Beysenbi, 28 Nauryz 2024
Talqy 3372 11 pikir 9 Qyrkýiek, 2021 saghat 15:45

Qazaqstan "Taliban" biyligin moyynday ma?

Aughanstandy tәlibter tolyq basyp alyp, songhy qarsylyq kýshteri ornalasqan Pandjsher aimaghyn óz qaramaghyna qaratqannan keyin, el ýkimetining qúramyn jariyalady. Oghan eki tәjik, bir ózbekten basqa pushtun azamattary endi. Barlyghy derlik Talibanmen tyghyz baylanysta bolghan jәne halyqaralyq izdeude jýrgen jandar. Tipti Guantanamo týrmesinde lankestigi ýshin otyrghan jandar da bar. 

"Taliban" ózining inaugurasiyasyn 11 qyrkýiekte ótkizui mýmkin degen aqparat bar. Alayda búl aqparatty tәlibter ne rastamady, ne joqqa shygharmady. Resmy túrghydan olar ózin úlyqtau rәsimine Qytay, Resey, Pәkistan, Iran, Katar, Týrkiya jәne Ózbekstan ókilderin shaqyrdy. Qazirding ózinde Resey ókil jiberetinin aitsa, Qytay Aughanstangha 31 mln dollar kómek kórsetuge niyetti ekenin jetkizdi. Yaghny atalmysh elder tәlibtermen birlese júmys isteuge dayyn ekenin naqty anghartyp otyr.

Qazaqstan biyligining Talibangha qatysty ústanymy әli belgisiz. "Taliban" qozghalysy bizding zannamamyzgha sәikes tyiym salynghan lankestik úiymdar qatarynda. Jogharghy sot 16 jyl búryn sonday sheshim shygharghan. Dey-túra biylik tәlibtermen baylanys ornatuy mýmkin. Ol ekonomikalyq jaghdaygha jәne Aughanstandaghy etnikalyq qazaqtardy elge kóshiruge qatysty boluy mýmkin.

Kýni keshe ghana Preziydent shetel elshilerine senim gramotasyn tabystau rәsimin ótkizdi. Atalmysh sharada Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstannyng Aughanstangha qatysty ústanymyn aitty:

"Aughanstandaghy kýrdeli daghdarys jaghdayynda Qazaqstannyng pragmatikalyq syrtqy sayasaty manyzdy bolyp otyr. Soghystan toz-tozy shyqqan búl elmen ortaq shekaramyz bolmasa da, Almaty men Kabuldyng arasy úshaqpen bir-aq saghattyq jer.

Men TMD, Europalyq Odaq jәne Tayau Shyghystaghy әriptesterimmen tyghyz baylanysta otyrmyn. Eger sizderding memleketteriniz ben ýkimetterinizding basshylary niyet bildirse, olarmen oi-pikir almasugha әrqashan dayynmyn.

Ázirge Aughanstandaghy dýrbeleng ónirlik qauipsizdik problemalaryna nazar audartyp túr. Qazaqstan zorlyq-zombylyqtyn, zansyz esirtki ainalymynyng jәne Aughanstannan tys jerlerge baqylausyz kóship ketuding aldyn alu maqsatynda búl elmen yntymaqtastyq ornatugha dayyn.

Tәlipter birtútas, inkluzivti jәne ókiletti últtyq ýkimet qalyptastyryp, ózderinin, shyn mәninde, baysaldy pozisiya ústanatynyn jәne kelissózderge beyildi ekenin dәleldeydi dep ýmittenemin.

Qazaqstan Aughanstannyng óz ishinde jәne kórshilerimen tatu-tәtti, beybitshilikte ómir sýretin túraqty, egemen jәne birtútas memleket bolghanyn qalaydy. Biz birinshi kezekte eldegi qalyptasqan gumanitarlyq qiynshylyqtardy sheshu ýshin jana biylikpen konstruktivti iskerlik baylanystar ornatugha dayynbyz.

Halyqaralyq qoghamdastyq Aughanstandy qazirgidey daghdarys kezinde qiynshylyqtarmen betpe-bet qaldyrmauy kerek.

Kerisinshe, biz bolashaqta Aughanstannyng ekonomikalyq jәne ornyqty damuy ýshin barlyq is-әreketterimiz ben josparlarymyzdy júmyldyruymyz kerek", - dedi ol.

Abai.kz

11 pikir

Ýzdik materialdar

Alghys aitu kýni

Alghys aitu kýni jәne onyng shyghu tarihy

Jomartbek Núrman 1562
Alashorda

Qojanov mejeleu nauqanynda (Jalghasy)

Beybit Qoyshybaev 2256
Ghibyrat

Qaysar ruhty ghaziz jan

Múhtar Qúl-Múhammed 3530