Últtyq birynghay Testileuding (Qazaqstan tarihy boyynsha) súraqtaryn sholyp otyrghynmyn. Sóitip otyrghanymdy «Soltýstik jәne Shyghys Qazaqstandy azat etken Shyghys maydannyng 5-armiyasynyn  jetekshisi» degen súraq shyqty. Jauabyn 11-shi synyp oqushylarynyng barlyghy birauyzdan aita alady: M. Tuhachevskiy. («Elimizdi azat etken batyr Tuhachevskiy!»)

«Elimizdi azat etken batyr Tuhachevskiy!» Búl sóilemnen sózsiz Kenes Imperiyasynyng iyisi anqyp túr. Kenes biyligi kelmeske ketkenmen, bizding tarihshylardyng sirә, odan habary joq siyaqty. Mәselening mәni mynada: Soltýstik Qazaqstan men Shyghys Qazaqstandy «aq jauyngerlerden» «tazalap», búl isti asa bir qanisherlikpen (!) tamasha atqarghan kisi - shynymen de marshal Mihail Tuhachevskiy. Alayda, Tәuelsizdigin jariyalaghan elimizge qatysty qazirgi tanda ony «azat etken» Tuhachevskiy dep abituriyentter men oqushylardyng sanasyna qúngdyng qajeti qansha?! Ózimizding batyrlarymyz ben qolbasshylarymyzdyng danqyn shygharudyng ornyna Stalinning kezinde-aq satqyndyqpen aiyptalyp, ólim jazasyna kesilgen Tuhachevskiy «erliginin» bizge ne keregi bar?!

Últtyq birynghay Testileuding (Qazaqstan tarihy boyynsha) súraqtaryn sholyp otyrghynmyn. Sóitip otyrghanymdy «Soltýstik jәne Shyghys Qazaqstandy azat etken Shyghys maydannyng 5-armiyasynyn  jetekshisi» degen súraq shyqty. Jauabyn 11-shi synyp oqushylarynyng barlyghy birauyzdan aita alady: M. Tuhachevskiy. («Elimizdi azat etken batyr Tuhachevskiy!»)

«Elimizdi azat etken batyr Tuhachevskiy!» Búl sóilemnen sózsiz Kenes Imperiyasynyng iyisi anqyp túr. Kenes biyligi kelmeske ketkenmen, bizding tarihshylardyng sirә, odan habary joq siyaqty. Mәselening mәni mynada: Soltýstik Qazaqstan men Shyghys Qazaqstandy «aq jauyngerlerden» «tazalap», búl isti asa bir qanisherlikpen (!) tamasha atqarghan kisi - shynymen de marshal Mihail Tuhachevskiy. Alayda, Tәuelsizdigin jariyalaghan elimizge qatysty qazirgi tanda ony «azat etken» Tuhachevskiy dep abituriyentter men oqushylardyng sanasyna qúngdyng qajeti qansha?! Ózimizding batyrlarymyz ben qolbasshylarymyzdyng danqyn shygharudyng ornyna Stalinning kezinde-aq satqyndyqpen aiyptalyp, ólim jazasyna kesilgen Tuhachevskiy «erliginin» bizge ne keregi bar?!

Onyng ýstine, Tuhachevskiy  "azat etken" elimizding soltýstigi men shyghysyn bir kezderi pana tútqan   «aqtardyn» atamany admiral Kolchakty Reseyde «bolishevikter terrorynyng qúrbany» retinde aqtau (reabilitasiyalau) júmysy jýrip jatyr. Al biz bolsaq "aq" pen "qaranyn" arasynda әlikýnge adasyp jýrmiz. Atalghan súraq ÚBT emtihandarynda da, oqulyqtarda da kezdesetini jasyryn emes. Osy rette «balam, oqulyqta solay jazylghan, biraq shyntuaytynda olay emes...» degen eki oily, eki úshty maghúlamattardan bizdi kim «azat eter» eken? Tarihshylarymyz qayda?

Abai.kz