تاعدىرىم مەنىڭ – كوشى-قون، بايلىعىم مەنىڭ – قانداستار (بەردىبەك ساپارباەۆقا)
اقىننان اعام -تۇمانباي،
اكىمنەن اعام - بەردىبەك.
از شىعار جاندار، ءسىرا، ونداي،
سۇيەتىن ەلىن ەلجىرەپ.
شامالى جۇرتتان وزعانىم،
جازۋعا جىردى قول دايىن.
تۇماعام جايلى كوپ جازدىم،
بەكەم ءبىر جايلى تولعايىن:
ساف التىن بولسا تەرگەنى،
كەۋدەڭدە تۇرار وردەن كوپ.
بەكەڭنىڭ مەن كەلگەلى،
تۇسكەنىن اتتان كورگەم جوق.
...وڭتۇستىك باردى اكىم بوپ،
تۇلەگەن كەشە سان ۇزدىك.
حالقىنا ناعىز جاقىن دەپ،
ايتادى ەل ءالى اڭىز عىپ.
استانا باردى تاعى دا،
وتىردى بولىپ مينيستر.
«نۇرلى كوش» ەلدىڭ باعىنا،
جاسالعان ناعىز ۇلى ءىس ءبىر.
شىعىسقا كەلدى شىرايلى،
شىڭدارى كوكتى تىرەگەن.
قىتايدان باسىن قۇرايدى،
جارىسقان ەرتىس ىلەمەن.
ايتايىن شىنىن تارىلماي،
نە كەرەك وسى ماقتان قۇر.
ماڭدايدان سورى ارىلماي،
ەل عوي بۇل كەلە جاتقان ءبىر.
قازاقتىڭ اۋىپ بالاسى،
توگىلدى كوزدەن جاس، قانى.
سەمەيدىڭ بايتاق دالاسى،
سىناقتان كوزىن اشپادى.
ىزعارعا قاتتى توڭدى بوي،
تابىلماي مالعا جىلى ءورىس.
ءبولىپ تە الماق بولدى عوي،
كەشەگى ءبىزدىڭ «ۇلى ورىس».
قىسىنىڭ قويشى قاھارىن،
«جاۋى عوي ەلدىڭ ۇيرەنگەن».
قايتەرسىڭ جانعا باتارىن،
اقىننان اعام -تۇمانباي،
اكىمنەن اعام - بەردىبەك.
از شىعار جاندار، ءسىرا، ونداي،
سۇيەتىن ەلىن ەلجىرەپ.
شامالى جۇرتتان وزعانىم،
جازۋعا جىردى قول دايىن.
تۇماعام جايلى كوپ جازدىم،
بەكەم ءبىر جايلى تولعايىن:
ساف التىن بولسا تەرگەنى،
كەۋدەڭدە تۇرار وردەن كوپ.
بەكەڭنىڭ مەن كەلگەلى،
تۇسكەنىن اتتان كورگەم جوق.
...وڭتۇستىك باردى اكىم بوپ،
تۇلەگەن كەشە سان ۇزدىك.
حالقىنا ناعىز جاقىن دەپ،
ايتادى ەل ءالى اڭىز عىپ.
استانا باردى تاعى دا،
وتىردى بولىپ مينيستر.
«نۇرلى كوش» ەلدىڭ باعىنا،
جاسالعان ناعىز ۇلى ءىس ءبىر.
شىعىسقا كەلدى شىرايلى،
شىڭدارى كوكتى تىرەگەن.
قىتايدان باسىن قۇرايدى،
جارىسقان ەرتىس ىلەمەن.
ايتايىن شىنىن تارىلماي،
نە كەرەك وسى ماقتان قۇر.
ماڭدايدان سورى ارىلماي،
ەل عوي بۇل كەلە جاتقان ءبىر.
قازاقتىڭ اۋىپ بالاسى،
توگىلدى كوزدەن جاس، قانى.
سەمەيدىڭ بايتاق دالاسى،
سىناقتان كوزىن اشپادى.
ىزعارعا قاتتى توڭدى بوي،
تابىلماي مالعا جىلى ءورىس.
ءبولىپ تە الماق بولدى عوي،
كەشەگى ءبىزدىڭ «ۇلى ورىس».
قىسىنىڭ قويشى قاھارىن،
«جاۋى عوي ەلدىڭ ۇيرەنگەن».
