Janat Ahmadi. Dýrbeleng (jalghasy)
6
Osy kýni búl týbekting basyna jinalghan kisi kóp boldy. Kishirek qalashyq Kýrening saghatynda qúlaqtanghan barlyq úighyrlarymen on shaqty shaqyrym jerdegi Sýidinning de halqy habarlanyp kelip jatty. Keshegi oqu bólimining Shynybek bastaghan qyzmetkerleri men «shotan» mektebining birtalay úighyr-qazaq múghalimderi de jinalghan. Múnan basqa saqshy mekemesining tekserushiler qúramyn bastap Ábdireyim kelip edi...
6
Osy kýni búl týbekting basyna jinalghan kisi kóp boldy. Kishirek qalashyq Kýrening saghatynda qúlaqtanghan barlyq úighyrlarymen on shaqty shaqyrym jerdegi Sýidinning de halqy habarlanyp kelip jatty. Keshegi oqu bólimining Shynybek bastaghan qyzmetkerleri men «shotan» mektebining birtalay úighyr-qazaq múghalimderi de jinalghan. Múnan basqa saqshy mekemesining tekserushiler qúramyn bastap Ábdireyim kelip edi...
Mәiitting ýstine aq jabylghan, anaday jerde appaq tabyt túr. Súmdyqty kórgen úighyr, dýngen, qalmaq siyaqty az últ adamdary jaghasyn ústady. «Ashyq qastyqqa shyghyp, sony әdeyi kórsete bastaghany ghoy». «Osynyng sonynda bir nәrse bar shyghar» degen sózder auyzdan auyzgha gu-gu tarady. Búl habar osy kýni tizgin úshymen elge jetken. Beri, etekke týsip qonghan auylgha týs aua ilingen Qarymsaq qaza habaryn Kerimbekke tosynnan estirte almay, aldymen Taylaqbaygha bildirgen. Kerimbekke múndaylyq jamanat jayyn Taylaqbay ózi estirtsin degen. Endi múndaghylar Qarymsaq jetkizgen jat, suyq habarmen asyghys attanugha qamdanatyn bolyp, auyldyng qaraly bolghanyn әielderge; Qanike men Mamyrtaydyng kelinshegine estirtpekti oilasyp edi. Sonymen ana ýy - myna ýy arasynda qarbalasyp, adam jýgirisip qaldy. Qanikening ýiine ýsh-tórt qartang bәibishening basy qúraldy... Mamyrtaydyng otauyndaghy jas kelindi de osynda shaqyrtty. Sonday qamdar ótken uaqytta órgi qonaq ýiden shyghyp; Taylaqbay, Moltan, Kerimbek, Qarymsaqtar kelip әielderding ýstine kirdi. Bar әiel qarqaraday bolyp týregep, erkekter tórge jayghasqan song oryndaryna qayta otyrysty. Er kisiler kelip kirmes búryn Qanikege sezdirmeymiz dep әr neni sóz etip, qiuadan әngime shygharyp otyrghan egde әielder endi su sepkendey dym bola qaldy. Qanike búl ýige әp-sәtting ishinde osynshama adam jinalyp qaluyn jaqsy yrymgha sanay almay, әsirese әielder ýstine mynau ýsh adamnyng kelisin ong kórmey, әrkimge qarap jaltaqtay bastaghan. Gýlnazymnan bir jaqsy habar bar ma deyin dese, ýy ishinde saqtalghan tynysh qabaqty oghan ýilestire almady. Ne oilasa da sol, Gýlnazym jayynda oilap, ishtey ýrkip, tiksinip qalyp edi...
Mamyrtay kishkene kýninde syrttan qaraghanda tynysh, juastau siyaqty bolyp, ony Maqsútpen birdey asyrap, әri shynayy peyilin búghan da teng arnap, ekeuin tel ósirgen Qanike sonda óz enbegine qanaghattanbaghanday qonyltaqsyp, Taylaqbaygha:
- Bi-agha! Osy balany Maqsútpen tendey emizip, beyilimdi de ekeuine teng arnap, mәpelep asyraghanyma dinim kәmil senushi-em. Qatar baghyp qana qoymay, aruaq pen Qúdaydy oilap, ynta-yqylasymdy da tepe-teng salyp em... Aynyghan kýnim joq edi. Beynetine kónip baqqan song baghy janyp, enbegim aqtalsyn, bir-birinen kem bolyp qalmasyn dep sertimnen aumay qarap em. Sol mihnatyma qaray kónili qyzuly, kóz toyghyly bolsa kerek edi. Boljamy momyndau úshyraghanday shyghady kónilime. Ózining shyqqan jaghyn da onsha ynjyq nemeler demeushi em. Kóz-qabaghyna qarap osynymdy boljap berinizshi! - degeni bar. Ózining jaqsy enbegine ashynyp ta, qyzghanyp ta ótinish etken.
