Beysenbi, 28 Nauryz 2024
46 - sóz 5548 7 pikir 1 Nauryz, 2021 saghat 17:28

Memlekettik qauipsizdik filosofiyasy

Árbir tәuelsiz memleket ózining memlekettik qauipsizdigin qorghaydy. Búl - tәuelsizdik kepili.

Múnday qauipsizdikti eki salagha bólip qarastyramyz:

1. Jer tútastyghy

2. El tútastyghy

JER TÚTASTYGhY eng aldymen, irgeli ekonomikalyq jәne zannamalyq qatynastardan týzeledi. Olar:

-Zannamalyq negizder,

-Óndiristik-qarjylyq qauipsizdik,

-Azyq týlik qauipsizdigi,

-Ekologiyalyq qauipsizdik,

-Energetikalyq qauipsizdik.

EL TÚTASTYGhY kýrdeli qoghamdyq qatynastar jýiesin qúraydy. Olar:

-Mәdeny jәne tildik birtektilik,

-Adam kapitalynyng damuy,

-Tarihy tútastyqtyng moyyndaluy,

-Dinaralyq toleranttylyqtyng ornyghuy,

-Demografiyalyq túraqtylyq,

-Migrasiyalyq túraqtylyq,

-Bilim, ghylym, adam qúqy, erkindik jәne t.b. adamy qúndylyqtar.

Qazaqstan preziydenti Q.K.Toqaev «Qazaqstan jeri shet elge satylmaydy, shet eldikterge jalgha berilmeydi. Tiyisti zannamalyq negizdi tez dayyndaugha tapsyrma berildi» dep jariyalady.

Búl óz tarihynda jer tútastyghy jolynda qan tókken qazaq halqy ýshin orasan zor manyzy bar mәlimdeme boldy.

Qazaq halqy alghash ret Jer tútastyghyn Memlekettik jәne Halyqaralyq Zannamalyq túghyrgha qondyru mýmkindigine ie bolyp, tәuelsizdigine senimi artty. Dәl osy sheshim arqyly Halyq ta, onyng memleketining Biyligi de tәuelsizdikting otyz jylynda alghash ret Jerdi koniukturalyq jәne odan ózge qylmystyq (shet elge jer satu) maqsat mýddeden bólek qarastyru kerek ekendigin anyq úqty.

Endigi kezekte, bastapqy bolyp Asanqayghynyng Jerúiyq iydeyasy ornaytyn, yaghni, «Jerdi baqytty ómir sýru ortasyna» (Ál Farabi) ainaldyrudyng naqty tetikteri iske qosylatyn mýmkindikterge Zanmen týiindelgen jol ashylatyn bolady.

Ol ýshin bizge EL TÚTASTYGhYN ómirlik maqsaty sanaytyn ÚLTTYQ TÚLGhALARDY ómirge әkelu qajet - memlekettik biylikten bastap, әrbir auyldyq dengeyge deyin!

Biraq búl óte auyr jol!

Bizdegi qazirgi qalyptasqan «biylikke baru joly» búghan qarama qarsy júmys isteude. Qazir «biylikke baru» jәne «adamy túlghalyq bolmys» arasynda zor qayshylyq oryn aldy. Sebebi, búl jaghdaydaghy MAQSAT «memleketshildikpen» úshtaspaghan - jeke bastyng mýddesi tónireginde ghana ainalshyqtap jýr... Sol sebepti, memlekettik mýdde de «tauar ainalymy» siyaqty ainalymgha enip ketken!

Sondyqtan, bizding aldymyzda Últtyq tәrbiyening bar asyl jauharyn jinaqtaghan ÚLTTYQ TÚLGhALYQ AKADEMIYa jasaqtau mindeti túr.

Eskertu: Maqala shaghyn formatta jazylghandyqtan, kóptegen kókeykesti súraqtar nazardan tys qalyp qoydy. Ol turaly kólemdi maqalany, osy oidyng tolyq núsqasyn bolashaqta baspasózderden oqityn bolasyzdar dep oilaymyn.

Ábdirashit Bәkirúly

Abai.kz

7 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3525