2003 jyly shildede Kunduz Aughanstan ýkimetining qolyna endi ótip, es jiya bastaghan kezde komendant saghaty jariyalanghan qalagha derekti filim týsiru toby týn ortasynda jetip, jolymyzdy kes-kestegen saqshylardyng oghy astynda qala jazdap, tóbesi býtin qonaq ýy taba almay, UNICEF-ting kensesine kire almay, ortalyq meshitting qúlyptauly qaqpasynan qaytyp, eng sonynda Soltýstik Aliyanstyng shtab-pәterin tauyp jan shaqyryp edik.

Qapyryq ystyqta әlgi ýishikting ishine syimay, iyistengen tósenishterinen jiyirkenip, aulasyna shyghyp, taqyr jerge jata ketkenbiz. Kórdey qaranghy qalanyng bir shetinde badanaday júldyzdary samsaghan barqyt qara aspangha qarap jatyp úiyqtaghan sol týn esimnen shyqpaydy. Bes saghattan song alageuimde qatty úiqydan shoshyp oyandym. Sóitsem auzyma bir kishkentay jәndik kirip ketipti. Qarghyp túryp týkirinip, songhy bótelke taza sumen qayta-qayta shayynyp, qalghan serikterimdi oyattym. Balhta Dustum men Muhammad Attanyng soghysy qayta bastalyp ketkenin, Kabulgha qaytar joldyng jabyq ekenin bilemiz. Onyng ýstine Salang tunnelin endi bir kesip ótsek, ókpemiz óship qalatynyn da sezemiz. Jol boyy Baghlan men Pul-e Humriyding kanalizasiya aryghynyng ýstine salynghan shayhanalary men ekinshi qabattaghy "tualet-tesik" arqyly tolatyn birinshi qabattaghy "tynaytqysh" toly biteu bólmeleri bar "restorandarynyn" tamaghynan qayta úshynghymyz kelmeydi. Sol sebepti Kunduzdan Pyandj ózeni arqyly Tәjikstangha parommen ótuge bel bayladyq. Bir aiday ystyq su, júmsaq tósek pen dәmdi as kórmegen paqyrlargha sol kezde Tәjikstannyng ózi júmaq kórinip edi. Al parom ýstinde qayyrshylyq pen soghystan qashyp Tәjikstangha júmys izdep bara jatqan aughan jastaryn kórip jýregim qatty auyrghan. Bәrining ýstinde Batys elderinen kelgen atam zamanghy "secondhand" kiyim. Atam zamanghy ekeni dizaynynan kórinip túr - әkelerimiz kiygen "kolokola" shalbarlar men jaghasy iyghyna jetetin kostumder. Keybiri kostumdi kóilek ornyndaghy aq maykanyng syrtynan kiygen. Sol Kunduz qalasy dýisenbi týsten keyin 14 jylgha ghana sozylghan tynyshtyqtan song qayta Talibannyng qolyna týsti. Ýilerding tóbeleri qayta qirap jatyr, bayy әuejay arqyly, kedeyi Pyandj arqyly qayta syrtqa qashyp shyghugha tyrysyp jatyr. Búl beybaq qala osynshama onay talibterge berile salatyn bolsa, 14 jylghy investisiya men integrasiyanyng ne qúny qaldy dep qayran qap otyrmyn.

Ghalym Boqash

Facebook-tegi paraqshasynan