Dýisenbi, 28 Shilde 2025
Zang jәne Tәrtip: 152 0 pikir 28 Shilde, 2025 saghat 12:19

Qoghamnyng barlyq mýsheleri zanmen qorghalady!

Suret: e-history.kz saytynan alyndy.

Qazirgi zamanghy sayasattyng manyzdy qúramdas bóligi – onyng normativtik-qúqyqtyq bazasy bolyp tabylatyndyghyn eshkim joqqa shyghara almaydy. Qúqyqtyq normalar sayasatqa ilgerileushilik serpin berip, jalpygha birdey qúqyqtyq kenistik qúrap, sayasy proseske qatysushylardyng qúzyret shenberin naqty belgilep beredi.

Jetildirilmegen zang bazasymen, qúqyqtyq aktilerdegi qayshylyqtarmen, aiqyn emes basymdyqtarmen úshtasqan әlsiz qúqyqtyq sayasat tútastay alghanda әleumettik jәne ekonomikalyq sayasatty jýzege asyruda aitarlyqtay qiyndyqtargha soqyratyny belgili. Sol sebepti elimizde jetkilikti damyghan qúqyqtyq sayasat bolmasa, sayasattyng barlyq týrlerin maqsatty jәne kepildi týrde iske asyru mýmkin emes. Qazirgi qogham ómirinde qúqyqtyng róli kýrt óskenin jәne ólsheusiz artatynyn atap ótkenimiz jón.

Osydan tórt jyl búryn, atap aitsaq, 2021 jylghy 15 qazanda Qazaqstan Respublikasynyng Preziydenti Q.Q.Toqaev últtyq qúqyqtyq jýieni jetildiruge baghyttalghan 2030 jylgha deyingi qúqyqtyq sayasat tújyrymdamasyna qol qoydy. Tújyrymdama zannamanyng jekelegen salalaryn damytu jónindegi toraptyq qondyrghylardy qamtityn jana baghdarlamalyq qújat bolyp tabylady. Búghan deyin memlekettik basqaru modelin jetildiruge, ekonomikalyq ósudi arttyrugha jәne bilim beru, densaulyq saqtau, azamattardy әleumettik qorghau salasyndaghy birqatar mәselelerdi sheshuge baghyttalghan qazaqstandyq qúqyqtyq jýieni janghyrtu jóninde sharalar qabyldanghan edi. Endi ol arnayy tújyrymdamamen bekemdelip otyr.

Osy uaqyt aralyghynda qúqyqtyq aqparat aghyny tendessiz úlghaydy, әrtýrli normativtik aktiler edәuir kóbirek qabyldana bastady. Búnyng bәrin bizding qoghamnyn, jeke jәne zandy túlghalardyng ózderining ózekti problemalaryn sheshu ýshin qúqyqty belsendi paydalana bastauymen týsindire alamyz. Búl orayda bizdegi jýzege asyrylyp jatqan «qúqyqtyq sayasat» әleumettik-ekonomikalyq prosesterdi qúqyqtyq retteuding pәrmendi tetigin qúrudy, qoghamdyq túraqtylyqqa qol jetkizu ýshin zandyq tetikterdi maqsatqa say paydalanudy, adamnyng qúqyqtary men bostandyqtaryn neghúrlym tolyq qamtamasyz etu, zandylyq pen qúqyqtyq tәrtipti nyghaytudy, qúqyqtyq mәdeniyet dengeyin edәuir arttyru jónindegi memleketting negizdelgen, jýieli jәne dәiekti qyzmetterdi bildiredi.

Osylaysha, «qúqyqtyq sayasat» qúqyqtyq damu prosesterin basqarugha, qoghamnyng zandyq qúramdas bóligin úiymdastyru dәrejesin arttyrugha tiyis ekendigin elimizde jýrgizilip jatqan syndarly sayasat aiqyndap berip otyr. Qazaqstan Respublikasynyng qúqyqtyq sayasaty zang qyzmetining jalpygha birdey jýiesin bildiretindigin eshkim de joqqa shyghara almaydy. Búl eng aldymen QR Konstitusiyasynyng myzghymas prinsipterine, olargha sәikes zandar men halyqaralyq qúqyqtyng jalpy tanylghan normalaryna negizdelip ómir saltymyzgha enip otyr. Osylaysha, elimizding qúqyqtyq sayasaty qoldanystaghy qúqyqtyq aktilerden kórinis tauyp keledi. Qúqyqtyq sayasat elding tolyqqandy jәne qoldanystaghy qúqyqtyq jýiesin qalyptastyra aldy desek aqiqattyng auylynan esh alshaq ketpeymiz. Ol qoghamnyng barlyq mýshelerining qúqyqtary men zandy mýddelerin qorghaugha, memleketting qúqyqtyq retteluin jetildiruge baghyttalyp otyr. Qúqyqtyq sayasat qoghamdyq ómirdi әdilettilik qaghidattaryn tiyisti jәne tolyqqandy úiymdastyru maqsatynda qúqyqtyq qúraldardy ghylymy negizde paydalanugha qúrylyp jatyr.

Qúqyq qorghau jәne qúqyq qorghau sayasaty tútastay alghanda qúqyqtyq sayasattyng týrleri bolyp tabylady. Ári sonymen qatar Qazaqstanda qúqyqtyq memleketting qalyptasu qajettilikterine jauap beretin jalpygha birdey qúqyqtyq ómirding ózara baylanysty qúramdas bólikteri bolyp tabylady. Qúqyqtyq sayasattyng biz jogharyda sóz etken týrleri túraqty ózara baylanysta bolyp keledi. Memleketting qúqyq qorghau sayasaty konstitusiyalyq qúrylysty jәne qoghamnyng basqa da ómirlik manyzdy mýddeleri men qúndylyqtaryn qorghau ýshin tiyisti jaghdaylar men alghysharttar jasaugha arnalady. Qoghamnyng qúqyq qorghau sayasatynyng basty mindeti manyzdy konstitusiyalyq qúndylyqtardy pәrmendi iske asyru jәne qorghau ýshin tiyisti sayasiy-qúqyqtyq jәne úiymdyq-basqarushylyq jaghdaylar, tetikter jasau bolyp tabylady.

Osylaysha, memleket azamattardyng qúqyqtyq sauattylyghy men qúqyqtyq sanasyn, olardyng әkimshilik jәne sot tәrtibimen zanmen qorghalatyn mýddelerin damytudy, sonday-aq halyqtyng qalyng tobynyng bilikti zang kómegine qol jetkizuin qamtamasyz etetin jaghdaylar jasap otyr.

Abai.kz

0 pikir