Sonda Taylaqbay otyryp:
- Qabaghy jaman bolsa, sabaghy jaman der edim. Balang tuysty, erqabaq. Qabaqty adam ishti de bolady. Al ishti, talghamy bar adamgha ózi ólgenshe taghdyrdyng eshqanday óktemdigi ótpeydi! - dep synaghan.
Jýrekti әiel Qanikening Mamyrtay bóteni emes, qyzynan tuyp, artynda nәreste kýide qalghan jalghyz kóz ghoy. Ázir sol Qanike men býgingi kýn óz basyna qara perdening jabylyp otyrghanyn bilmey kelgen onyng jas kelinshegi Qamashqa estirtkeli otyr. Bir Mamyrtaydyng artynda qalyp bara jatqan shynayy dertti adam osy Qamash edi. Mamyrtay ekeuining ortasyndaghy ýsh jasar qyz Kәmila әzir Qamashtyng qasyna kelgen. Ony bireu qolyna bir taghym ýki ústatyp, qyzyqtyryp, tez kóterip alyp ýiden shygharyp әketti.
Qanike múnday ýlkenderding ishine, әsirese Qamashtyng nege kelip otyrghanyna qayran bolghan. Al Qamash bolsa ózining búryn is kórmegendigimen Kerimbektey ata shaqyrdy degenge óz ishinen әri tanyrqanyp, әri syily ýlken auyzynan aty atalyp, basy baghaly bola shaqyrylghanyna әldeqalay kónili óskendey bolyp ta kelgen... Áyelder jym bola qalghan kezde, Taylaqbay qatayyp, jaylap sóz bastady.
- Qaraghym Qanike! Qamashjan! Býgin kóz aldarynda agha bolyp, әke bolyp biz otyr ekemiz. Bizding qadirimiz osy otyrghan sizderding arqanda... Sizderding alystan syilap, әz tútqan qadirmen kónilderinnen edi!.. Biraq sizder quanyshty bolsang - biz mәreli, jaqsy edik!.. Osy otyrghan bizding de ornymyz әli bir kýn eli ketip, qúlazyghan qonyr beldey anyrap qalar, shyraqtarym! Otyrghan oryn, jýrgen jerler bazaraly qús ketken kóldey bolar... Bir auyz aitar sózimizge, bir tiler tilegimizge zar bolar kýndering jeter!.. dep kelgende, qas-kirpigi qiylghan biday óndi, әdemi Qamash búl sózding nege osynsha qayghymen auyr bastalyp otyrghanyn bilmese de, sonsha syrmen tógilip aitylghanyna sherlenip ketip kózinen jasy yrshyp shyqqan. Betin әielderding qalqasyna taman ala berdi.
Taylaqbay auzynan múnshalyq jalyn sózding shyghuy bir Qamash emes, egde bәibishelerdi de emirentip, qaysandata bastaghan... Bәleni aldyn ala bilip kep otyrghan saldarly әielder Qamashtyng kýn búryn jylap jibergenin sezgende endi eriksiz qayysyp, birine biri ilese kemsendep, kiymeshek-sharshy shalghaylaryn kózderine әkele berip edi. Biraq osy kezde Moltan búlargha shúghyl zekirip, úrsyp:
- Tәit! Senderge ne joryq! - dep qaldy. Tyiyp tastady. Kerimbek tyrs etpegen bir kýide qany qashqan týske ótip, ishinen qaltyrap, bop-boz bola otyryp qalghan.
Búd kezde Taylaqbaydy sóz saptasynan tanyghan Qanike nege bolsa da shoshyna moyyndap, ýn-týnsiz otyrghanmen, onyng kózinde de aghylghan jas bar.
