قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ وتكەن جىلعى 5 قازانداعى «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ەل حالقىنىڭ كۇندەلىكتى ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن قازىرگىدەن دە جوعارلاتۋدى تاپسىردى.

قازاقستان حالقىنىڭ بولاشاعى ءۇشىن اسا ماڭىزدى جولداۋدىڭ ءىىى تارماعى ء"ومىر سۇرۋگە جايلى ورتا قالىپتاستىرۋ" دەپ اتالعان ەدى. وسى تاراۋدىڭ ءبىرىنشى تارماعىندا ازاماتتارعا ساپالى ءارى قولجەتىمدى تۇرعىن ءۇي سالۋ كەرەك ەكەنى ايتىلدى.

تۇڭعىش پرەزيدەنت قازاقستان حالقىنىڭ باسپانالى بولۋى ءۇشىن ءاردايىم شەشۋشى باعدارلامالاردى ۇسىنىپ كەلەدى. ەلباسى باستى نازاردا ۇستاپ وتىرعان باسپانا ماسەلەسى جىل سايىن جاقسى قىرىنان ءوز شەشىمىن تاۋىپ جاتقانىن كورىپ وتىرمىز. ەلباسىنىڭ جولداۋدا ايتقان ءسوزىن قاز-قالپىندا نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز:

- بۇگىندە ءبىز تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا زور سەرپىن بەرىپ وتىرعان «نۇرلى جەر» باعدارلاماسىن تابىستى ىسكە اسىرۋدامىز. تۇرعىن ءۇي يپوتەكاسىنىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىراتىن جاڭا اۋقىمداعى «7-20-25» باعدارلاماسى قولعا الىندى. اكىمدەرگە جەرگىلىكتى بيۋدجەت ەسەبىنەن جەڭىلدەتىلگەن يپوتەكا بويىنشا العاشقى جارنانى ءىشىنارا سۋبسيديالاۋ ماسەلەسىن پىسىقتاۋدى تاپسىرامىن. مۇنداي تۇرعىن ءۇي سەرتيفيكاتتارىن بەرۋ بىلىكتىلىگى جوعارى پەداگوگتەر، مەديتسينا قىزمەتكەرلەرى، پوليتسەيلەر جانە وڭىرگە قاجەتتى باسقا دا ماماندار ءۇشىن يپوتەكانىڭ قول جەتىمدىلىگىن ارتتىرادى.

سونداي-اق، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك تۇرعىدان ءالسىز توپتارى ءۇشىن ءىرى قالالاردا جالدامالى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىن ۇلعايتۋ قاجەت. بۇل شارالار 250 مىڭنان استام وتباسى ءۇشىن تۇرعىن ءۇي جاعدايىن جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بيۋدجەت ەسەبىنەن سالىناتىن جاپپاي قۇرىلىس الاڭدارىنا ارنالعان ينجەنەرلىك ينفراقۇرىلىم جۇرگىزۋدى قوسا العاندا، مەملەكەت بەس جىل ىشىندە 650 مىڭ وتباسىعا نەمەسە 2 ميلليوننان استام ازاماتتارىمىزعا قولداۋ كورسەتەدى، - دەگەن بولاتىن ەلباسى.

ەلباسى بەرگەن وسى تاپسىرمالارعا وراي ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندە قىزۋ قۇرلىس جۇمىستارى ءجۇرىپ، توپ-توبىمەن تۇرعىن ۇيلەر سالىنۋدا. مەملەكەتتىك باعدارلامامەن تۇرعىن ءۇي العان قازاقستاندىقتاردىڭ سانىندا شەك جوق دەۋگە بولادى. بۇل جۇمىستار الدا دا ءدال وسىنداي باعىتتا، وسىنداي قارقىنمەن جالعاسادى دەپ سەنەمىز.

وسىنداي يگى شارالاردىڭ ءبىرى جاقىندا تالدىقورعان وبلىسىندا ورىن الدى. اتاپ ايتقاندا، تالدىقورعاندىق ەلۆيرا تۋلاقباەۆا «باقىتتى وتباسى» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىمەن الماتى وبلىسى بويىنشا العاشقى ءۇي العان تۇرعىن بولىپ تىركەلدى.

