QAZAQSTANDA QÚNDYLYQTAR KYRESI JYRIP JATYR
1,5 jylday shet elde bolghan son, óz elinde ne bolyp jatqanyn syrttan baqylap týsinu jenilirek eken. Aldyn da jazgham, zertteymin degen ne sosiolog, ne filosofqa býgingi qoghamdaghy jyldam jýrip jatqan ózgerister - keremet taqyryp. Sebebi Qazaqstanda "qúndylyqtar kýresi" (jana termin úsynam) jýrip jatyr.
Ol ne qúndylyq (bastylary):
- Últtyq. Auylda ósken qazaqy júrt óz kelbetin saqtap qalghysy keledi. Ózgelerden de sony kýtedi. Sol ýshin ashyq kiyingen qyzdy, syrgha taqqan jigitti synaytyn, úyattyng saqshylary osy qauym.
- Dini. Sovettik ateizmnen song oghan deyin de dindi "óz dengeyinde" ústanbaghan qazaq aqyryn Islamgha oralyp jatyr. Prosess onay jýrip jatqan joq: otbasylarda hidjab, namazgha qatysty ata-ana men jastar arasynda qayshylyqtar bolyp jatyr. Muftiyat qazaq halqyna Islamdy dәstýrli din retinde últtyq qúndylyqpen qatar siniruge tyrysuda. Alayda saqaldy radikaldar men terraktiler búl prosesti tejep jatyr.
- Liyberaldy. Qalada ósken nemese otbasynda erkin tәrbiyelengen basqa da jastar endi ózgening aidauyna, bireuding shablonyna, ramkasyna kónbeydi. Óz jolymen, tandauymen jýrgisi keledi. Qoghamdyq shekteulerdi moyynday bermeydi.
P.S. Búl qúndylyqtardyng keyde ózara qarsy bolyp qaluy ne qabysyp ketui - jas memleket ýshin "vpolne normalino"! Tek eshkimning yqpalynsyz, óz jolymyzben ózimizding paydaly qúndylyqtardy qalyptastyryp alsaq bolghany!
Núrmúhammed Baygharaev
Facebook-tegi paraqshasynan