قايتەرسىڭ جانعا باتارىن،
ءتىلىنىڭ اناۋ تۇيرەلگەن...
- سالماقتىڭ بىلەم تۇسەرىن،
ىستەدىڭ جۇمىس جان سالا.
قىرىمبەك، يماش - ۇشەۋىڭ،
ۇلگىسىڭ بۇگىن بارشاعا.
قاشاندا جومارت شەشىمگە،
قاسىمدا جۇرگەن ءىنى ەدىڭ.
جاڭبىر مەن جەلدىڭ وتىندە،
باتىرلار عانا جۇرەدى.
جۇزىندە تۇرعان قىلىشتىڭ،
باسقار دەپ اناۋ ءىرى ەلدى.
جاعدايىن ويلاپ شىعىستىڭ،
نۇرەكەم ونى جىبەردى.
الپامىس تەكتى شىنىندا،
باتىر-اۋ بەكەم ەرجۇرەك.
ابايىم قوندى تۇعىرعا،
كوك تۋىم قىردا جەلبىرەپ.
باتىلدىق - باسشى ولشەمى،
ول باسقارعان ەلدىڭ باعى بار.
اق مەشىت سالدى ەڭسەلى،
تاعىسىن، تاعى، تاعىلار...
كورەرسىڭ ءوزىڭ كۇزدە كەپ،
نەمەسە جازدا، كوكتەمدە.
جازۋعا ءبارىن تىزبەلەپ،
ۋاقىت قازىر جوق مەندە.
قازاقتىڭ ەلى - جىر ەلى،
الماسىن قۇداي پەيىلدى.
بۇل كۇندە شىعىس تۇلەدى،
كۇدىكتەن كوڭىل سەيىلدى.
شىعاتىن توننىڭ كۇشىمەن،
ەرىڭنىڭ ەرى شىن شىداپ.
كارى التاي ۇلىن قىسىمەن،
العىسى كەلدى-اۋ ءبىر سىناپ.
جايىمەن جۇرتتىڭ ساناسپاي،
كەلگەنشە كۇزدە كەتكەن قۇس.
اق بوران بەتتى قاراتپاي،
قارىسىپ باقتى وتكەن قىس.
تۇرعاندا جەتپەي قارىمى،
قاسىنان جۇرتتىڭ تابىلدى.
ءار ۇيگە سونگەن جارىعى،
شىراق بوپ بەكەم جاعىلدى.
قاقاسا اياز، ارينە،
ايتىلا قويماس جازداعى ءان.
جارىلعان پەشى ءار ۇيگە،
جىلۋ بوپ كىردى مازداعان.
ەس بولدى شىققان ەسى ەلگە،
ارىقتان سۋلار جۇرگىزدى.
قيراعان ەلدىمەكەنگە،
اق شاڭقان ۇيلەر تۇرعىزدى...
قوڭىر كۇز ەپتەپ كەلسە دە،
جاپ-جاسىل ءالى باۋ-باقتار.
مەزگىلدەن، بىلەم، ەرتەرەك،
باسىنا ونىڭ جاۋدى اق قار.
ازاتتىق كۇنى تۋدى-اي كەپ،
اۋماعى بەكىپ جەرىمنىڭ.
اعارسا شاشى قۋداي بوپ،
اعارتقان - مۇڭى ەلىمنىڭ.
كوڭىلىنىڭ گۇلدەپ باقشاسى،
بۇلبۇلدار ءالى قونار كەپ.
سيپاۋدان جەڭگەم «قاشپاسىن»،
ساۋساعىم ۇشى توڭار دەپ.
كەلەدى ەلگە دەم بەرىپ،
پارىزى كوپ-اق وتەلگەن.
قوسىلدىم ەندى مەن كەلىپ،
ءوز جۇگى ازداي كوتەرگەن.
قانداستار كەلسە كىرسىن دەپ،
اۋىل دا سالىپ ۇلگىردى.
وڭالار ءبارى بىرتىندەپ،
جالعارمىن ءالى بۇل جىردى.
جەتە الماي اتامەكەنگە،
جاناردان جاستى اعىزدىق.
قوسىلساق، قالماي شەتەلدە،
ەمەس پە وسى ناعىز قۇت.
--التى ءجۇز قازاق اكەلسەم،
دەپ ەدىم مۇندا كوشىرىپ.
