"مەكتەپ - ءبىلىمنىڭ استاناسى، بالالاردىڭ باسپاناسى" دەگەن ءبارىمىز بىلەتىن ماتەل بار. ماتەلدىڭ ءمانى مەكتەپ دەگەن قاسيەتتى اتاۋدىڭ ۇلىلىعىن اڭعارتىپ تۇر. مىنا داۋىردە مەكتەپ كورمەگەن، ۇستاز ءتالىمىن الماعان جاننىڭ عىلىم شىڭنا شىعۋى ەكىتالاي. سول ءۇشىن دە كەز-كەلگەن ادام ءۇشىن مەكتەپ اتاۋى اسا قادىرلى.

ەلدىڭ ەرتەڭى، ۇلتتىڭ بولاشاعى - ءبىلىمدى جاستار. دەمەك، ساپالى بىلىممەن سۋسىنداعان ۇرپاق ەل ءۇمىتىن ارقالاۋعا دايىن بولماق. سول ءۇشىن ەلىمىزدىڭ ءبىلىم سالاسىن بۇرىنعىدان دا دامىتىپ، جاڭا زامان كوشىنەن قالماۋ وتە ماڭىزدى.

بۇل ماسەلەنى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ وتكەن جىلى قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىندا بارىنشا قاداپ ايتتى. ول كىسىنىڭ ايتۋىنشا، "بىلىكتىلىك تالاپتارىن، وقىتۋ ءادىسىن، تاربيەشىلەردىڭ جانە بالاباقشاداعى باسقا دا قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەگىنە اقى تولەۋ جۇيەسىن قايتا قاراۋ قاجەت" . بۇل كەزەك كۇتتىرمەيتىن شارۋا.

2018 جىلدىڭ 5 قازانىندا جولداعان «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» جولداۋىندا ەلباسى ءبىلىم سالاسىن بارىنشا دامىتۋ كەرەك ەكەنىن باسا ايتتى. جولداۋداعى ەكىنشى تارماقتىڭ ەكىنشى بولىمىندە مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن تۇبەگەيلى جاقسارتۋ كەرەك دەپ تاپسىرما بەرگەن ەدى ەلباسى. ال ءۇشىنشى بولىمدە ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە نەگىزگى تاسىلدەر بەلگىلەنگەن، قازىرگى كەزەڭدە سولاردىڭ ورىندالۋىنا باسا نازار اۋدارعان ءجون ەكەنىن ەسكەرتتى.

ء"بىلىم ساپاسىن باعالاۋ جۇيەسى حالىقارالىق ستاندارتتارعا نەگىزدەلۋگە ءتيىس. ورتا مەكتەپتەردىڭ وزىندە بالالاردى مەيلىنشە سۇرانىسقا يە ماماندىقتارعا بەيىمدەپ، كاسىبي دياگنوستيكا جۇرگىزۋ ماڭىزدى. بۇل وقىتۋدىڭ جەكە باعدارىن جاساۋعا جانە وقۋشى مەن مۇعالىمنىڭ وقۋ جۇكتەمەسىن ازايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بالالار قاۋىپسىزدىگىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ەسكەرىپ، بۇكىل مەكتەپتەر مەن بالاباقشالاردى بەينەباقىلاۋ جۇيەسىمەن قامتاماسىز ەتۋدى، مەكتەپ پسيحولوگتارىنىڭ جۇمىسىن كۇشەيتۋدى جانە باسقا دا دايەكتى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋدى تاپسىرامىن.  

ءبىلىم الۋدىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىمەن وقۋشىلارعا ورىن جەتىسپەيتىنى، مەكتەپتەردىڭ ءۇش اۋىسىمدا وقىتۋ جانە اپات جاعدايىندا بولۋ پروبلەمالارى مەيلىنشە سەزىلىپ وتىرعان  وڭىرلەر ءۇشىن ۇكىمەتكە 2019-2021 جىلدارعا ارنالعان بيۋدجەتتەن قوسىمشا 50 ميلليارد تەڭگە قاراستىرۋدى تاپسىرامىن", - دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستان حالقىنا ارناعان جولداۋىندا.

جولداۋدا انىق ايتىلعانداي، وقۋشىلارعا ورىن جەتىسپەيتىنى، مەكتەپتەردىڭ ءۇش اۋىسىمدا وقىتۋ جانە اپات جاعدايىندا بولۋ پروبلەمالارى مەيلىنشە سەزىلىپ وتىرعان  وڭىرلەر ءۇشىن ۇكىمەتكە 2019-2021 جىلدارعا ارنالعان بيۋدجەتتەن قوسىمشا 50 ميلليارد تەڭگە قاراستىرۋدى تاپسىردى ەلباسى. دەمەك، الداعى ەكى جىلدا مەكتەپتەردەگى ورىن جەتىسپەۋ ماسەلەسى شەشىمىن تاباتىن بولادى.

تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا وراي مەملەكەتتىك دەڭگەيدە مەكتەپتەر مەن وقۋشىلارعا بۇرىنعىدان دا جوعارى دەڭگەيدە جاعداي جاسالدۋدا. كوپتەپ كوڭىل بولىنۋدە. بۇل باعىتتا ىستەلىپ جاتقان جۇمىستار قاتارىنا ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىندە سالىنىپ جاتقان بالاباقشالار مەن مەكتەپتەردى كوپتەپ ساناۋعا بولادى. مەكتەپ سالۋ، مەكتەپتەردىڭ تەحنيكالىق مۇمكىندىكتەرىن ارتتىرۋ سىندى يگى باستالمالاردىڭ كوبەيۋى ءبىلىم سالاسىنىڭ قارىشتاپ دامۋىنا مۇمكىندىك بەرىپ وتىر دەپ سەنىممەن ايتا الامىز.

مىسال رەتىندە ايتايىق، سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا بيىلدىڭ وزىندە بىرنەشە جاڭا مەكتەپ پايدالانۋعا بەرىلدى. سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى اكىمى ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنشە، كەشە، 30 تامىز كۇنى «بەرەكە» ىقشام اۋدانىندا جاڭا قازاق مەكتەبى قولدانىسقا بەرىلگەن ەكەن. وعان قوسا، الداعى ۋاقىتتا «جاس وركەن» شاعىن اۋدانىندا 900 بالاعا ارنالعان تاعى ءبىر مەكتەپ بوي كوتەرەتىن كورىنەدى. بۇل تۋرالى وبلىس اكىمى قۇمار اقساقالوۆ ءوزى ايتتى.

«مەرەكە كۇنى وبلىسىمىزدا الەۋمەتتىك ماڭىزى بار نىساندار اشىلۋدا. بۇگىن «بەرەكە» ىقشام اۋدانىنداعى 600 ورىندىق جاڭا قازاق مەكتەبى قولدانىسقا بەرىلدى. بۇل پەتروپاۆلداعى سوڭعى 12 جىلدا سالىنعان العاشقى مەكتەپ.

ءدال وسىنداي 900 بالاعا شاقتالعان مەكتەپ «جاس وركەن» شاعىن اۋدانىندا سالىنىپ جاتىر. ماعجان جۇماباەۆ كوشەسىندە تاعى ءبىر مەكتەپتىڭ قۇرىلىسى باستالىپ جاتىر. جاڭا ءبىلىم وردالارىنىڭ سالىنۋى ءۇش اۋىسىمدىق وقۋدى جويىپ، ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى»، - دەپ جازدى وبلىس اكىمى قۇمار اقساقالوۆ Facebook-تەگى پاراقشاسىندا.

وبلىس اكىمىنىڭ ايتۋىنشا، سوڭعى ءۇش جىل كولەمىندە اتالعان وڭىردەگى ءبىلىم سالاسىنا بولىنگەن قارجى 29 پايىزعا دەيىن كوبەيگەن ەكەن. بۇل جايلى اكىمىنىڭ ءوزى «بۇل تەندەنتسيا جالعاسادى. مەكتەپتەردىڭ قۇرىلىسىنا جانە جوندەلۋىنە قوماقتى قارجى جۇمساۋ جالعاسىن تابادى»، دەپ پىكىر ءبىلدىردى.

سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنان بولەك، قىزىلوردا وبلىسىندا دا بيىل پايدالانۋعا بەرلىگەن جانە ەندى بەرىلەتىن جاڭا مەتەپتەردىڭ سانى بىرنەشەۋ. اتالعان ءوڭىردىڭ قۇرىلىس، ءساۋ­لەت جانە قالا قۇرىلىسى باسقار­ماسىنىڭ مالىمەتىنە سۇيەنسەك، بيىل بىرنەشە جاڭا ءبىلىم وشاقتارى پايدالانۋعا بەرىلمەك. اتاپ ايتقاندا، ارال اۋدانى سەكسەۋىل كەنتىندە №23 مەكتەپكە جاپسارلاس قو­سىمشا 100 ورىندىق عيمارات، قى­زىلوردا قالاسىنداعى №198 ورتا مەكتەپ جانىنان 200 ورىندىق قو­سىمشا قۇرىلىس جانە ءال-فارابي شاعىن اۋدانىنداعى №261 مەكتەپ جانىنان 150 ورىندىق مەكتەپ عيماراتىنىڭ قۇرىلىسى جۇرۋدە. مۇنان ءبو­لەك، قىزىلوردا قالاسىنداعى جاپپاسباي با­تىر كوشەسىنىڭ بويىنان 600 ورىندىق جاڭا مەكتەپ سالىنىپ جاتىر. ءتىپتى قازىردىڭ وزىندە قۇرىلىس جۇمىسى 70 پروتسەنت اياقتالعان. مەكتەپ بيىل قازان ايىندا پايدالانۋعا بەرىلەدى دەپ جوسپارلانىپ وتىر.

