سارسەنبى, 2 قازان 2024
46 - ءسوز 5815 13 پىكىر 18 ماۋسىم, 2019 ساعات 11:56

قازاق "ساۋاتسىز ساياسي سپەكتاكلگە" ەندى الدانبايدى

مəسكەۋدەگى جالداپ تۇرعان پəتەرىمىز كرەملگە جاقىن ەدى. جاياۋ جارتى ساعات جۇرسەڭىز كرەمل. سول سەبەپتى مە، بىلمەدىم، ءبىزدىڭ ۇيدە قالانىڭ Wi-Fi تەگىن قوسىلاتىن. Əرينە، ءوزىمىز دە اقىلى Wi-Fi قوساتىنبىز. سەبەبى، تەگىن ۋاي-فايمەن كينو كورۋ قيىن ەدى، بىراق əلەۋمەتتىك جەلىلەرگە، ياندەكس.رۋ، googl.-گە تەز كىرەتىن. بىراق اقىلى ۋاي-فايدىڭ اقشاسى بىتسە، اسىقپاي ەكى-ءۇش كۇننەن سوڭ، ءتىپتى ون كۇننەن سوڭ، اقشا سالاتىن ەدىك. سەبەبى، تەگىن ۋاي-فاي بار.
قازىر وتباسىلىق جاعدايىمىزعا بايلانىستى اۋىلدا، مامامنىڭ قاسىندامىن. اي سايىن ينتەرنەتكە اقشا تولەيمىن. سوڭعى ۋاقىتتا ينتەرنەت بۇعاتتالۋىنا بايلانىستى دۇرىس ىستەمەيتىنى بəرىمىزگە بەلگىلى. مەنىڭ ينتەرنەتكە كەتكەن اقشامدى كىم تولەپ بەرەدى دەسەڭ، يə. جوق، مəسكەۋدەگى پəتەرىمىزدەگىدەي تەگىن ۋاي-فاي بولسا، ءبىر ءجون عوي، اقشا تولەگەن ينتەرنەتتى قوسا الماۋىم ۇيات قوي.

ءپۋتيندى شوۆينيست دەيىك، جەكسۇرىن، وڭباعان دەيىك، ءوتىمىز جارىلىپ كەتسە دە، مويىندايىق، ورىستىڭ رۋحىن كوتەردى. 2012 جىلى پۋتين پرەزيدەنتتىككە وتكەندە الاڭعا، حالىق الدىنا شىعىپ، بوتاداي بوزداپ، جىلاپ تۇردى. تۇسىنگەن ادامعا ونىڭ كوز جاسى شىنايى ەدى.

رەسەيدە تۇراتىن، سوندا تۋىپ، وسكەن قازاق قۇربىمىز "بالامدى تۋعان سوڭ، تەڭگەگە شاققاندا 1 ميلليون تەڭگەدەن اسا اقشا الدىم. بالاما بانكتەن دەپوزيت اشىپ، سالىپ تاستادىم" دەدى. ءبىزدىڭ انالار مۇنداي اقشا السا، قاتتى قۋانار ەدى. رەسەيدە بالاعا ءبىر جارىم جاسقا دەيىن جəردەماقى تولەيدى.
مəسكەۋدە تۇراتىن قازاق رەتىندە انىق ايتا الام، مəسكەۋ مەن الماتىنىڭ دۇكەندەرىندە ازىق-تۇلىك بىردەي. مəسكەۋلىكتەردىڭ جالاقىسى الماتىلىقتاردان جوعارى ەكەنى انىق.

ءپۋتيندى جەك كورسەك تە، ءوتىمىز جارىلساق تا مويىندايىق، ول ءوز حالقىنا، انىعى، ورىسقا جاقىن پرەزيدەنت.

...نازارباەۆ، بولماسا، توقاەۆ "استراحان، ومبى، ساراتوۆ قازاقتىڭ جەرى، ءبىزدىڭ جەرىمىز" دەسە، قۋانام. استراحان، ومبى، ساراتوۆ - قازاقتىڭ اتامەكەنى. رەسەيدەن وسى جەرلەردى تارتىپ العان پرەزيدەنت بولسا، تابانىن سۇيەر ەدىم.

... توقاەۆ كوكە، الاڭعا شىعىپ، نەگە حالىقپەن كەزدەسپەيسىز؟ امەريكانىڭ، ەۋروپانىڭ پرەزيدەنتتەرىن ايتپاي-اق قويايىن، ەش بولماسا، باتاسىن العان "رۋحاني كوسەمدەرىڭىز" پۋتيننەن بىرنəرسە ۇيرەنىڭىزدەرشى.

