ، بارار ەمەس... ايتپاقشى، ناۋرىز مەرەكەلەرىڭىزبەن، جاماعات! ءبىزدىڭ ۇيدەن كوجە ءىشىپ كەتىڭىزدەر!

«اباي-اقپارات»

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1472
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3248
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5435