«اق جول» بيزنەستى جاڭا رەيدەرلىك تاسىلدەردەن قورعاۋدى تالاپ ەتەدى – ازات پەرۋاشەۆ قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى – قارجى ءمينيسترى جانە باس پروكۋرورعا حات جولدادى.

2018 جىلدىڭ 16 مامىرى مەن 20 ماۋسىمى كۇندەرى «اق جول» فراكتسياسى سالىق ورگاندارىنىڭ بيزنەس قۇرىلتايشىلاردىڭ سۋبسيديالىق جاۋاپكەرشىلىگى تۋرالى نورمالارىن بۇرىس پايىمداۋىنا بايلانىستى ۇكىمەتكە ەكى دەپۋتاتتىق ساۋال جولداعان بولاتىن. كاسىپكەرلەردىڭ ايتۋىنشا، سالىق قىزمەتكەرلەرى جارعىنىڭ «قۇرىلتايشىلار كاسىپورىننىڭ مىندەتتى قارىزىنا جاۋاپ بەرمەيدى» دەلىنگەن تارماعىنا قاراماستان  قۇرىلتايشىلارعا جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىكتەردىڭ قارىزدارىنا بايلانىستى تالاپتارىن قويىپ كەلەدى.

سويتسەك، مينيسترلىكتىڭ بەكىتۋىمەن ونداعان جىلدار بويى جشس تيپتىك جارعىسىنداعى جشس مىندەتتى قارىزى بويىنشا قۇرىلتايشىلاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى تۋرالى نورماسىن مەملەكەتتىك ورگاندار تىنىش ءارى بىلدىرمەي الىپ تاستاعان. بۇل ءوز كەزەگىندە كاسىپكەرلەردىڭ شەكتەۋسىز قۋعىندالۋىنا جول اشتى.

سول سەبەپتى، «اق جول» فراكتسياسى اتالمىش دەپۋتاتتىق ساۋالداردى جىبەرىپ قانا قويماي، باق بەتتەرىنە اشكەرەلەۋ ماتەريالدارىن شىعاردى (بينەستى توناۋ ەمەس، وعان كومەكتەسۋ كەرەك – «ۆرەميا گازەتى»، 2018 جىلدىڭ 25 ماۋسىمى، https://time.kz/articles/ugol/2018/06/25/biznesu-nado-pomogat-a-ne-obdirat, جانە ت.ب.).

بۇدان كەيىن، سالىق قىزمەتكەرلەرى جشس قارىزدارىن قۇرىلتايشىلارعا تولەتۋ ءۇشىن «وڭالتۋ جانە بانكروتتىق تۋرالى» زاڭ جوباسىنا وسىنداي تۇزەتۋ ەنگىزىپ، زاڭداستىرۋعا تىرىسقان ەدى، دەگەنمەن بۇل ارەكەتتەرى جۇزەگە اسقان جوق.

وسى جىلدىڭ 29 مامىرىندا ءماجىلىس سپيكەرى نۇرلان نىعماتۋللين پلەنارلىق وتىرىستا بۇل تۇزەتۋدىڭ «قازاقستاندا بيزنەستى جۇرگىزۋ نەگىزدەرىنە قاۋىپ توندىرەتىندىگىن» ايتتى. قازىرگى زاڭناماعا سايكەس، جشس مەن اق مۇشەلەرى كرەديتورلار الدىندا تەك جارعىلىق قورداعى ءوز سالىمى شەگىندە عانا جاۋاپتى.

ن.نىعماتۋللين قارجى ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ب. شولپانقۇلوۆقا «سىزدەر ۇسىنعان نورمالاردى قابىلدار بولساق، ادامدار تەك مۇشەلىگى ءۇشىن جارعىلىق كاپيتالعا سالعانىن عانا ەمەس، بارلىق دۇنيە-مۇلكىنەن ايىرىلاتىنىن بىلگەندىكتەن  بيزنەس جۇرگىزۋگە قورقاتىن بولار ەدى»، – دەگەن. مۇنى جانە بولعان پىكىرتالاستاردى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى كەڭىنەن جاريالاعان بولاتىن.