Taylaqbay dauysy targhyldanynqyrap:
- Búl sózdi sender tyndap tilimdi alsyn, bolghan iske bolattay bekem bolsyn dep aitam. Basy sayran, týbi oiran, syrghanaq dýnie súm sybagha tartyp otyr! Ólimdi estirtken kisi jan alushy әzireyilmen birdey degen... Men býgin senderge sol әzireyil bop otyrmyn, shyraqtarym! Keshegi jýrgen Mamyrtay jaryq dýniyening opasyn óz boyyna tengermestey tughan jan edi...- dep kelgende, kónil kónbes bir qastyq Qanikening jýregin suyq temirdey qaryp týsti. Taylaqbay odan da soraqygha kóndirip: - Tilegimdi bersender, jalghandaghy tarshylyqtyng әuresin artqa tastap, bettep ketken saparyn sonyng ózine yrzalyqpen qiyndar!.. Qiyanat qylmay tynymdatyp qiyndar da, qayratpen qabyl etinder! Qyrshyn jas opat boldy! Jany sheyit, jau qolynan qaza tapty!
Kónil qabyldap, týsinbestey bir saryn ýy ishinde úitqyp ótti. Ásirese Qamash pen Qanikening ózegin ústara jýzindey ayausyz tilip týsken. Sol sәtte Qamashtyng jan-dauysymen shyrqap jylap jibergen ýni estildi. Joqtau bastaghan Qanike ekeuine ózge әielder japa-tarmaghay kórise berdi.
Azdan song japyrlap jetken erkek-әiel molayyp, Qanike ýiin u-shu, danghaza dauys kernedi. Qamashtyng әnshi ýni top ishinen jeke shyrqay, airyqsha zarlanyp shyghyp:
«Qospanyng basy talma eken,
Qosaqsyz qalghan zarly ekem!..
Qosa bir jýrer bolmasam -
Qosa oba bizge bar ma eken» -
dep, taghy bir kezde erekshe óksuli ýni talyqsyp:
«Jyghylghan jeri qanbeken -
Qay jerde bekzat qaldy eken?
Jylap bir jýrse Kamilash,
Qayyrylar adam bar ma eken!» -
dep kelgen jerde: Taylaqbay, Kerimbek, Qarymsaqtar oramaldarymen kózderin ýnsiz basyp, iyqtary selkildep, lajysyz jylasyp otyrdy. Jetim qalghan tyshqanday qyzdy qayghy-zar jyrgha qosyp, «ol jylap jýrgen kezder bolsa endi kim qayyrylady» degen zarly tústa búryn jylauyn toqtatyp, az sabyr tauyp otyrghan ózge júrt qayta tegis egilip jylasty. «Bauyry býtin synaugha, bauyry jyrtyq jylaugha keledi» deytin saghat tuyp, ishinara qayghy-sherli adamdar búl sәtte toqtamay tógilip ketken kózining jasyn ayausyz aghyzyp otyrdy.
7
Taylaqbay men Kerimbek Kýrege elu shaqty adammen jetti. Búlar týnde jýrip, tang ata ilingende Abdoldyng tórt bólmeli ýiinde Kýre, Sýidinning jasy ýlken kóp adamdary týnep otyr eken. Qala jerinde qazaq ishinara bolmasa kelgen kóbinshe úighyrdyn, tatar, ózbekting aqsaqal qariyalary. Kýn sәskeden ótkende, kók jonyshqada saqtalghan jasat-mәiitting janazasy shygharyldy. Sýiegi keshegi týbekke jetkizilip, osynda qoyylyp jatty.
Búl kýni keshegiden de qara-qorym, mol jiyn. Mәiit jasaty jerge qoyylyp bolyp, endi halyq qaytar kezge taqalghanda, Maqsút ózining ne kórip túrghanyn bilmegendey anyruda edi. Tylsym dalada qoyanjondanyp qalyp bara jatqan jas topyraq qana... Kóz aldynan Mamyrtaymen birge jýrgen kýnderi tizbektelip ótip jatty. Sonau Qamar... Qamar jolyndaghy býkil әlemnen dara dostyq. Sona bir Ómirshi sayy... Aqshúbar gýldi, shyt kóilek kiygen ormandy say mýlgip túryp edi-au!.. Sonday shaqta birge jýrgenning qadirin bilmepti-au! Mamyrtay jaqyn tartyp әzildegende yza bolghany, meselin qaytarghany ne jetiskeni edi! Qayta sonyng mәz-mereke sәtin tamashalap, tóbesine kótermedi me?! Búl jayli ghajayyp týs, ayan kórgen jan emes pe edi! Mәngi tynyshtyq saqtap, sarylghan dalada jútylyp qalyp bara jatqan bir ýime jas topyraq... Bir eli ajyramay ómir boyy janynda jýretin jan-serik orny. Es tartqan jas kýninen egiz qozyday birge ósken et jaqynynan shyn-aq ajyrap túr ma! Ish-ózegi qamsau tappay anyraghan Maqsút ózin bayaghy zamannan beri Mamyrtay qúr aldap ertip jýrgendey, nanar-nanbas halde jan-jýiesi bosap ketti. Baghanadan ózi de andamaghan kýide kózining aldynan tómen qaray toqtausyz jyljyp aqqan jas bar edi. Sol qaynardyng túnbasy arshylghanday, endi songhy ret ashy jas op-onay qúiyla parlap ketti. Osy kezde júrt jabyrlap atqa minip qalghanyn andamaghan.
