Bekjan ÁShIRBAEV, aqyn: «Biz sózden qoryqpaytyn boldyq...»
Qazaq jyrynyng ýni men әuezin, syry men sazyn estir qúlaq, tyndar jýrek bolsa, san boyaugha toly. Tamyrynyzda qazaqy qan aghyp túrghany shyn bolsa, óleng oqymay ghúmyr keshu qiyanat sekildi kórinetini de bar keyde... Bekjan Áshirbaevtyng jyrlaryn oqysanyz, tereng oigha shomasyz. Túnghiyq móldir sudyng týbine shókken laghylday syryn birden andatpaytyny, qaytalap oqyghanda baryp onyng boyyndaghy zerli saghymdy bayqap, óz kókireginizden әldebir jarqyl týlep úshatyny shyndyq. Múnyng bir sebebi, әr jyrynda syrly saz kómkerilip jatatyndyghynda. Al aqynmen súhbattasudyng ózi bir ghaniybet. Mysqyl men sarkazmge oy jýiesin qúra otyryp, jan shuaghynyng jylylyghyn kókireginizge qúyady. Sazgerligining sarynyna elitseniz, oy tolghamdaryna nazar salsanyz, bekjandyq biyiktikti zerdeley týseriniz haq.
– Sizding esiminizdi qazaqqa tanytqan aitys óneri ekendigi anyq. Bir súhbatynyzda: «Ýnemi aitysta bas jýlde alu men bas jýlde almaudyng sezimi birdey» depsiz. Sonyng mәnisin tarqata ketseniz.
Qazaq jyrynyng ýni men әuezin, syry men sazyn estir qúlaq, tyndar jýrek bolsa, san boyaugha toly. Tamyrynyzda qazaqy qan aghyp túrghany shyn bolsa, óleng oqymay ghúmyr keshu qiyanat sekildi kórinetini de bar keyde... Bekjan Áshirbaevtyng jyrlaryn oqysanyz, tereng oigha shomasyz. Túnghiyq móldir sudyng týbine shókken laghylday syryn birden andatpaytyny, qaytalap oqyghanda baryp onyng boyyndaghy zerli saghymdy bayqap, óz kókireginizden әldebir jarqyl týlep úshatyny shyndyq. Múnyng bir sebebi, әr jyrynda syrly saz kómkerilip jatatyndyghynda. Al aqynmen súhbattasudyng ózi bir ghaniybet. Mysqyl men sarkazmge oy jýiesin qúra otyryp, jan shuaghynyng jylylyghyn kókireginizge qúyady. Sazgerligining sarynyna elitseniz, oy tolghamdaryna nazar salsanyz, bekjandyq biyiktikti zerdeley týseriniz haq.
– Sizding esiminizdi qazaqqa tanytqan aitys óneri ekendigi anyq. Bir súhbatynyzda: «Ýnemi aitysta bas jýlde alu men bas jýlde almaudyng sezimi birdey» depsiz. Sonyng mәnisin tarqata ketseniz.
– Aytystaghy baghandy dýniyemen ólsheu, tigilgen kólikting sanymen esepteu men ýshin týsiniksiz dýniye. Mening familiyamdy elge tanytqan aitys ónerine ókpem joq. Aytysty qoyyma qyzmettik jolym, óner salasyndaghy izdenisim sebepker boldy. Óz basym ústazdaryma dәn rizamyn. Mening jolyma ónkey janashyr jandar jolyqty. QazÚU-dyng jurnalistika fakulitetin bitire salyp Namazaly Omashev aghamyzdyng úsynysymen sol oqu ordasynda ústazdyq qyzmette qaldym. Qazir meni ústaz sanaytyn әriptes inilerim kóp. Sol jyldardaghy enbegimning jemisi dep bilemin múny. Al alamangha qosyluyma Jýrsin Erman airyqsha yqpal etti. Jazba әdebiyetting sapyna enuime Úlyqbek Esdәulat agham múryndyq boldy. Otyz jasqa endi iyek artqanymda «Qazaq әdebiyetinin» Bas redaktorynyng birinshi orynbasarlyghyna shaqyrghanda, shynymdy aitayyn, senbedim. Osy kisilerding maghan tiygizgen shapaghaty bólek. Ómirding aghymy meni aitystan jyraqtatty. Bolmysym jazba әdebiyetting maydanyna alyp keldi. Ottyng januy, jelding soghuy, qardyng jauuy sekildi tabighy dýnie dep oilaymyn búl barysty.
