Aqmola oblysynyng agrarshylary tabysty jiyn-terimge dayyndaluda

Aqmola oblysynda QR Auyl sharuashylyghy ministrligi men ónir әkimdigining úiymdastyruymen respublikalyq BAQ ókilderining qatysuymen press-tur ótti. Jurnalister zamanauy agrotehnologiyalarmen, egin jinau nauqanyna dayyndyq barysymen tanysyp, memlekettik qoldaudyng auyl túrghyndaryna óndiristi damytugha qalay kómektesip jatqanyn bildi.
Zerendi audanyndaghy «Viktorovskoe» JShS 23,6 myng gektar jerdi óndeydi, onyng ishinde 17,8 myng gektary — egistik, 6,8 myng gektary — jayylym. Egis qúrylymynda biday, arpa, súly, búrshaq daqyldary, zyghyr, raps jәne malazyqtyq shópter bar. Múnda zamanauy tehnika parki, astyq keptirgish, mehanikalandyrylghan tok jәne tipti óz naubayhanasy da júmys isteydi. Mausym kezinde 200-ge deyin adam enbek etedi.
Kәsiporyn memlekettik qoldau sharalaryn belsendi paydalanady, jenildetilgen janar-jagharmay men tehnika alady, búl túraqty ónim alugha mýmkindik beredi.
Sharuashylyq diyrektory Vitaliy Goncharovtyng aituynsha, biyl alghash ret tәlimi jerge qant qyzylshasy egilgen.
«Búl isti endi bastadyq, biraq gektaryna kem degende 30 tonna aludy josparlap otyrmyz. Búl — jaqsy nәtiyje. Biz aurular men ziyankesterge qarsy tórt ret óndeu jýrgizdik. Salystyrmaly týrde aitsaq, bidayda әdette eki ret jasaymyz. Joba pilottyq, biraq bolashaghy zor, әsirese qasymyzda qayta óndeu zauyty ashylsa», — dedi ol.
Press-turdyng kelesi nysany — «Juravlevka-1» JShS. Búl — ónirdegi eng iri sharuashylyqtardyng biri. 122,8 myng gektar jerde dәndi, mayly, búrshaq daqyldary, kartop jәne kókónis ósiriledi. Sonday-aq, múnda mal sharuashylyghy, sonyng ishinde asyl túqymdy qazaqtyng aqbas siyry baghyty damyp keledi.
Kәsiporyn basshysy Quantay Súltanovtyng aituynsha, memlekettik qoldaudyng arqasynda sharuashylyq mashina-traktor parkining 90%-yn janarta alghan.
«Bizde 64 jana kombayn bar. «Keng Dala» baghdarlamasy boyynsha 6 mlrd tengeden astam qarajat aldyq, tynaytqysh, janar-jagharmay jәne tehnika satyp aldyq. Búl tikeley ónimdilikting artuyna әser etti: biyl gektaryna 23 sentner aludy josparlap otyrmyz, ótken jyly 18 sentner boldy. Qazir bizde 530-dan astam adam júmys isteydi. Osy aptada jinaudy bastaymyz», — dedi ol.
Aqmola oblysy auyl sharuashylyghy basqarmasy basshysynyng orynbasary Renat Qasenovtyng aituynsha, ónirdegi egin jinau aumaghy 5,3 mln gektardy qúraydy, búl 2024 jylmen salystyrghanda 128 myng gektargha kóp. Onyng ishinde dәndi jәne dәndi-búrshaqty daqyldar — 4,7 mln ga, mayly daqyldar — 495,4 myng ga, kartop — 8,7 myng ga, kókónis — 1,4 myng ga.
«Qolayly aua rayy men uaqytyly agrotehnikalyq sharalar egistik alqaptarynyng 80%-ynda jaqsy jaghdaydy qamtamasyz etti. 4,2 mln gektarda himiyalyq aramshópke qarsy óndeu ayaqtaldy, 273 myng tonna miyneraldy tynaytqysh engizildi. Múnyng bәri kóktemgi egis júmystaryna jenildetilgen nesie beru baghdarlamalarynyng arqasynda mýmkin boldy. Biyl 905 fermer 116 mlrd tengeden astam qoldau aldy», — dedi ol.
QR AShM strategiya departamenti diyrektorynyng orynbasary Araylym Álimbekovanyng aituynsha, biyl agrarshylargha jenildetilgen nesiyege shamamen 700 mlrd tenge bólingen, búl on jyl búrynghydan 10 ese kóp. Al jenildetilgen lizingke — 250 mlrd tenge qarastyrylghan. Búl sharalar sharuashylyqtargha egis júmystaryn uaqytyly jýrgizuge jәne zamanauy tehnologiyalardy engizuge mýmkindik beredi.
Ayta keteyik, biyl Qazaqstanda auyl sharuashylyghy daqyldaryn jinau aumaghy 23,6 mln gektardy qúraydy, onyng ishinde 16 mln gektar — dәndi jәne dәndi-búrshaqty daqyldar. Tamyz aiynyng basynda elde 880 myng gektar jinalyp, 1,2 mln tonna astyq bastyryldy. Soltýstik ónirlerde jappay jinau tamyzdyng ortasynda bastalady.
QR AShM eginshilik departamenti basqarmasynyng basshysy Baqyt Iliyasov jurnalisterge biylghy jiyn-terim nauqanyna 38 myng kombayn, 138 myng traktor jәne 50 myng oraq dayyndalghanyn aitty.
«Litrine 274 tenge baghamen 402 myng tonna jenildetilgen diyzeli otyny bólindi, búl naryqtyq baghadan 20% arzan. Ótken jyldan bastap auqymdy jenildetilgen tehnika lizingi baghdarlamasy júmys istep jatyr jәne oghan qyzyghushylyq artyp keledi. 250 mlrd tengening jartysy iygerildi. Sonymen qatar, Qazaqstanda John Deere tehnikasyn shygharu bastaldy, ony 30% subsidiyamen alugha mýmkindik bar», — dedi ol.
Abai.kz