Osy orayda, Halyq Uni tilshisi Aysúltannyng әleumettik jelidegi jazbalaryna sholu jasay otyryp, qantardan keyingi oqighalarmen sәikestigin anyqtap kórdi.

Áleumettik jelige Aysúltan Rahat dep tirkelgen ol eki jyl búryn biyliktegi tuystary jayynda birneshe ótkir mәlimdemeler jasap, olardy «jemqor» dep aiyptaghan edi.

Darigha Nazarbaeva men Rahat Áliyevting ekinshi úly Aysúltannyng múnday tosyn jazbalaryn júrtshylyq tanyrqay qabyldady. Onyng әleumettik jazbalarynda «Qúday jetkizuimdi súrady» dep keletin boljamdarynyng arasynda tura kelgeni de bar.

2020 jyly 22 qantarda Aysúltan alghash ret qatarynan ýsh post jazyp, onda anasy Darighanyng atyn atay kele, ómirine qauip tónip túrghanyn habarlady. Onda atasy men әkesining óliminen esengirep qalghanyn, naghashy atasy Nazarbaevtyng qoldauymen nashaqorlyqtan qútylugha uәde bergenin aitqan edi.

Osy oqighagha deyin Aysúltannyng osy bir әreketine qatysty onyng tuystary men Qazaqstan biyligi ýnsiz qaludy jón kórgen.

Tek atalghan dauly jazbalargha qatysty biylik ókili retinde sol kezdegi aqparat ministri Dәuren Abaev jazbanyng «belgili bir adamdardyng manipulyasiyasymen jazylghanyn» mәlimdedi. Ministr esirtkige tәueldi adamnyng mәselesin paydalanyp, «arzan reyting» qumaugha shaqyrdy.

Adamnyng baqytsyzdyghynan qúrylghan baryp túrghan arzan reyting. Taqyrypty jabu qajet. Búl oqighalar Núrsúltan Nazarbaevty diskreditasiyalau amaly, las oiyn. Múnday nәrseler jazasyz qalmaydy, – dedi Abaev «Habar» arnasyna bergen súhbatynda.

«400 ADAMNAN TÚRATYN SALAFITTIK TOP ORMANDA JASYRYNGhAN»

Aysúltannyng 2020 jylghy 6 mausymdaghy «Elbasy ainalasyndaghy toptyn» biylikti basyp alugha dayyndalyp jatqany turaly jazbasynyn biylghy qantardaghy oqighalarmen úqsas tústary bar.

Ol belgili bir adamdardyng 400 adamnan túratyn salafittik topqa demeushilik jasaytynyn, olar tau men ormanda jasyrynghan habarlaghan edi.

«Bir Alla Taghala Núrsúltan Ábishúly Nazarbaevqa onyng ainalasyndaghylardyng qalyptasqan salafitter topqa demeushilik jasap, qajettining barlyghymen, sonyng ishinde qaru-jaraqpen qamtamasyz etip otyrghanyn jetkizudi súrady. Olardyng sany 400-ge juyq. Olar biylikti kýshpen basyp alu ýshin barlyq qajetti qaru-jaraqpen qarulanghan. Orman men tauda jasyrynghan, keybireuleri ortalyq Qazaqstangha, astanagha jaqyn manaygha kóshirildi! Sputnikpen jәne radiolokasiyalyq barlau olardy onay taba alady! Búl olardyng ekinshi jospary! Biraq búl bolmaydy, óitkeni alifa men omega basy men sony osylay dedi!» – dep jazba jariyalady.

Alayda kópshilik Aysúltannyng «duagha» qatysty týsiniksiz jazbalaryn salmaqty qabyldamady. Onyng «Qúday jetkizuimdi súrady» dep bastalatyn jazbalaryn kelemejge ainaldyryp, gollivudtyq rejisserlermen júmys istegeni jón bolatyndyghyn aityp pikir jazdy.

Aysúltan ýsh kýnnen song taghy da post jazyp, Vladimir Putinge «Qazaqstanda josparlanghan tónkeris turaly barlau mәlimetterin» jeke Nazarbaevtyng qolyna berudi súrady. Ol múnyng artynda AQSh ortalyq barlau agenttigi túrghanyn atady.

