Beysenbek ZIYaBEKOV, ekonomika ghylymynyng doktory, professor:

- Jalpy, naryqtyq ekonomikanyng nebir kezenderi, týrleri bar ghoy. Bizde keyde kapitalizm dep aitamyz. Kapitalizmde kezdesetin naryqtyq ekonomika - eng bir jabayy naryqtyq ekonomika. Al biz әleumettik naryqtyq ekonomikasy bar memleketke ainaluymyz kerek.  Ol  - josparly memleket. Sondyqtan memlekettik josparlau turaly jarlyqqa Elbasynyng qol qoyghanyn dúrys dep bilemin. Biraq әleumettik baghdarlamasy damyghan memleket bolu ýshin tek memlekettik jospar qabyldaumen shektelmeu kerek. Norvegiya, Shvesiya, Finlyandiyadaghyday elding túrmys dengeyi birdey boluy kerek. Áleumettik jaghynan damyghan naryqtyq ekonomikany ma, әlde bir topqa baghynatyn jabayy naryqtyq ekonomikany tandaymyz ba - tek sony ajyratyp alghan jón. Al naryqtyq ekonomika men memlekettik josparlau bir-birimen say emes degen - әnsheyin sóz. Ol - belgili bir toptyng mýddesin qorghaytyndardyng aitatyny.

Ghany QALIYEV, «Auyl» partiyasynyng tóraghasy:

Beysenbek ZIYaBEKOV, ekonomika ghylymynyng doktory, professor:

- Jalpy, naryqtyq ekonomikanyng nebir kezenderi, týrleri bar ghoy. Bizde keyde kapitalizm dep aitamyz. Kapitalizmde kezdesetin naryqtyq ekonomika - eng bir jabayy naryqtyq ekonomika. Al biz әleumettik naryqtyq ekonomikasy bar memleketke ainaluymyz kerek.  Ol  - josparly memleket. Sondyqtan memlekettik josparlau turaly jarlyqqa Elbasynyng qol qoyghanyn dúrys dep bilemin. Biraq әleumettik baghdarlamasy damyghan memleket bolu ýshin tek memlekettik jospar qabyldaumen shektelmeu kerek. Norvegiya, Shvesiya, Finlyandiyadaghyday elding túrmys dengeyi birdey boluy kerek. Áleumettik jaghynan damyghan naryqtyq ekonomikany ma, әlde bir topqa baghynatyn jabayy naryqtyq ekonomikany tandaymyz ba - tek sony ajyratyp alghan jón. Al naryqtyq ekonomika men memlekettik josparlau bir-birimen say emes degen - әnsheyin sóz. Ol - belgili bir toptyng mýddesin qorghaytyndardyng aitatyny.

Ghany QALIYEV, «Auyl» partiyasynyng tóraghasy:

- Naryqtyq ekonomika degendi búryn biz kitaptan ghana oqydyq. Kenes dәuirinde naryqtyq ekonomikany teoriya jýzinde ghana bildik, tәjiriybesi bolghan joq. Al 90-jyldary naryqtyq ekonomika emes, jappay tәrtipsizdik, 18-19 ghasyrlardaghy jabayy kapitalizm jaylady. Qazirgi kapitalistik elderding memlekettik jospary bar. Óndiris oryndarynyng strategiyalyq jәne taktikalyq jospary bar. Negizi, osynday ýlken últtyq ekonomikany bir jýieden basqarghan dúrys. Biraq әr subektining óz mýmkindigin sarqa paydalanuy ýshin zang qajet. Biz qazir - kapitalistik elmiz. Ýlken әleumettik toptar - bay, kedey, biznesmen t.b. bar. Olardyng maqsaty bir-birine qayshy bolghandyqtan, belgili bir toptyng mýddesin kózdeytin partiyalar payda bolady. Sondyqtan Parlamentte әr әleumettik toptyng mýddesin qorghaytyn ókili boluy kerek. Sol jerde tiyimdi degen úsynys ótedi, tiyimsizi qalady. Memleket soghan qarap, bir jyldyq nemese bes jyldyq jospar qabyldauy tiyis. Bizde memlekettik budjetti sheneunikter bekitedi, ózderi úrlaydy, ózderi tekseredi. Kapitalistik elderde parlamentting budjetti tekseruge qúqyghy bar. Bizde onday qúqyq joq.  
Kenes dәuirinde bay joq, kedey joq dedi, sol sebepti bir ghana partiyanyng bolghany dúrys edi. Al qazir bir partiya býkil halyqtyng mýddesin qamty almaydy.

Dos KÓShIM, «Últ taghdyry» qozghalysynyng tóraghasy:

- Dәl qazirgi daghdarys kezinde, meninshe, memlekettik josparlaudy engizu dúrys qadam emes. Búghan memleket amaldyng joqtyghynan baryp otyrghan siyaqty. Mәsele - naryqtyq ekonomika men memlekettik josparlaudy ýilestire bilgende. Memleket qazir qarjy salasyn, kәsiporyndardy - bәrin baqylaugha kóshti. Bankterge qarjylay kómek kórsetip jatyr. Memlekettik josparlau jýiesining qalay jýzege asatynyn ómirding ózi kórsetedi dep oilaymyn. Biraq, shyn mәninde, memlekettik josparlau men naryqtyq ekonomika bir-birine say kelmeydi. Ne memlekettik josparlaudy qolgha alu kerek. Ne naryqtyq ekonomika bәrin ózi retteydi.

Gýlnar Ahmetova

«Alash ainasy» gazeti 25 mausym 2009 jyl