Qazaqstan preziydenti Qasym-Jomart Toqaev Resey preziydenti Vladimir Putinning «Resey, Qazaqstan, Ózbekstan ýsh jaqty odaghyn qúru» turaly iydeyasyn qoldady. Búl turaly Interfaks jazdy.

«Býgin Vladimir Vladimirovich bizge qanday da bir ýsh jaqty odaq qúru kerek ekenin aitty jәne ol Ózbekstan preziydentine qonyrau shalmaqshy. Qajetti nәtiyje men kelisimge kelu ýshin biz de osy taqyrypqa tereng ýniluimiz kerek. Nege qarap kórmeske», - dedi memleket basshysy Resey premier-ministri Mihail Mishustinmen kezdesude.

Preziydentting aituynsha, búl iydeya әli de talqylanuy kerek, tipti kelissózderdi qajet etetin mәseleler bar, atap aitqanda gaz salasyndaghy mәselelerdi sheshudi talap etedi.

Memleket basshysynyng baspasóz hatshysy Ruslan Jeldibaydyng aituynsha, Qazaqstan men Resey preziydentterining kelissózi barysynda Qazaqstan men Ózbekstan territoriyasy arqyly Resey gazyn tasymaldau júmysyn ýilestiru maqsatynda qúramyna Resey, Qazaqstan, Ózbekstan kiretin «ýshtik gaz odaghyn» qúru mәselesi qarastyrylghan.

«Qasym-Jomart Toqaev pen Vladimir Putin barlyq taraptyng mýddesin eskere otyryp, osy mәselening útymdy sheshimin tabu ýshin ýsh el sarapshylarynyng qatysuymen egjey-tegjeyli kelissóz jýrgizu qajet dep sanaydy», - dep jazdy Ruslan Jeldibay Facebook paraqshasynda.

Resey әlemde tabighy gaz qorynan jetekshi oryndy iyemdenushi memleket. Songhy geosayasy oqighalargha baylanysty Resey ózining energiya kózderin bopsa jәne qaru týrinde qoldanyp keledi. EO elderi Reseyding gazyna tәueldi bolghandyqtan, Mәskeu gaz berudi azaytyp, Europalyq qauymdastyqty sayasy bopsagha saluda. Talaptary salynghan sanksiyalardy azaytu, tipti qajet bolsa alyp tastau. Reseylik gazgha tәueldi bolghan Europa elderi balama energiya kózderin izdeude, alayda reseylik gazdy tolyq almastyru mýmkin bolmay túr. Búl ózge memleketterge de sabaq bolarlyq jayt.

Resey gazyn Qazaqstan jәne Ózbekstan aumaghy arqyly tasymaldau boyynsha odaqty qúru mәselesi talqylanbaq. Eger Astana men Tashkent halyqtyng basym kópshiligin reseylik gazben qamtamasyz etudi oilastyrsa, onyng ózindik sayasy tәuekelderi bar. Naqtylap aitqanda Resey gazyna degen tәueldilik artyp, Mәskeuding qolyndaghy sayasy rychagtar arta týsedi. Búl óz kezeginde eki elding ishki sayasatyna aralasu mýmkindikterin arttyruy yqtimal.

Keshe Qasym-Jomart Toqaev Kremlige resmy saparmen baryp, Reseyding HVIII Óniraralyq yntymaqtastyq forumyna qatysty. Forumnan keyin eki el arasyndaghy diplomatiyalyq qatynastardyng 30 jyldyghyna oray preziydentter Deklarasiyagha qol qoydy.

Deklarasiya tarmaqtarynyng birinde Resey Federasiyasy men Qazaqstan Respublikasy «yadrolyq soghys eshqashan bolmauy kerek, ol jenimpazdy anyqtamaydy» degen tújyrymgha kelisetini jazylghan.

«Resey Federasiyasy men Qazaqstan Respublikasy teng jәne bólinbeytin qauipsizdik qaghidatyn negizge ala otyryp, últtyq mýddelerge say keletin jәne ýshinshi elderge qarsy baghyttalmaghan әskeriy-sayasy jәne әskeriy-tehnikalyq yntymaqtastyqty damytady», – delingen deklarasiyada.

Sonday-aq, Resey men Qazaqstan odaqtastyq qatynastarynyng manyzdy negizi – eki elding ortaq tarihyn búrmalau, qayta jazu jәne «qaralau» әreketterin qabyldamaydy, Ekinshi dýniyejýzilik soghys turaly tarihy shyndyqty múqiyat saqtaugha jәne fashistik Germaniyany jenudegi Kenes Odaghynyng kópúltty halqynyng sheshushi róline adal bolugha kelisedi.

Deklarasiyanyng tolyq mәtini Kremli saytynda jariyalanghan.
Ayta keteyik, Qazaqstan Resey jetekshi ról atqaratyn birneshe ónirlik úiymdargha: Euraziyalyq ekonomikalyq odaq jәne әskery blok – Újymdyq qauipsizdik turaly shart úiymy qúramyna kiredi.

Ka Myrza

Abai.kz