«Qazaqstandaghy tónkeris әreketining artynda AQSh-tyng arnayy qyzmetteri, atap aitqanda CIA (OBA – ortalyq barlau agenttigi) túrdy, olar salafitterdi jәne radikaldy aghymdardyng islamshylaryn paydalandy. Múnyng bәri ne dini, ne últshyldyq negizde bastalady! … Reseydi qorshap, ony beytaraptandyru ýshin Reseyde haos ornatu basty mindet boldy. Búl jospar 1995 jyly josparlanghan bolatyn! …Preziydentting jaqyn ortasy da qatysty, búl múqiyat oilastyrylghan operasiya boldy!» – dep jazdy Aysúltan feysbuk paraqshasyna.

MEMLEKETKE OPASYZDYQ JASAGhAN TOP ÚSTALDY

Aysúltannyng jazbalarynda aitylghanday, eki jyldan song biylghy qantar oqighasy kezinde «memlekettik tónkeris» jasaugha talpynghan qylmystyq top ústaldy. Preziydent Toqaevting ózi Újymdyq qauipsizdik kenesining kezekten tys sessiyasy kezinde әskery is-qimyldyng bir ortalyqtan ýilestirilgenin aita kele, olardyng memleketting tónkeris jasau niyeti bolghanyn atady.

«Memleketke opasyzdyq jasau, biylikti basyp alugha әreket jasau jәne asa iri mólsherde para alu boyynsha 15 qylmystyq is qozghalyp, alghashqylardyng biri bolyp ÚQK tóraghasy bolghan Kәrim Mәsimov pen ýsh orynbasary qamaugha alyndy.

Sonday-aq, 19 sәuirde Últtyq qauipsizdik komiyteti tynshylyq etken, memleketke opasyzdyq jasaghan, memlekettik qúpiyalardy zansyz jinap, jariya etken degen kýdikpen taghy bir top adam ústaghanyn habarlady. Qozghalghan qylmystyq ister «qúpiya» bolghandyqtan, ózge aqparattar jariya etilmedi.

Sol siyaqty Almatydaghy sheru kezinde úiymdasqan arandatushy top kóshe boyyn týgel qiratyp, memlekettik ghimarattardy órtedi. Bas prokuratura jappay tolqugha úlasqan mitingiler kezinde úiymdasqan qylmystyq toptar, destruktivti diny aghymdardyng mýsheleri qatysqanyn mәlimdedi.

Ústalghan qaruly top arasynda «Dikiy Arman» laqap atymen tanylghan Arman Júmageldiyev te bar. Qantardaghy býlik kezinde onyng qasynda jýrgen kәsipker Qayrat Qúdaybergen de qazir qamauda otyr.

Qazir barlyq qylmystyq ister boyynsha 286 kýdikti isi tergelip jatyr.

AYSÚLTANNYNG JAZBALARYNDA ESIMI ATALGhANDAR QAMAUGhA ALYNDY

Aysúltan Nazarbaevtyng «memlekettik tónkeriske» qatysty osy jazbalarynan 8 ay erte jariyalanghan mәlimdemelerining de keybiri oryndaldy.

Mәselen, 2020 jyl 13 aqpanda ol Facebook jelisinde Úlybritaniyadan sayasy baspana súrap post jazdy. Aysúltan ózining jazbasynda Qazaqstan men Resey biyligin jemqorlyqpen aiyptap, Qazaqstan gazynyng Reseyge arzan baghamen satylyp jatqanyn habarlady.

Memleket tizgininde otyrghandargha Qúday emes ekenin dәleldeymiz! Olar, әriyne, bizdi qudalauy, óltirui, bostandyghymyzdan aiyruy, tipti ómirdegi eng qiyn jaghdaylargha aparuy mýmkin. Biraq, seniniz, Qúday bizben jәne biz jenemiz! Osy uaqytta mening otbasym maghan barlyq jaghynan qysym kórsetuge tyrysyp jatyr, – dep jazdy Aysúltan.

