2025 jylghy 29 qazanda Mәjilisting jalpy otyrysynda «Aq jol» fraksiyasynyng deputattary qazaq әdebiyetining damuy jәne memleket pen әdebiyet arasyndaghy ruhany dialogtyng qajettiligi turaly saual joldaghan bolatyn. Osyghan oray Qazaqstan Jazushylar odaghy resmy mәlimdeme jasady.

Mәlimdemede Odaq deputat Qazybek Isa kótergen mәselelerding basym bóligi búghan deyin Jazushylar odaghy tarapynan birneshe ret kóterilip, keybiri jýzege asyp jatqanyn atap ótti. 2023 jyly Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Jazushylar odaghynyng tóraghasy Mereke Qúlkenovti qabyldaghanda da osy taqyryptar qozghalghan. Preziydent jas qalamgerlerge erekshe kónil bólip, memleket tarapynan qoldau sharalary jalghasatynyn aitqan edi. Búl baghyttaghy júmystar býginde túraqty týrde jýrgizilip keledi.

Jyl sayyn berilip kele jatqan memlekettik «Daryn» jastar syilyghy, Preziydentting arnauly әdeby syilyghy jәne «Ayboz» últtyq әdeby syilyghy – osynyng aighaghy. Jazushylar odaghy el ruhaniyatynyng tiregi retinde últtyq әdebiyetti damytuda, qalamgerler buynynyng sabaqtastyghyn qamtamasyz etude manyzdy ról atqaryp otyr. Úiym Preziydent Ákimshiligimen, Ýkimetpen, Mәdeniyet jәne aqparat ministrligimen, ónirlik әkimdiktermen jәne shet memlekettermen birqatar jobalardy jýzege asyryp keledi. Sondyqtan «qúzyrly oryndar әdebiyetke nemqúrayly qaraydy» degen pikir orynsyz dep sanalady.

Sonday-aq Odaq deputattyng «Ýkimet pen әdebiyet arasyndaghy mәdeny ýnqatysudy jýieli dialogtik platforma retinde bekitu» turaly úsynysyna qatysty óz ústanymyn bildirdi. Mәlimdemede: «Qalamger qauymy biylikpen dialog jýrgizumen uaqyt ótkizse, әdebiyetti kim jasamaq?» – delingen.

Jazushylar odaghy qazaq әdebiyetining bolashaghyn jas buynmen baylanystyryp, jas talanttardy qoldau men әdeby ýderisti jana baghytta damytugha basymdyq berip otyr. «Qazaqstan Jazushylar odaghy mýsheligine ýmitker» jobasy ayasynda 20 jasqa deyingi jastargha arnalghan bayqaular, sheberlik sabaqtary men әdeby keshter ótkizilip keledi. Balalar әdebiyetin damytu maqsatynda halyqaralyq «Ertóstik» әdeby syilyghy taghayyndalghan. Búdan bólek, byltyr Almatyda ótken «Almatynyng jas jazushysy» jobasy endigi jyldan bastap Oqu-aghartu ministrligining qoldauymen býkil respublika boyynsha «Qazaqstannyng jas jazushysy» atauymen jalghasyn tabady.

2024–2025 jyldary QR Mәdeniyet jәne aqparat ministrligimen birlesip, ýsh iri joba iske asyrylghan: «Jana Qazaqstannyng әdebiy-tanymdyq panoramasy», «Jazushylardyng әdeby sheberlik mektebi» jәne «TMD elderining arhivterindegi qazaqstandyq jazushylar turaly zertteu júmystary». Songhy joba ayasynda qazaq әdebiyeti institutyn ashu baghytyndaghy júmystar jýrgizilip jatyr.

Qazirgi qazaq әdebiyetinde zamanauy adamnyng beynesin beyneleytin shygharmalar jetkilikti ekeni de aityldy. Búl – byltyr jaryq kórgen 20 kitap pen biyl jaryq kóretin taghy 20 enbekten anyq kórinedi. 2026 jyldan bastap Odaq «Týrki әlemining әdebiyeti» jobasyn jýzege asyrudy josparlap otyr. Joba ayasynda týrki elderining ýzdik tuyndylary qazaq tiline audarylyp, otandyq oqyrmangha úsynylady. Búl baghyttaghy júmys Ázirbayjan, Qyrghyzstan jәne Ózbekstan Jazushylar odaqtarymen qol qoyylghan memorandumdar arqyly bastalyp ketken.

Sonymen qatar, Jazushylar odaghy janyndaghy proza, poeziya, balalar әdebiyeti, әdeby syn, dramaturgiya, audarma, detektiv jәne jastar kenesteri әdebiyetting jan-jaqty damuyna serpin berip otyr.

Mәlimdemening sonynda Odaq Basqarmasy deputattyq saualda kóterilgen mәselelerding úiymnyng kýn tәrtibimen tolyq ýndesetinin atap ótti. «Qazaq әdebiyeti – irgetasy berik, ruhany quaty zor, bolashaghy jarqyn әdebiyet. Biz әdebiyetti damytu isinde memleketpen birlese júmys isteudi, jas qalamgerlerge qoldau kórsetudi jәne últtyq ruhaniyatty janghyrtudy basty mindetimiz dep bilemiz. Qazaq әdebiyeti – últ ruhynyng ainasy. Ony damytu – barshamyzdyng ortaq paryzymyz!» – delingen mәlimdemede.

Abai.kz