وسىلايشا ءماجىلىس دەپۋتاتتارى زاڭ شەڭبەرىندە كاسىپكەرلەردىڭ مۇددەسىن جانە ەلىمىزدىڭ بيزنەس بەلسەندىلىگىن قورعاپ قالدى.

دەگەنمەن، سالىق ورگاندارىنىڭ ارام نيەتتى قىزمەتكەرلەرى كاسىپورىن قۇرىلتايشىلارىنا مىندەتتى قارىزدارىن زاڭسىز، ورەسكەل تۇردە ىلۋگە تىرىسۋدى توقتاتقان جوق.

«ءبىزدىڭ ويىمىزشا، زاڭ تالاپتارىن ەسكەرسەك، مۇنداي ارەكەتتەردىڭ بولۋى نە جەمقورلىق سيپاتتا، نە رەيدەرلىك تاسىلمەن بايلانىستى»، – دەيدى  «اق جول».

اتاپ ايتساق، «اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارىنا 2016 جىلعا دەيىن «قازگەرستروي» جشس-ءنىڭ 33,3% ۇلەسىن يەمدەنگەن ر.شۋماحەر ەسىمدى كاسىپكەر ءوتىنىش ءبىلدىردى. اتالمىش جشس 2014-2016 جىلدارى استانا-قاراعاندى اۆتوجولىن سالۋمەن اينالىسقان. 2016 جىلى ر.شۋماحەر ءوز ۇلەسىن جشس-ءتىڭ باسقا قۇرىلتايشىلارىنا ساتىپ جىبەرىپ، بيزنەستەن كەتكەن. بىراق 2017 ج. استانا قالاسىنىڭ (قازىر نۇر-سۇلتان قالاسى) «الماتى» اۋداندىق سالىق قىزمەتى «قازگەرستروي» جشس-ءنىڭ جولدى سالۋ بارىسىندا  قيىرشىق تاستى پايدالاندى دەپ، جەكە كاسىپكەردىڭ وزىنە 267 ملن تەڭگەگە تالاپ-ارىز بەرگەن. دەي تۇرعانمەن جشس ۋاقىتشا جەر قويناۋىن پايدالانۋ قۇقىعىن ءتيىستى تارتىپتە الىپ، ساقتاعانى انىقتالدى.

«بىراق قۇقىق بۇزۋشىلىق بولعاننىڭ وزىندە – نارازىلىقتى (267 ملن تگ) ءالى دە جۇمىسىن جالعاستىرىپ جاتقان سەرىكتەستىكتىڭ وزىنە بەرۋ كەرەك ەتىن. ال ەگەر ولاردى قۇرىلتايشىلارعا بەرسە (مۇنىڭ ءوزى جۇمىسى توقتاماعان بيزنەس ءۇشىن زاڭسىز) – وندا بيزنەستەن شىعىپ، مينوريتارلىق ۇلەسكە يە ادامعا ەمەس، ۇلەس مولشەرىنىڭ سايكەسىنشە بارلىق قۇرىلتايشىلارعا بەرۋ قاجەت.

مۇنداي نارازىلىقتىڭ ورىن الۋىندا سالىق ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ناقتى ءبىر كاسىپكەردىڭ زاڭدى قۇقىقتارىن قاساقانا بۇزۋعا باعىتتالعان ماقساتتى ارەكەتتەرىنەن باسقا نە لوگيكا، نە زاڭدىق نەگىز جوق»، – دەلىنەدى ا.پەرۋاشەۆتىڭ حاتىندا.

وسىعان وراي، «اق جول» فراكتسياسى ۋاكىلەتتى ورگانداردان كاسىپكەردى قورعاۋعا بايلانىستى شۇعىل شارالاردىڭ قابىلدانۋىن جانە زاڭسىز قۋدالاۋدىڭ ۇيىمداستىرۋشىلارىن انىقتاپ، ولاردى جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋدى سۇرايدى.

Abai.kz