– Meninshe, Sizding tanymynyz ben aitys tabighaty ýilespegen sekildi. Aytys shougha, siz oigha beyim bolghan siyaqtysyz?
– Men aitysty shougha ainaldyru kerek degenime kóp adam qarsy shyghyp jýr. Solar, meninshe, shoudyng týp tórkinin tolyq týsinbeytin sekildi. Shou dese, jartylay jalanash, ardyn-kýrding shu ghana dep oilay ma deymin. Aytys – qúlaqqa әser etetin janr. Sening aitqan әr shumaghyna halyqtyng emosiyasy bilinip otyrsa, әsem әnning qayyrmasy sekildi jelpindirip әketedi. Meninshe, aitystyng auditoriyasyn zertteu kerek. Aytys aqyny men jazba aqynnyng arasynda bir júqa perde bar sekildi. Halyq aitys aqynyna tәuip dep, jazba aqyngha dәriger dep qaraytyn sekildi. Aytysta aitqan shumaghyng der mezetinde qabyldanuy kerek. Respublika sarayynda otyryp, oiyndy altynmen aptap, kýmispen kýptegeninmen der uaqytynda halyqqa jetpese, bәribir ótimsiz bolyp qalady. Jýrsin aghamnyn: «Bekjannyng dýisenbide aitqanyn sәrsenbide týsinemiz» degeni sondyqtan ghoy dep oilaymyn. Teneuing naqty әri qarapayym bolmasa, júrtshylyqty birden baurap alyp ketui qiyn. Aytysta intuisiya basym bolugha tiyis, qarsylasynnyng sening aitar oiyna ne dep jauap bererin aldyn ala oilap, qamdanbasan, opyq jeuing múnda túrghan is. Shahmattyng bilgirleri ózining 27-i jýrisinde ne bolatynyn aldyn ala sezip otyrady deydi ghoy. Aytys ta sol sekildi. Ishki týisik pen boljampazdyq bolmasa, naghyz qiyndyq sonda tuady. Óz basym aitys pen jazba poeziyany eki bólek dýnie dep oilaghan emespin, ekeuine de poeziya dep qaradym.
– Sizding jyrlarynyzda tosyn teneuler, kýrdeli úiqastar, sosyn el bayqamaghan suretteuler jii úshyrasady. Búl aitystaghy tapqyrlyqtyng jazba әdebiyettegi týrlenui me, әlde, tumysynyzdaghy bayqampazdyq pa?
– Minezimnen shyghar. Men kez kelgen ólendi oqysam, onyng úiqasyn alyp tastap, qarasózge ainaldyryp kóremin. Sonda ne qalady eken degen súraq túrady kónilimde. Ókinishke oray, úiqasyn alyp tastasanyz kóptegen jyrlarda «Qazaqparattyn» aqparaty qalady... Alatau turaly ólenderde geografiyalyq ólshemder men qansha shyrsha bar ekeni qalady. Meninshe, poeziya ol emes. Kýni keshe ómirden ozghan qazaq әdebiyetining óren jýirigi Esenqúl Jaqypbekovtyng bir óleninde «Alataudyng arqasyn búlt qasyghan» degen tirkes bar. Poeziya osy aradan bastau alady. «Alatau, sen ne degen kórkem edin?!» degen jolda tek tandanys qana bar. Odan eshqanday kórkemdik tappaysyz. Al taudyng arqasyn búlt qasymaytyny anyq, biraq aqyndyq qiyal men suretkerlik úshtasqanyna tәnti bolmay túra almaysyz. Bizding eramyzgha deyingi IV ghasyrda tasqa qashalghan jazbalardy zerttegen ghalymdar sonda birde-bir grammatikalyq qatelik joqtyghyna tanyrqapty. Lingvisterding aituynsha, ýtir-nýktesine deyin óz ornynda. Búl – sózge jauapkershilikting biyik ólshemi. Keyingige qaldyrar asyl múrasyn babalar qalay әspettegen?! Ólenge de sonday ólshem kerek. Artyna qalar, tasqa basylar sózdi on oilanyp, myng tolghanyp jazugha, barynsha kórkemdeuge tiyissin. Shabyt degen bir siqyr. Keyde aghyl-tegil aqtarylasyn. Al keyde eki qatar óleng ýshin eki ay tolghatasyn. Bizde filologiyalyq bilimimen aqyn bolyp jýrgender kóp. Úiqasy bar, buyn-bunaghy tolyq. Biraq jaryqtyq ólende jan joq. Hafiyz: «Qyzdy gýlge tenegen aqyn – aqyn. Biraq sony ekinshi ret paydalanghan adamgha kýmәnmen qarau kerek», – depti. Juyrda Jarylqasyn Dәuletovtyng bir әnine sóz jazdym. Qayyrmasy alty ret qaytalanady. Sol alty ret qaytalanugha arzityn sózdi izdep, sharq úrdym. Án tapsyrys boyynsha mahabbat taqyrybynda, búiyrmay ketken sezim jayynda jazylugha tiyis. Bir kýni ýide terezeni ashyp tastap, syrtqa qarap túrsam: «Narynqoldyng kartobyn satamyn» degen satushynyng jarnamaly aiqayyn estidim.
