ولگا توكارتسۋك. ورتالىق ەۋروپادا دەموكراتيانىڭ قۇنى ءتۇسىپ كەتتى
ولگا توكارتسۋكتى شۆەد اكادەمياسى «2018 جىلعى نوبەل ادەبيەت سىيلىعىنىڭ يەگەرى» دەپ جاريالاعاننان كەيىن 15 مينۋت وتكەندە نوبەل اكادەمياسىنىڭ مەديا قىزمەتكەرى ادام سميس تەلەفون ارقىلى جەدەل سۇحبات وتكىزدى. ول وسى سۇحبات بارىسىندا اتالعان ادەبي سىيلىقتىڭ ءوز ءومىرى ءۇشىن ماڭىزدى ەكەنى، بۇل جاڭالىقتى ەستىگەندە گەرمانيادا كىتاپ كورمەسىندە جۇرگەنىن، ورتالىق ەۋروپاداعى «دەموكراتيالىق داعدارىس» تۋرالى الاڭدايتىندارعا وسى ادەبي سىيلىقتىڭ ءۇمىت ۇشقىنى ەكەنىن ايتادى.
ولگا توكارتسۋك. ورتالىق ەۋروپادا دەموكراتيانىڭ قۇنى ءتۇسىپ كەتتى
– سالەمەتسىز بە!
– سالەمەتسىز بە! ەسىمىم ادام سميس، نوبەل مەدياسىنان قابارلاسىپ تۇرمىن. ادەبيەت سالاسىنداعى ەڭ ۇلكەن سىيلىقتى ەنشىلەۋىڭزبەن قۇتتىقتايمىن!
– راحمەت! مەن قازىر سىرتتا ساپاردا ءجۇرمىن.
– بۇل جاڭالىقتى قالاي ەستىدىڭىز؟
– وتە قىزىق جاعداي بولدى، مەن ءدال قازىر گەرمانيادا ءجۇرمىن. نوبەل اكادەمياسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى 15 مينۋت بۇرىن ماعان تەلەفون شالىپ، نوبەل ادەبيەت سىيلىعىن العانىمدى ايتتى. سول ساتتەگى قۋانىشىمدى ايتىپ سوزبەن جەتكىزە المايمىن. شىنىمدى ايتسام، قاتتى تولقىپ تۇرمىن. ءدال وسى ساتتەگى تەبىرەنگەن كوڭىل-كۇيىمە قانداي تەڭەۋ تابارىمدى دا بىلە الماي وتىرمىن. بۇل مەن ءۇشىن توسىن ءارى ۇلكەن جاڭالىق بولدى. الەمنىڭ ءار قيىرىنان مىڭداعان تەلەفوندار مەن قۇتتىقتاعان حاتتار كەلىپ جاتىر. سول ءۇشىن ساپارىمدى دوعارىپ، ءبىر جەرگە ورنىعىپ الايىن دەپ ويلادىم. ءمۇمىن قوناقۇيگە نەمەسە باسقا ءبىر جايلى جەرگە.
– ارينە، مۇنداي جاڭالىقتى، جان-جاقتان جەتكەن قۇتتىقتاۋلاردى جول جاعاسىندا تۇرىپ قابىلداۋ دا وڭاي ەمەس ەكەنىن تۇسىنەمىن.
– ءيا، دۇرىس ايتاسىز.
– شۆەد اكادەمياسى «ءومىر فورماسى رەتىندە شەكارالاردى كەسىپ ءوتۋ» تۋرالى ايتىپ ەدى، ءسىزدىڭ ءدال قازىرگى ءساتىڭىز وسى سيپاتتامانى ەسكە تۇسىرەدى...
– ادەبي جاعىنان ويلاساق، شىنىندا ساي كەلەتىن سياقتى.
– داۋىسىڭىزدان قۋانىشتىڭ لەبى ەسىپ تۇرعانداي...
– ارينە، مۇندايدا قۋانۋدىڭ ءوزى باقىت ەمەس پە! ونىڭ ۇسىتىنە مەن پەتر حاندكەمەن بىرگە الەمدىك الپاۋىت سىيلىقتىڭ ساحناسىنا كوتەرىلەتىن بولامىن. ول ەكەۋمىزدە ورتالىق ەۋروپالىقپىز، بۇنى تاريحي جاعداي دەۋگە بولادى. نوبەل سىيلىعى ورتالىق ەۋروپاعا موينىن بۇردى. بۇل جاعدايدى جاقسىلىققا بالاۋ كەرەك.
– ورتالىق ەۋروپا ادەبيەتى باتىس ەۋروپا ادەبيەتىمەن سالىستىرعاندا نەسىمەن ەرەكشەلەنەدى؟
– بۇل تۋرالى كوپ ايتۋعا بولادى. بىراق مەنىڭ ويىمشا، قازىر ورتالىق ەۋروپادا دەموكراتيانىڭ قۇنى ءتۇسىپ كەتتى. سول ءۇشىن ءبىز ءوز جولىمىزدى تابۋعا، ءبىزدىڭ قوعام ءدوپ كەلەگەن بۇل ماسەلەگە شەشىم ىزدەۋگە ۇمتىلىس جاساپ كەلەمىز. مۇنداي ادەبي سىيلىق قانداي دا ءبىر جولمەن الەمگە جاريا ەتۋگە بولاتىن ماسەلەلەردى ايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ ويلايمىن. ءبىز ءوزىمىزدىڭ ءالى دە بەلسەندى ەكەندىگىمىزدى، ءالى دە ءوز شىندىقتارىمىزدى جاھانعا جاريا ەتۋ قابىلەتىمىز بار ەكەنىن، الەمگە تۇسىنىكتى ءبىر نارسە ايتا الاتىنىمىزدى سەزەمىز. سوندىقتان وسى ادەبي سىيلىق مەنىڭ ءومىرىم ءۇشىن وتە ماڭىزدى بولماق. ءبىزدىڭ قوعامداعى كەلەڭسىز جاعدايدان كەيىن مەن نوبەل سىيلىعىنىڭ جاڭا اكادەمياسى تاعايىنداعان العاشقى نوبەل ادەبيەت سىيلىعىنىڭ يەگەرىمىن.
– تاعى دا قۇتتى بولسىن ايتامىن. جەلتوقسان ايىندا ستوكگولمدا كەزدەسكەنشە كۇن جاقسى بولعاي!
سۇحباتتاسقان: ادام سميس
اعىلشىن تىلىنەن اۋدارعان: دۇيسەنالى الىماقىن
Abai.kz
