Júma, 29 Nauryz 2024
Kýbirtke 7821 16 pikir 30 Shilde, 2020 saghat 11:24

Koronaviruspen kýres. Akademikting ýsh úsynysy

1. Biz, 18 million halqy bar Qazaqstan Respublikasy, Sovid-19 dertine shaldyqqan nauqastar sany jaghynan 1,4 milliard halqy bar Qytaydan ozyp kettik. Býgingi tanda, elimizdegi búl qauipti dertke shaldyqqandar sany – 87 myng adamnan assa, Qytayda búl kórsetkish – 83 myndy qúrady. Qazaq eli  covid-19 dertine shaldyqqan elderding әlemdik reytinginde 213 elding ishinde 26 oryngha túraqtaldy. Osyghan qosa, TMD elderi ishinde Reseyden song 2-shi oryngha jogharlady. Atalghan aqparatty saralay kelip, bizding qanshalyqty nashar dengeyde dertpen kýreskenimizdi kóruge bolady.

2. Eki alyp derjava – AQSh pen Resey búl dertke vaksina jasaudan jarysuda. Alayda, basqa memleketter de búl indetke vaksina tabu maqsatynda ayanbay ter tógude.

Resey әlemde 1-shi bolyp 1957j. kosmoska jerding jasandy serigin (sputniyk) úshyrsa, Yuriy Gagarin kosmosty baghyndyrghan әlemdegi túnghysh kosmonavt boldy. Al endi Resey ghalymdary medisina salasynda jer jýzinde 1-shi bolyp Sovid-19-gha qarsy vaksina shygharyp jatyr! Adamdargha jasalghan zertteu júmystary ong nәtiyjesin kórsetip keledi. Atalghan vaksina tolyqtay zerteu júmystaryn ótip, óndiriske engennen keyin, әlem boyynsha joghary súranysqa ie bolady. Biz әdettegidey kóshting sonynda qalyp qoymau ýshin býginnen bastap vaksinany satyp alugha forvardty (aldyn ala shart) kelisim jasau arqyly Reseymen shartqa otyruymyz kerek. Sonda vaksinany birneshe ese arzangha alyp, alghashqylardyng biri bolyp halqymyzdy emdeuge kirisemiz.

3. Kýndizgi uaqytta halyq sany kóshelerde asa qatty bayqalmaydy. Alayda, keshki uaqytta halyqtyng búl indetti júqtyrugha kóptegen sebepteri bolady, mysaly: adamdar júmystan kelgende seruendeuge shyghady; qos-qos top bolyp kónil kóteredi; týngi klubtar jәne basqa da kónil kóteretin oryndar jasyryn júmys jasaydy jәne t.b. Sol sebepti, tez arada, keshki saghat 21-00-den bastap dalada barlyq jýristi toqtatyp, komendanttyq saghat ornatu qajet.

Jalpy atalghan barlyq úsynystar әlemdik tәjiriybege sәikes saralanyp, әrbir úsynys bizding últtyq mentaliytetke say prizmasynan zertteldi.

Qúrmetpen,

Orazaly Sәbden,

Akademiyk.

Abai.kz

16 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1571
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2265
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3565