Biyl mamyr aiynyng basynda Darigha Nazarbaeva senat spiykeri qyzmetinen ketti. Búl jaghdaydy kópshilik qauym tosyn oqigha retinde qabyldaghany ras. Biylikke shyndap ornyqqan, sәti kelse sayasy qyzmetin tipti de jogharlatugha qarsy emes Darigha Núrsúltanqyzynyng bir sәtte «júmyssyz qalghany» júrtty tanqaldyrghan. Biraq sarapshylar búl jaghdaydy eks-spiyker ýshin tragediyagha balamaydy. Ol әli de eldegi eng yqpaldy adamdardyng biri retinde atalady.

Darigha Nazarbaeva biylik minberindegi әrtýrli qyzmetterde jýrgende eldi «esinen tandyratyn» mәlimdemeler jasaumen aty shyqqanyn bilemiz. Onyng sóilegen sózderi baspasózde, el arasynda jii talqylanyp jatatyn. Asyra aitylghan, keyde tipti aqylgha qonymsyz pikirleri kóbinde syngha úshyraytyn. Elding jay-kýiin jaqsartudyng jalghyz joly shetelge jaltaqtau dep biletin Darigha hanym jastargha «Orys tilin úmytpay, qytay tilin ýireninder» dep aqyl aitudan da jalyqqan emes.

Darigha hanym dauly mәselelerge de jii úshyraytyn sheneunik boldy. Mәselen, 2016 jyly Panama offshorlarynyng tizimi jariya bolyp, bizding biraz myrzalar men hanymdardyng aty atalghan. Sol tizimde Nazarbaeva da boldy. Odan keyin 2019 jyldyng nauryzynda Darigha Núrsúltanqyzynyng Avstriyadaghy aqshasy da әshkere bolghan.

Al biyl jyl basynda eks-spiykerding úly Aysúltan Rahat tútas halyqty tiksindirdi. Aysúltannyng mәlimdemesin sol kezdegi aqparat ministri Dәuren Abaev: «búl - birinshi kezekte onyng anasynyng tragediyasy», dep baghalaghan bolatyn.

Búl daudyng qolamtasy sóne bastaghanda Londondaghy «kýdikti aqshagha alyndy» degen zәulim saraylardyng mәselesi shyqty. Aghylshyn aqparaty London soty tәrkilegen zәulim saraylardyng qojayyny Darigha Nazarbaeva men onyng úly Núrәly Áliyev ekenin jazdy. Negizi Úlybritaniyanyng qylmyspen kýres jónindegi agenttigi Londondaghy baylar túratyn audandaghy ýsh qymbat ýidi ótken jyly búghattaghan eken. Biraq London jogharghy soty biyl sәuir aiynda aktivterge qoyylghan búghattyng kýshin joydy. Al mausym aiynda ótken apellyasiyalyq sottyng sheshimi de Nazarbaeva men onyng úlynyng sózin sóiledi.

Biz nauryz aiynyng basynda Darigha Núrsúltanqyzynyng senat tóraghalyghyna kelgeli sóileu mәneri ózgertip, «oylanyp sóiley bastaghanyna» nazar audarghan edik. Ásirese jana jyldan bastap Darigha hanym biyliktegi kemshilikti synap, «halyqtyng sózin sóilep», baspasóz betine jii shyqty. Telearnalar da ol kisining «jarqyn sózderin» jalpy júrtqa jariyalap jatty. Osyghan qarap kópshilik Nazarbaeva biylik tizginine bir taban jaqyndaghysy keledi dep boljaghan. Biraq bәri basqasha boldy. Eki aidan beri Darigha hanym el nazarynan shyghyp qaldy...

Biraq býgin әleumetti jelide bir viydeo jariyalandy. Onda Darigha Nazarbaeva bir top adammen birge «Jenis kýni» atty әndi aityp, kónil kóterip jýr. Búl viydeonyng qashan, qayda týsirilgeni belgisiz. Áriyne ol qazir biyliktegi adam emes, әn aita ma, biyley me ózi biledi. Biraq ekinshi dýniyejýzilik soghysqa arnalghan әndi aityp, «parattan ótip jýrgeni» tandanys tudyrmay qoymaydy. Elding oiy «eks-shendi qay jenisti toylap jýr eken, Berlindegi me, әlde Londondaghy ma?».

Nazarbaevanyng kópten beri kórinbey ketkeni ras. Senattan ketkeli el aldyna bir ret qana shyghypty. 2016 jyldan beri ózi jetekshilik etetin Qazaqstan jastary kongresining mausym aiynda ótken otyrysyna qatysty. Biraq ol jinalys býgingi viydeojazbaday el nazaryn audara almaghan edi...

Quanysh Qappas

Abai.kz