Preziydent Toqaevtyng Peterborda sóilegen sózderine Resaeylik BAQ pen sayasatkerlerding birsypyra pikirin «Resey Qazaqstangha qarsy aqparattyq soghys bastady», - dep jazghan edik. Al әlemning ózge de esti júrty ne dedi? Biz bir sholyp shyqtyq...

Putindi odaqtastary qoldaghan joq

The Washington Post:

Putinning aituynsha, Resey Ukrainanyng shyghysyndaghy ónir - Donbasstaghy Donesk jәne Lugansk halyq respublikalary bolashaghyna qatysty tandaudy «ózderi jasaydy» eken. Biraq, sol jerde separatistik aumaqtar Reseyding 2014 jyly Qyrymdy anneksiyalaghany siyaqty Reseyge qosylu ýshin dauys beredi degen úsynystar ýnemi aitylyp otyrdy. Eki oblystyng separatistik basshylary osynday referendum ótkizuge niyet bildirdi.

Resey búl eki aumaqty Ukrainagha әsker jiberuden birneshe kýn búryn «Tәuelsiz memleketter» dep tanydy, biraq odaqtastarynyng eshqaysysy Putinning isin әli qoldaghan joq. Júma kýni Sankt-Peterburgtegi forumda Putinmen birge otyrghan Qazaqstan preziydenti Qasym-Jomart Toqaev Ortalyq Aziya memleketi búlay jasay almaytynyn aitty jәne ózin-ózi tәuelsiz dep jariyalaghan respublikalardy «kvaziymemlekettik aumaqtar» dep atady.

Bloomberg.com:

Resey preziydenti Vladimir Putin júma kýni ózining flagmandyq ekonomikalyq forumynda halyqaralyq qúqyqqa sәikes Ukrainadaghy soghysyn zandy dep aqtaugha tyrysty. Biraq, onyng janynda birge otyrghan negizgi odaqtasy múnymen diplomatiyalyq týrde kelispedi.

Putin Ukrainagha shabuyl jasaudan búryn ózin-ózi tәuelsiz dep jariyalaghan Ukrainanyng shyghysyndaghy Donesk jәne Lugansk halyq respublikalarynyng tәuelsiz dep tanyghan. Qazir sol jerdegi orys tildilerdi qorghap jatqanyn aityp bolghan son, Kremli qarjylandyratyn RT telearnasynyng basshysy, moderator Margarita Simonyan Preziydent Qasym-Jomart Toqaevqa «Reseyding kózqarasyn qoldaysyz ba?» - dep súraq qoydy.

Ol qoldaghan joq.

«Bizding kózqarasymyz boyynsha «kvaziymemlekettik aumaqtar» bolyp sanalatyn Lugansk pen Donesk aumaqtaryn Qazaqstan moyyndamaydy", - dedi Toqaev. Onyng aituynsha, eger jýzdegen jana elder payda bolsa, әlemde «haos» bolar edi.

Indiatoday.com:

Reseyding odaqtasy Qazaqstan Donesk jәne Lugansk respublikalaryn tәuelsiz dep tanudan bas tartty.

Júma kýni Qazaqstan Preziydenti Qasym-Jomart Toqaev Preziydent Putinmen birge ótken plenarlyq otyrysta Kremli ýshin siyrek kezdesetin pikirdi bildirdi.

«Eger halyqtardyng tandaghany iske asa berse, әlemde BÚÚ qúramyna enetin 193 el emes, jer betinde 600 memleket bolar edi. Áriyne, búl haosqa ainalady», - dedi Toqaev Peterburg Halyqaralyq ekonomikalyq forumynda.

«Bizding kózqarasymyz boyynsha «kvaziymemlekettik aumaqtar» bolyp sanalatyn Lugansk pen Donesk aumaqtaryn Qazaqstan tanymaydy», - dedi Toqaev.

Búdan әri ol Qazaqstan Tayvanidy, Kosovony, Ontýstik Osetiya men Abhaziyany tanymaytynyn aityp, onyn  Donesk pen Luganskige de qatysty ekenin týsindirdi.

Ukrainskaya pravda:

Qazaqstan preziydenti Qasym-Jomart Toqaev Resey preziydenti Vladimir Putinning kózinshe Donbastaghy «kvaziymemlekettik qúrylymdardy» moyyndamaytynyn mәlimdedi.

Toqaevtyng Sankt-Peterburg Halyqaralyq ekonomikalyq forumynda Reseyding nasihatshysy Margarita Simonyannyng Reseyding Ukrainagha qarsy soghysy turaly súraghyna jauap berdi.

«Jalpy alghanda, eger әr halyq ózin-ózi jariyalay beretin bolsa, qazir BÚÚ qúramyna kiretin 193 memleketting ornyna jer betinde 500-den astam ne 600 memleket payda bolar edi. Áriyne, búl haosqa aparady. Sondyqtan biz Tayvanidy da, Kosovony da, Ontýstik Osetiyany da, Abhaziyany da moyyndamaymyz. Álbette, búl qaghidat bizding pikirimiz boyynsha kvaziymemlekettik birlestikter bolyp tabylatyn Lugansk jәne Doneskige de qatysty qoldanylatyn bolady»,- dedi Toqaev.

Toqaev Resey preziydenti Vladimir Putinning janynda Sankt-Peterburgtegi Halyqaralyq ekonomikalyq forumda otyrdy. RF basshysy Toqaevtyng jauabynan keyin eshtene qospady, esh týsinikteme bergen joq.

Dailysabah.com:

Qazaqstan Preziydenti Qasym-Jomart Toqaev júma kýni Sankt-Peterburgtegi Halyqaralyq ekonomikalyq forumda Qazaqstan Shyghys ukrainalyq separatistik Donesk jәne Lugansk oblystaryn tәuelsiz memleketter retinde tanymaytynyn mәlimdedi.

BÚÚ kepildik bergen ózin-ózi anyqtau qúqyghy memleketterding aumaqtyq tútastyq qúqyghyna qayshy keledi, sondyqtan Tayvani, Kosovo, Abhaziya nemese Ontýstik Osetiya moyyndalmaydy.

«Búl prinsip Donesk jәne Lugansk oblystary siyaqty kvaziymemlekettik aumaqtargha da qatysty», - dedi Toqaev.

Toqaev búl pikiri Resey preziydenti Vladimir Putinning pikirine qayshy keldi. Toqaev Putinning qúrmetti qonaghy retinde Sankt-Peterburgtegi tribunada birge otyrdy. Resey Donesk jәne Lugansk halyq respublikalaryn moyyndady, olardy qorghaudy Ukrainagha qarsy soghys sebepterining biri dep ataydy.

Kommersanti:

Ýlken zalda Vladimir Putinge osynday sózderdi aita alatyn bir adam boldy.

«Biz Tayvanidy da, Kosovony da, Ontýstik Osetiyany da, Abhaziyany da moyyndamaymyz. Shamasy, búl qaghidat, Lugansk jәne Donesk siyaqtya kvaziymemlekettik aumaqtargha qatysty da qoldanylatyn bolady. Búl sizding ashyq súraghynyzgha ashyq jauap», - dedi Toqaev Simoniyannyng súraghyna jauap berip.

Osy jerde Vladimir Putin jauap berui kerek edi. Bәrin qyzyqtyrghany sol boldy. Biraq Margarita Simoniyan әngimeni búryp әketti. Putin «jaghynan qoyyp qalghan júdyryqqa» jauap bermedi.

Ayjan Temirhan

Abai.kz