Sonday sәtte ana jaqtan Nýsipbek:
- Qaraghym, Bauyre-em! Qayda qalyp barasyn? Men sorlyny aldap ertip jýrip pe eng shyraghym?! - dep, qos býkteuli qamshysymen qonyshyn úryp ókirip jylady. Qaytqaly túrghan qalyng elding biraz jas-kәrisin birge jylatyp, qabir basyn shayqaltyp jiberdi.
Mamyrtay qazasy qazaq ishine tez tarady. Auyzdan-auyzgha, elden-elge jelmen úshqanday, birenshe kýn ishinde: Qorghastaghy kórshiles ýsh-tórt bolys - Alban menen Suangha, yldidaghy shy jaylaghan - Tólengit, taudaghy - Taymas, beldegi - Torghay, tórdegi - Kerey, órdegi - Qyzay, Tekes, Kýnesti jaylaghan jalpaq elge, odan qyrghyzdargha taralyp, Sherudegi oqigha atalyp jetip jatty. Gýlnazym jayymen úshtastyrylyp sóilenetin. Úighyr, dýngen, qalmaq últtary da guildep jatty. Sol elder óz ishterindegi әldeneshe sonday aituly jaghdaylarmen baylanystyryp qozghaytyn.
Týzde malshy, ýide әiel, atqa mingen top-jiyn bolsyn, qala, qystaq elderi bolsyn, songhy kýnderde bәri osynday ýrkinish týrdegi sózderdi ghana sóiledi. Ásirese, Sheru ruy dýrlikken. Tezek tergen, mal saughan, irkit pisken, qúrt-irimshik qaynatqan әiel bolsyn, erni kezerip, úzaqty kýn dalada qoymen birge sarylghan qoyshy bolsyn, qonyr keshte bala әldiylep, gói-góy salghan, qam keshken keyuana, kәri әje bolsyn, jambasyna jer batqan, dýniyeden toryghyp, qayghy oilaghan qart-qariya bolsyn, kóbining oilarynda, tilderinde el tartyp jatqan taghy osynday әlde qansha jat, suyq habar janghyrdy. En ólke say-sala, jon-arqa, tereng shatqal - Tineyding týp shynyrauyna baryp sinip qonghan, úrlyqtay eki-ýsh ýili, shet-sayaq auyldar bolsyn, bar ónir týrshikken halde ýrkisip edi... Búrynghy ýrkinish ýstine búl da jәne sonday el tartqan jaza, halyq kórgen әlek qaza bolyp tanylghan.
Tau men tastyng qoyny-qonyshy osylaysha kýnirenip el kýizelgen kýn tudy.
Besinshi tarau
1
Kerimbek Qúljagha kelgeli bir talay kýn boldy. Biraq búlardyng endigi isi aryzdanu emes-ti. Kýrede de eshbir oryngha bas súqpay, yn-dynsyz ketken Sheru basshylary búl jerde Fuje, Múhabay, Ysqaqbekterding órekpuin ózderi basyp, toqtata keldi... Mamyrtay jayynan Maqsút arqyly erte habarlanyp, dýrligip otyrghan olar Kerimbekti asygha kýtude eken. Biraq Mamyrtay qazasyna baylanysty el oilamaghan airyqsha jat syr bary angharyldy... Ony Kerimbek Kýrede bilgen. Kerimbek Mazydan Kýrege kelgen kýni Ábdireyimge jolyqqan. Mamyrtay ólimin jetkizip, Maqsút polisiya mekemesine, Liy-jýijannyng ózine kirip, Ábdireyim bastaghan tekserushiler qúramyn alyp shyqqan... Biraq Ábdireyim jay ghana mindet óteu, kóz ghylu ýshin jiberilgen. Kerimbek Ádbireyimge kezdeskende ol ernin tistep, ymmenen ózgeshe sezik bayqatqan. «Bәri bitti degendey bolatyn. Bir әredikte Kerimbekke sybyrlap:
Búl mәsele jayly endi eshqayda da әure bolmaymyz!.. Bәri tamam! - dep kýder ýzgen qabaqpen bar lajy qúryp, biraz tynyp otyrdy. Kerimbekke әke ólimin estirerdey bop qinalyp, auyr syrdy sol jerde sezdirgen. Ol syr - Kýredegi polisiya mekemesi, jәne uezdik basqarma siyaqty әkimshilik oryndargha osy tamyz aiynyng ishinde Ýrimjiden, ortalyq ýkimetten jasyryn týrdegi erekshe jarlyq jetken.
