«نۇر وتان» حالىقتىق دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ قازاقستان قوعامىندا الاتىن ورنى ەرەكشە. پارتيانىڭ قابىرعاسى قالانعالى بار بولعانى جيىرما جىل عانا وتەسە دە، قازىرگى تاڭدا ەلىمىز ءۇشىن ەڭ ماڭىزدى پارتيا سانالادى. جاس قازاقستان ەلىنىڭ تاۋەلسىزدىك العالى تۇراقتىلىعىن جوعالتپاي، ەل ىشىندە دە، حالىقارادا دا تۇراقتى دامۋ جولىندا كەلە جاتۋى كەزدەيسوقتىق ەمەس. بۇل بىرىنشىدەن تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەڭبەگى. ەلباسى ءوز قولىمەن قۇرعان «نۇر وتان» پارتياسى مەملەكەت ساياساتىن جۇزەگە اسىرۋدا ۇلكەن جۇمىس ىستەپ كەلەدى.

باستا ايتقان ءسوزىمىزدى باسقا ءبىر قىرىنان ايتار بولساق، «نۇر وتان» پارتياسى ەلدەگى ەڭ بەدەلدى ساياسي ۇيىم ەكەنىنە ەشكىمنىڭ تالاسى جوق. جاڭا عاسىردىڭ تابالدىرىعىن اتتاعاننان بەرى مەملەكەتتىك دەڭگەيدە ءجۇرىپ جاتقان ءار جۇمىستىڭ باسىندا وسى پارتيا تۇرعانىن ەكىنىڭ ءبىرى بىلەدى. «نۇر وتان» پارتياسى قولعا العان ءاربىر ءىس حالىقتىڭ قولداۋىنا بولەنىپ جاتادى. بۇنىڭ باستى سەبەبى، پارتيانىڭ باستى ۇستانىمى حالىقتىڭ مۇددەسىن قورعاۋ بولعاندىقتان بولار. ءسوزىمىزدىڭ تۇزدىعى رەتىندە مىنا مالىمەتتى كەلتىرە كەتەيىك، وتكەن جىلعى ساناق بويىنشا، اتالعان پارتيا مۇشەلەرىنىڭ سانى الدەقاشان ميلليوننان اسىپ كەتكەن ەكەن. وسىدان-اق، «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ حالىق كوڭىلىندەگى ورنىن بايقاۋعا بولادى.

ءسوز اراسىندا «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ءار باستاماسى ەل يگىلىگى ءۇشىن قولعا الىناتىنىن ايتتىق. ءارى بۇل باستامالاردىڭ حالىق تاراپىنان تاماشا قولداۋعا بولەنەتىنىن دە ءبىز ەسكە سالدىق. سول ءسوزىمىزدىڭ دالەلىن ايتايىق، «نۇر وتان» پارتياسى وتكەن جىلى جەلتوقسان ايىندا مەملەكەتتىك تىلدەگى #NurOtanPikir جاڭا پىكىرتالاس الاڭىن اشتى. بۇل پىكىرتالاس الاڭىنىڭ باستى ماقساتى، ەلدەگى ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردى ماماندار مەن باسشىلار بەتپە-بەت وتىرىپ تالقىلاپ، تۇيتكىلدى تۇيىندەردى شەشۋدىڭ تۋرا جولىن تالقىلايدى.

«نۇر وتان» پارتياسى ۇيىتقى بولىپ وتىرعان #NurOtanPikir پىكىرتالاس كلۋبىندا قازاق حالقىنىڭ رۋحاني قۇندىلىقتارىن دارىپتەۋ، ەلباسى ۇسىنىسىنا ساي تاريحي سانانى جاڭعىرتۋ، وسى جول ارقىلى ۇلتتىڭ ساناسىن وياتۋدى ماقسات ەتكەن جۇمىستار باستى نازاردا بولادى. سونىمەن قاتار، ماڭگىلىك مادەنيەتىمىز بەن مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتىپ، تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ تۋىن بيىك ۇستاۋ سىندى ۇلتتىق ماسەلەلەر دە #NurOtanPikir كلۋبىنىڭ نازارىنان تىس قالمايدى. بۇل الاڭنىڭ باستى ەرەكشەلىگى، باستا ايتقانمىزداي جۇمىس تەك قازاق تىلىندە جۇرگىزىلەدى. وسى ارقىلى ەلدەگى قازاقتىلدى ورتا نازاردا ۇستاپ وتىرعان ماسەلەلەردى جالپى قوعامنىڭ نازارىنا ۇسىنۋ كوزدەلگەن.

