وتكەن اپتادا گەرمان گەسسەنىڭ ءۇش تۋىندىسى «سيددحارتحا»، «دالانىڭ قاسقىرى» مەن «مايدا مونشاقتار ويىنى» (يگرا ۆ بيسەر) وقىپ شىعىپ، ولاردىڭ ءار قايسىسى مەنىڭ كوڭىلىمدە ءتۇرلى اسەرىن قالدىردى. سوڭعى ەكەۋىنىڭ بايانداۋ مانەرى دە، جازىلۋ ءستيلى دە، كوتەرگەن پروبلەمالارى دا تىم كۇردەلى بولسا، «سيددحارتحا» وتە قاراپايىم جانە جەڭىل ستيلمەن جازىلعان حيكايا ەكەن. گەرمان گەسسەنىڭ شىعارماشىلىعىمەن تانىسقىسى كەلگەندەرگە مەن ەڭ اۋەلى «سيددحارتحانى» وقۋعا اقىل-كەڭەس بەرەر ەدىم. ەندەشە العاشقى اڭگىمەمدى دە وسى شىعارمادان العان اسەرىم مەن تۇيگەن ويىمدى بايانداپ بەرۋدەن باستايىن.

بىردەن ايتايىن. مەن بۇل حيكايانى وقىپ شىعىپ ءوزىم ءۇشىن امەريكا اشتىم دەپ ايتا المايمىن. شىعارماداعى باياندالعان ويلاردىڭ ءبارى ماعان دا، سىزدەرگە دە وتە تانىس - قاراپايىم شىندىقتار. دەگەنمەن، بارىمىزگە دە ءمالىم سول شىندىقتاردى كەز-كەلگەن وقىرماننىڭ جۇرەگىن ەلجىرەتىپ، كوڭىلىن تولقىتىپ، جان الەمىن تەبىرەنتىپ جىبەرەتىن سۋرەتكەرلىك شەبەرلىكپەن ناعىز سۋرەتكەر عانا جەتكىزە الاتىن بولسا كەرەك. جۇرتقا پايدالى دۇنيەلەردى حالىق ەسىنە سالىپ وتىرعاننىڭ زيانى جوق. «سيددحارتحا» سەكىلدى شىعارمالاردىڭ باستى قۇندىلىعى دا وسىندا.

روماننىڭ القيسساسىندا سۋرەتتەلەتىن باس كەيىپكەردىڭ ءىس-ارەكەتىنەن مەن ءوزىمنىڭ جاس كەزىمدى كورگەندەي اسەر الدىم. بەدەلدى تۇلعالاردىڭ كوبىسىن مويىندامايتىن، ءوز جولىن ىزدەۋدەن باسقاعا مويىن بۇرۋعا شاماسى جوق كەزبە فيلوسوف ءومىرىنىڭ سوڭىندا عانا شىندىقتى ىزدەپ تابادى. ءوز باسىم حيكايادا باياندالاتىن مىنا ءبىر ەپيزودتى شىعارما اۆتورىنىڭ ايتقىسى كەلگەن ويىنىڭ ءتۇيىنى رەتىندە قابىلدادىم.

«مەن ساعان نە ايتا الامىن، مارتەبەلىم؟ سەنىڭ ىزدەنىس ۇستىندە جۇرگەنىڭە كوپ ۋاقىت بولدى، بىراق شەكتەن تىس ىزدەنىسپەن اۋەستەنىپ كەتكەندىكتەن سەن ەشتەڭە دە تابا العان جوقسىڭ. - ونىڭ سەبەبى نەدە؟، - دەپ سۇرادى گوميندان. – ەگەر دە بىرەۋ بار ىنتاسىمەن ءبىر نارسەنى ىزدەسە، - دەدى سيددحارتحا، - ونىڭ كوڭىل كوزى ءوز ىزدەگەنىنەن باسقانى سەزۋ قابىلەتىن جوعالتىپ، ول ەشتەڭەنى دە قابىلداي المايدى، سەبەبى، ونىڭ بۇكىل ويى ىزدەنىستەن باسقاعا بوس ەمەس، ويتكەنى، ونىڭ قۋعان ماقساتى بار، ول سول ماقساتىنا جەتۋدى عانا كوزدەيدى. ىزدەنىس دەگەنىمىز –ماقسات قۋ. ال، شىندىقتى تابۋ ءۇشىن ادام ازات بولۋى، كەز-كەلگەن تانىم ءۇشىن اشىق بولىپ، ماقسات قۋماۋى ءتيىس. سەن مارتەبەلىم، ىزدەنۋشىلەردىڭ قاتارىنان سياقتىسىڭ، ويتكەنى، ماقساتىڭا جەتۋ جولىندا كوز الدىڭدا بولىپ جاتقان كوپ شىندىقتى بايقامايسىڭ».

كىتاپتىڭ باستى قۇندىلىقتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە شىعارمانىڭ كوركەمدىك ءستيلىن ايتار ەدىم. شىعارما ورىس تىلىنە وتە جاقسى اۋدارىلعان. گەسسەنىڭ ويلارى قۇدىرەتتى مۋزىكاداي جۇرەكتەن توگىلەدى. ءبىر دەممەن وقىلاتىن شىعارما سەنى جالىقتىرماي تانىمىڭدى تەرەڭدەتە تۇسەدى. تۇسىنۋگە وتە كۇردەلى بۋددا ءىلىمىنىڭ تامسىلدەرىن جازۋشى وتە قاراپايىم تىلمەن شەبەر جەتكىزگەن.

گەسسەنىڭ بۇل شىعارماسىن پاۋلو كوەلونىڭ «الحيميگىمەن» سالىستىرۋعا بولادى. ەكى شىعارمانىڭ يدەياسى دا، ونداعى ايتىلاتىن ويلار دا ءبىر-بىرىنە قاتتى ۇقسايدى. بىراق «سيددحارتحادا» ايتىلاتىن ويلار اناعۇرلىم تەرەڭ. گەسسە ءوز شىعارماسىندا وقىرماننىڭ اقىل-ويىن قۇرمەتتەي وتىرىپ، وعان ەشقانداي دا دايىن رەتسەپت ۇسىنباي، ەشكىمگە دە ءوز يدەياسىن تاڭباي، ءبىزدى ماڭگىلىك تاقىرىپتار تۋرالى تولعانۋعا شاقىرادى. بۇل كىتاپتى ءار وقىرمان ءوز جۇرەگىنىڭ قالاۋى بويىنشا قابىلداپ قانا قويماي، ءوز تانىمىنا سايكەس تۇسىندىرە الادى. شىعارمامەن تانىسقان ادام ءوزىنىڭ وقۋشىدان قالاي تۋىندىگەرگە اينالىپ كەتكەنىن بايقاماي قالادى. «سيددحارتحانى» وقىپ شىققاننان كەيىن ءومىر سۇرگىڭ كەلىپ كەتەدى.

امانگەلدى كەڭشىلىكۇلىنىڭ facebook پاراقشاسىنان

Abai.kz