جاڭاوزەننەن جۇزگە جۋىق مۇنايشى ەلورداعا كەلىپ، ءوز نارازىلىقتارىن ءبىلدىرىپ  قايتقانى بارىنە بەلگىلى. بىراق جاڭاوزەندىك مۇنايشىلاردىڭ داۋى ءالى باسىلار ەمەس. ەكى تاراپ مامىلەگە كەلىپ، ەل ىشىندە تىنىشتىق بولسا ەكەن. بۇل جەردە بىرەۋىن داتتاپ، ەندى بىرەۋىن قوستاپ وتىرعانىم جوق. از عانا حالقى بار ەلدىڭ ءبىر-بىرىمەن بەت جىرتىسىپ، تابالاۋدىڭ قاجەتى جوق. ەلدىڭ بەرەكەسى كەتەدى.

مىسالى، جاناوزەن 50 مىڭ ادامعا ارنالعان الاقانداي عانا قالا. ال وعان شەكارالاس جاتقان تۇركمەنستان، وزبەكستان، قاراقالپاقستاننان 160 مىڭنان استام ادام كەلگەن. سول سىرتتان كەلگەندەردە «مەملەكەت مىندەتتى» دەگەن كوزقاراس بايقالىپ قالىپ جاتادى. ياعني اتاجۇرتىنا ورالعاندارعا   «مەملەكەت ماتەريالدىق كومەك كورسەتۋى كەرەك، جۇمىس تاۋىپ بەرۋى قاجەت» دەيتىندەر دە تابىلادى. ايتسە دە نارىقتىڭ قاتاڭ زاڭى «الما ءپىس، اۋزىما ءتۇستى» قولدامايتىنىن ۇمىتپاعانىمىز ءجون. ارناۋلى ورتا، جوعارى ءبىلىمى بولماسا دا جوعارى جالاقى تولەۋدى تالاپ ەتەتىنىن دە ءجيى ەستىپ قالامىز. ولاردىڭ نەگىزسىز تالابى كەيدە جەرگىلىكتى حالىقتىڭ ويىن وزگەرتىپ، بيلىك پەن بۇقارانىڭ اراسىنا جىك سالاتىنداي.

جالپى، قازىر جاڭاوزەندە حالىق تىم تىعىز قونىستانعان  وسىنشاما ادام شامادان تىس ءبىر جەردە شوعىرلانعان سوڭ ماسەلە دە، داۋ دا كوپ شىعادى. ونىڭ ءبارىن ءاپ-ساتتە ۇكىمەت شەشىپ تاستاي المايدى، ءتىپتى رەتتەپ ۇلگەرمەۋى مۇمكىن. باسپانا جەتىسپەۋشىلىگى، جۇمىسسىزدىق، جاستارعا جاعدايدىڭ جاسالماۋى سەكىلدى ۋشىعىپ تۇرعان ماسەلەلەر جەتىپ ارتىلادى. جەرگىلىكتى جۇرتتىڭ تابىس كوزى – «وزەنمۇنايگاز» اكتسيونەرلىك قوعامى. ونىڭ ءوزى شەگىنەن اسىپ كەتە المايدى. وسىنىڭ سالدارىنان  الەۋمەتتىك كيكىلجىڭ، ەڭبەك داۋى، جالاقىعا نارازىلىق ءبىلدىرۋ جاڭاوزەندە ۇيرەنشىكتى جاعدايعا اينالعان. وسىدان بارىپ حالىق بيلىكتى، بيلىك حالىقتى تۇسىنبەي جاتىر.

مەنىڭشە، حالىقتىڭ باسىم بولىگىن باسقا وڭىرلەرگە كوشىرۋ كەرەك. ماسەلەن، ەلىمىزدىڭ سولتۇستىك ءوڭىرى بوس جاتىر. بىراق وعان ەشكىمنىڭ بارعىسى جوق. «ءبىزدىڭ اتا-بابامىزدىڭ جەرى» دەپ شىعادى. ويلاپ قاراساق ەلىمىزدىڭ بۇكىل ايماعى اتا-بابامىزدان قالعان مۇرا ەمەس پە؟ جەردىڭ قاي پۇشپاعىنا بارساق تا، ەل مەن جەردى كوركەيتكەنگە نە جەتسىن؟! بويدى اشۋعا بەرمەي، ويلاناتىن دۇنيە.

ەرتەڭگى كۇنى بۇل كاسىپورىن جابىلسا نە بولادى؟ جاڭاوزەنگە شوعىرلانعان 200 مىڭعا تاياۋ ادامنىڭ تاعدىرى نە بولماق؟ بۇگىننىڭ وزىندە ماسەلەلەردەن كوز اشپاي وتىرعان قالادا مۇناي ونەركاسىبى تومەندەسە نە بولماق؟ سوندىقتان جاڭاوزەنگە كورشى مەملەكەتتەردەن كوشىپ كەلىپ جاتقان قانداستاردى قازاقستاننىڭ باسقا ايماقتارىنا ءبولىپ ورنالاستىرىپ، دەموگرافيالىق ۇردىستە تەپە-تەڭدىكتىڭ ساقتالۋىنا ءمان بەرگەن دۇرىس بولار. ەلىمىز تىنىش، جۇرتىمىز امان بولعاي!

الىبەك اسقاروۆ،
جازۋشى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى

Abai.kz