اتالعان وبلىستا بيىلعى جىلى 165 مىڭعا جۋىق بالا مەكتەپكە بارادى. ال ونىڭ ىشىندە ءبىرىنشى سىنىپ تابالدىرىعىن ەندى اتتايتىنداردىڭ سانى 22 مىڭعا جۋىق. دەمەك، بۇل وتكەن جىلعىمەن سالىستىرعاندا 2500 وقۋشىعا ارتىق دەگەن ءسوزى. سوندىقتان دا وسى وبلىستا جىل سايىن جاڭا مەكتەپتەر سالىنىپ، جاڭادان وقۋعا كەلەتىن بۇلدىرشىندەردى كۇتىپ الۋعا دايىن تۇرادى.

ءبارىمىز بىلەتىندەي، تىكەلەي ەلباسىنىڭ باستاماسىمەن ەلىمىزدە ءجۇز مەكتەپ، ءجۇز اۋىرۋحانا سالۋ ناۋقانى وتكەن بولاتىن. وسى باستامانىڭ ارقاسىندا ەلىمىزدە كوپتەگەن اۋىرۋحانالار مەن مەكتەپ عيماراتتارى سالىندى. سانسىز ساپالى ءبىلىم وشاقتارى ءار وڭىردە بوي كوتەردى. ەلباسىنىڭ تاعى ءبىر تاپسىرماسى تەك سانعا عانا ەمەس، ساپاعا دا ءمان بەرۋ بولىپ تابىلادى. ماسەلەن، جاڭاعى ءجۇز مەكتەپ، ءجۇز اۋىرۋحانانىڭ ءبىرىنشى كەزەكتە ساپاسىنا ءمان بەرىلەدى.

سونىڭ ارقاسىندا سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدە اپاتتىق جاعدايداعى مەكتەپتەردىڭ سانى مۇلدە ازايىپ كەتتى. قازاقستانداعى بارلىق وقۋ وردالارى جاڭادان سالىندى نەمەسە كۇردەلى جوندەۋدەن ءوتتى. ماسەلەن، قىزىلوردا وبلىسىندا الداعى جىلى جاڭاقورعان اۋدانىنداعى №169 مەكتەپ پەن جالاعاش اۋدانىنداعى №34 مەكتەپ جاڭا عيماراتتارعا كىرەدى دەپ جوسپارلانىپ وتىرعان كورىنەدى. بۇنداي باستامالار تەك ءبىز اتاعان وبلىستاردا عانا ەمەس، ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىندە ءوز جالعاسىن تاۋىپ جاتىر.

سوندىقتان، ەگەمەن ەلدىڭ ەرتەڭى ءۇشىن، الەمدىك دەڭگەيدەگى دامىعان ەلدەردىڭ قاتارىن قوسىلۋدى كوزدەگەن ماقساتىمىزعا جەتۋ ءۇشىن ءبىلىم جۇيەسىن دامىتۋ ءىسىن ءارى قاراي جالعاستىرۋىمىز كەرەك. جاستارىمىز جان-جاقتى ءبىلىم العان، ساپالى دا سانالى ۇرپاق بولسىن دەسەك بۇگىنگى جولدان جاڭىلماي ءبىلىم جۇيەسىنىڭ ءجۇرىسىن جەدەلدەتۋىمىز كەرەك. ول ءۇشىن ەڭ ءبىرىنشى ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ  جولداۋلارىندا ايتقان تاپسىرمالارى بۇلجىتپاي ورىندالۋى كەرەك. بۇل باعىتتا جۇمىستار قارقىندى جۇرگىزىلۋدە. ءبىز ەلباسى جولداۋىنداعى تاپسىرمالاردىڭ الداعى ۋاقىتتا دا ءوز جاعاسىن تابارىنا ۇلكەن سەنىم بىلدىرەمىز.

Abai.kz