Shyng shy sayding ornyna otyrghan Shynjang ókimetining jana basshysy - U júng shyng taqqa otyrghanyna bir jyl tolghanda búl ólkening az sandy últtary ýshin tótenshe búiryq shygharghan. Negizi búl Shynjannyng ghana emes, býkil qytaylyq, gomindang ókimetin biylegen Jang qay shy men U júng shynnyng kәzirgi jaghdaygha baylanysty jan talasa oilasyp tapqan alayaq sayasaty edi. Osy 1944-jylghy tamyz aiynda Ile aimaghyna berilgen 2603-jarlyghy «Avgust jarlyghy» degen tariyhqa mәlim atymen kelgen. Búnda jergilikti az últtardyng bas kóterer adamdaryn tez arada týgeldey ústap, qamaugha birden alu mәselesi әmir etilgen-di. Ontýstik Shynjang gubernelerinde ol jarlyq qazirding ózinde kýsh alyp, iske asa bastaghan. Biraq búghan Ile uәlayatynyng general gubernatory Lu bin y dәl qazir qazaq aimaqtarynda onday adamdardyng barlyghyn ústau, qamau qiyn, sony qauipti ekeni turaly derekti, saq jauap jazghan. Ýkimet basshylaryn oilandyryp ol aitqan jauabynda әzirshe aldymen solardyng 15 jas shamasyndaghy eseygen balalaryn arnayy kurs ashyp, bir jerge jinastyryp alyp, sayasy qúrsaumen «oqytu» kerek. Jәne kýshti yqpalmen keyinirek osy «oqu soqqandardy» óz bastaryna qauip tughyzarlyqtay, qorqytqan týrde әri bir jaghynan arqagha qagha qolpashtap, syilyqtar úsynyp, sayasy shenbermen «tәrbiyelep», «ósiru» qajet. Búl ýshin el basylaryn aldymen sayasy jaqtan eleng etkize, dәmelendirip olardyng eresekteu balalaryn jinastyryp alu shart. Keyin әr elding bas kóterer adamyn óz balalarynnyng mәjbýrli týrde kirisken kómek kýshimen audaru ghana dúrys nәtiyje bere alatynyn dәleldegen. 14-15 jastaghy balany aldap-arbasa, kónbeytindeyin qorqytsa, sóitip el ishine әskerge bastatyp shyghyp jandy faktilermen birining әkesin birine ústatu kerek. Sonda halyq kimnen kórerin bilmey qalady demek. Osyny Ile halqyna baylanystyra aityp jauap qayyrghan. Solay etpese elding dәl qazir dýrilgip, birden búrq ete kóterilip ketu qauip baryn bas shtabtyng ózine anghartqan.
Ábdireyim sol qúpiya jarlyqtyng barlyq ishki syryn bilmese de, polisiyanyng jauapty adamy retinde jalpy mazmúnynan habardar edi. Kerimbekting qúlaghyna sony salyp, erte saqtyq aitqan. Eger Mamyrtaydyng belgisiz, dәlelsiz izin qualap, seypilding ishine taghy dau salyp kirse, Kerimbekting endi ózin ústap qalugha týzip otyrghan jospar baryn da asa saq sezdirgen.
Mamyrtaydyng ólimi osy songhy jarlyqtan keyin bolyp otyrghany eskertilgen. Mamozy dәl inir mezgilinde óz qasyna eki poliysey alyp Sheru jigitterining at arqandap jýrgen manyna, qalyng shy ishine enbektep jetip-jasyrynghanyn sezdirgen. Kýre polisiyasy Maqsútty qolgha týsire almaghandyqtan Mamyrtaydy mert etken kórinedi. Negizinde: Ma shyanigon, Liy-jýijan, Mamozylardyng kózdegeni Kerimbekting eng janyna tiyerlik jer bolghan. Búl ghana emes, ontýstik Shynjanda bayaghy Qojaniyazben baylanysy bar, degen jeleumen el qamyn oilaytyn bas kóterer úighyr ataulyny osy jarlyqtyng dýmpuimen qoyday matap, Ýrimji týrmesine aidaghanyn da qúpiyalap bildirgen. Qashqandardy ústasa, nemese sәl qarsylyq kórsetkender bolsa tapa-tal týste, ashyq týrde elge kórsetip atugha da jetken! Janyn qayda qoyar jer tappaghan Ontýstik Shynjang eli japyraqtay titireude degen.
