ماحمۇت قاسىمبەكوۆ: مەملەكەتتىك باسقارۋ تيىمدىلىگى - ۋاقىت تالابى
كەشە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى كەڭسەسىنىڭ باستىعى ماحمۇت قاسىمبەكوۆ ەلىمىزدىڭ باستى تەلەارنالارىنا سۇحبات بەردى. ول مەملەكەت باسشىسىنىڭ قازاقستان حالقىنا ارنالعان جولداۋىندا ايتىلعان مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك ورگاندارداعى فورماليزم مەن بيۋروكراتيانى جويۋ جونىندە اتقارىلعان جۇمىستاردىڭ ناتيجەلەرىن باياندادى. سونداي-اق، مەملەكەتتىك اپپاراتتاعى جينالىستار سانىن ازايتۋ جانە قۇجات اينالىمىن قىسقارتۋ ماسەلەلەرىنە ەگجەي-تەگجەيلى توقتالدى. وسىعان بايلانىستى، سۇحبات ءماتىنىن وقىرماندار نازارىنا ۇسىنامىز.
- سوڭعى كەزدە جينالىستاردىڭ كوپتىگى، سونداي-اق مەملەكەتتىك ورگاندارداعى قۇجات اينالىمىنىڭ ءالى دە بولسا ەداۋىر اۋقىمدىلىعىنا قاتىستى ماسەلەلەر كەڭىنەن ءسوز بولىپ ءجۇر. مەملەكەت باسشىسى حالىققا ارنالعان جولداۋىندا وسى وزەكتى تاقىرىپتى كوتەردى. بۇل جاعدايدى رەتكە كەلتىرۋ ءۇشىن قانداي شارالار جۇزەگە اسىرىلىپ جاتىر؟
- ەستەرىڭىزدە بولسا، ەل پرەزيدەنتى بيىلعى قازان ايىنداعى قازاقستان حالقىنا ارنالعان جولداۋىندا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جۇمىسىندا فورماليزم مەن بيۋروكراتياعا ءالى دە جول بەرىلىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.
بۇل رەتتە، ەلباسىمىز جيىندار سانىنىڭ نەگىزسىز كوبەيىپ وتىرعانىنا، قۇجات اينالىمىن ازايتۋدىڭ باياۋ ەكەنىنە نازار اۋداردى.
ول «مۇنداي كەلەڭسىز جاعدايدى توقتاتىپ، بۇل ماسەلەلەردى رەتكە كەلتىرۋدى» تاپسىردى.
پرەزيدەنتتىڭ وسىنداي ماسەلە كوتەرۋى بەكەر ەمەس. كوپتەگەن ءارى ۇزاققا سوزىلاتىن جينالىستار مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ جۇمىس رەجىمىنىڭ ۇنەمى بۇزىلۋىنا الىپ كەلەدى. ناتيجەسىندە، بۇل جاعداي ولاردىڭ ەڭبەگىنىڭ تيىمدىلىگىنە جانە جالپى مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ جۇمىسىنا كەرى اسەر ەتەدى.
2017 جىلعى 25 تامىزدا ەلباسى «قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ، ونىڭ اكىمشىلىگى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتىنىڭ جۇمىس رەگلامەنتىن بەكىتۋ تۋرالى» وكىمگە قول قويعان بولاتىن.
قۇجاتتا مۇنداي ءىس-شارالاردى وتكىزۋدىڭ فورماتى مەن ۋاقىتىنا بايلانىستى بۇكىل تالاپتار انىق جازىلعان.
وسىعان بايلانىستى، پرەزيدەنت اكىمشىلىگى بارلىق دەڭگەيدەگى مەملەكەتتىك ورگانداردا ءتۇرلى جيىنداردىڭ سانىن قىسقارتۋ ءۇشىن جۇيەلى جۇمىس جۇرگىزۋدە.
وتكەن جىلدىڭ قىركۇيەگىنەن باستاپ مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وسى تالاپتاردى ورىنداۋىنا قاتىستى جان-جاقتى مونيتورينگ جاساپ كەلەمىز.
سونىڭ ارقاسىندا، احۋالدى قاداعالاپ، قاجەت بولعان جاعدايدا، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باسشىلارىنا جول بەرگەن كەمشىلىكتەرى تۋرالى ەسكەرتىپ وتىرۋعا مۇمكىندىگىمىز بار.