مəسكەۋدە تۇراتىن قازاق رەتىندە ايتايىن، كوشەدە اۋناپ جاتقان ورىستىڭ القاشى دا "رەسەي ەڭ ءبىرىنشى ورىستىڭ وتانى" ەكەنىن كوكىرەگىن كەرىپ تۇرىپ ايتادى. جوق، ءبىزدىڭ بيلىك قازاقتىڭ رۋحىن كوتەرمەك تۇگىلى، باسىپ، جانشىپ تاستادى. وزگە ۇلتتاردىڭ كوپشىلىگى قازاق تىلىندە سويلەمەك تۇگىلى، قازاققا جوعارىدان قارايدى. ءتىپتى "ماعان قازاقشا سويلە!" دەدى قازاقتار" دەپ قازاقتىڭ ۇستىنەن ارىز جازۋدان تايىنبايدى. "ۇلتارازدىعىن تۋدىرىپ جاتىر، ويباي" دەپ قازاقتىڭ ۇستىنەن تالاي ارىز دا جازىلدى. بيلىك ءوز جەرىندە قازاقتى باسىپ، وزگەلەردىڭ باسىنۋىنا، جانشۋىنا جول اشىپ بەردى. ءبىزدىڭ بيلىك ءبىزدىڭ رۋحىمىزدى كوتەرۋدىڭ ورنىنا ءبىزدى، ءتىلىمىزدى كەيىنگە ىسىرۋمەن كەلدى. ۇشتۇعىرلى تىلگە قارسى ەمەسپىن. سەبەبى، جاستار ءۇش ءتىل ءبىلىپ جاتسا، مەملەكەت ەسەبىنەن اعىلشىن ءتىلى مەن ورىس ءتىلىن تەگىن ۇيرەنسە، قۋانام. شىن مəدەنيەتتى ادام ءوزىنىڭ انا ءتىلىن بىلەدى. بىراق كوپتەگەن اۋىل مەكتەپتەرىندە اعىلشىن تىلىنەن ساباق بەرەتىن مۇعالىمدەردىڭ كوپشىلىگى اعىلشىن ءتىلىن بىلمەيدى. سوسىن ولاردىڭ ءبىرازى ۋنيۆەرسيتەتتە قازاق ءتىلى مەن əدەبيەتى، بولماسا، بيولوگيا، باسقا دا ماماندىقتاردى وقىعان. مەكتەپتە ءوز پəنىنەن مۇعالىمدىك جۇمىس تاپپاعان سوڭ، اعىلشىن ءتىلى ءپəنىنىڭ مۇعالىمى ماماندىعىن سىرتتاي وقىپ العان.

جۇرتتىڭ پرەزيدەنتى حالقىنا قايتىپ جاعىنام، ءوزىمدى قالاي əلەمگە تانىتام دەپ جۇرتتىڭ جەرىن تارتىپ السا، ءبىزدىڭ بيلىك جەرىمىزدى قىتايعا ساتپاق بولدى. جەرىمىزدىڭ بايلىعىن ساتىپ بىتكەن سوڭ، جەرگە كوزدەرىڭ ءتۇستى. ەندى اەس سالعىلارىڭ كەلەدى... سەمەيدەگى، باسقا دا اپاتتى وڭىرلەردەگى اياق-قولى جوق، اۋرۋ بالالار از با؟ ونسىزدا از قۇرباندىق شالعان جوقپىز عوي. تۇستەرىڭدە سول بالالار سەندەردەن اياق-قولىن سۇراپ جىلاماي ما؟ بايقوڭىردان العان تيىن-تەبەن ادامداردىڭ دەنساۋلىعىن قايتارىپ بەرە مە؟ بايقوڭىردان العان تيىن-تەبەن مۇگەدەك بالالاردىڭ جəردەماقىسىن جاۋىپ جاتىر ما؟
حالىقتىڭ رۋحىن كوتەرۋدىڭ ورنىنا سىندىردىڭدار، سىندىردىم دەپ ويلادىڭدار.

جوق، قازاقتىڭ رۋحى سىنبايدى. تەلەديدارداعى داڭعازا مۋزىكانى، ءۇندىنىڭ ەڭ تومەن سورتتى سەريالىن مۇلدەم كورمەيتىن، كورە المايتىن، ينتەللەكتىسى جوعارى قازاقتار از ەمەس. ولار سەندەردىڭ ەرەجەلەرىڭمەن ەشقاشان وينامايدى، ولاردىڭ ءوز ەرەجەسى بار. سايلاۋداعى "وتە ءəلسىز، ساۋاتسىز ساياسي سپەكتاكلمەن" ولاردى اشىندىرعان وزدەرىڭ. ولار ەندى جۇيەگە جۇتىلىپ كەتپەس ءۇشىن بارىن سالادى. بولاشاعى بۇلىڭعىر مەملەكەتتى قاشاندا ينتەللەكتىسى جوعارى ادامدار قۇتقارادى.

اياگۇل مانتايدىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz

13 پىكىر