قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ  تاعى ءبىر  اۋقىمدى جوبالارىنىڭ ءبىرى – «Əدەبي ولكەتانۋ».

ەلباسىنىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا قر پرەزيدەنتى Əكىمشىلىگىنىڭ قولداۋىمەن جۇزەگە اسقان  جوبا نەگىزىندە ءار وڭىردەن ارنايى شىعارماشىلىق توپتار قۇرىلىپ،  بەلگىلەنگەن كەستە-جوسپار بويىنشا وبلىس-اۋداندارعا ادەبي ەكسپەديتسيالار ۇيىمداستىرىپ، زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، كوركەم شىعارما جازۋدى قولعا الدى.

جوبا بارىسىندا قالامگەرلەر تومەندە كورسەتىلگەن ماقسات-مىندەتتەر بويىنشا جۇمىس اتقاردى:

1, قازاقستاندا ءار جىلدارى جازىلعان شىعارمالاردىڭ ادەبي كارتاسىن جاساۋ;

2, ەل ارالاپ، زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزگەن قالامگەرلەردىڭ ماتەريالدارى نەگىزىندە جاڭا كىتاپتار، كوركەم شىعارمالاردى جازۋ;

3, ايماقتاردا جالپىحالىقتىق دەڭگەيگە شىقپاعان ادەبي-رۋحاني جادىگەرلەردى زەرتتەۋ

4, تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىنگى وڭىرلەردە بولىپ جاتقان مادەني-رۋحاني وڭ وزگەرىستەر تۋرالى جانە كلاسسيكالىق شىعارمالاردا كەزدەسكەن تاريحي ورىنداردىڭ بۇگىنگى جاي-كۇيى نەگىزىندە جاڭا ماتەريالدار دايىنداۋ جانە ت.ب.

«ادەبي ولكەتانۋ» اقمولا وبلىسىنان باستاۋ الىپ، تاراز جانە قىزىلوردا، الماتى، تۇركىستان جانە ماڭعىستاۋ، پاۆلودار، اتىراۋ وبلىستارى مەن ەلورداسى  – استانا قالاسىندا  جالعاسىن تاپتى.

قالامگەرلەر قاۋىمىنان قولداۋ تاپقان جوبا اياسىندا قالالار مەن وبلىستاردى ءىس-ساپارمەن ارالاعان اقىن-جازۋشىلارعا توقتالا كەتسەك.

فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، جازۋشى نۇرداۋلەت اقىش، اقىن، جۋرناليست جۇماش كەنەباي جانە سىنشى، جۋرناليست ايگۇل كەمەلباەۆا  كوكشەتاۋداعى ءىس-ساپار بارىسىندا وبلىستاعى زيالى قاۋىم وكىلدەرىمەن، وقىرمانمەن جۇزدەسىپ، ولكەنىڭ تاريحىمەن تانىسۋ، زەرتتەۋ ماقساتىندا مۇراجاي، مۇراعاتتاردى ارالادى.

قر جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى، اقىن مىرزان كەنجەبايدىڭ «ادەبي ولكەتانۋ|سىر عاجايىپتارى» جوباسى اياسىندا قىزىلوردا قالاسىنداعى ساپارى بارىسىندا مىرزان كەنجەباي وبلىس اكىمى
قىرىمبەك كوشەرباەۆتىڭ باستاماسىمەن رەسپۋبليكادا العاش رەت اشىلعان «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنان تۋىندايتىن مىندەتتەردى جۇزەگە اسىراتىن قىزىلوردا وبلىستىق «رۋحاني جاڭعىرۋ» ورتالىعىمەن تانىستى. اتالمىش جوبا اياسىندا اقىن، دراماتۋرگ يران-عايىپ قارماقشى اۋدانىنا بارسا، بەلگىلى اقىن، مەملەكەتتىك «دارىن» سىيلىعىنىڭ يەگەرى دينارا مالىك ءىس-ساپاردان العان اسەرى مەن جيناعان دەرەكتەرىنىڭ نەگىزىندە شىعارماسىن جازۋدا.

