اقش مەملەكەتتىك دەپارتامەنتىنىڭ وكىلى پەكيندى "ادام قۇقىعىن تاپتاۋدى توقتاتىپ، ءدىن بوستاندىعىن بۇزباۋعا شاقىردى".
ەلليس Twitter جەلىسىندە امەريكالىق Washington Post گازەتىنىڭ شىڭجاڭداعى لاگەردە بولعان نەمەسە بيلىكتىڭ شەكتەۋىنەن كەيىن قىتايدان شىعا الماي قالعان قازاقتاردىڭ حيكاياسى باياندالعان ماقالاسىن بولىسكەن. شىڭجاڭنان قازاقستانعا جولىن تاۋىپ كەلگەن ايەلدەر جۋرناليستەرگە قىتايدا كورگەن قىسىم تۋرالى ايتقان. سولاردىڭ ءبىرى 38 جاستاعى گۇلزيرا موگدىن قىتايدا قىسىممەن بالاسىن الدىرتىپ تاستاعانىن ايتقان.
Washington Post ماقالاسىندا لاگەردەن شىققان ايەلدەر "قايتا تاربيەلەۋ ورتالىعىندا كۇزەتشىلەر جاس قىزداردى زورلاعانىن" ايتقان. لاگەردەن شىققان گۇلزيرا اۋەلحاننىڭ سوزىنشە، ايەلدەر تاۋلىك بويى، جۋىنعان كەزدە دە ۆيدەوباقىلاۋدا بولعان.
"ولار (لاگەر قىزمەتكەرلەرى - رەد.) كەلىپ، قالاعان قىزدىڭ باسىنا قاپ كيگىزىپ، الىپ كەتەتىن" دەگەن 40 جاستاعى گۇلزيرا اۋەلحان.
قىتايدان ورالعان ايەلدەردىڭ ءبىرى گازەت تىلشىلەرىنە "لاگەردە ەركىنەن تىس جاتىرىنا سپيرال ورناتقانىن" ايتقان.
2017 جىلدىڭ كوكتەمىنەن باستاپ قىتايدىڭ شىڭجاڭ ايماعىندا ەتنيكالىق ازشىلىقتارعا، سونىڭ ىشىندە ەتنيكالىق قازاقتارعا دا قىسىم كورسەتىلىپ، "ساياسي لاگەر" اتالعان جاپپاي قاماۋ ورىندارى پايدا بولعانى تۋرالى حابار تاراي باستاعان. قىتايدان ورالعان ەتنيكالىق قازاقتار قىتايعا قازاقستاننان جولاۋشىلاپ بارعاندا قايتا الماي، كەيبىرى ساياسي لاگەرگە الىپ كەتكەنى جايلى شاعىمدانعان.
وتكەن جىلى بۇۇ شىڭجاڭدا ميلليونعا جۋىق ەتنيكالىق ۇيعىر مەن وزگە دە تۇركىتىلدەس ۇلت وكىلدەرىن قىتايدىڭ سولتۇستىك-باتىسىنداعى "ساياسي تاربيە لاگەرلەرىندە" ۇستاپ وتىرعانى تۋرالى مءالىمدەگەن. باستاپقىدا مۇنداي اقپاراتتى تەرىستەگەن پەكين كەيىن ونى "ەكسترەميزمگە قارسى شارا" دەپ تۇسىندىرگەن جانە ساياسي لاگەرلەردى "تىل ۇيرەنىپ، كاسىپكە باۋليتىن" ورتالىقتار دەپ اتاعان.
اقش پەن باتىس ەلدەرى پەكيننىڭ شىڭجاڭداعى ساياساتىن "از ۇلتتاردىڭ مادەنيەتى مەن ءدىنىن جويۋ امالى" دەپ اتادى. قىركۇيەك ايىندا اقش مەملەكەتتىك حاتشىسى مايك پومپەو ورتالىق ازيا ەلدەرىنىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرىمەن كەزدەسۋىندە پەكيننىڭ ەتنيكالىق ۇيعىرلاردى قىتايعا قايتارۋ تۋرالى تالابىن ورىنداماۋعا شاقىردى.
وتكەن اپتادا قازاقستان سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇحتار تىلەۋبەردى "شىڭجاڭداعى لاگەردە قازىر قازاقتار جوق" دەپ مالىمدەگەن. ول قىتايداعى قايتا تاربيەلەۋ ورتالىعىندا قانشا قازاق وتىرىپ شىققانىن اشىپ ايتپادى. بىراق شىڭجاڭداعى قازاقتار ماسەلەسىن كوتەرىپ جۇرگەن قازاقستانداعى "اتاجۇرت ەرىكتىلەرى" "لاگەردە قازاقتار قالمادى" دەگەن مينيستر ءسوزىن جوققا شىعارادى.
Abai.kz
