Janaózennen jýzge juyq múnayshy elordagha kelip, óz narazylyqtaryn bildirip  qaytqany bәrine belgili. Biraq janaózendik múnayshylardyng dauy әli basylar emes. Eki tarap mәmilege kelip, el ishinde tynyshtyq bolsa eken. Búl jerde bireuin dattap, endi bireuin qostap otyrghanym joq. Az ghana halqy bar elding bir-birimen bet jyrtysyp, tabalaudyng qajeti joq. Elding berekesi ketedi.

Mysaly, Janaózen 50 myng adamgha arnalghan alaqanday ghana qala. Al oghan shekaralas jatqan Týrkmenstan, Ózbekstan, Qaraqalpaqstannan 160 mynnan astam adam kelgen. Sol syrttan kelgenderde «memleket mindetti» degen kózqaras bayqalyp qalyp jatady. Yaghny atajúrtyna oralghandargha   «memleket materialdyq kómek kórsetui kerek, júmys tauyp berui qajet» deytinder de tabylady. Áytse de naryqtyng qatang zany «alma pis, auzyma týsti» qoldamaytynyn úmytpaghanymyz jón. Arnauly orta, joghary bilimi bolmasa da joghary jalaqy tóleudi talap etetinin de jii estip qalamyz. Olardyng negizsiz talaby keyde jergilikti halyqtyng oiyn ózgertip, biylik pen búqaranyng arasyna jik salatynday.

Jalpy, qazir Janaózende halyq tym tyghyz qonystanghan  osynshama adam shamadan tys bir jerde shoghyrlanghan song mәsele de, dau da kóp shyghady. Onyng bәrin әp-sәtte Ýkimet sheship tastay almaydy, tipti rettep ýlgermeui mýmkin. Baspana jetispeushiligi, júmyssyzdyq, jastargha jaghdaydyng jasalmauy sekildi ushyghyp túrghan mәseleler jetip artylady. Jergilikti júrttyng tabys kózi – «ÓzenMúnayGaz» aksionerlik qoghamy. Onyng ózi sheginen asyp kete almaydy. Osynyng saldarynan  әleumettik kiykiljin, enbek dauy, jalaqygha narazylyq bildiru Janaózende ýirenshikti jaghdaygha ainalghan. Osydan baryp halyq biylikti, biylik halyqty týsinbey jatyr.

Meninshe, halyqtyng basym bóligin basqa ónirlerge kóshiru kerek. Mәselen, elimizding soltýstik óniri bos jatyr. Biraq oghan eshkimning barghysy joq. «Bizding ata-babamyzdyng jeri» dep shyghady. Oilap qarasaq elimizding býkil aimaghy ata-babamyzdan qalghan múra emes pe? Jerding qay púshpaghyna barsaq ta, el men jerdi kórkeytkenge ne jetsin?! Boydy ashugha bermey, oilanatyn dýniye.

Ertengi kýni búl kәsiporyn jabylsa ne bolady? Janaózenge shoghyrlanghan 200 myngha tayau adamnyng taghdyry ne bolmaq? Býginning ózinde mәselelerden kóz ashpay otyrghan qalada múnay ónerkәsibi tómendese ne bolmaq? Sondyqtan Janaózenge kórshi memleketterden kóship kelip jatqan qandastardy Qazaqstannyng basqa aimaqtaryna bólip ornalastyryp, demografiyalyq ýrdiste tepe-tendikting saqtaluyna mәn bergen dúrys bolar. Elimiz tynysh, júrtymyz aman bolghay!

Álibek Asqarov,
jazushy, Qazaqstannyng enbek sinirgen qayratkeri

Abai.kz