Ile aimaghyna kelgen «Avgust jarlyghyn» «Qyrghyz-qazaq úiyshmasy», «Úighyr úiyshmasy», «Manghúl úiyshmasy» degen oryndar bilmeushi edi. Fuje, Ysqaqbek, Múhabaylar ol jaydan Kerimbek arqyly habardar boldy. Ákbar-Seyit júmysy ýshin Kerimbekpen Ábdireyimning kimas dostyq, tanystyghy naghyz manyzdy kezeng bolghan. Basynda Ábdireyim men Kerimbekting alghash tanys boluyna byltyr Qúlayghyrdyng myltyq jónindegi qamaluy sebep bolyp edi. Polisiya bastyghynyng qazaq tilin biletin orynbasary Ábdireyim de sol júmyspen birtalay ainalysqan. Sonda Sheru elining Qúlayghyrdy bermeu ýshin kórsetken berik birligi Ábdireyimdi ishtey yrza ete tandandyrghan. Ózining pikirli, ishti jaralysynan tabandy úighyr jigiti 1931 jyly Qúmyldaghy «Apreli-ynqylaby» dep atalghan úighyrlar kóterilsin, onyng mәn-manyzyn jaqsy biletin adam. Ony basqarghan Qojaniyazdy kelisim shartpen Shynjang ýkimetining orynbasarlyghyna otyrghyzyp, halyq kóterilisin basyp, aldap kelip, aqyry keyin ókinishpen óltirgenin de tereninen biledi. Sonyng sonynan Ólkelik «Qyrghyz-qazaq úiyshmasynyn» sekretary Dәuletkeldini nege joyghanyn da jete týsinetin. Solar qúlaghan song az últtan shyqqan Ábdireyim tәrizdes maydany berik ziyalylardyng da qyzmet oryndary birden tómendetilgen...
Ábdireyim tipti sonau dýngen kóterisining de barlyq ishki syr, egjey-tegjeyine qanyq jan.
Sonymen Sheru ruyn bir ghana tilden shygharyp, Qúlayghyr isin býkil el bolyp aqtap, arashagha jan sala kirisip jýrgen Kerimbek ekeuining jasyryn tanysulary bastalghan. Biraq Kerimbek Ábdireyimge «Tas týlek» úiymy turaly keshirek sezdirgen. Aldymen oghan óz balasy Maqsútty qúshaqtastyryp dos etip baryp, keyin «Tas týlek» úiymyn bildirgende Ábdireyim búghan ghajaptana әserlengeninen ózinde tyghuly eki jәshik oq baryn aityp, búl habardyng sýiinshisine sony tartu etken. Kerimbekting týpki syryn týsingende Maqsútty qaytadan qúshaqtap óz halqy úighyr ýshin «baqytsyz halyq boldy» dep qatty qayghyrghan. Óz últynyng keleshegin jýgin tarta almaghan atanday, ynyranyp armandaytyny bilingen.
Fujerler endi tezdetip, Ákbar-Seyitpen habarlasty. Olargha ózi attanghan Fujening qasynda Maqsút bar bolatyn. Jәne búl ekeuining qabatyna eng senimdi qorghanysh, joldas etip Kerimbek ózining ýlken balasy Ákimdi de qosqan. Kerimbek balalarynyng ishinde Ákbar-Seyit úiymyn Maqsút pen tek osy Ákim ghana astyrtyn biletin. Ákim Ákbargha ózining úrlanyp qashyp jýrgen ókpeli jayyn ashyq bildirip, birer jyl jasyryn ústay túruyn ótingende «Tas týlek» úiymynyn qatpar minez basshysy ýnsiz kýlip qana kelise salghan. Ákbardyng әkesi - Esbosyn batyr Sheru eli Qyzaydan bólinip kóshpey túrghanda, Kerimbekting әkesi Ánkejanmen etene joldas bolghan adam. Ákbar Ákimning sol ata dostyqty betke ústap kelgenin biledi.
(Jalghasy bar)
Abai.kz