جاقىندا «Nur Otan» پارتياسى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ماۋلەن اشىمباەۆتىڭ قاتىسۋىمەن وسى #NurOtanPikir پىكىرتالاس كلۋبىنىڭ كەزەكتى وتىرىسى ءوتتى. كەزەكتى وتىرىستىڭ تاقىرىبى «جاڭا الەمدەگى جاستار كەلبەتى» دەپ اتالدى. ءسوز باسىندا ايتقانىمىزداي، كلۋبتىڭ باتسى ماقساتى قوعامداعى وزەكتى ماسەلەلەردى تالقىلاپ، ولاردى شەشۋ جولىن قاراستىرۋ بولاتىن.

ءبارىمىز بىلەتىندەي، 2019 جىلدى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ "جاستار جىلى" دەپ جاريالادى. سوعان وراي بيىل ەلىمىزدە جاستار ساياساتى بۇرىنعىدان دا قارقىندى قولعا الىنادى. جاستار ماسەلەسى دەگەندە، ءدال قازىر كۇيىپ تۇرعان ەڭ تۇيتكىلدى ءىس كەيبىر جاستاردىڭ شەتەلگە كەتۋ ماسەلەسى ەكەنى ءسوزسىز. اقپارات قۇرالدارىندا كەيبىر قازاقستاندىق جاستاردىڭ ءتۇرلى سەبەپتەرمەن شەتەل اسىپ جاتقانى ايتىلادى. وسىعان بايلانىستى پارتيا توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ماۋلەن اشىمباەۆ ءوز پىكىرىن ايتتى.

پارتيا توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ماۋلەن اشىمباەۆ مۇنداي تاجىريبە الەمنىڭ ءار تۇكپىرىندە كەڭىنەن تاراعان دەيدى. ونىڭ ايتۋىنشا، الەۋمەتتىك جەلىدە ءجيى تالقىلانىپ جۇرگەن جاستاردىڭ شەتەلگە كەتۋ ماسەلەسىنە سىڭارجاقتى قاراۋعا بولمايدى. بۇل ماسەلەنىڭ دە ەكى قىرى بار. بىرىنشىدەن، كوپتەگەن جاستار الىس-جاقىن شەتەلدەرگە ءبىلىم الىپ، بىلىكتى مامان بولىپ قالىپتاسۋ ءۇشىن كەتىپ جاتىر. وسىنداي ماقساتپەن شەكارا اسقان جاستار ەل ءۇشىن دە، جەكە ءوزى ءۇشىن دە پايدالى باعىت ۇستانىپ وتىر. مۇنداي جاستارعا شەكتەۋ قويىپ، شەڭبەرگە قاماماعان ءجون. قايتا ولارعا قولداۋ قاجەت.

جان-جاعىندا الپاۋىت نارىققا باي ءىرى مەملەكەتتەر ورنالاسقان قازاقستان ءۇشىن جاستاردىڭ شەتەلدە وقۋى، شەتەلدى يگەرۋى اۋاداي قاجەت. سول ءۇشىن شەتەلگە شىعىپ وقىپ، ءبىلىم الام دەگەن جاستاردىڭ جولى دۇرىس. سوندىقتان، "شەتەلگە كەتىپ جاتقانداردىڭ بارىنە توسقاۋىل قويۋ كەرەك" دەگەن بىرجاقتى پىكىر ايتۋ ەشقاشان قاجەت ەمەس. بىراق، ماسەلەنىڭ ەكى قىرى بار ەكەنىن ايتقانىمىزداي، كەيبىر جاستارىمىز ەلدەگى الەۋمەتتىك جاعدايلارعا كوڭلى تولماي، شەتەل اسىپ جاتسا بۇل جاقسى ەمەس. سول ءۇشىن بۇنداي جاعدايدى جاقسىلاپ زەرتتەپ، جاستاردىڭ بۇنداي شەشىم قابىلداۋىنىڭ باستى سەبەبىن تاۋىپ، ونىڭ الدىن الۋ بارىنەن ماڭىزدى.