ايتا كەتيىك، «باقىتتى وتباسى» مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسىنىڭ تالابىنا ساي بانك ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنەن تومەن وتباسىلارعا ەمەس، تولەم قابىلەتى بار كوپبالالى وتباسىلاردىڭ پاتەر ماسەلەسىن قاراستىرادى. مىسالى، وتباسىندا ءتورت بالاسى، اكە-شەشەسى بار دەلىك. اتا-اناسىنىڭ تابىسى 96 مىڭ تەڭگە بولسا، بۇل باعدارلاماعا قاتىسا الادى. ەگەر جالاقىسى وتە جوعارى بولسا، قاتىسا المايدى. ولارعا 2 پايىزدىق نەسيەمەن تۇرعىن ءۇي بەرىلەدى. "باقىتتى وتباسى" باعدارلاماسىمەن باسپانا الۋ ءۇشىن ەشقانداي كەپىلدىك قاجەت ەمەس. تەك تابىس 53 مىڭ تەڭگەدەن جوعارى بولسا بولدى.

تالدىقورعان قالالىق "نۇر وتان" پارتياسى فيليالى توراعاسى، قالا اكىمى عالىمجان ءابدىرايىموۆ، «تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنە» ارنايى كەلىپ، "باقىتتى وتباسى" باعدارلاماسىمەن ءۇي العان العاشقى تۇرعىندى قۇتتىقتادى.

ال ءوز كەزەگىندە ەلۆيرا مۇحتارقىزى تۇرعىن ۇيگە قول جەتكىزگەن قۋانىشىن بىلاي جەتكىزدى:

"«باقىتتى وتباسى» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن ەنگىزگەن مەملەكەتكە راقمەت. 2 پايىزبەن يپوتەكالىق نەسيە بەرۋ –حالىققا وتە ۇلكەن كومەك", – دەيدى ەلۆيرا مۇحتارقىزى.

قازىرگى ۋاقىتتا تالدىقورعان قالاسىندا 246 ادام «باقىتتى وتباسى» مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي باعدارلاماسىنا ءوتىنىش بىلدىرگەن. ال ولاردىڭ 84-ءى كوميسسيالىق بايقاۋدان وتكەن. قالعان ازاماتتار بايقاۋدىڭ ناتيجەسىن كۇتۋدە.

«باقىتتى وتباسى» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى – نەسيەگە ءۇي الۋعا جەڭىلدىك رەتىندە قۇرىلعان باعدارلاما. نەسيە جىلىنا 2 پايىزدىق مولشەرلەمەمەن 19 جىلعا بەرىلەدى. العاشقى جارنا كولەمى – 10 پايىز. ەگەر باعدارلاماعا قاتىسۋعا نيەت بىلدىرگەن كوپبالالى، ءال-اۋقاتى تومەن، مۇگەدەك بالانى اسىراپ وتىرعان جالعىزباستى انالار نەمەسە اكەلەر العاشقى جارنانى تولەۋگە مۇمكىندىگى بولماعان جاعدايدا اكىمشىلىك تاراپىنان 1 ملن تەڭگە كولەمىندە تۇرعىن ءۇي سەرتيفيكاتىن الۋعا مۇمكىندىگى بار.

بىراق، باعدارلاما شارتىنا ساي ولار باسپاناعا مۇقتاج وتباسىلار ساناتىنا جاتاتىنىن انىق دالەلدەۋى كەرەك. ول ءۇشىن اتقارۋشى ورگاننان كو بالالى وتباسى ەكەنىن دالەلدەيتىن انىقتاما الىپ، ونى بانككە تاپسىرادى. بۇل باعدارلاماعا قاتىسۋشىلارعا قويىلاتىن ەڭ باستى تالاپ – قازاقستان تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنىڭ سالىمشىسى بولۋى مىندەتتى. ولاي بولماعان جاعدايدا، بانكتەن دەربەس شوت اشۋعا قۇقى بار.

Abai.kz