«Jyljidy jyldar, oranyp aidy,
Qoshtastyq sónip ot birde.
Baqyttyng qanday bolary jayly
Jarnama jasap ketting be?» degen shumaq oiyma qona ketti. Bal arasy bal jinau ýshin kýnine 80 myng gýlding shyrynyn sorady deydi ghoy biologtar, sol sekildi ólende izdenisten, obrazdan tuady.
– Qazir, óziniz aitqanday, aqparattyq saryndaghy jyrlar qaptap ketti. Búl talghamnyng әlsireuinen be, әlde jariyalanudyng mýmkindigi shekteusiz bolghandyghynan ba?
– Áleumettik jelilerding payda boluy, әdebiy-mәdeny portaldardyng kóbengi aqyn-jazushygha jariyalanudy onaylastyryp jiberdi. Búryn «Júldyz», «Jalyn» jurnaldaryna, «Qazaq әdebiyetinde» óleni shyghu ýshin eki adamnyng shaghyn pikiri, redaksiyadaghy әdeby bólimning qatang sýzgisi kerek bolatyn. Olar óleng únamasa, keri qaytaryp tastaytyn. Qazir onday sýzgi joq. Aqsha tókken adam kitabyn shygharady. Eshqanday resenziya, syn jýrmeydi. Úiqas bilgenning bәri aqyn sezinedi ózin. Deytúrghanmen, bәrine uaqyt tóreshi bolaryna senemin. Biz týbi kórkem әdebiyetke oralamyz.
– Sizding әnderinizding sózderi de ózge әnderden bólekteu bolyp túrady. Aytysynyzdy qabylday almaghan tyndarman, әn sózderinizding iyirimine boylay ala ma? Estir qúlaq pen әndi oryndaytyn jýrekke «salmaq» týsirmey me?
– Ánning sózi jenil, qarapayym boluy kerek degen týsinikpen kelispeymin. Bizding әdebiyetting san ghasyrlyq tarihy bar, qatpary qalyn. Talay jyr-dastandy auyzdan-auyzgha taratyp, saqtap kelgen últpyz. Solardyng kórkemdigin qazir oqysanyz, tanday qaghasyz. Oiy da, obrazy da bólek. Sóite túra, býgin bәrin jenil bolsa dep oilaymyz. Júmekeni, Saghiy, Múqaghaliy, Tólegeni bar halyq týsinbeydi, qabyldamaydy degenge kim senedi? Telearnalardyn, radiolardyng baghdarlamalaryna shaqyrghanda da: «Agha, jenil әngime aitsanyzdar, halyqqa týsinikti bolsa» degen ótinish bildiredi. Solargha tanghalamyn. Halyqty tobyr dep oilay ma, әlde ózderining terendigine kýmәn keltire me? Býite bersek, obrazsyz sóileytin, jalang oilaytyn jaydaq úrpaqtyng shoghyryn qalyptastyrarmyz. Mening jyrlarymdy týsinbeydi degenge senbeymin. Sonshalyqty kýrdeli dýnie jasap jýrgem joq. Ólenderim arqyly sózjúmbaq qúrastyrmaghanym anyq qoy.
Kez kelgen baghdarlamagha әnshini shaqyryp, solardan tórelik kýtetin býgingi syqpytymyzgha tanmyn. Bәrin bir shybyqpen aidau oiymda joq, biraq kóptegen әnshige qarap otyryp: «Osylardyng basy bas pa әlde moyynnyng jalghasy ma?» dep oilaytynym shyn. Reyting qualaudyng jóni osy eken dep, tanymaldylyqty tu etkenderdi tayrandata beru orynsyz. Ár baghdarlamanyng salasyna qaray naqty mamandaryn shaqyru kerek. Ánshining talghamyn ósiru kerek shyghar, әueli...
