Qazaqstan halqy Assambleyasy deytin sózde bar da, iste joq úiym bar, bizde. Basqa-basqa, kópten bólek saylau ótkizip, Parlamentke deputat saylaydy. Qazirge deyin Mәjiliske 9 deputat kirgizip otyr. Ótkendegi preziydent Toqaevtyng sózinen ústar bolsaq, keler saylaudan bastap Assambleya deputattarynyng sany birneshe adamgha azayady-mys.

Áuelgi funksiyasy – Qazaqstandaghy etnos ókilderining auyzbirshiligin saqtau. Yaghni, el ishinde últaralyq kiykiljinderding aldyn alyp otyrughy birlestik. Al realda, óz funksiyasyn mýlde atqaryp otyrghan joq.

Mine, sol Qazaqstan halqy Assambleyasy әlginde Qazaqstannyng halqyn sanap, boljamdy týrde últtardyng ýlesip eseptepti. Qaranyz:

QHA-nyng jyl basynan bergi esep boyynsha, Qazaqstan halqynyng sany -  19 mln 122 myng adam.

Qazaqtar - 69,03%,

Orystar - 18,47%,

Ózbekter - 3,29%,

Úighyrlar - 1,5%,

Ukraindar - 1,3%,

Tatarlar - 1,06%,

Nemister - 0,92%,

Týrikter - 0,61%,

Kәrister - 0,57%,

Ázirbayjandar - 0,61%,

Dýngender - 0,40%,

Belarusitar - 0,26%,

Tәjikter - 0,27%,

Kýrdter - 0,25%,

Sheshender - 0,18 %,

Polyaktar - 0,15%,

Bashqúrttar - 0,09%, jәne basqa etnostardyng sany 1,04% dep kórsetken.

Búl Assambleyanyng esebi. Sol QHA ózining 2026 jylgha deyingi damu tújyrymdamasyn jariyalapty.

«Mәselen, songhy ýsh jylda el halqynyng sany 2,6%-gha ósti. Búl rette kóshi-qongha, halyqtyng jynystyq, jas qúramynyng ózgeruine, etnostardyng el ishinde ornalasuyna jәne әrtýrli ónirlerding etnodemografiyalyq erekshelikterining kýshengine baylanysty etnoәleumettik prosester dinamikasynyng kýrdelenuin kóruge bolady. Aqparattyq alanda qazaqstandyq azamattar arasyndaghy etnosaralyq qatynastargha teris әser etui mýmkin eldegi etnosaralyq jaghdaydyng jay-kýii turaly teris dýniyetanymdyq kózqarastardyng taraluy bayqalady. Eldegi etnosaralyq beybitshilik pen birlikti keninen jariyalaumen birge «óshpendilik tilinin» de bar ekendigi bayqalady», - dep jazlyghan qújatta.

Qazaqstanda halyq sanaghy byltyr ótken. Ýshinshi jolghy sanaqtyng qorytyndy esebinde – «Qazaqstan halqynyng sany 19,1 mln adam» dep kórsetilgen. Qazaqtardyng ýlesi – 70,18 payyzdy qúraghan. Búl resmy aqparat. Al beyresmy esepte Qazaqstandaghy qazaqtardyng ýles sany 80 payyzdan asyp jyghylady. Yaghni, ary ait ta, beri ait, qazaqtar dominantty últqa ainalghan.

Jalpy, halyq sanaghy – ýlken sayasat. Dәl osy halyq sanaghyna baylanysty biylik últtyq sayasattyng strategiyasyn týzedi. Al Assambleya jariyalaghan esepte – qazaqtardyng sany birneshe esege azaytylyp kórsetilgen eken. 70 payyzgha jetpeydi. Bizshe bolsa, búl da – sayasat. Assambleyadaghy ala-qúla azamattardyng Qazaqstandy «polietnikalyq memleket» dep ataudyng amal-aylasy.

Núrgeldi Ábdighaniyúly

Abai.kz