Qazaqstan jәne Qytay: eki el arasyndaghy qoghamdyq qatynastardyng tarihy aspektileri
2021 jyly 26 aqpan kýni Abay atyndaghy QazÚPU-da Qazaqstan Respublikasynyng Tәuelsizdigining 30 jyldyq mereytoyyna oray «Qazaqstan jәne Qytay: eki el arasyndaghy qoghamdyq qatynastardyng tarihy aspektileri» halyqaralyq onlayn-konferensiya ótti.
Memlekettik «Ruhany janghyru» baghdarlamasynyng ayasynda Abay atyndaghy QazÚPU Tarih jәne qúqyq institutynyng әlem tarihy kafedrasy men «Arman» aqparattyq jәne konsaltingilik ortalyghy qoghamdyq birlestigining úiymdastyruymen ótken ghylymiy-praktikalyq jiynda, Qazaqstan Respublikasy men Qytay Halyq Respublikasy arasyndaghy dostyq pen yntymaqtastyq qarym-qatynastardy damytu aspektileri qarastyryldy.
Tarihty zertteu isining kólemin damytu jәne jastardy qoldau maqsatynda úiymdastyrylghan konferensiyanyng baghyty - Qazaqstannyng halyqaralyq qoghamdastyqtaghy orny men bedelin nyghaytu, Qazaqstan men Qytaydyng eki el arasyndaghy qarym-qatynasy, jahandanu men aimaqtandyrudyng zamanauy ýderisindegi Qazaqstannyng syrtqy sayasaty men Ortalyq Aziyadaghy aimaqtyq integrasiyanyng mәseleleri men keleshegine arnaldy.
Konferensiya qazaq, qytay, orys jәne aghylshyn tilderinde ótti. Jiyngha Abay atyndaghy Qazaq últtyq pedagogikalyq uniyversiytetining ghylymy júmys jәne sifrlandyru jónindegi prorektor Sayabek Sahiyev, Almatydaghy QHR Bas konsulynyng orynbasary Chjun Hua, R.B.Sýleymenov atyndaghy Shyghystanu institutynyng diyrektory Dýken Mәsimhanúly, R.B. Sýleymenov atyndaghy Shyghystanu Instituty janyndaghy Respublikalyq tarihy materialdardy zertteu ortalyghynyng diyrektory, QR BGhM QR ÚGhA korrespondent mýshesi Abuseitova Meruert, Ede Tepe uniyversiytetining professory Ahmet Tashaghyl (Stambul,Tursiya) jәne taghy basqa sheteldik jәne otandyq joghary oqu oryndarynyng ókilderi óz bayandamalaryn úsynyp, ortagha saldy.
Konferensiyanyng alghy sózin QazÚPU-dyng ghylymy júmys jәne sifrlandyru jónindegi prorektory Sayabek Sahiyev ashty. Ol: «Qazaqstan-Qytay qarym-qatynasynyng tamyry teren. Birneshe ghasyrlar boyy búl elder әrtýrli sayasy ózara әrekettesu kezenderin bastan ótkerdi. Ejelgi dәuirden bastap eki el de bir-birin biluge úmtyldy. Búl proseste basty róldi sauda atqardy, ol osy qatynastarda basty ról atqardy. Búl jerde Qazaqstan men Ortalyq Aziyany Qytaymen jalghastyrghan, jahandyq túrghyda Europa men Aziyany baylanystyrghan Úly Jibek joly erekshe oryn alady. Úly Jibek joly eki memleket arasyndaghy ghana emes, býkil Aziya men Shyghystaghy tarihy prosesterdi taldaudyng belgili bir kózi bolyp tabylady. Tarihy tamyry-kórshiles memleketter - Qazaqstan men Qytaydyng ekijaqty yntymaqtastyghyn damytudyn, olardyng beybit qatar ómir sýruining qaynar kózi jәne tiregi», - dedi.
Óz kezeginde Almatydaghy QHR Bas konsulynyng orynbasary Chjun Hua: «Býgingi konferensiyagha qatysu men ýshin ýlken mәrtebe. Birinshiden, men Abay atyndaghy Qazaq últtyq pedagogikalyq uniyversiyteti men «Arman» aqparattyq-konsulitasiyalyq ortalyghyna qytay-qazaq qatynastary taqyrybynda onlayn-konferensiyany ótkizu turaly bastamagha sebepker bolghany ýshin shyn jýrekten rizashylyghymdy bildirgim keledi. Ózderiniz biletindey, Abay atyndaghy Qazaq últtyq pedagogikalyq uniyversiyteti - búl Qazaqstandaghy eng ejelgi joghary oqu oryndarynyng biri jәne Qazaqstandaghy bilim salasynyng damuyna manyzdy ýles qosyp otyr. Biz múny baghalaymyz», - dep bayandamasyn izgi tilekten bastady.
Sonday-aq, konferensiya ayasynda arnayy ghylymy maqalalardyng jinaghy dayarlanyp, kópshilikke úsynyldy. «Arman» aqparattyq jәne konsaltingilik ortalyghy qoghamdyq birlestigining jetekshisi Bazar Yrystanúly Qazaqstan-Qytay qarym-qatynasyn tereng zertteuge úmtylghan jas ghalymdargha, әlem tarihy kafedrasynyng kitaphanasyna ghylymy kitaptardyng toptamasyn syigha tartty.
Abai.kz