قارادىڭ تۋرا، بەكەم، سەن،
جۇزىمە مەنىڭ تەسىلىپ.
ءۇش جىلدان بەرى بۇل ءىستىڭ،
بىتپەگەنىن ايتتىم مىڭگىرلەپ.
قاراۋعا بىردەن كىرىستىڭ،
قاعازىمدى الىپ، ءبىر-بىرلەپ.
تىڭداماي قويدى مۇلدە ەشكىم،
مەن سورلى كىمگە بارمادىم.
قىتايدان كەلەر بۇل كوشتىڭ،
تاعى ايتتىم توقتاپ قالعانىن.
حاھارمان ەكەن بۇگىنگى،
قالماسىن بىرەۋ دەپ مەنى.
دەپۋتاتتاردا جۇگىردى،
شاماسى قۇرعىر جەتپەدى.
ورگىزگەن مالىن قورادان،
جاتىر ەل وندا اۋماقتى اپ.
قاساردى ءتىپتى توراعاڭ
كەلەردەي كوشىپ جاۋ قاپتاپ.
مينيسترلەرىڭ دە اقىرعان،
ءۇن قاتپايدى ەكەن مۇندايدا.
نۇرەكەم ەدى-اۋ شاقىرعان،
وۋ، وعان جەتەر كۇي قايدا!؟..
جوق شىعار قۇنىم وزگەگە،
تۇماعام ءۇشىن قىمباتپىن.
كەلمەستەن ەكى سوزگە دە،
كەسىپ ءبىر، بەكەم، ءتىل قاتتىڭ.
بەتپە-بەت، ءسويتىپ، كەزدەستىك،
وڭىمنان شىقتى باتقان كۇن.
«شەشەمىن!» دەگەن ءسوزدى ەستىپ،
شەكپەن كيگەندەي شاتتاندىم.
قانداستارمەن دە كەزدەستىك،
ارعى بەتىنەن كەلگەن التايدىڭ.
«اكەلەم!» دەگەن ءسوزدى ەستىپ،
ارعىماق مىنگەندەي مارقايدىم.
جەتەلەپ مەنى بارادى،
تاۋلارداي ۇزىن سىلەمدى وي.
جاعدايى ەلدىڭ شامالى،
ول جاقتى جاقسى بىلەم عوي.
قىلدىق قوي ابدەن كوك بالاق،
كولدەنەڭ تارتىپ جولعا بەل.
ۇشارعا، اتتەڭ، جوق قانات،
تۇيەسىن وتىر قومداپ ەل.
اتىردىم تاڭدار كوز ىلمەي،
باتىرداي تىككەن وققا باس.
تۇرعاندا اعام وزىڭدەي،
الاشتىڭ كوشى توقتاماس.
قانداستار جۇگى كوتەرگەن،
دەرتىمدى كەتتى قوزعاپ تىم.
ايىرىلعان اتامەكەننەن،
ءبىرىمىن مەن دە بوزداقتىڭ.
اقىن مەن اكىم اراسى،
بولماسا كەرەك تىم الشاق.
قوقسىققا تولعان ساناسى،
مەن ەمەس ءىنىڭ سۇرانشاق.
بىتپەيدى جۇمىس وسىمەن،
اساتىن ءالى الدا اسقار.
تاعدىرىم مەنىڭ - كوشى-قون،
بايلىعىم مەنىڭ - قانداستار.
العىسىن الىپ جاقىننىڭ،
قىزىعىن تىرلىك ءجيى كور.
يىلسە، باسى اقىننىڭ،
باتىرعا عانا يىلەر.
بولمايدى مەندە قالتارىس،
كەي-كەيدە ءوستىپ تاسيمىن.
بۇگىنگى ءبىزدىڭ الپامىس،
ءوزىڭسىڭ، بەكە، - باس ءيدىم.
جىر جازدىم تاعى نەشە وڭدەپ،
شابىتتان جانىم تىڭايماق.
اۋىتجان قايدا ەكەن دەپ،
قويساڭىز بولدى ءبىر ويلاپ.
مەكەن قىپ جايلى بۇل ماڭدى،
قازاقتىڭ باسى قۇرالسىن.
ۇلت ءۇشىن تۋعان ۇلداردى،
ۇشپاققا اللام شىعارسىن.
ءاۋمين!
اۋىت مۇقيبەك
"اباي اقپارات"
