2019 جىلعى 6 مامىردا پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى گۇلشارا ابدىقالىقوۆانىڭ توراعالىعىمەن اجىراسۋلاردىڭ، اليمەنت تولەمەۋدىڭ، سونداي-اق تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ الدىن الۋ ماسەلەلەرى بويىنشا كەڭەيتىلگەن ءماجىلىس ءوتتى.

سەلەكتورلىق رەجيمدە وتكەن ماجىلىسكە قر پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى ايەلدەر ىستەرى جانە وتباسىلىق-دەموگرافيالىق ساياسات جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيا مۇشەلەرى، جوعارعى سوت، باس پروكۋراتۋرا، ىشكى ىستەر، ادىلەت، اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىكتەرىنىڭ باسشىلىعى، ءوڭىر اكىمدەرىنىڭ ورىنباسارلارى، سونداي-اق وڭىرلىك پوليتسيا دەپارتامەنتتەرى، ىشكى ساياسات، وتباسى جانە جاستار ىستەرى جونىندەگى، ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ باسقارمالارىنىڭ باسشىلارى قاتىستى.

ءماجىلىستى   اشقان   گۇلشارا    ابدىقالىقوۆا   قر    تۇڭعىش    پرەزيدەنتى   -  ەلباسى  ن.ءا. نازارباەۆتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس ەلىمىزدە نەگىزگى مىندەتى ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جانە ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ بولىپ تابىلاتىن جاڭا الەۋمەتتىك ساياسات ىسكە اسىرىلىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى. وڭىرلەردە حالىقپەن كەزدەسۋ كەزىندە نەكەنى بۇزۋ، اليمەنتتەردى تولەمەۋ، سونداي-اق وتباسىلىق-تۇرمىستىق نەگىزدەگى زورلىق-زومبىلىق فاكتىلەرى وزەكتى بولىپ وتىرعاندىعى انىقتالدى جانە بۇگىنگى كۇنى بارلىق ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ شۇعىل شارالار قابىلداۋىن تالاپ ەتىپ وتىر.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا 2030 جىلعا دەيىنگى وتباسىلىق جانە گەندەرلىك ساياسات تۇجىرىمداماسىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى ءىس-شارالار جوسپارىن ورىنداۋ شەڭبەرىندە اجىراسۋدىڭ الدىن الۋ بويىنشا كەشەندى جۇمىس جۇرگىزىلۋدە، اليمەنتتەر بورىشكەرلەرىمەن كۇرەس جۇرگىزۋ، سونداي-اق تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعان ايەلدەردى قورعاۋ جۇيەسىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ جانە وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىق فاكتىلەرىن ازايتۋ جونىندەگى ۇيىمداستىرۋ شارالارى قابىلداندى.

«سوتتا، سوتتان تىس جەردە تاتۋلاستىرۋ» جانە «وتباسىلىق سوت» پيلوتتىق جوبالارىن ىسكە اسىرۋ 2018 جىلى ازاماتتاردىڭ بۇزىلعان قۇقىقتارىن تاتۋلاستىرۋ ارقىلى قالپىنا كەلتىرۋگە وڭ اسەرىن تيگىزدى. تاتۋلاستىرۋعا بايلانىستى قىسقارتىلعان ىستەردىڭ سانى 5,5% - عا، تالاپ ارىزدارى قاراۋسىز قالعان ىستەردىڭ سانى 10% - عا جانە قايتارىلعان تالاپ ارىزدارىنىڭ سانى 57,6% - عا ارتتى.

اليمەنت تولەمەۋ پروبلەماسىنا جۇرتشىلىقتىڭ نازارىن اۋدارۋ بويىنشا شارالار قابىلدانۋدا. باق-تا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە جانە قوعامدىق ورىنداردا جۇرگىزىلەتىن جۇمىستاردى اقپاراتتىق سۇيەمەلدەۋ قامتاماسىز ەتىلدى. ءىس-تاجىريبە كورسەتكەندەي، بورىشكەرلەرگە قاتىستى اكىمشىلىك جانە قىلمىستىق ىستەردى قوزعاۋ ماجبۇرلەۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى شارالارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. مۇنداي شارا قولدانىلعاننان كەيىن بورىشكەرلەر قارىزدارىن وتەيدى.

رەيدتىك ءىس-شارالار اياسىندا پروكۋرورلار سوت ورىنداۋشىلارىمەن جانە ىشكى ىستەر ورگاندارىمەن بىرلەسىپ 2018 جىلى 200 جۋىق بورىشكەردىڭ اۆتوكولىكتەرىن ايىپپۇل تۇراققا تاپسىردى (2019ج. 1 توقسان - 113,  2018ج. 1 توقسان – 75). سونىمەن قاتار، اليمەنتتەردى ءوندىرىپ الۋ بويىنشا باسقا دا كەشەندى ناسيحاتتاۋ ءىس-شارالارى جۇرگىزىلەدى.

وتكەن جىلى بورىشكەرلەر 1,1 ملرد. تەڭگە سوماسىنا بەرەشەكتى وتەگەن. ەڭبەكپەن قامتۋ  ورگاندارىمەن 6 مىڭنان استام جۇمىسسىز بورىشكەر ەسەپكە الىندى (2019ج. 1 توقسان - 4 مىڭ). بوس ورىندار جارمەڭكەسى ارقىلى (كاسىپكەرلەردىڭ كومەگىمەن وتكىزىلەدى) 1,5 مىڭ ادام جۇمىسقا ورنالاستىرىلدى (2019ج. 1 توقسان - 511).

ايەلدەر مەن بالالاردى وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىقتان قورعاۋ جونىندە شارالار قابىلدانۋدا. ماقساتى – تۇرمىستىق قىلمىستى 2020 جىلعا قاراي 20%-عا، 2050 جىلعا قاراي 50%-عا تومەندەتۋ بەلگىلەندى. ءىىم جۇيەسىندە ايەلدەردى زورلىق-زومبىلىقتان قورعاۋ جونىندەگى بولىمشە (124 قىزمەتكەر) ەنگىزىلدى، 36 داعدارىس ورتالىعى جۇمىس ىستەيدى، ونىڭ ىشىندە 24 باسپانالى. 2018 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ قۇقىق بۇزۋشىنى اكىمشىلىك ۇستاۋ مەرزىمى 3 ساعاتتان 24 ساعاتقا دەيىن ۇزارتىلدى (اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكستىڭ 789-بابى).

2017 جىلدان باستاپ شىمكەنت قالاسى مەن تۇركىستان وبلىسىندا تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقتىڭ الدىن الۋدىڭ پارمەندى تەتىكتەرىن قۇرۋعا باعىتتالعان «وتباسىنداعى زورلىق-زومبىلىقسىز قازاقستان» پيلوتتىق جوباسى ەنگىزىلدى.

ءماجىلىستىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى گ.ن. ابدىقالىقوۆا مەملەكەتتىك ورگاندارعا بىرقاتار ناقتى تاپسىرمالار بەردى.

Abai.kz