وسىلايشا، #NurOtanPikir پىكىرتالاس الاڭىنىڭ كەزەكتى وتىرىسى دا وتە وزەكتى ماسەلەگە تالداۋ جاسادى. وتىرىسقا پارتيا توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارىنان بولەك،  اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ۆيتسە-ءمينيسترى جۇلدىز وماربەكوۆا، اقىن، «Shalqar» راديوسىنىڭ ديرەكتورى قالقامان سارين، كاسىپكەر، ءىت مامانى ءابۋتالىپ ءمۇتالى قاتارلى قوناقتار قاتىستى. ونىڭ ءبارى دە «جاڭا الەمدەگى جاستار كەلبەتى» تاقىرىبىنا بايلانىستى ءوز ويلارىن ورتاعا سالدى.

ايتا كەتەيىك، Nur-Otan پارتياسى ەل جاستارىنىڭ ءار سالادا ءوسىپ-وركەندەۋى ءۇشىن ۇنەمى قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى. جۋىردا عانا پارتيا مۇشەلەرى وسىعان ۇقساس “جاستاردى قولداۋ” اتتى كوميسسيا وتىرىسىن وتكىزگەن بولاتىن. پارتيانىڭ ورتالىق اپپاراتىندا، جاڭارتىلعان قۇراممەن وتكەن اتالمىش جيىننىڭ نەگىزى – جاستاردىڭ الەۋمەتتىك الەۋەتىن كوتەرۋ جانە ءار وڭىردەگى مامان تاپشىلىعىن جويىپ، ونداعى ءار كادردىڭ الەۋەتىن كۇشەيتۋگە باعىتتالعان. ەستەرىڭىزدە بولسا، وسىدان ون جىل بۇرىن ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ باستاماسىمەن “ديپلوممەن اۋىلعا” اتتى جوبا قولعا الىنعان بولاتىن.

پرەزيدەنتتىڭ بۇل باستاماسىنا مەملەكەت تاراپىنان 5,9 ميلليارد تەڭگە قارجىلاي قولداۋ جاسالدى. سونىڭ ناتيجەسىندە، اۋىلدىق ەلدى مەكەندەرگە وقۋىن ءبىتىرىپ، ديپلومىن قولىنا العان 5 904 مامان اتتاندى. ولار مەملەكەت تاراپىنان كوتەرمە ايلىق الۋمەن قاتار  ەكى مىڭعا جۋىق مامان تۇرعىن ۇيمەن قاتىلعان بولاتىن. ال، وسى جىلى اۋىلدىق جەردى تاڭداعان مىڭنان استام مامانعا 176,0 ميلليون تەڭگە كولەمىندە كوتەرمە جاردەماقى تاعايىندالعان. سونىمەن قاتار، 312 ديپلومدى مامان تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا نەمەسە اۋىلدى جەردەن باسپانا سالۋعا جەڭىلدەتىلگەن نەسيە قاراستىرىلعان. ول نەسيەنىڭ قۇنى 1 029,0 ميلليون تەڭگەنى قۇرايتىن كورىنەدى.

پارتيانىڭ “جاستاردى قولداۋ” قولداۋ دەپ اتالعان كوميسسياسىندا الداعى ۋاقىتتا وسى باعدارلامانى جالعاستىرۋ كوزدەلىپ وتىرعانى ايتىلدى.

