قر ءماجىلىس دەپۋتاتى كارىباي مۇسىرمان مىرزا «نۇرلى كوش» كۇنىن بەلگىلەۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتىپ، «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىندە ماقالا باسىپتى.

بۇل تۋرالى دەپۋتات كارىباي مۇسىرمان مىرزا بۇگىن ءوزىنىڭ Facebook پاراقشاسىندا حابارلاپ، قوعام تالقىسىنا سالىپتى. دەپۋتاتتىڭ جازباسىن ءبىز ءوز وقىرماندارىمىزدىڭ تالقىسىنا ۇسىنعاندى ءجون كوردىك.

كارىباي مۇسىرمان:

«نۇرلى كوش» كۇنىن بەلگىلەسەك». وسىنداي تاقىرىپ قويىلعان ماقالام بۇگىن «ەگەمەن قازاقستان» رەسپۋبليكالىق گازەتىندە جاريالاندى.

ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن 1991 جىلعى 18 قاراشادا قازاق كسر مينيسترلەر كەڭەسى «باسقا رەسپۋبليكالاردان جانە شەتەلدەردەن سەلولىق جەرلەردە جۇمىس ىستەۋگە تىلەك ءبىلدىرۋشى بايىرعى ۇلت ادامدارىن قازاق كسر-ىندە قونىستاندىرۋ ءتارتىبى مەن شارتتارى تۋرالى» №711 قاۋلىنى قابىلداعان بولاتىن.

سودان كەيىن تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز 1991 جىلعى 31 جەلتوقساندا قازاق راديوسى ارقىلى «الىستا جۇرگەن اعايىندارعا اق تىلەك» ۇندەۋىن جولداپ: «قانداس باۋىرلارىمىزدى بايىرعى اتا قونىسىنا تارتۋ ماقساتىندا ادام قۇقىعى تۋرالى ەلارالىق ەرەجەلەردى باسشىلىققا الا وتىرىپ، قازاقستان ۇكىمەتى «باسقا رەسپۋبليكالاردان جانە شەتەلدەردەن سەلولىق جەرلەردە جۇمىس ىستەۋگە تىلەك ءبىلدىرۋشى بايىرعى ۇلت ادامدارىن قازاقستاندا قونىستاندىرۋ ءتارتىبى مەن شارتتارى تۋرالى» ارنايى قاۋلى قابىلدادى. سوندىقتان اتامەكەنگە كەلەمىن دەۋشى اعايىندارعا جول اشىق،»-دەپ مالىمدەگەن ەدى.

شەت ەلدەردەگى قانداستارىمىزدى اتامەكەن – قازاقستانعا ورالۋعا شاقىرۋ – ەل بولاشاعىن ويلاعان ەلباسىنىڭ باتىل دا تاريحي ماڭىزى زور، دانا شەشىمى بولعاندىعى ءسوزسىز. سونىڭ ارقاسىندا تاۋەلسىزدىك جىلدارى تاعدىردىڭ جازۋىمەن موڭعوليا، قىتاي، تۇركيا، يران، اۋعانستان، وزبەكستان، رەسەي، تاجىكستان، تۇركىمەنستان جانە باسقا ەلدەردە تۇرىپ جاتقان 1 ميلليوننان استام ەتنيكالىق قازاق اتاجۇرتقا قايتىپ ورالىپ، جاس مەملەكەتىمىزدى نىعايتۋعا ولشەۋسىز ۇلەس قوستى. حالقىمىزدىڭ قۇرامىنداعى قازاقتاردىڭ ۇلەسى 40 پايىزدان 67 پايىزعا دەيىن ءوسىپ، مەملەكەت قۇراۋشى ۇلتقا اينالدى.

ەلباسى «تاۋەلسىزدىك ءداۋىرى» كىتابىندا: «قازاقتاردىڭ اتامەكەنىنە بەت العان تاريحي كوشىن ءبىز بەينەلى تۇردە «نۇرلى كوش» دەپ اتادىق. قازاقستان مەملەكەتتىك رەپاترياتسيا ساياساتىن جالعاستى جۇرگىزگەن الەمدەگى ساناۋلى ەلدەردىڭ بىرىنە اينالدى» دەپ جازدى.

جوعارىدا باياندالعان جايلاردىڭ نەگىزىندە جانە قانداستارىمىزدىڭ وتىنىشتەرىنە وراي «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى مەرەكەلەر تۋرالى» زاڭنىڭ 4-بابىنا («كاسىبي جانە وزگە دە مەرەكەلەر») سايكەس ۇكىمەت ءوز قاۋلىسىمەن 18 قاراشانى «نۇرلى كوش» كۇنى دەپ بەلگىلەۋ ماسەلەسىن قاراستىرسا، يگى بولار ەدى.

«نۇرلى كوش» كۇنىن مەرەكەلىك داتا رەتىندە بەلگىلەۋ ەلباسىنىڭ كوشى-قون سالاسىنداعى ەل مەن جەر تاعدىرى ءۇشىن ماڭىزى زور باستامالارىن ناسيحاتتاۋ جانە ولاردى دايەكتى جالعاستىرۋ ىسىنە وڭ ىقپالىن تيگىزەدى دەپ ويلايمىن.

وسى مەرەكەلىك داتانى اتاپ ءوتۋ اياسىندا ەتنيكالىق قازاقتاردى قازاقستانعا رەپاترياتسيالاۋ تاريحى، شەت ەلدەردەن كوشىپ كەلگەن قانداستارىمىزدىڭ جانە جۇمىس كۇشى ارتىق وڭىرلەردىڭ تۇرعىندارىن جۇمىس كۇشى تاپشى وڭىرلەرگە قونىس اۋدارۋ باعدارلاماسى مەن «سەرپىن» الەۋمەتتىك جوباسىنا قاتىسۋشىلاردىڭ ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنا قوسقان ۇلەسى، ولاردىڭ جاڭا ورتاعا بەيىمدەلۋىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى، سونداي-اق سىرتقى جانە ىشكى كوشى-قون پروبلەمالارى تۋرالى عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيالار، «دوڭگەلەك ۇستەلدەر» جانە باسقا مەرەكەلىك ءىس-شارالار وتكىزۋ، سونىڭ ىشىندە ەلەۋلى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزگەن قانداستارىمىز بەن قونىس اۋدارۋشىلارعا قۇرمەت كورسەتۋ ءجون بولار ەدى.

Abai.kz