نۇرسۇلتان ءابىشۇلى قازان ايىنداعى جولداۋىندا وسىنداي جايتتاردىڭ بار ەكەنىنە نازار اۋداردى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى ۋاقتىلى ءارى وزەكتى ەكەندىگىن تاجىريبە كورسەتىپ وتىر. سوڭعى ايلاردا بۇل ماسەلەگە بايلانىستى بىرقاتار وڭ وزگەرىستەر بايقالدى. مىسالى:
مەملەكەتتىك ورگاندار جيىنداردى بەلگىلەنگەن كۇندەردە وتكىزۋ جونىندەگى رەگلامەنت تالاپتارىن مەيلىنشە قاتاڭ ساقتايتىن بولدى. ماسەلەنى وسىلايشا رەتتەۋ وتىرىستار سانىن ازايتۋعا ىقپال ەتەتىنى انىق. جينالىستاردىڭ جالپى سانىنىڭ ازايۋى بايقالىپ وتىر.
2017 جىلدىڭ قىركۇيەك-قاراشا ايلارىندا 694 كەڭەس وتكىزىلسە، بيىل وسى ايلاردا 457 جيىن بولدى. دەمەك، وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا، مەملەكەتتىك ورگاندار كەڭەستەر سانىن 34 پايىزعا ازايتقان. ءبىرىنشى باسشىلاردىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن وتىرىستار سانى ازايدى. مىسالى، 2017 جىلى قىركۇيەك-قاراشا ايلارىندا مينيسترلەردىڭ قاتىسۋىمەن 184 كەڭەس وتكىزىلسە، بيىل وسى مەرزىمدە 147 جيىن ۇيىمداستىرىلعان. ياعني، 20 پايىزعا ازايدى.
مينيسترلەردىڭ كۇندەلىكتى جۇمىسىنىڭ كوپتىگىن ەسكەرسەك، بۇل دا ماڭىزدى. مەملەكەتتىك ورگاندار سەلەكتورلىق جانە بەينە-كونفەرەنتسيالىق بايلانىستىڭ مۇمكىندىكتەرىن كوبىرەك پايدالاناتىن بولدى. ماسەلەن، بۇگىندە ءاربىر بەسىنشى كەڭەس سەلەكتورلىق بايلانىس ارقىلى وتەدى.
سونىمەن، مونيتورينگ دەرەكتەرى بارلىق جينالىستاردىڭ جالپى ۇزاقتىعى 40 پايىزعا قىسقارعانىن كورسەتىپ وتىر.
ارينە، مەن اتاپ كورسەتكەن وڭ وزگەرىستەر ءبارىمىزدى قۋانتادى. الايدا، قول جەتكىزگەن جەتىستىكپەن شەكتەلىپ قالمايمىز.
قازىر ءبىز بارلىق مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ الدىنا جيىنداردىڭ ءبارىن كەشكى ساعات بەستەن كەشىكتىرمەي وتكىزۋ جونىندە تالاپ قويىپ وتىرمىز. وسىلايشا، مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ جۇمىس كۇنى التى جارىمنان كەشىكتىرىلمەي اياقتالۋىنا مۇمكىندىك بەرەمىز.
شۇعىل ارەكەت ەتۋدى تالاپ ەتەتىن جانە وتىرىستاردى كەيىنگە قالدىرۋعا بولمايتىن ەرەكشە جاعدايلاردا عانا باسقاشا بولۋى مۇمكىن. بۇدان وزگە احۋالدىڭ بارىندە جينالىستار جۇمىس ۋاقىتىندا وتكىزىلۋگە ءتيىس.
سونىڭ ارقاسىندا مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرىمىز 8 ساعاتتىق جۇمىس كۇنىنەن سوڭ ءبىلىمىن جەتىلدىرۋگە، دەمالۋعا، وتباسىنا كوڭىل بولۋگە جانە سپورتپەن شۇعىلدانۋعا كوبىرەك ۋاقىت جۇمسايتىن جاعدايعا بىرتە-بىرتە كەلەمىز.