Óleng jazudan, oghan әn tudyrudan, ony әrletuden góri oryndaytyn әnshisin tabu manyzdyraq. «Kórshining qyzyn» Toqtar Serikov, «Maqtaralym, maqpal әnimdi» Roza Álqoja, «Múnayma, qalqamdy» Sayat Medeuov, «Seni oilapty» Zattybek Kópbosynov oryndaydy. Búlardyng әrqaysysy ólennen jyraq emes. «Monshaq qyz» degen әnimde: «Qútygha syiyp ketermin, Ishinde seni bar dese» degen jol bar. Sony oryndaytyn Shynghys degen әnshini halyq «Qúty» deydi eken. Ózi aityp, kýledi. Demek, halyq týsinedi eken ghoy. Sayat oryndaytyn: «Qabyrghalardyng qalanar sәti búiryq ta, sógilip ketip qúlaytyn sәti – taghdyry» nemese «Sizbenen birdey kóilek kiyetin qyzdar kóp, Ayta alasyz ba, solardy nege kórmeymin?» degen joldardy halyqtyng jatyrqaghanyn kórmedim. Ánúranymyzdyng búrynghy núsqasynda: «Qarsy alghan uaqytty Ejelgi dosynday» degen joldardy halyq keri iyterdi me? Joq. «Keudemnen kókala ýirek qosh dep úshty, Sol shirkin kәri joldas, óleng bilem» dep bozdaghan Kempirbaydy qalay úmytarsyn. Uaqyttan uaqytqa sekiretin әn bolu ýshin sózi men әueni baltalasa da bólinbeytindey qúiylyp týsui kerek. Shәmshi aghamyz «Aqmandaylym» degen әnine 27 ret sóz jazdyrypty Múzafar Álimbaev aghamyzgha. Mine, talgham. Mine, jauapkershilik! Bizge de sonday tanym talghamy kerek-aq. Qazir kóptegen sazgerler sózge jauapkershilikpen qaramaydy. Olardyng aty-jónin eshkim tanymaytyn aqyndary bar. Bir óleni halyqtyng esinde joq sol aqyndardy pir tútady. Ózderining Múqaghaliy, Aybergenovy bar. Ol aqyndary tegin jazbaydy. Ózderining stavkalary joghary. Ólenining әr tarmaghy әr jaqqa ketip jatqanymen sharuasy joq. Kinә sazgerlerde, ózderi gazet-jurnal oqymaydy. Solargha: «Nege býgingi aqyndarmen shygharmashylyq baylanys ornatpaysyn? Almat IYsәdil, Baqyt Bedelhan, Álibek Shegebay, Erlan Jýnisterdi nege izdemeysinder? Olar senderge kerekti jyrdy jazyp bermese, maghan kelinder», – deymin kýiip. Uaqyt ózi retter-au, biraq ónerding baghlan basy arzandap bara jatqanyna qynjylmay túra almaysyn.
– Qazir aqparat tasqynynyng ishinde otyrmyz. Kýni boyy oqyrymyz, jazarymyz, kórerimiz jalan, bitpeytin aqparat aghyny. Qara boyaudan jýrek loblidy, tonau, kisi óltiru, úrlyq-zorlyq. Sensasiya qughysh syqpytymyzdyng barar jeri beymәlim. Halyqqa ne úsynyp otyrmyz degen súraqqa bas qatyrmaytyn boldyq. Osy jayt Sizdi tolghandyra ma?
– Kezinde auylymyzda bir mýgedek kisi boldy. Ákemnen: «Búl kisi ayaghyn qalay mertiktirgen?» dep súrasam: «Tarzan» degen filim bar edi. Sony kórip, aghashtan aghashqa sekirem dep, ayaghyn syndyryp alghan», – dep edi. Sóitsem, sol filimdi kórgen song mertikken balalar kóbeyipti. Kenes odaghy sodan keyin búl filimge shekteu qoyghan eken. Qazir ol «Tarzanynyz» qarang qaldy. Odan on ese soyqandardy kórsete beretin boldyq. Betimiz býlk etpey, jamanattyng bәrin aitamyz dep, sony jarnamalap otyrmyz. Suisid degen qaydan qaptap ketti? Onyng qalay bolatynyn tәptishtep kórsetip otyrghan ózimiz. Sózge jauapkershilik joghaldy. Sayttardy aqtarsanyz, byqyp jýrgen qate. Jarty sóilem, qate sóilem, maghynasyz sóilem, jansyz sóilem... Onymen qoymay, sauatsyzdyqtyng eng bir «kórkem» ýlgisin kórsetip otyrmyz. «Google» degen «kóken» bar, sol kókenizding ishine enseniz, ne kerekting bәrin tauyp beredi. Soghan enip, әdebiyetting de, ónerding de, jurnalistikanyng da «kókesin kózine» kórsetip jýrgender bar. Jalang aqparattyng aiqayynan qúlaq túnady... Shekteu joq, tyiym joq. Demokratiya. AQSh-ta jurnalister qoldanugha bolmaytyn 42 sóz bar. Onda «Ýndisterding sýiegining ýstine ornaghan memleket» dep aita almaysyz. Al bizde she? Ózimizding betimizge ózimiz kýie jaqqanymyzgha mәzbiz.