Onyng aituynsha, jylyna gazdan týsetin shamamen 700 million dollar tabysty Timur Qúlybaev pen Qayrat Boranbaev bólip alady.

«Anam men onyng kýieui Qayrat Shәripbaev osy kelisimshartty Timur Qúlybaev pen Qayrat Boranbaevtan tartyp alghysy kelgende, janjalgha tap boldym», – dep jazdy ol.

Rasynda da, qantar oqighasynan song Núrsúltan Nazarbaev pen onyng tuystary, ainalasyndaghy oligarhtar óz yqpalynan birte-birte aiyryla bastady. Aysúltannyng jazbalarynda esimi atalghandar qyzmetten ketip, keybiri qamaugha alyndy.

Mәselen, 2022 jyly 17 nauryzda Darigha Nazarbaevanyng qúdasy Qayrat Boranbaev qamaugha alyndy. Forbes Kazakhstan reytingisindegi Qazaqstandaghy eng bay elu biznesmenning qataryndaghy Boranbaev kvaziymemlekettik sektordaghy asa iri kólemdegi qarajatty jymqyru kýdigimen ústaldy.

Qayrat Boranbaev tergeu barysynda «QazMúnayGaz» AQ Qarjy monitoringi agenttigining 11,3 milliard tengege juyq shyghynyn ótegen.

Boranbaev 2000-2002 jyldary «QazTransGaz» AQ kompaniyasynyng atqarushy diyrektory jәne «Intergas Central Asia» kommersiyalyq diyrektory, 2006-2014 jyldary «QazRosGaz» kompaniyasynyng bas diyrektory qyzmetterin atqardy.

Artynsha Darigha Nazarbaevanyng kýieui Qayrat Shәripbaev ta «QazaqGaz «ÚK» AQ Basqarma tóraghalyghynan óz erkimen ketti. 6 mausym kýni «QazaqGaz» kompaniyasy tóraghalyghyna Sanjar Jarkeshov taghayyndalyp, Ýkimet saghatynda Shәripbaevtyng kezinde kompaniyada 2,2 milliard dollar kóleminde zang búzushylyq bolghanyn habarlady.

AYSÚLTANNYNG SONGhY JAZBASY

Aysúltan Nazarbaev әleumettik jelidegi paraqshasy әli de ashyq. Onyng biyliktegi yqpaldy túlghalar men tuystaryn synaghan jazbalary jelide saqtauly túr.

Ol Facebook әleumettik jelisinde 2020 jyly 17 shilde kýni jemqorlyqqa qarsy songhy jazbasyn jariyalady.

Onda «Qazaqmys» kompaniyalar tobynyng preziydenti Vladimir Kim men onyng «arsyz» brigadasynyng Qazaqstan mýlkin úrlap jatqanyn jetkizgen. Sonymen birge «Qazaqmys» pen «Kaz Minerals» kompaniyasyndaghy tәrtipsizdikter ýshin jauap beruin, qolynda Vladimir Kimning Qazaqstan halqynan aqsha úrlaghanyna qatysty qújattardyng bar ekenin jazghan.

«Londondaghy qor naryghynda túrghan Qazaqmys, qazirgi Kaz Minerals kompaniyasynyng nelikten búlay bolghanyn týsindiriniz. Nelikten ol aksiyalardy satyp alushylargha eshqashan qomaqty diviydend tólemegen? Óitkeni, múnyng astarynda Qazaqstannyng jarnamasy, Elbasynyng jasaghysy kelgen elding bolmysy jatyr!», – degen Aysúltannyng jazbalarynda naghashy atasyna qatysty ong pikiri bayqalady.

Ýnemi Elbasy dep atay otyryp, ózi bayqaghan zansyzdyqtardy naghashy atasynyng nazaryna jetkizgisi kelgendey.

Aysúltan – Nazarbaev әuletindegi shiyelenisti tartystqa ózge tuystary siyaqty kóz júma qarap, shyday almady. Taghdyry qarama-qayshylyqqa, arpalysqa toly bolghan Aysúltan otyzgha tolmay júmbaq jaghdayda qaytys boldy. Onyng denesi 2020 jyly 16 tamyzda London sayabaghynan tabyldy.

Abai.kz