اۋتسورسينگ پەن اۋتستاففينگتىڭ نە ەكەنىن قازاقستاندىقتار بىلە بەرمەيدى. بىراق ولار ءبىزدىڭ ومىرىمىزگە ەتەنە ەنىپ العان ەكەن. جۋىردا ءماجىلىس دەپۋتاتى ايقىن قوڭىروۆتىڭ پرەمەر-مينيستر باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ اتىنا جولداعان ساۋالىنان سونى بىلدىك. بۇلار جالدامالى جۇمىسقا الۋدىڭ ادىستەرى كورىنەدى.

بۇل سوزدەردىڭ ەكەۋىندە دە «اۋت» دەگەن ءسوز بار. ال اۋتتىڭ «سىرتتا»، «ويىننان تىس» دەگەن ماعىنا بەرەتىنىن بىلەمىز. دەمەك وسىنداي ادىستەرمەن جۇمىسقا تۇراتىندار قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك شارتى مەن الەۋمەتتىك كەپىلدىكتەرىن كوزدەيتىن زاڭدارىنان تىس بولعاندىقتان ولاردى قولدانا المايدى دەگەن ءسوز.

دەپۋتاتتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا ءبىزدىڭ ەڭبەك سالاسىن باقىلايتىن ۆەدومستۆومىز ءوزىن ءوزى قامتاماسىز ەتەتىندەر 2011 جىلدان بەرى 600 مىڭعا ازايدى، ال جالدامالىلاردىڭ سانى 1 ملن. 100-عا ارتتى دەپ قۋانا جار سالعان ەكەن. قۋاناتىن سەبەبى – جالدامالى جۇمىسكەرلەر تابىسىن جاسىرا المايدى، مەملەكەتكە سالىقتى ۋاقىتىلى تولەپ تۇرادى. بىراق از ۋاقىتتا مۇنشالىق كوپ ادامنىڭ اۋىسۋىنىڭ قانداي سىرى بار دەگەنگە ەشكىم ءمان بەرمەپتى. سويتسەك، ءوزىن ءوزى قامتيتىن جۇرت نەگىزىنەن اۋىلشارۋاشىلىعىندا ازايىپ، 2011 جىلدان بەرى 1 ميلليوننان ارتىق ادامعا قىسقارىپتى. بۇل - شاعىن جەرى، ازداعان مالى، شاعىن كاسىبى بار، قولى قىسقالاۋ فەرمەرلەر ازايىپ، ۇلكەندەرگە ءسىڭىپ كەتكەن دەگەن ءسوز. بۇل دا جاقسى ەمەس، ويتكەنى مۇندايدا اۋىلشارۋاشىلىعى ونىمىندە باسەكەلەستىك بولمايدى. حالىق كورپوراتسيالاردىڭ ءونىمىن عانا الۋعا ءماجبۇر بولادى. ال ازۋىن ايعا بىلەگەن امەريكا سەكىلدى ەلدەر كەرىسىنشە شاعىن فەرمەرلەردى قولدايدى.

ال ەندى وسى اۋىلشارۋاشىلىعىنان كەتكەن ادامدار قايدا كىردى دەسەك، ولار اۋتسورسينگ جانە اۋتستاففينگ ادىستەرىمەن جۇمىستارعا جالدانادى ەكەن. وسى ادىستەرمەن ۋاقىتشا عانا جالدانىپ، جوعارىدا اتالعان زاڭمەن بەكىتىلگەن كەپىلدىكتەرگە قول جەتكىزە المايتىندار وسىندايلار. بۇلاردى جالداۋ بيزنەسكە ءتيىمدى، ويتكەنى سىياقى بەرمەيدى، ەڭبەك دەمالىسىن سۇراتپايدى، اۋىرىپ قالسا تولەماقى تولەمەيدى جانە ت.ت. بيزنەس ءتىپتى ءوزىنىڭ تۇراقتى جۇمىس ىستەيتىن پەرسونالىنىڭ ءبىرازىن وسى ادىسپەن جالداۋعا شىعارا باستاپتى.

دەپۋتات ا.قوڭىروۆ وسى ماسەلەنى كوتەرىپ، اتالمىش ادىستەرمەن جالداناتىنداردىڭ الەۋمەتتىك كەپىلدىكتەرى مەن ەڭبەك شارتىنداعى قۇقىلارىن قورعاۋعا نازار اۋدارىپ وتىر. جوعارىدا اتالعان ساۋالىندا ا.قوڭىروۆ ءوزى باستاعان ماجىلىستەگى حالىقتىق كومپارتيا فراكتسياسىنىڭ مۇشەلەرىن تەگىس قول قويدىرىپ، پرەمەر-مينيستردەن وسى ادامداردى ەسەپكە الۋدى جانە ولاردىڭ قۇقىن قورعاۋدى تالاپ ەتكەن.

 س.ەلەۋ

Abai.kz