Bayaghyda jurfakta belgili aqyn, jazushy, publisist Núrjan Quantaev ekeumiz birge qyzmet atqardyq. Studentterding diyplomdyq júmysyna pikir jazatynbyz. Men onyng jetekshiligindegi studentterge pikir jazamyn, ol mening studentterim shaghyn pikir berip, qorghatugha kýsh salady. Birde Mereke Qúlkenov aghamyz komiyssiyanyng tóraghasy boldy. Men bir studentting diplomdyq júmysyna shaghyn pikir jazghanmyn. Sol diplomdyq júmysty kórip otyryp: «Jigitter, tym qúrysa ózderinning qoldaryndy ayasandarshy. Myna diyplomdyq júmystyng alghashqy betinde-aq qateler órip jýr. Al sender «bes» degen bagha súraysyndar» degeni. Ter búrq ete týsti. Shynynda da sәp salmap edim. Sodan bastap qanday dýniyeni oqysam da, aldymen qate jibermeuge tyrysamyn. Óz qolymnyng obalyna qalmayyn deymin. «Zan» gazeti aptasyna tórt ret shyghady. Bas redaktordyng jauapkershiligi qarapayym jurnalisterden eki ese joghary. Alty metr arqan jútqanday siresken maqalalar keledi. Resmy zannamalyq maqalalar kóbi. Oqudyng ózi qiyn. Sonda da bir betin qaldyrmay qadaghalau daghdym. Biz korrektorlyq ýrdisti tym әlsiretip aldyq. Qatelikten úyalmaytyn boldyq. Týrkiyanyng «Zaman» degen gazetinde 500-den artyq shygharmashylyq adam qyzmet etedi eken. Bir betti on adam birlesip shygharady degen sóz. Al bizdegi respublikalyq basylymdarda bar-joghy bes-alty jurnalist bolatynyn ózing de bilesin. «Qazaq әdebiyetinde» Sherhan aghamyzdyng túsynda 42 adam júmys istepti. Qazir she?.. Osynyng bәri shtattyng azdyghynan, qatelikter de, sauatsyzdyq ta, talghamsyzdyq ta sodan tuyndap otyr. Ontýstikte bir ózi on gazetting Bas redaktory bolyp jýrgender bar. Sol jaqqa respublikalyq basylymdardyng Bas redaktorlary barsa halyq: «Oy, bizding Pәlenshemiz «Shemishke» degen gazet shygharady. Senderde sol siyaqty boldyndar ghoy» deytini aiqyn. Sondyqtan, әli de bolsa talgham men tanymgha qiyanat jasamaudy oilasaq, búl salany retke keltirgenimiz jón.
– Qalamgerdi ózining kitaphanasynan jaqsy týsinetin orta joq bolsa kerek. Aytar uәjing men shaghar múnynnyng óteuin izdeseniz, kitaptardan tabasyz. Jalghyzdyqtyng tereng iyirimi de, kópting shuy da, kónilding núry da – kitaptardyng ishinde. Sizding kitaphananyzdan izdegeninizdi tappaghan sәtiniz, bolmasa óz súraghynyzdyng jauabyn alyp, marqayghan keziniz kóp bola ma?