ناتيجەسىندە مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ەڭبەك ونىمدىلىگى ارتىپ قانا قويماي، ولاردىڭ تولىققاندى دەمالۋىنا دا قولايلى مۇمكىندىك تۋادى.
ەندى قۇجات اينالىمىنا كەلەيىك.
سوڭعى جىلدارى مەملەكەتتىك ورگانداردا قۇجات اينالىمىن ازايتۋ ءۇشىن ماقساتتى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە. ماسەلەن، بيىل پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندەگى قۇجات اينالىمىنىڭ كولەمى 2013 جىلمەن سالىستىرعاندا ەكى جارىم ەسە قىسقاردى. ياعني، 625 مىڭ قۇجاتتان 250 مىڭ قۇجاتقا دەيىن ازايدى.
وسى مەرزىم ارالىعىندا ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردا جانە استانا، الماتى قالالارى مەن وبلىستار اكىمدىكتەرىندەگى قۇجاتتاردىڭ سانى 30 پايىزدان استام كورسەتكىشكە، ياعني 4,9 ميلليوننان 3,3 ميلليونعا دەيىن ازايدى. مۇنداي ناتيجەگە جۇيەلى شارالار قابىلداۋدىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزىلدى.
مىسالى، ورتالىق مەملەكەتتىك ورگانداردا: كوپتەگەن قۇجات تۇرلەرى جانە ولاردى پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە ەنگىزۋدىڭ مەرزىمدىك ءتارتىبى وڭتايلاندىرىلدى; تومەنگى ۇيىمدارعا كوزدەلمەگەن سۇرانىمدار جولداۋعا تىيىم سالىندى; باسشىلىقتىڭ تاپسىرمالارىنا باقىلاۋ جۇرگىزۋدىڭ ءتارتىبى قايتا قارالدى. مەملەكەتتىك بيلىك تارماقتارى اراسىنداعى وكىلەتتىكتەردى قايتا ءبولۋ ماسەلەلەرى بويىنشا كونستيتۋتسيالىق زاڭدارعا، سونداي-اق، مەملەكەت باسشىسىنىڭ، سونىڭ ىشىندە ونىڭ بيىلعى قازان ايىنداعى قازاقستان حالقىنا ارنالعان جولداۋىندا بەرىلگەن تاپسىرمالارىنا سايكەس، كوپتەگەن قۇجاتتارعا باقىلاۋ جۇرگىزۋ ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ قۇزىرىنا بەرىلدى.
وسى جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىندە، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باقىلاۋىنداعى قۇجاتتار سانى 40 پايىزعا ازايدى. ءبىز تاپسىرمالارعا باقىلاۋ جاساۋدان قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىن جاقسارتۋعا باعىتتالعان رەفورمالار مەن باعدارلامالار ناتيجەلەرىن باقىلاۋعا كوشۋدى كوزدەپ وتىرمىز.
قۇجات اينالىمىن قىسقارتۋمەن قاتار، ونى ەلەكتروندى-تسيفرلىق فورماتقا كوشىرۋ جونىندەگى جۇمىستار دا بەلسەندى جۇرگىزىلۋدە.
قازىر «تسيفرلىق قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا مەملەكەتتىك ورگانداردى ەلەكتروندىق قۇجات اينالىمىنىڭ بىرىڭعاي جۇيەسىنە كوشىرۋ جۇزەگە اسىرىلۋدا.
ازاماتتاردىڭ وتىنىشتەرىن قاراۋدىڭ ەلەكتروندى جۇيەسى ەنگىزىلۋدە. بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندار ءۇشىن بىرىڭعاي ەلەكتروندى قۇجاتتار ءارحيۆى جاساقتالۋدا.
وسىلايشا، ءبىز قولعا الىنعان ءىستىڭ ناقتى ناتيجەسىن كورىپ وتىرمىز. بۇل جۇمىس الداعى ۋاقىتتا دا جالعاسادى.
ءبىز مەملەكەت باسشىسىنىڭ قازاقستان حالقىنا ارنالعان جولداۋىندا بەرىلگەن ءتيىستى تاپسىرمالاردىڭ تولىق جانە ءسوزسىز ورىندالۋىنا قول جەتكىزەتىن بولامىز.
Abai.kz