قازىر اۋىلدىق جەرگە ەڭ قاجەتتى ماماندىقتار دارىگەر، مۇعالىم، مال شارۋاشىلىعى سالاسىنىڭ ماماندارى ەكەنى بەلگىلى. كوميسسيا وتىرىسىندا اتالعان سالا ماماندىقتارىنىڭ وكىلدەرى ەگەر مۇمكىن بولعان جاعدايدا نەسيەنى مەرزىمىنەن بۇرىن وتەپ تاستاۋعا مۇمكىن جاساۋ قاجەتتىگىن العا تارتتى. سونىمەن قاتار “ديپلوممەن اۋىلعا” باعدارلاماسىنا مەملەكەت اتارپىنان بولىنگەن قارجىنىڭ تالان-تاراجعا تۇسپەي، مۇقيات قاداعالانۋى كەرەكتىگىن دە قاداپ ايتتى. سونىمەن قاتار، جاستار اراسىنداعى ونىڭ ىشىندە اۋىل جاستارىنىڭ الەۋەتىن كوتەرۋ جونىندە ءبىراز وزەكتى تاقىرىپتار تالقىلانعان بولاتىن.

جالپى، پارتيانىڭ ۇنەمى جاستاردى قولداپ، ولاردىڭ ءار سالادا ءبىلىم مەن ەڭبەكتى قاتار ۇشتاستىرعان بىلىكتى تۇلعا بولۋى ءۇشىن ارقاشان ءوز تاراپىنان قولداۋ ءبىلدىرىپ كەلە جاتقانى راس. اۋىل جاستارىن قولدايتىن  باستامادان بولەك، جۋىردا جاستار يگىلىگىنە ارنالعان تاعى ءبىر پايدالى جوبا بولدى. ول – “Eurasian Book Fair - 2019” اتتى حالىقارالىق كىتاپ كورمە-جارمەڭكەسى. بۇل ايتۋلى شاراعا Nur-Otan پارتياسىنىڭ تالىمگەرى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرالامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى باقتيار ماكەن باستاعان كوميسسيا مۇشەلەرى قاتىستى. ول كوميسسيانىڭ قۇرامىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى، ورتالىق اتقارۋشى ورگاننىڭ وكىلدەرى مەن قاتار ەلىمىزدەگى بەلسەندى باستار جانە سول جاستاردى بىرىكتىرەتىن ۇيىم كوشباسشىلارى قاتىسقان.

ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىنا تامان باستالعان اتالمىش شارا ەۋرازيا اۋماعىندا ماڭىزى وتە جوعارى ەكەنىن ايتا كەتۋ كەرەك. وسى ماڭىزدى شاراعا Nur-Otan پارتياسىنىڭ اتىنان پارتيا جانىنداعى “Jas Otan” جاستار قاناتىنىڭ توراعاسى دانيار سۇندەتباەۆ قاتىسقان بولاتىن.

ايتا كەتەتىن تاعى ءبىر جايت، IV ەۋرازيالىق حالىقارالىق  كىتاپ كورمەسى، ياعني، “Eurasian Book Fair” جوباسى – قازاقستانداعى گۋمانيتارلىق ارىپتەستىكتى دامىتۋمەن قاتار ىسكەرلىك ارىپتەستىكتى نىعايتۋدى كوزدەيدى. سونىڭ نەگىزىندە، اتالمىش كىتاپ جارمەڭكەسى ەۋروپا ەلدەرىمەن قاتار تاۋەلسىز مەملەكەتتەر دوستاستىعى قۇرامىنا كىرەتىن ەلدەرىنىڭ، سونداي-اق، ازيا ەلدەرىنىڭ كىتاپ ساۋداسى ۇيىمدارى مەن باسپا ورتالىقتارىن بىرىكتىرەدى. سونىمەن قاتار، اتالعان ۇيىمدار اراسىنداعى مادەني جانە ءبىلىم بەرۋ ورتالىقتارىن دا ينتەللەكەتۋالدىق ماقساتتا ءبىر ماقساتقا جۇمىلدىراتىن اسا ءىرى فورۋم. وسىنداي ايتۋلى، ماڭىزى زور شارادا قازاقستاندىق جاستاردىڭ دا بوي كورسەتىپ، شەت ەلدىك ماماندارمەن تاجىريبە الماسۋىنا جاعداي جاساپ وتىرعان “Nur Otan” پارتياسى ەكەنىن دە ايتا كەتەيىك.

Abai.kz