TEGIN TEKSERILUDEN ÓTINIZ!
9-qazannan bastap Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu institutynda әielderding densaulyghyn qorghau maqsatynda sýt bezi qaterli isigining aldyn alu ýshin onkýndik tegin tekserilu sharasy bastaldy. Búl shara býkilәlemdik sýt bezi qaterli isigimen kýresu kýnine oray úiymdastyryldy. Negizgi maqsaty – onkologiyalyq aurular turaly halyqty keninen aqparattandyru, әrbir adamnyng óz densaulyghyna ózi jauapty ekenin úghyndyru, «auyryp em izdegenshe, auyrmaudyng jolyn izdeuge» shaqyru, yaghni, sýt bezi qaterli isigining aldyn aluda der kezinde skriningtik tekseriluden ótuding manyzyn kórsetu.
Sýt bezi qaterli isigin әielder ómirin jalmaytyn negizgi auru týrine jatqyzugha bolady. Mәselen, jyl sayyn 1,38 milliongha juyq әiel qaterli isikting osy týrine shaldyqsa, 458 mynnan astamy qaytys bolady. Al Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu instituty bergen mәlimetke sýiensek, onkologiyalyq aurular ólim-jitim kórsetkishi boyynsha ekinshi orynda túr. Jyl sayyn 17 000 adam qaterli dertting sebebinen kóz júmady. Al olardyn 42%-y – enbekke jaramdy jastaghylar.
Qaterli isikpen kýresude mamandar enbegi jemissiz emes. Jyl sayyn qaterli isikti alghashqy satysynda anyqtau kórsetkishi artyp keledi. Búl degenimiz – halyq aurumen kýreste belsendilik tanyta bastady degen sóz. Qaterli isikti birinshi satysynda anyqtau ýlken qauipting aldyn alumen birdey. Dәl uaqytynda emdelip, jazylyp ketuge mýmkindik mol.
Onkýndik kezinde Qazaqstan onkologtary elimizdegi әielderding bәrin kez kelgen emhanada tegin tekseriluden ótip, mamandardan kenes alugha shaqyrady.
Shynar Talaeva Jaqsybayqyzy, m.gh.d., Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu instituty Mammologiya ortalyghynyng jetekshisi:
Búl shara 2011-2015 jyldargha arnalghan memlekettik «Salamatty Qazaqstan» baghdarlamasy ayasynda QR Densaulyq saqtau ministrligi Salauatty ómir saltyn qalyptastyru Últtyq ortalyghynyng mammografiya salasyna qoldau kórsetuimen ótkizilip otyr. Qazir sýt bezi qaterli isigine shaldyghu qaupi ortasha eseppen alghanda 50-59 jasta basym bolady. Búl auru úzaq uaqyt boyy adam aghzasynda tyghylyp jatady. Eng qiyny da sol. Isik jayylyp, jan-jaqqa taray bastaghan kezde anyqtap jatamyz kóp jaghdayda. Ony emdeu ýshin uaqyt jәne dәri-dәrmek kerek. Áriyne, kez kelgen problemany sheshuding joly bar. Ol ýshin әielder mamandar kenesine qúlaq asyp, densaulyghyna qatysty kishkentay bolsyn qauipti bayqap qalsa, uaqytynda skriningtik mammografiyadan ótui qajet. Yaghni, densaulyghyna jauapkershilikti sezine bilui tiyis. Sondyqtan, barlyq әielderdi óz aimaqtaryndaghy emhanada mindetti týrde mammolog tekseruinen ótuge shaqyramyz. Kelesi jyly búl aksiyagha óner júldyzdaryn qatystyrudy josparlap otyrmyz. Olar skriningtik tekseruden ótip, ózgelerge ýlgi bolady.
Alma Jylqaydarova Jәlelqyzy, m.gh.k., Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu instituty mamandandyrylghan konsulitativti-diagnostikalyq bólim jetekshisi:
- Biyl jyly bizding institut «Qazaqstan onkologtary men radiologtary» qoghamdyq birlestigimen birge osy qazan aiynda Almaty men Astana qalalarynda jyl sayyn ótetin Qazaqstan sәn aptalyghyna (KFW-2014) resmy seriktes boldy. Búl shara kezinde qazaqstandyq dizaynerler alghash ret qyzghylt týsti lentalar dayyndady. Ol sýt bezi qaterli isigimen kýresting simvoly bolmaq. Kórsetilim ayaqtalghan song búl toptama satylymgha qoyylady. Al jinalghan qarjy onkologiyalyq dertke shaldyqqandar emine júmsalady. Sýt bezi qaterli isigi – әielderding mandayyna jazylghan auru emes. Qanday jaghday bolmasyn әiel adam óz súlulyghy men tartymdylyghyn saqtap qalugha tiyisti. Biz búl qadam arqyly barsha әielder qauymyna osy oidy jetkizgimiz keldi.
«Erinshekting erteni bitpes» deydi. Bizding eng jaman әdetimiz – densaulyghymyzgha bey-jay qarap, dәrigerge barudy kýnde ertenge qaldyra beretindigimizde. Sol sebepti, tekseriluden ótudi ertenge nemese kelesi jylgha qaldyrmay, býgin, dәl qazir barynyz!
Tolyq aqparat alu nemese súraqtarynyz bolsa, Qazaq onkologiya jәne radiologiya GhZY baspasóz ortalyghyna habarlasynyzdar:
Tel.: +7701 360 66 63
E-mail onco.congressV@gmail.com
Abay-aqparat