– Uaqytty óltirudi mengerdik bәrimiz. Gazet-jurnaldyn, tirshilikting qamymen jýrip, kitaptar әlemine qayyryludy úmytyp kettik. Sherhan aghamyz Jazushylar odaghyna kelgende aitqan edi: «Átten, osy jerde qanshama uaqytymdy óltirdim» dep. Sol kezdegi Sherhan aghanyng ókinishin tereng sezingen edim. Biraq tirshilik etpey, qayda barasyn? Solardy mysalgha keltire otyryp, ózinde sol jolmen jýruge mәjbýrsin. Otbasyn asyrau ýshin kýndelikti aqparat aidynyna úmtylasyn. Kenes kezinde shygharmashylyq adamdarynyng ýii qarapayym halyqtan 20 sharshy metr kenirek bolypty. Sebebi, onyng shygharmashylyqpen ainalysuy kerek. Qazir onday oy týgil, sana joq. Tipti, baspanasyz jastardyng ózi qanshama? Biraq osynyng bәrin qayyryp qoyyp, oqu kerek. Talanttymyn dep dalaqtaghannan týk shyqpaydy. Abylay han atyndaghy әlem tilderi uniyversiytetining studentteri tórt jyldyng ishinde qytay, aghylshyn, japon, korey tilderin mengerip shyghady. Bir student birneshe tildi biluge tiyisti. Qajettilik. Al bizding keybir zamandastarymyz shet tilin emes, qazaq tilin terendete týsuge qúlyqsyz. Óz tilin úshtaugha mәn bermeydi. Ádebiyet – sózben júmys isteu. Óz basym qazaq tilin ýirenumen kelemin. Týsindirme sózdikterdi kóp aqtaramyn. Ózim estimegen yaky qoldanbaghan sóz kórsem, qoyyn dәpterime týrtip qoyamyn. Mine, dalagha qaranyz. Kýzding songhy kýnderi, aghashtyng japyraqtary sarghayyp túr. Osyny bir betke syidyryp jazyp berinizshi. Audiojurnalister ýsh sóilemnen keyin toqtaydy. Al Siz әdebiyetshisiz ghoy... Keudesin qaqqan nebir sheshenderiniz bir betke ne jazaryn ishim sezedi. Ádebiyetshi bolu erikkenning ermegi emes.
Endeshe, izdeniniz. Sózinizdi tolyqtyrynyz. Eski sózderdi qayta ainalymgha týsirseniz, nesi aiyp? Kitaptardyng meni aldaghan jeri joq. Oralhandy, Qalihandy oqyp, ózinning til baylyghyna kýmәnmen qaraysyn. Ary qaray izdene týsesin. Sol izdenis Sizdi jyraular poeziyasyna, antikalyq romandargha, Abaygha, Tolstoygha, arghy-bergi әlem әdebiyetine sýngitedi. Áuezovti oqymasanyz, týisiginizdegi әldebir býrshikter erte solyp qalarday kóresiz. Múhtar Maghauinning tomdyqtaryna uaqyt óte qayta-qayta qayyrylyp otyrasyz. Sol izdenisting iyirimine týsken sayyn әdebiyetting qanshalyqty tereng maghynagha toly ekenin sezesin. Býgingi jyltyraqtardyng u-shuynyng kitaptyng aldynda mysqalday qúdireti joqtyghyna ilanasyn.
– Bir sózinizde: «Qazaq gazetteri jabylu ýshin ashylady» depsiz...
– Sózden qoryqpaytyn boldyq. IYesi de, kiyesi de bar ekenin úmyttyq. Jurnalistikanyng pәrmendiligi bar da, tiyimdiligi joq. Ministrlerimiz jaghdaydy sheshumen emes, sol jayynda aqparat berumen ainalysatyn boldy... On jurnalisting toghyzy syn aitady, biraq odan shyghar nәtiyje joq. Ózin syilamaghan halyq, sózin syilamaydy. Ayauly anam Úlbiyke audandyq gazetting jauapty hatshysy bolyp qyzmet etti. Mening jurnalistika salasyna qyzyghuym sol kezderden bastaldy. Audandyq dengeydegi talay mәselening sheshiluine sol kisining jazbalary әser etushi edi. Qazir ondaydy respublikalyq basylymnan da kórmeysiz. Jazbay jatqan joq, aitylmay jatqan joq, tek eshkim kerek etpeydi. Qazaq basylymdarynyng tez ashylyp, tez jabylatynynyng taghy bir sebebi, gazetterding qúryltayshylargha tәueldiligi. Naryqqa iykemdeluding qiyndyghy. Sebebi, tilimizding mýshkil hali men sauatty oqyrmannyng qalyptaspauy, oghan qosa, sol gazetting úiymdastyrushylarynyng zamangha beyimdele almauy talay basylymnyng sory boldy.
Ángimelesken, Toqtarәli TANJARYQ.
"Dala men qala" gazeti