تاراز قالاسىنىڭ تاريحي-مادەني جانە ادەبي ومىرىمەن تانىسۋ جانە جامبىل وبلىسىنىڭ وتكەنى جانە بۇگىنگى بەت-بەينەسىن كوركەم شىعارما ارقىلى كورسەتۋ ماقساتىندا ايگىلى اۋليەاتا جەرىنە ادەبيەت سىنشىسى، عالىم قۇلبەك ەرگوبەك، اقىن، مەملەكەتتىك «دارىن» جاستار سىيلىعىنىڭ يەگەرى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ الماتى وبلىستىق فيليالىنىڭ ديرەكتورى ەرلان ءجۇنىس، بەلگىلى جازۋشى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ «ادەبيەتشىلەر ءۇيىنىڭ» ديرەكتورى بەيبىت سارىباي بارىپ قايتتى.
ءىس-ساپار بارىسىندا قالامگەرلەر «جامبىل» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى، جازۋشى نەسىپبەك داۋتايۇلىمەن، جامبىل وبلىستىق ىشكى ساياسات ءبولىمىنىڭ باسشىسى بەرىك ۋاليمەن، مادەنيەت باسقارماسىنىڭ باسشىسى دۇيسەن بىقىباەۆپەن كەزدەسىپ، «قازاقستاننىڭ قاسيەتتى جەرلەرى» كارتاسىنا ەنگەن قالا ىشىندەگى جانە قالا ماڭىنداعى «كونە تاراز» اشىق اسپان استىنداعى مۇراجايى، كونە زامانداعى مەشىت، «قاراحان بابا» كەسەنەسى، «ايشا ءبيبى» كەسەنەسى، «شامانسۇر» كەسەنەسى سەكىلدى تاريحي ماڭىزى زور ورىنداردى ارالادى. تاراز قالاسىنداعى «قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى» تۇسىندا سالىنعان مادەني ورىندار مەن ەسكەرتكىشتەردى جانە كۇردەلى جوندەۋدەن وتكەن ساياباقتار مەن مادەني دەمالىس ورىندارىن ارالاپ، قالانىڭ بۇگىنگى تىنىس-تىرشىلىگىمەن تانىستى. سونىمەن قاتار، وبلىستىق كىتاپحانادا وقىرماندارمەن شىعارماشىلىق جۇزدەسۋگە قاتىسىپ، وبلىستىق تەاتردا «ايەلدەر ءبىر ءىس باستادى» قويىلىمىن تاماشالادى.

اتالعان جوبا بارىسىندا الماتى قالاسىن، شاھارداعى مادەني-تاريحي مەكەندەردى ارالاعان قالامگەرلەر قويشىعۇل جىلقىشيەۆ پەن گۇلزادا نيەتقاليەۆا ا.پ.چەحوۆ اتىنداعى ورتالىق قالالىق كىتاپحانادا وقىرماندارمەن كەزدەسۋ وتكىزدى.

كەزدەسۋ كەشىنىڭ شىمىلدىعىن اقىن، قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارما توراعاسىنىڭ ورىنباسارى باقىت بەدەلحان اشىپ بەردى. ق.جىلقىشيەۆ پەن گ.نيەتقاليەۆا «ادەبي ولكەتانۋ» اياسىنداعى ساپارلارى تۋرالى اڭگىمەلەپ، ءوڭىردىڭ رۋحاني شەجىرەسىنە قاتىستى زەرتتەۋلەرىمەن ءبولىستى. مادەنيەتتىڭ وشاعى، ادەبيەتتىڭ كيەلى مەكەنى سانالاتىن الماتىنىڭ مىڭجىلدىقتان استام تاريحى، وتكەنى مەن بۇگىنى جايلى ءوز كوركەم شىعارمالارىندا ارقاۋ ەتەتىن قالامگەرلەر، ارناۋ جىرلارى مەن بولاشاقتا جازىلار شىعارمالارى جونىندە ءسوز قوزعاپ، جينالعان وقىرمانعا كەرەكتى دەرەكتەردى كوپتەپ كەلتىردى.

رەسپۋبليكا كولەمىندە زور قىزىعۋشىلىقپەن قولداۋ تاپقان جوبا اياسىندا اتىراۋ وبلىسىنا نۇرلان قامي، مارالتاي رايىمبەكۇلى، ماعيزا قۇناپياقىزى بارسا، تۇركىستان وبلىسىنا ايسۇلۋ قادىرباەۆا مەن ماقسات مالىك بارىپ، زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى. سونداي-اق، ماڭعىستاۋ وبلىسىنا  الماس تەمىرباي، پاۆلودار وبلىسىنا جاراس سارسەك، دارحان بەيسەنبەكۇلى مەن مەرەي قارت بارىپ، وبلىستىڭ تىنىس-تىرشىلىگى مەن رۋحاني-مادەني سالاسىنداعى وزگەرىستەر مەن جاڭالىقتاردى ءبىلىپ قايتتى.

ەلورداسى – استانا قالاسىنا بارعان قانات ابىلقايىر، الماز مىرزاحمەت پەن ليۋبوۆ شاشكوۆا شىعارماعا قاجەتتى ماتەريالداردى جينادى.

رەسپۋبليكامىزدىڭ ءار ايماعىنداعى ادەبيەتتى، مادەنيەتتى تەرەڭىنەن تانىپ، ولكەمىزدىڭ تاريحىن زەرتتەپ-زەردەلەپ، ونى كوركەم تىلمەن جەتكىزۋ ۇلتتىق ادەبيەتىمىزگە قوسىلاتىن مول ۇلەس، وركەندەۋىنە جول اشۋ ەكەنىن ەسكەرسەك، «ادەبي ولكەتانۋ»  جوباسى –   ادەبيەتىمىزدىڭ التىن قازىناسىنا قوسىلعان ايتۋلى ەڭبەك.

گۇلزيا باعداتقىزى   

Abai.kz